گزارش "تجارت آنلاین" از تاریک و روشن مدیریت بازارچه های شهرداری
محمد خادمي: براساس مصوبه شوراي انقلاب،دربهمن ماه سال 1358 سازمان ميادين ميوه وتره باروفرآورده‌هاي کشاورزي زير نظر شهرداري تهران تشکيل شد.هدف ازتشکيل اين سازمان تهيه و توزيع ميوه وفرآورده‌هاي کشاورزي موردمصرف مردم و همچنين کوتاه کردن دست واسطه‌ها از طريق ايجاد ارتباط مستقيم بين توليدکنندگان و مصرف کنندگان بود.
به گزارش تجارت آنلاین، درهمان سال‌هاي اوليه اين سازمان با يک ميدان ميوه وتره بارکار خود را آغاز کرد و رفته رفته سازمان ميوه و تره باربه دليل استقبال شهروندان تهراني براي خريد مايحتاج شان از اين مرکز نسبت به ميوه فروشي‌هاي سطح شهر اقدام به اضافه کردن تعداد مراکزعرضه ميوه در محلات گوناگون شهر کرد و اين روزها در سطح شهر تهران 215 ميدان ميوه و تره بار وجود دارد که درهريک ازاين مراکز بين 10 تا 20 غرفه محصولات گوناگون فعال هستند، اما به تازگي سازمان ميادين ميوه وتره باردرزمان برگزاري مزايده غرفه‌ها مبالغ اجاره بهاي غرفه‌ها را بسياربالا درنظرگرفته است که در اين خصوص صداي تعداد زيادي ازکسبه ميوه فروشي درآمده است، البته عده زيادي ازکسبه معتقدند درقيمت گذاري غرفه‌ها رد پاي دلالان وجود دارد،طوري که افرادي سود جو هم وارد مراسم مزايده مي‌شوند و درزمان پيروزي درمزايده غرفه مورد نظر را به شخص ديگري با هزينه بالاتراجاره مي‌دهند.
*مشکلات تنها اجاره بالا نيست
يکي ازکسبه ميدان ميوه و تره بارصادقيه که تمايل ندارد نامش را مطرح کند،به خبرنگارما مي‌گويد:«هزينه غرفه‌ها درميادين ميوه وتره بارشهرداري متفاوت است، به طوري که براي تک تک اين غرفه‌ها به شکل جداگانه مزايده برگزار مي‌شود وهريک از شرکت کنندگان درمزايده مبالغ مختلفي را اعلام مي‌کنند،اما کف قيمت‌ها که از سوي سازمان ميوه و تره بار مشخص مي‌شود نيز بالا است. براي مثال غرفه صيفي جات در ميدان ميوه تره بارصادقيه کف قيمت آن 10ميليون تومان است که با برگزاري مزايد به 25 ميليون تومان نيز مي‌رسد.»اوادامه مي‌دهد:« غرفه ميوه فروشي در ميادين ميوه و تره بار شهر تهران وجود ندارد که ماهيانه کمتر از 5 ميليون تومان اجاره داده شود.»اين کاسب ميوه فروش معتقد است: شهرداري ماهيانه صدها ميلياردتومان اجاره از غرفه‌هاي ميادين ميوه و تره بار به دست مي‌آورد، گاهي کسبه هر يک از غرفه‌ها ماهيانه 10 ميليون تومان تايکصدميليون تومان اجاره به سازمان ميوه و تره بار پرداخت مي‌کند.او دليل اين حساب و کتابش را اين طور بيان مي‌کند:« در هر ميدان ميوه و تره بار حدود10تا20 غرفه وجود دارد که در نظر بگيريم ، در سطح شهر تهران 200ميدان تره بار باشد و در هر يک از اين تره بارها 10 غرفه وجود داشته باشد حدود 2هزار غرفه در سطح تهران وجود دارد که ماهيانه اگر به شکل ميانگين 5ميليون تومان به سازمان ميوه تره بار اجاره پرداخت کنند مبلغي حدود 10ميليارد تومان ماهيانه درآمد به وجود مي‌آيد.»يکي ديگر از غرفه داران ميادين ميوه وتره بار محله پيروزي در شرق تهران به خبرنگار ما مي‌گويد:« اجاره ماهيانه غرفه در ميادين ميوه و تره بار از 6ميليون تا 45ميليون تومان نيز وجود دارد که با گران شدن اجاره بهاي غرفه‌ها فعاليت ميوه فروشان در ميادين ميوه فروشي با مشکل مواجه شده‌اند، همچنين همزمان با بالا رفتن اجاره غرفه‌ها طرح دستچين ميوه‌ها نيز به اجرا در آمده است. که اين 2 موضوع باعث به وجود آمدن ضرر براي کسبه شده است و تنها کسبه با پول بازار که به شکل مدت دار به حسابشان گردش دارد تمايل به ادامه فعاليت دارند.»
