عملیات نجات بورس با دوپینگ دولت

کورش شرفشاهی: مدتی بود که بورس روی خوشی به سرمایه گذاران نشان می داد و هر کس با هر تخصص و هر اندازه سواد و سرمایه می توانست سود خوبی از بورس بدست بیاورد. هر سهامی که عرضه می شد، مردم با چشم بسته می خریدند و روند رو به رشد بورس به نوعی شده بود که سهام در مدت کوتاهی با رشد سوال برانگیزی رو به رو می شد. از سوی دیگر عرضه سهام عدالت، شرکتهای دولتی و بانکی، شرکتهای شستا و مواردی از این دست باعث شد تا بورس همچنان در رونق باقی بماند و کار بجایی رسید که در مدت کوتاهی بیش از ۷ میلیون نفر کد بورسی گرفتند و ۹۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بورس وارد شد تا آنکه یک باره موتور بورس متوقف شد و چون با سرعت در مسیر سربالایی حرکت می کرد، پس از خاموش شدن، به سوی پایین حرکت کرد. اما مسوولان از این واقعیت خوشحال نشدند زیرا نگران این بودند که سرمایه گذاران پولهای خود را از بورس خارج کنند و در بازارهای دلالی و سفته بازی دلار، سکه، خودرو، مسکن و... به جریان بیندازند. به همین دلیل دولت به دست و پا افتاد و بار دیگر اقتصاد دستوری جایگزین اقتصاد واقعی شد.

*سودکرده ها سهام بخرند

در این رابطه رییس کل بانک مرکزی یک پیشنهاد را در جهت بازارسازی بازار سرمایه مطرح کرد که مالکان عمده سهام اعم از نهادهای دولتی، عمومی غیردولتی، بنگاههای خصوصی بزرگ و حتی شرکتهای تابعه بانکها که طی چند ماه اخیر بهدلیل رشد قیمت سهامشان منتفع شدهاند، با رعایت ضوابط قانونی، نقش بازارسازی را ایفا کنند و برای اطمینان دادن به سرمایهگذاران خرد، در جهت نقدشوندگی بازار و محافظت در برابر نوسانات اقدام کنند. عبدالناصر همتی در اینستاگرام نوشت: اقبال مردم به بورس موضوع مهمی است و عملکرد سرمایهگذاران کوچک و بزرگ، پشتوانه بازار سرمایه است، بنابراین نظر به ورود طیف گسترده سرمایهگذاران جدید، تعامل حرفهای، ارائه آموزشهای سرمایهگذاری و شفافیت نهادهای مجری معاملات و معاملهگران با این دسته از سرمایهگذاران، منجر به حفظ منافع و تداوم حضور بلندمدت و فعالیت آنها در بازار خواهد بود.رییسکل بانک مرکزی افزود: بانک مرکزی، توسعه بازار سرمایه و افزایش سهم آن در نظام تامین مالی را در راستای اصلاح ساختاری اقتصاد و ثبات مالی میداند و از آن حمایت میکند و استقرار نظام عملیات بازار باز و توسعه ابزارها و بازار بدهی دولتی و انتشار گواهی اعتبار مولد را در این راستا پی میگیرد.همتی در انتهای پست اینستاگرامی خود پیشنهاد کرد که بازارسازی در جهت حفظ نقدشوندگی لازم در بازار سهام بهصورت عاجل با همکاری جدی سهامداران عمده و صندوقهای سرمایهگذاری و سایر بازیگران اصلی بازار سرمایه انجام گیرد.

*حمایت از بورس با زیرساخت‎های توسعه

از سوی دیگر سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در تحلیل نوسانات بازار بورس گفت: اگرچه نوسان در بازار بورس به طور کلی طبیعی است اما نوسان این بازار در روزهای اخیر با واقعیتهای اقتصادی کشور همخوانی ندارد، به همین دلیل بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در تلاشند آرامش را به بازار بازگردانده تا سرمایهگذاران با خاطره آسوده سرمایه خود را در بازار نگه دارند.

مهدی طغیانی با بیان اینکه نمایندگان مجلس دائما با مسئولان بانک مرکزی و سازمان بورس جلسه برگزار میکنند، افزود: امید است با پیگیری جدی و نظارت دقیق، بازار ارز و بورس به ثبات برسد البته در این راستا طرحهایی را با هدف کنترل سوداگری در بازار همچون "طرح مالیات بر عایدی سرمایه" دنبال میکنیم.به اعتقاد وی تصویب "طرح ارتقای حکمرانی در حوزه ریال" -که در دستور کار کمیسیون اقتصادی قرار دارد- با هدف کنترل هیجان های انتقال مبالغ انبوهی از یک بازار به بازار دیگر، میتواند بازارهای مختلف را در آینده نزدیک به ثبات پایدار برساند.سخنگوی کمیسیون اقتصادی معتقد است عدم حمایت صریح از بازار توسط مسئولان اقتصادی، ممنوع بودن فروش حقوقیهای فعال در بازار -که تعهدات پرداخت به ذینفعان خود را ندارند- و عدم شناور کردن مابقی سهام عدالت، ازجمله تدابیری است که باید در بازار سرمایه مورد توجه قرار گیرد.

