گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: دنیای امروز با تکیه بر پیشرفت های تکنولوژی، به سمت دیجیتالی شدن و زندگی هوشمند پیش می رود، به طوری که کشورهای زیادی شیوه های سنتی اداره امور کشور را کنار گذاشته و به سمت شیوه‌های نوین و اقتصاد دانش بنیان و خلاق گام برداشته و ادامه مسیر می دهند، به طوری که در صد زیادی از تولیدات ناخالص ملی این کشورها مبتنی بر اقتصاد دیجیتال است که این کشورها به رشدی دست پیدا کرده اند که از آنها به عنوان کشورهای پیشرفته یاد می شود. اما متاسفانه کشور ما از این ظرفیت بی بدیل غافل مانده و آنچنان که شایسته است، نتوانسته در شرایط سخت تحریمی استفاده درستی از این بستر داشته باشد. روزنامه تجارت در این گزارش به فرصت ها و ظرفیت هایی که اقتصاد دیجیتال می تواند در اختیار کشور قرار دهد و منافعی که از آن بدست می آید، پرداخته است. همچنین زیانی که از بی توجهی به این ظرفیت متوجه اقتصاد کشور شده را تشریح خواهد کرد.
موتور محرکه کارآفرینی
با نگاهی به وضعیت رشد وتوسعه کشورها، استفاده از فناوری بشدت مشاهده می شود و محور توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها، فناوری اطلاعات و ارتباطات است. از این فناوری بعنوان موتور محرکه درامر کارآفرینی درفضای دیجیتالی یاد می شود. البته با توجه به توسعه و رشد انقلاب دیجیتالی دردنیای امروز، زمینه های بروز انقلاب صنعتی چهارم نمایان شده و تحولات گسترده تری نسبت به گذشته را پیش روی خواهیم داشت که دامنه گسترده آن دربخشهای بزرگی از کسب وکارها درحال ظهور وبروز است.
حیات مشاغل با فناوری نوین
آنچه که دراین حوزه قابل توجه است، وجود لیستی از میلیون ها شغل است که اگر خود را به فناوری نوین مجهز نکنند، از این گردونه کارخارج می شوند یا کسب وکارشان با هزینه های گزافی مواجه خواهد شد. ازسوی دیگر، میزان سرمایه گذاری درایجاد مشاغل درحوزهای صنعتی، معدنی، ساختماتی و بسیاری موارد دیگر به حدی فزونی یافته که طالبان واقعی خود را از دست داده و درمقابل، ایجاد و راه اندازی مشاغل و کسب وکارهای حوزه ICT به دلیل صرفه اقتصادی و ارائه خدمات بهینه با اقبال فراوانی درمیان مردم مواجه شده است. همچنین موسسه اینتربرند به عنوان صاحب نظر دراستانداردسازی وارزش گذاری برند درجهان طی سال 2017 برای هیجدمین سال متوالی لیست برندهای برتر وارزشمند دنیا را اعلام کرده که شرکت های اپل وگوگل درصدر این جدول با 3 تا 6 درصد رشد نسبت به قبل در ارزش گذاری مواجه بوده و ازجمله بخش های برتر که بیشترین برندها را دراین لیست 100 تایی پیشتاز کرده، بخش تکنولوژی اطلاعات وفناوری بوده است .
بازار40هزار میلیارد تومانی ایران
البته کشورمان از این فرصت غافل نمانده اما هنوز تا بدست آوردن جایگاه خود فاصله زیادی دارد. با درنظر گرفتن جمعیت 80 میلیونی کشورمان، اینکه یک درصد جمعیت دنیا را داریم، اگر با وجود بسترهای زیرساختی دربخش فناوری اطلاعات و ارتباطات همین اندازه از اقتصاد حوزه ICT را برخوردار شویم، باید بازار آن درکشورمان بین 25 تا 45 میلیارد دلار برسد، اما آمارها حکایت از این دارد که تا سال 1397 حجم بازار فعلی درحدود40هزار میلیارد تومان است و در این سال ها تا 100 هزار میلیارد تومان هم برآورد می شود که با این احتساب، با وضعیت مطلوب با این بازار فعلی شکاف زیادی داریم .
کمبود شدید در تولید محتوا
آنچه ناخوشایند است و حتی آزار دهنده به نظر می رسد، کمکاری دربخش تولید محتوا درزبان، خط وگویش فارسی است به نوعی که با کمبودهای عدیده ای دراین فضا مواجه هستیم، زیرا تعداد محتوای وب فارسی حدود یک هزارم وب جهانی است. با توجه با ظرفیت های نیروی انسانی پیش گفته، علی‌رغم ظرفیت ها، اقدامات مطلوبی بدست نیامده است؟!! مطالعات و بررسی ها نشان می دهد که فقط 25درصد محتوی تولیدی وب فارسی مطالبی قابل اعتناء، مفید وعلمی دارد و75 درصد بقیه بدونه توجه، تکراری وکپی برداری شده است.