او ادامه مي‌دهد:« تنها مشکل کسبه افزايش اجاره و اجراي طرح دستچين نيست، بلکه روند اداري و تشکيل پرونده کسبه براي تهيه پرونده براي شرکت در مزايده و همچنين مدت زمان کوتاه اجاره غرفه‌هاست که متاسفانه سازمان ميادين بين 4تا6 ماه يک غرفه را به کسبه اجاره مي‌دهند، اين در حالي است که در اين مدت کوتاه کسبه آن طور که بايد نمي‌توانند اقدام به فعاليت اقتصادي کنند، البته براي خانواده شهدا، جانبازان، ايثارگران و آزادگان که اقدام به شرکت در مزايده غرفه مي‌کنند اجاره غرفه‌ها براي اين افراد 12ماه است.»به گفته وي، شهرداري تنها به دنبال درآمد بيشتر از ميادين ميوه و تره بار است و در قبال درآمدهاي حاصله نيز نه تنها خدمتي را به غرفه داران و مردم ارائه نمي‌کند بلکه روزانه قوانين دست و پاگيري را نيز براي اين مراکز اعمال مي‌کند. به طور مثال مبالغ بسيار زيادي براي پول پيش دريافت مي‌کند.«پيام خنجري» يکي ديگرازغرفه داران ميدان ميوه و تره بار بلوار اميرکبير در منطقه22 معتقد است:« کساني که درمزايده ميادين مهم ميوه و تره بارپيروز شود به عنوان هديه غرفه اي هم در يک ميدان کم رونق شهر از سوي سازمان ميادين اهدا مي‌شود، اين درحالي است که سازمان مي‌تواند اين محيط کم رونق را در مزايده ديگر بگذارد تا کسبه ديگر از اين محيط بهره مند شود.»اوادامه مي‌دهد:« عده اي از دلالان با پرونده سازي به نام خانواده شهدا، ايثارگران و آزادگان در مزايده غرفه‌ها شرکت مي‌کنند وبعد ازپيروزي در مزايده آن محله مورد نظر را به اشخاص ديگر با هزينه بسيار بالا اجاره مي‌دهند، به طور مثال دلالان ازيک از خانواده‌هاي شهدا يا ايثارگران مي‌خواهند درخواست شرکت در مزايده را بدهند و بعد از آن که درمزايده پيروزشدند مبلغ اندکي را به خانواده شهدا يا ايثارگران مي‌دهند وآن محيط را که 10ميليون پيروزشده‌اند 20 ميليون به شخص ديگري اجاره مي‌دهند.»
*کارشناس دادگستري قيمت اجاره غرفه‌ها را تعيين مي‌کند
مديرعامل سازمان ميادين ميوه وتره بارشهرداري تهران نيزدراين خصوص با تاکيد براينکه غرفه‌ها براساس مزايده به غرفه داران اجاره داده مي‌شود، گفت:« کارشناس رسمي‌دادگستري مبلغ پايه اي را براي غرفه‌ها تعيين ومزايده بر اساس آن انجام مي‌شود. »«عبدالحسين رحيمي» با بيان اينکه غرفه داران سود بسياري ازاجاره کردن غرفه مي‌برند تصريح کرد:«درجلسات مزايده قيمت‌هاي پايه بسيارمناسب تعيين مي‌شود،اما متقاضيان براي برنده شدن، پيشنهاداتي چندين برابرقيمت پايه،ارائه مي‌کنند.»