*استفاده از سپرده صندوق تثبیت بازار

همچنین نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نگران بحران بورس شد. سیداحسان خاندوزی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی در خصوص راه کارهای جلوگیری از سقوط آزاد بورس، نوشت:یک چتر برای تبدیل سقوط آزاد به فرود آرام، که سازمان و شورای بورس اختیار قانونی تصویب آن دارند:۸۰درصد درآمدهای سازمان بورس از ابتدای سال ۱۳۹۹ در صندوق تثبیت بازار، سپرده گذاری شود.

*آماده باش به بازار گردانها

در همین رابطه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به جلسه پنجشنبه با نهادهای حقوقی، گفت: تصمیمات مهمی در راستای بهبود وضعیت بازار اتخاذ شد و برنامه جدیدی برای افزایش رونق و تسهیل نقدشوندگی بازار سرمایه دیده شده است. حسن قالیباف اصل با تشکر از حسن توجه و همکاری و حمایت حقوقیهایی که بیش از ۷۰ درصد بازار را در اختیار دارند گفت: مقرر شد فرآیند جدید بازارگردانی با هدف افزایش رونق بازار و تسهیل نقدشوندگی آغاز شود و قطعا نتایج مثبت این امر به سرعت در بازار مشاهده میشود.وی در مورد اثرات مثبت سایر تصمیمات که با محور بهبود روند بازار اتخاذ شد، افزود: از دیگر تصمیمات اخذ شده، افزایش دامنه فعالیت صندوقهای سرمایهگذاری است و بر این اساس تسهیلاتی هم برای صندوق های سرمایه گذاری در سهام در نظر گرفته شده است.قالیباف اصل یادآور شد: این تسهیلات سرمایه گذارانی را که دانش یا فرصت کافی سرمایه گذاری مستقیم برخوردار نیستند تشویق می کند از طریق صندوق ها به سرمایه گذاری اقدام کنند؛ فراموش نکنید همواره روش غیرمستقیم بهترین روش برای سرمایه گذاران بورسی است.سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر ضرورت اجتناب از انتقال دارایی های ضروری سرمایه گذاران به بازار سرمایه خاطرنشان کرد: در بازار سرمایه هم بحث سود و هم بحث زیان مطرح است؛ بر این اساس افرادی که وارد بازار سرمایه می شوند، نباید دارایی های ضروری خود را وارد بازار کنند و تنها باید با دارایی کوتاه مدت که به آن نیاز ندارند به سرمایه گذاری اقدام کنند.رئیس سازمان بورس نیاز بازار سرمایه کشور به افزایش فعالیت بازارگردانی را ضروری دانست و گفت: بازارگردان عامل ایجاد تعادل در بازار است و با عرضه و تقاضای منطقی ضریب نقدشوندگی بازار سرمایه را افزایش میدهد.قالیباف اصل یادآور شد: مقررات مربوط به بازارگردانی در بازار سرمایه از پیش تدوین شده و از روز شنبه بازارگردان ها فعال خواهند شد تا نوسانات کمتری را در بازار سرمایه شاهد باشیم. همچنین مقرر شده تا شرکت هایی که به تازگی وارد بازار سرمایه می شوند، بازارگردانی فعال و متناسب با ابعاد شرکت داشته باشند.وی با تاکید بر عملکرد منطقی سهام داران عمده در افت و خیزهای بازار افزود: همواره انتظار می رود که این سهام داران با هیجان و رفتار غیر منطقی عمل نکنند. حضور پررنگ سهام داران حقوقی در کوتاه مدت و بلندمدت ضرورت توسعه بازار سرمایه است.

*فرصت بازار سرمایه

از سوی دیگر وزیر اقتصاد بازار سرمایه را بهترین فرصت برای واگذاری داراییهای مازاد و شرکتهای بانکها عنوان کرد و افزود: امروز بازار سرمایه یک نقش کلیدی برای تامین مالی دارد. فرهاد دژپسند اظهار کرد : امیدوارم اجازه بدهند بازار سرمایه همچنان به صورت حرفهای اداره شود، از مداخلات سیاسی در امان بماند و عدهای کملطفی نکنند و برای بهرهبرداریهای سیاسی، به اظهارنظرهایی اقدام نکنند که این بازار را دچار خدشه و آسیب کنند. این بازار دارد عمق، ریشه و پایداری پیدا میکند، اما طبیعت بازار این است که گاهی با خوداصلاحی مواجه میشود.وی افزود: خویشتنداری هم برای فعالان و سهامداران بازار سرمایه و هم برای کسانی که میخواهند اقتصاد کشور از این منافع استفاده کند، بسیار ضروری است. جنس بازار سرمایه به گونهای است که باید مداخله دولت به حداقل برسد. این بازار MARKET BASE است، بنابراین باید حرفهای اداره شود. طبیعی است که دولت باید نظارت کند و سازمان بورس و شورای عالی بورس متولی نظارت هستند که خوشبختانه قانون تمامی مراحل را پیشبینی کرده است اما نیاز به تامل، تحفظ و خویشتنداری بیشتری برای مراقبت از بازار نیاز داریم. این بازار باید میانمدت و بلندمدت دیده شود.