برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران را باید در قالب «برجام» مورد تحلیل و بررسی قرار داد. این موضوع نشان داد که علی‌رغم ضربات اساسی که بر پیکره برجام، آن هم از سوی ایالات متحده آمریکا وارد شد؛ هنوز علائم حیاتی در این توافقنامه وجود دارد.
آمریکا تلاش کرد موجودیت سیاسی برجام را به طور کامل از بین ببرد و کشورهای اروپایی نیز با توافقنامه‌ای که انگار به کما رفته است، با موضع انفعالی و بی تفاوتی برخورد کردند. در این میان جمهوری اسلامی تنها برای اثبات استدلال‌های حقوقی خود تلاش کرد که برجام را حفظ کند.
پایان تحریم‌های تسلیحاتی ایران نشان داد که هنوز برجامی که به نوعی بیمار است، می‌تواند کارایی داشته باشد و باید توجه داشت که این اتفاق در زمانی رخ داده که تنها کمتر از سه هفته تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا زمان باقی مانده و شاید؛ با روی کار آمدن «جو بایدن» دولت آمریکا به برجام بازگردد.
پیروزی مجدد دونالد ترامپ و در مسند قدرت ماندن وی نیز شاید این پیام را داشته باشد که همین علائم حیاتی ضعیف در برجام نیز به طور کامل قطع شده و دولت ترامپ برای همیشه برجام را از بین ببرد.
در صحنه داخلی اگر تحریم‌ها به کل جامعه تسری پیدا می‌کرد، تحمل آن برای مردم ساده تر بود، اما شاهد هستیم که در این فضای تحریمی عده‌ای با استفاده رانت و کارتل های سیاسی سود نیز می‌کنند و عده‌ای نیز با هیچ مشکلی مواجه نمی‌شوند و در عمل فشار تحریم‌ها بیشتر بر روی مردم عادی تحمیل می‌شود.
در دوران دفاع مقدس با وجود تحریم‌ها و شرایط وخیم اقتصادی شاهد بودیم که هرگاه یک پیروزی در عرصه سیاست خارجی رخ می‌داد مردم جشن میگرفتند. اما امروز به دلیل دور شدن بخشی از مسئولان از اصول اصلی انقلاب شاهد نوعی بی تفاوتی در میان مردم در قبال پایان تحریم تسلیحاتی هستیم.
من امیدوارم مسئولان حاکمیتی روزی بازنشسته شده و خود را در میان مردم قرار دهند تا متوجه شوند که چه دردها و مشکلاتی به جامعه تحمیل شده است. امروز حتی اگر دولت یک گام مناسب برای مردم نیز بردارد به دلیل اینکه فضای رانتی در بسیاری از بخش‌ها نفوذ کرده، این گام مثبت نیز دیگر به چشم جامعه نخواهد آمد.
جای تأسف است که مشکلات اقتصادی کار را به جایی رسانده که بخشی از مردم موضوع برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی را نیز به سخره می‌گیرند و در عمل نسبت به توفیقی که دولت از آن به عنوان یک دستاورد یاد می‌کند، توجهی نشان نمی‌دهند.
* نماینده ادوار مجلس و تحلیلگر حوزه دیپلماسی
27219
