توسعه كالاهاي صادراتي كشورمان به آفريقا كليد خورد
گروه صنعت، معدن و تجارت: توسعه تجارت خارجي ميان ايران و كشورهاي مختلف جهان، مهمترين اولويت اقتصادي كشور در دوران پسابرجام است.
حضور پرتعداد هيات‌هاي اقتصادي خارجي از يك‌سو و مذاكرات فشرده براي جذب سرمايه‌گذاري و انتقال تكنولوژي‌هاي روز براي بهبود و رشد واحدهاي توليدي كشور از طرف ديگر موجب شده تا كارشناسان نسبت به بهبود كارنامه تجاري كشور اميدوار باشند. همزمان با رقابت خارجي‌ها براي حضور در بازارهاي ايران، در داخل كشور نيز شاهد برنامه‌ريزي براي حضور در بازارهاي هدف جديد هستيم. طي ماه‌هاي گذشته هرچند بيشتر خبرها از مذاكرات اقتصادي ميان طرف‌هاي ايراني و كشورهاي اروپايي بوده، اما بررسي گزارش‌ها نشان مي‌دهد نگاه مسئولان كشور تنها به بازارهاي قاره سبز نيست. پيش از اين مسئولان سازمان توسعه تجارت و حتي دولتمردان اعلام كرده‌اند كه اولويت اصلي همكاري‌هاي اقتصادي ايران در دوران پسابرجام كشورهاي منطقه هستند. با اين حال، مدتي است كه زمزمه‌هاي حضور سرمايه‌گذاران و تجار ايراني در قاره آفريقا بيشتر از گذشته شنيده مي‌شود.
آفريقا، سرزمين فرصت‌ها
آفريقا، سرزمين فرصت‌هاست. قاره‌اي که مي‌توان با برنامه‌ريزي اصولي و عملياتي، شاخص‌هاي اصلي اقتصاد ملي كشورمان را در آنجا و به‌ويژه در حوزه‌هاي کشاورزي، صنعتي - خدماتي و البته اجراي پروژه‌هاي فني و مهندسي، محقق کرد. به اعتقاد كارشناسان ايجاد ساز وکارهاي مناسبي است که انگيزه‌هاي لازم را براي تحرک بخشيدن فعاليت‌هاي بخش خصوصي فراهم کند؛ مي‌تواند گامي‌بلند باشد که بايد از دل ارتقاي مناسبات، اجراي موافقتنامه‌هاي همکاري و اجتناب از اخذ ماليات‌هاي مضاعف بين ايران با کشورهاي آفريقايي بدست مي‌آيد.
تقويت و پشتيباني از بخش‌هاي عمومي‌و خصوصي و فعاليت آنان در کشورهاي آفريقايي همواره نتايج مثبتي داشته و دارد. نگارنده در سفري که دو سال پيش به چندين کشور آفريقايي داشت اين موضوع را به عينه مشاهده کرد که چگونه شهروندان آفريقايي از خدمات کارآفرينان ايراني‌ها در اين دو کشور چگونه استفاده مي‌کنند. حضور سرمايه‌گذاران ايراني در کشورهاي تانزانيا، اوگاندا، زيمباوه و حتي حضور جدي ايراني‌ها در تاسيس بانک خصوصي کارآمد در يکي از کشورهاي مرکزي قاره آفريقا، دستاوردهايي است که قابل ستايش است. شرايط حضور ايراني‌ها در قاره سياه طي ماه‌هاي گذشته به سمتي پيش رفته كه حالا خبر آغاز به كار قطعي مراكز تجاري ايران در كشورهاي آفريقايي در رسانه‌ها منعكس مي‌شود.
افتتاح مراكز تجاري ايران در آفريقا
در همين حال مديرکل دفتر امور نمايندگي‌هاي سازمان توسعه تجارت از تأسيس مراکز تجاري ايران در قاره آفريقا خبر داد. رضا عباسقلي در گفتگو با ايسنا با اشاره به آغاز تأسيس مراکز تجاري در کشورهاي قاره آفريقا اظهار کرد: تأسيس مراکز تجاري در کنيا و نيجريه قطعي شده و تا ماه آينده اين مراکز افتتاح مي‌شوند. علاوه بر اين قرار است تاسيس اين مراکز تجاري در شش کشور ديگر مد نظر قرار گيرد. وي ادامه داد: در همين حال تصميم داريم در کشورهاي آفريقاي جنوبي از جمله غنا، تانزانيا، اوگاندا، سنگال و سودان مراکز تجاري تأسيس کنيم تا در جهت کمک به توسعه صادرات کالا و خدمات جمهوري اسلامي‌ايران به بازارهاي هدف، به ويژه بازار تجاري در قاره آفريقا گام برداريم.