وي افزود:«غرفه داران نه تنها مالياتي پرداخت نمي‌کنند بلکه آب،برق وگازمصرفي آنها نيزرايگان است وتنها ملزم به پرداخت مبلغي به عنوان شارژبراي تامين هزينه‌هاي نگهداري و جاري ميادين(مانند شارژساختماني)هستند. به گفته وي، ازسوي ديگر شهرداري تهران اقدام به ساخت فضاهايي مناسب براي استراحت کارگران با عنوان خوابگاه درميادين کرده وتمامي‌کارگران شاغل درميادين ميوه وتره بارتحت پوشش بيمه شده‌اند. رحيمي‌با بيان اينکه به تازگي شاهد افزايش درخواست غرفه داران براي تبديل نحوه فروش ميوه ازدرهم به دستچين هستيم گفت:« نمي‌توانيم براي همه غرفه داران مجوز عرضه دستچين ميوه را صادر کنيم و اين مجوزها براساس نياز و خواست مردم صادر مي‌شود.»وي افزود:« غرفه‌هايي که اجازه فروش ميوه به صورت دستچين را دارند درساعت پاياني کارميادين مي‌توانند محصولات(ميوه) باقيمانده خود را نيز به فروش برسانند. »مديرعامل سازمان ميادين ميوه و تره بارتهران اظهارکرد:« اعتراض و نارضايتي‌هاي اخيرغرفه داران به دليل صادرنکردن مجوز فروش محصولات به صورت دستچين است که رسيدگي به اين موارد در دستورکار سازمان ميادين قراردارد. »وي با رد ادعاهاي غرفه داران درخصوص زيان آور بودن فعاليت غرفه‌ها ، گفت:« اگر کار در اين غرفه‌ها سودي ندارد پس دليل اينکه متقاضيان تا چند برابر قيمت پايه براي اجاره محل پيشنهاد مي‌دهند، چيست؟»
*هشدارهايي که بايد جدي گرفت
بدون شک فلسفه ايجاد مراکزفروش ميوه وتره باردرميادين مورد نظرشهرداري امري ستودني ومناسب بوده است.اين ميادين براي استفاده اقشارآسيب پذيرجامعه وبا هدف ازبين بردن دست دلالان درفروش محصولات کشاورزي بوجودآمده‌اند.لذا شهرداري به عنوان متولي اصلي ايجاد و تاسيس اين ميادين ونيز نهاد اصلي ناظرومتولي آن بايد به فلسفه وجودي چنين کاري بيشتر توجه کند.اقشارآسيب پذير جامعه بدون شک نيازمند آن هستند که کالاي مناسب وارزان را با کيفيت قابل قبول وقيمت تمام شده کمتر خريداري کنند .اگردرهرروزبه بهانه اي اين فرآيند دستخوش آسيب وزيان شود درنهايت قيمت تمام شده محصول موردنيازبا آنچه درواحدهاي فروشگاهي به فروش مي‌رسد يکسان باسد دروهله نخست مشتري‌ها وخريداران به سوي اين قبيل فروشگاه‌ها مي‌روند ودرثاني اساس ايجاد غرفه و ميادين ميوه و تره بارزيرسوال خاوهد رفت.بريدن دست دلالان ازاجاره غرفه‌ها وواگذاري بدون واسطه به دست اندرکاران اصلي ايجاد غرفه فروش ميوه و تره باردرميادين قطعاهم به نفع شهرداري وهم به نفع توده‌هاي مردم خواهد بود.اينکه هرروزيک راهکاربراي دلالان ايجاد شود تا بتوانند به حيات خود ادامه دهندامري مذموم است.
