کورش شرفشاهی
روزنامه نگار
بدست آوردن سودهای کلان و ره صدساله را یک شبه پیمودن دل بزرگ می خواهد. اما درایت و آینده نگری نیز در تجارت بسیار موثر است. البته این دل بزرگ برای کشوری است که اقتصاد منظمی داشته باشد و کسی که تصمیم می گیرد کار اقتصادی انجام بدهد، باید اطلاعات جامعی تهیه کند و پس از مطالعه و حتی گرفتن مشاور دست به یک فعالیت اقتصادی بزند. در اقتصاد سالم، بسادگی نمی توان سودهای بادآورده بدست آورد. مهمتر اینکه باید سالها تجربه داشت. اما در اقتصادهای آشفته ای مانند ایران، همه چیز امکان پذیر است. تجربیات این اقتصاد نشان می دهد که می توان یک شبه میلیاردر شد یا به فقر و فلاکت رسید که نمونه های آن را در تمامی سالهای گذشته شاهد بودیم. اما اکنون آشفته بازار کشور به نوعی است که خرید هرچیزی سود دارد. رسیدن دلار ۱۰ هزار تومانی به ۲۶ هزار تومان، سکه ۴ میلیون تومانی به ۱۱ هزار تومان، پراید۲۰ میلیون تومانی به ۹۰ میلیون تومان و... آن هم در مدتی کوتاه، نشان می دهد که علم اقتصاد در ایران لنگ انداخته و تسلیم این همه بی برنامگی شده است. در این شرایط وجود عده ای فرصت طلب که به این آشفته بازار دامن می زنند، مزیت علت شده است. اما مدتی است اصطلاح سفته بازی بر سر زبانها افتاده است. سفته بازی یک معامله دوسره است و به معامله مالی گفته می شود که ریسک بالایی برای از دست دادن بخش یا تمام سرمایه اولیه وجود داشته باشد و از سوی دیگر انتظار سود قابلتوجهی متصور است. البته سفته بازی در اقتصادهای سالم، ریسک زیان بیشتر از سود بالاست، در حالی که اقتصاد غیر قابل پیش بینی ایران، سود کلان را تایید می کند. یکی از بخشهای اقتصاد ایران که بی حساب و کتاب بودن را تایید می کند، بورس است. امروزه بازار سرمایه با رشد وحشتناکی رو به رو شده و این رشد جذابیت بالایی دارد که باعث شده افراد بی تجربه نیز وارد بازار سرمایه شوند. این در حالی است که بارها نسبت به این بازار هشدارهایی از سوی مسوولان انتظامی و کارشناسان اقتصادی و مسوولان داده شده است. این رشد سرسام آور بازار سرمایه این ذهنیت را ایجاد کرده که سفته بازان از بازار طلا و ارز به بازار سرمایه کوچ کرده و آتش رونق بورس را شعله ور نگه می دارند. سفته بازها به دلیل پیش بینی هایی که برای کسب سود کلان کرده اند، به نوعی رفتار می کنند که حتی اگر شاخصهای بازار، خلاف رشد را نشان دهد، چنان تبلیغ می کنند که رشد قیمت متوقف نشود و حتی گاهی اقدام به خرید کاذب و بالاتر از قیمت واقعی برای گرم نگه داشتن بازار می کنند. با توجه به شرایطی که امروز برای بازار بورس شاهد هستیم، لازم است هرچه سریعتر نظارت بر این بازار جدی تر شود و چنانچه افرادی در این بازار سفته بازی می کنند، شناسایی و با آنان برخورد شود. زیرا همانگونه که بارها از سوی کارشناسان مطرح شده، زمین خوردن بورس بلایی به روز مردم می آورد که بار دیگر نمونه تجمع مال باختگان موسسات مالی و اعتباری رخ خواهد داد.
