توسعه همه‌جانبه ایران آرزوی همه گروه‌های سیاسی در ایران است. فارغ از اختلافات اصولی و فروعی در معیارها و روش‌های پیشرفت کشور، اما عمده گروه‌ها و جریانات سیاسی معتقدند که توسعه سیاسی کشور از مهم‌ترین کلیدهای خروج از بن‌بست‌های سیاسی، اقتصادی و حتی اجتماعی خواهد بود.
یکی از بهترین وشیرین‌ترین دستاوردهای انتخابات 94، افزایش فرهنگ سیاسی مردم به خصوص در شهرهای بزرگ کشور است. تجربه قرون اخیر نشان داده است که فرهنگ مردم در شهرهای بزرگتر همواره با تاخیر زمانی به شهرهای کوچکتر وارد شده است؛ لذا می‌توان انتظار داشت این رشد سیاسی و مدنی اخیر، به تدریج در میان مردم در جغرافیا با توسعه سیاسی کم، بروز و ظهور کند. فارغ از ارزش‌گذاری این تغییرات فرهنگی، مهم‌ترین آن‌ها بدین شرح هستند :
1. معرفی نامزدهای صالح با محبوبیت بیش‌تر به جای معرفی نامزد اصلح (محبوب و غیرمحبوب) در فهرست‌های سیاسی کشور:
سخنان رهبران سیاسی و نوع معرفی نامزدها در فهرست‌ها نشان داد که به خوبی دریافته‌اند که با معرفی نامزدهای قوی‌تر و شایسته‌تر که پایگاه اجتماعی قوی ندارند، افراد محبوب با حداقل سابقه قابل قبول که امکان رقابت با رقیب سیاسی‌شان دارد، قربانی خواهند شد و نه تنها افراد اصلح (به زعم خودشان) پیروز نمی‌شوند بلکه نامزدهای رقیب که چه بسا صلاحیت حداقلی (باز هم به زعم خودشان) ندارد، پیروز خواهند شد.
2. ائتلاف احزاب و گروه‌های سیاسی برای ارائه فهرست واحد تحت نظر رهبران و نخبگان سیاسی:
جریانات سیاسی به خوبی دریافتند که مهم‌تر از پایگاه اجتماعی (مخصوصا مشارکت در انتخابات)، رای به فهرست می‌تواند پتانسیل پیروزی را به شدت بالا ببرد. به عبارت دیگر رای به فهرست می‌تواند کاستی‌های پایگاه اجتماعی را کاهش دهد و نتایج بهتری را به همراه داشته باشد.
3. اعتماد قابل توجه مردم در شهرهای بزرگ به فهرست‌های ائتلافی و اقبال به رای دادن فهرستی:
مردم در شهرهای بزرگ با اعتماد به رهبران و نخبگانی که دیدگاه‌های نزدیکی‌تری به آن‌ها دارند، به فهرست‌ها (3 تا 30 نفر) اقبال نشان دادند. ناگفته نماند که هرچه فهرست بلندتر باشد قطعاً هویت‌بخشی قوی‌تری صورت می‌گیرد و چه بسا اگر در شهرهای کوچکتر نیز امکان فهرست‌های بلندتر بود، به نسبت اقبال برای رای به فهرست‌های سیاسی بیش‌تر می‌شد زیرا مردم با قدرت و دلگرمی بیش‌تری می‌توانستند انتخاب کنند. بنابراین اقبال به فهرست‌های ائتلافی در شهرهای بزرگ علاوه بر فرهنگ سیاسی بالاتر، نتیجه هویت شفاف گروه‌ها با فهرست‌ها با تعداد بیش‌تر هم بوده است.
4. برندسازی و هویت‌بخشی نامزدها و فهرست‌های انتخاباتی با اعلام مواضع شفاف‌تر و صریح‌تر از گذشته:
وجود شبکه‌های اجتماعی که علاوه بر ایجاد فضای مونولوگ آزادتر و شفاف‌تر، امکان ایجاد دیالوگ و اظهارنظر را فراهم کرده‌اند، مهم‌ترین رکن در ایجاد بستر رشد سیاسی و اجتماعی مردم در شهرهای بزرگ بودند. ناگفته نماند این فرآیند توسعه سیاسی منحصر به چند ماه منتهی به انتخابات نبود و گروه‌های سیاسی و مرجع، در طول چندسال اخیر و مخصوصا در یک سال اخیر که شبکه‌های اجتماعی در تلفن همراه و در دسترس همگان است، به شدت به برندسازی و هویت‌بخشی روی آورده‌اند. از طرف دیگر نیز مردم در این فضا به تبیین و نقد معیارها، دیدگاه ها و الگوهای سیاسی و اجتماعی پرداخته‌اند و این تمرین در فضای مجازی باعث پیشرفت مبانی فکری شان شده است.
نتیجه‌گیری:
مردم در شهرهای بزرگ و گروه‌های سیاسی به درستی فهمیده‌اند که با تغییر در کنش‌های سیاسی و مشارکت فعال اجتماعی و روی آوردن به کارهای تشکیلاتی می‌توانند خواسته‌های‌شان را تحقق بخشند و تجربه این انتخابات نشان داد که هر کدام از گروه‌ها که وحدت و انسجام بیش‌تری داشته است و اعتماد مردم را از طریق میدان دادن به آن‌ها و آگاه‌بخشی از طریف فضای مجازی، کسب کردند، توفیق بیش‌تری داشتند. مردم هم نشان دادند که از ائتلاف و انسجام نیروهای سیاسی استقبال می‌کنند و تجربه رهبران و نخبگان را محترم و راهگشا می‌دانند. تجربه کشورهای توسعه‌یافته و موفق نشان داده است که این رشد سیاسی- اجتماعی و حرکت به سمت فعالیت‌های حزبی، راه را برای پیشرفت، آزادی، استقلال و مشارکت مدنی باز خواهد کرد.