آمارهای ناامید کننده
آمارهایی که دراین رابطه وجود دارد، نه تنها امیدوار کننده نیست، بلکه شاید ناامید کننده باشد. آمار انواع فعالیت های ایجادشده استارت آپ ها تا سال 1397نشان می دهد که استارت آپ های بخش خرید و فروش کالا و ایجاد فروشگاه های اینترنتی20درصد، خدمات فناوری اطلاعات وارتباطات 12درصد، مشاوره های آموزشی وسرگرمی ها10درصد، اطلاع رسانی و درج آگهی ها 7درصد، حمل ونقل و لجیستک 5/5 درصد، تبلیغات، غذا، گردشگری 4/4 درصد را شامل شده اند. بیشترین محدوده فعالیت کاری این استارتآپ ها بیش از 50درصد درداخل کشور 40 درصد در بازارهای استانی 7 درصد دربازارهای محلی و تنها فقط یک درصد در بازارهای منطقه و 6 دهم درصد در بازارهای جهانی است. حال چرا استارت آپ ها بیشتردرفضای واسطه ای وتوزیعی گام برداشته و حوزه تولید محتوا بطور جدی جایش خالی است و دراین رابطه با شکاف زیادی در تولید محتوای علمی مواجه هستیم!! جای بحث دارد.
فرصت بزرگ برای دولت سیزدهم
اگرچه از این ظرفیت بخوبی استفاده نشده اما در دستور کار قرار دارد به نوعی که وزیر ارتباطات دولت دوازدهم گفته بود: اقتصاد دیجیتال در دولت آینده فرصت بسیار بزرگی برای رشد است و اگر کسی در این مسیر پیش نرود، جلوی توسعه دولت خود را می‌گیرد. محمدجواد آذری‌جهرمی با بیان اینکه مسیر اقتصاد دیجیتال یک مسیر برگشت ناپذیر است گفته بود: در سال ۹۶ سهم اقتصاد دیجیتال ۲.۷ درصد بود که در سال ۹۹ به ۶.۴ درصد رسید و رشد قابل توجهی را تجربه کرد.به گفته وی، بخش اقتصاد دیجیتال یک بخش امیدوارکننده است و جز پیروی از آن چاره ای نداریم. وی تاکید کرد: کسی در اداره این کشور موفق است که روی بهره روی کار کند. راه نجات اقتصاد کشور بهبود بهره وری است و یکی از ابزارهای مهم در این زمینه فناوری اطلاعات وتوسعه اقتصاد هوشمند است.
پیش بینی رشد قابل توجه
وزیر ارتباطات دولت دوازدهم تاکید کرده بود که در سال ۱۴۰۰ رشد قابل توجهی را برای اقتصاد دیجیتال پیش بینی می کنیم. ۲.۵ برابر کردن بازار آی.سی.تی تکلیفی است که در برنامه ششم توسعه بر عهده وزارت ارتباطات گذاشته شده، بنابر این استراتژی ما ۲.۵ برابر کردن بازار بود که می‌توانست با افزایش تعرفه و تورم در بخش آی. سی. تی با تعداد مشترک ثابت یا تثبیت نرخ و افزایش مشترکان حاصل شود.
توسعه اقتصادی کشور
آذری جهرمی با یادآوری اینکه استراتژی ما برای توسعه بازار در بیش از سه سال گذشته، مبتنی بر تثبیت قیمت بوده گفته بود: کاهش نرخ تسهیم درآمد اپراتورها به دولت را به چهار درصد کاهش دادیم.وی گفت: مجموعه اتفاق‌هایی که افتاد و سیاست‌گذاری‌هایی که در عرصه توسعه اقتصادی انجام شد، موجب افزایش این بازار از ۳۰ میلیون مشترک به ۷۰ میلیون مشترک شد و RPO مشترکان (متوسط درآمد اپراتور به ازای هر مشترک) هم با توجه به رشد حوزه آی. سی. تی، رشد قابل توجه‌ای پیدا کند. این مقام مسوول تاکید کرد: متوسط درآمد مخابرات به‌ازای هر مشترک ADSL نزدیک به ۱۱ هزار تومان بود که این عدد حدود ۲۶ هزار تومان است.