دعوت از بخش خصوصي براي حضور در قاره سياه
مديرکل دفتر امور نمايندگي‌هاي سازمان توسعه تجارت ايران ضمن دعوت از کليه انجمن‌ها، اتحاديه‌ها، اتاق‌هاي بازرگاني و تشکل‌ها و نيز افراد حقيقي و حقوقي جهت تأسيس اين مراکز تجاري بيان کرد: قرار است اين مراکز به مکاني جهت تبادل کالا و ارائه خدمات اقدام به فعاليت کنند و به عنوان نمايندگي شرکت‌هاي توليدي و نيز شرکت‌هايي به منظور مديريت صادرات، کار را پيش ببرند. عباسقلي همچنين درباره علت تمرکز به منظور تأسيس اين مراکز تجاري در کشورهاي آفريقايي عنوان کرد: علت تصميم اتخاذ شده اين است که کشورهاي آفريقايي همانند ديگر کشورها نيستند و نمي‌توان در آنها به صورت غيرحضوري اقدام به فعاليت کرد و بايد حتما صاحب کالا در آن کشور حضور داشته باشد. وي با اشاره به اينکه اين مراکز تجاري در جهت بازاريابي، مسائل حقوقي، ترجمه و نيز صدور ويزا فعاليت مي‌کنند، خاطرنشان کرد: شرکت‌هاي فعال در اين بخش ضمن انجام موارد اشاره شده، هم فعاليت‌هاي خود را انجام مي‌دهند و هم اگر شرکت جديدي قصد فعاليت و نيز انجام تبادلات تجاري داشت به آن کمک خواهند کرد.
برنامه‌ريزي براي حضور در قاره سياه
آنطور كه مسئولان سازمان توسعه تجارت ايران اعلام مي‌كنند برنامه‌ريزي‌هايي صورت گرفته تا با ايجاد و راه‌اندازي خطوط منظم کشتيراني و هوايي، ايجاد اتاق‌هاي مشترک، افزايش تعداد رايزنان بازرگاني و انعقاد تفاهم‌نامه‌هاي مختلف در حوزه استاندارد، گمرکي و تعرفه ترجيحي، حجم مبادلات تجاري با کشورهاي آفريقايي را افزايش پيدا كند. مدت زمان زيادي است که راهکارهاي افزايش حجم مبادلات تجاري ميان ايران و كشورهاي آفريقايي مورد مطالعه قرار گرفته و در نهايت قرار است تا تا از طريق راه‌اندازي خطوط منظم کشتيراني و هوايي زمينه تسهيل صادرات و تردد تجار به آفريقا را فراهم شود. در حال حاضر خط مستقيم کشتيراني به دارالسلام و مومباسا برقرار است و در يک برنامه زمان‌بندي قرار است تا آن را به ساير بنادر قاره آفريقا رساند. همچنين اکنون هيچ خط هوايي مستقيم به آفريقا وجود ندارد و در راه‌اندازي مستقيم خطوط هوايي به آفريقاي جنوبي کنيا و تونس در دستور کار است.کاهش ريسک کشورهاي هدف، خريد سهام بانک‌هاي معتبر آفريقايي و عضويت در بانک توسعه آفريقا از ديگر برنامه‌هايي است که مي‌تواند به توسعه تجارت ايران با کشورهاي اين قاره کمک کند. ارائه تسهيلات با کارمزد پايين، ايجاد اتاق‌هاي مشترک بازرگاني، صندوق‌هاي مشترک و معافيت صدور انواع ضمانت‌نامه از ديگر راهکارهاي کاهش موانع تجاري است. اعزام رايزنان بازرگاني به قاره آفريقا از ديگر نکات مهمي‌است که مي‌تواند به شناخت بازار کمک کند. در حال حاضر سه رايزن بازرگاني در آفريقا مشغول فعاليت هستند و برنامه‌ريزي براي بيشتر شدن تعداد آنها انجام شده تا با هماهنگي وزارت امور خارجه ايران سه رايزن ديگر نيز به الجزاير، مصر و تانزانيا اعزام شود. همچنين ايجاد سايت اطلاع‌رساني تجارت با آفريقا، تأسيس مراکز تجاري ايران در اين کشور و تبليغات محصولات ايراني در آفريقا از ديگر مواردي است که در عمل مي‌تواند به شناخت کالاهاي ايراني در بازار هدف آفريقا کمک کند. در همين حال كارشناسان معتقدند كه‌امضاي يادداشت تفاهم‌نامه استاندارد با آفريقا موافقت‌نامه گمرکي، موافقت‌نامه سرمايه‌گذاري و اجتناب از اخذ ماليات مضاعف با کشورهاي هدف آفريقايي از جمله موارد ديگري است که در دستور کار قرار گرفته است. لغو رواديد براي تردد و تسهيل ارتباط تجار با کشورهاي آفريقايي نيز از ديگر برنامه‌هايي است كه مي‌تواند در دستور کار قرار گيرد.
پرطرفدارترین عناوین