*مشکلات تنها اجاره بالا نيست
يکي ازکسبه ميدان ميوه و تره بارصادقيه که تمايل ندارد نامش را مطرح کند،به خبرنگارما مي‌گويد:«هزينه غرفه‌ها درميادين ميوه وتره بارشهرداري متفاوت است، به طوري که براي تک تک اين غرفه‌ها به شکل جداگانه مزايده برگزار مي‌شود وهريک از شرکت کنندگان درمزايده مبالغ مختلفي را اعلام مي‌کنند،اما کف قيمت‌ها که از سوي سازمان ميوه و تره بار مشخص مي‌شود نيز بالا است. براي مثال غرفه صيفي جات در ميدان ميوه تره بارصادقيه کف قيمت آن 10ميليون تومان است که با برگزاري مزايد به 25 ميليون تومان نيز مي‌رسد.»اوادامه مي‌دهد:« غرفه ميوه فروشي در ميادين ميوه و تره بار شهر تهران وجود ندارد که ماهيانه کمتر از 5 ميليون تومان اجاره داده شود.»اين کاسب ميوه فروش معتقد است: شهرداري ماهيانه صدها ميلياردتومان اجاره از غرفه‌هاي ميادين ميوه و تره بار به دست مي‌آورد، گاهي کسبه هر يک از غرفه‌ها ماهيانه 10 ميليون تومان تايکصدميليون تومان اجاره به سازمان ميوه و تره بار پرداخت مي‌کند.او دليل اين حساب و کتابش را اين طور بيان مي‌کند:« در هر ميدان ميوه و تره بار حدود10تا20 غرفه وجود دارد که در نظر بگيريم ، در سطح شهر تهران 200ميدان تره بار باشد و در هر يک از اين تره بارها 10 غرفه وجود داشته باشد حدود 2هزار غرفه در سطح تهران وجود دارد که ماهيانه اگر به شکل ميانگين 5ميليون تومان به سازمان ميوه تره بار اجاره پرداخت کنند مبلغي حدود 10ميليارد تومان ماهيانه درآمد به وجود مي‌آيد.»يکي ديگر از غرفه داران ميادين ميوه وتره بار محله پيروزي در شرق تهران به خبرنگار ما مي‌گويد:« اجاره ماهيانه غرفه در ميادين ميوه و تره بار از 6ميليون تا 45ميليون تومان نيز وجود دارد که با گران شدن اجاره بهاي غرفه‌ها فعاليت ميوه فروشان در ميادين ميوه فروشي با مشکل مواجه شده‌اند، همچنين همزمان با بالا رفتن اجاره غرفه‌ها طرح دستچين ميوه‌ها نيز به اجرا در آمده است. که اين 2 موضوع باعث به وجود آمدن ضرر براي کسبه شده است و تنها کسبه با پول بازار که به شکل مدت دار به حسابشان گردش دارد تمايل به ادامه فعاليت دارند.»
او ادامه مي‌دهد:« تنها مشکل کسبه افزايش اجاره و اجراي طرح دستچين نيست، بلکه روند اداري و تشکيل پرونده کسبه براي تهيه پرونده براي شرکت در مزايده و همچنين مدت زمان کوتاه اجاره غرفه‌هاست که متاسفانه سازمان ميادين بين 4تا6 ماه يک غرفه را به کسبه اجاره مي‌دهند، اين در حالي است که در اين مدت کوتاه کسبه آن طور که بايد نمي‌توانند اقدام به فعاليت اقتصادي کنند، البته براي خانواده شهدا، جانبازان، ايثارگران و آزادگان که اقدام به شرکت در مزايده غرفه مي‌کنند اجاره غرفه‌ها براي اين افراد 12ماه است.»به گفته وي، شهرداري تنها به دنبال درآمد بيشتر از ميادين ميوه و تره بار است و در قبال درآمدهاي حاصله نيز نه تنها خدمتي را به غرفه داران و مردم ارائه نمي‌کند بلکه روزانه قوانين دست و پاگيري را نيز براي اين مراکز اعمال مي‌کند. به طور مثال مبالغ بسيار زيادي براي پول پيش دريافت مي‌کند.«پيام خنجري» يکي ديگرازغرفه داران ميدان ميوه و تره بار بلوار اميرکبير در منطقه22 معتقد است:« کساني که درمزايده ميادين مهم ميوه و تره بارپيروز شود به عنوان هديه غرفه اي هم در يک ميدان کم رونق شهر از سوي سازمان ميادين اهدا مي‌شود، اين درحالي است که سازمان مي‌تواند اين محيط کم رونق را در مزايده ديگر بگذارد تا کسبه ديگر از اين محيط بهره مند شود.»اوادامه مي‌دهد:« عده اي از دلالان با پرونده سازي به نام خانواده شهدا، ايثارگران و آزادگان در مزايده غرفه‌ها شرکت مي‌کنند وبعد ازپيروزي در مزايده آن محله مورد نظر را به اشخاص ديگر با هزينه بسيار بالا اجاره مي‌دهند، به طور مثال دلالان ازيک از خانواده‌هاي شهدا يا ايثارگران مي‌خواهند درخواست شرکت در مزايده را بدهند و بعد از آن که درمزايده پيروزشدند مبلغ اندکي را به خانواده شهدا يا ايثارگران مي‌دهند وآن محيط را که 10ميليون پيروزشده‌اند 20 ميليون به شخص ديگري اجاره مي‌دهند.»
*کارشناس دادگستري قيمت اجاره غرفه‌ها را تعيين مي‌کند
مديرعامل سازمان ميادين ميوه وتره بارشهرداري تهران نيزدراين خصوص با تاکيد براينکه غرفه‌ها براساس مزايده به غرفه داران اجاره داده مي‌شود، گفت:« کارشناس رسمي‌دادگستري مبلغ پايه اي را براي غرفه‌ها تعيين ومزايده بر اساس آن انجام مي‌شود. »«عبدالحسين رحيمي» با بيان اينکه غرفه داران سود بسياري ازاجاره کردن غرفه مي‌برند تصريح کرد:«درجلسات مزايده قيمت‌هاي پايه بسيارمناسب تعيين مي‌شود،اما متقاضيان براي برنده شدن، پيشنهاداتي چندين برابرقيمت پايه،ارائه مي‌کنند.»
وي افزود:«غرفه داران نه تنها مالياتي پرداخت نمي‌کنند بلکه آب،برق وگازمصرفي آنها نيزرايگان است وتنها ملزم به پرداخت مبلغي به عنوان شارژبراي تامين هزينه‌هاي نگهداري و جاري ميادين(مانند شارژساختماني)هستند. به گفته وي، ازسوي ديگر شهرداري تهران اقدام به ساخت فضاهايي مناسب براي استراحت کارگران با عنوان خوابگاه درميادين کرده وتمامي‌کارگران شاغل درميادين ميوه وتره بارتحت پوشش بيمه شده‌اند. رحيمي‌با بيان اينکه به تازگي شاهد افزايش درخواست غرفه داران براي تبديل نحوه فروش ميوه ازدرهم به دستچين هستيم گفت:« نمي‌توانيم براي همه غرفه داران مجوز عرضه دستچين ميوه را صادر کنيم و اين مجوزها براساس نياز و خواست مردم صادر مي‌شود.»وي افزود:« غرفه‌هايي که اجازه فروش ميوه به صورت دستچين را دارند درساعت پاياني کارميادين مي‌توانند محصولات(ميوه) باقيمانده خود را نيز به فروش برسانند. »مديرعامل سازمان ميادين ميوه و تره بارتهران اظهارکرد:« اعتراض و نارضايتي‌هاي اخيرغرفه داران به دليل صادرنکردن مجوز فروش محصولات به صورت دستچين است که رسيدگي به اين موارد در دستورکار سازمان ميادين قراردارد. »وي با رد ادعاهاي غرفه داران درخصوص زيان آور بودن فعاليت غرفه‌ها ، گفت:« اگر کار در اين غرفه‌ها سودي ندارد پس دليل اينکه متقاضيان تا چند برابر قيمت پايه براي اجاره محل پيشنهاد مي‌دهند، چيست؟»
*هشدارهايي که بايد جدي گرفت
بدون شک فلسفه ايجاد مراکزفروش ميوه وتره باردرميادين مورد نظرشهرداري امري ستودني ومناسب بوده است.اين ميادين براي استفاده اقشارآسيب پذيرجامعه وبا هدف ازبين بردن دست دلالان درفروش محصولات کشاورزي بوجودآمده‌اند.لذا شهرداري به عنوان متولي اصلي ايجاد و تاسيس اين ميادين ونيز نهاد اصلي ناظرومتولي آن بايد به فلسفه وجودي چنين کاري بيشتر توجه کند.اقشارآسيب پذير جامعه بدون شک نيازمند آن هستند که کالاي مناسب وارزان را با کيفيت قابل قبول وقيمت تمام شده کمتر خريداري کنند .اگردرهرروزبه بهانه اي اين فرآيند دستخوش آسيب وزيان شود درنهايت قيمت تمام شده محصول موردنيازبا آنچه درواحدهاي فروشگاهي به فروش مي‌رسد يکسان باسد دروهله نخست مشتري‌ها وخريداران به سوي اين قبيل فروشگاه‌ها مي‌روند ودرثاني اساس ايجاد غرفه و ميادين ميوه و تره بارزيرسوال خاوهد رفت.بريدن دست دلالان ازاجاره غرفه‌ها وواگذاري بدون واسطه به دست اندرکاران اصلي ايجاد غرفه فروش ميوه و تره باردرميادين قطعاهم به نفع شهرداري وهم به نفع توده‌هاي مردم خواهد بود.اينکه هرروزيک راهکاربراي دلالان ايجاد شود تا بتوانند به حيات خود ادامه دهندامري مذموم است.
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین