مجتبي آزاديان
روزنامهنگار
mojtaba.azadiyan@gmail.com
چندی پیش بود که مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس از برابر شدن تولید روزانه گاز ایران و قطر در پارس در آینده نزدیک خبر داد و گفت: تا پایان اسفند تولید گاز در پارس جنوبی به ۵۷۰ میلیون مترمکعب می رسد. اما شاید کمتر کسی به فکرش خطور میکرد که ایران بالاخره روزی این رویا را به حقیقت تبدیل کند. و قرار است در اسفند ماه امسال ۵ فاز جدید پارسجنوبی راهاندازی شده تا علاوه بر اینکه عقب ماندگیها و برداشت برابر گاز با قطر جبران شود، تولید نفت از این میدان مشترک نیز کلید بخورد. در اینکه شیخنشینان قطری از فرصتهای موجود کمال استفاده را بردند هیچ شکی نیست، استفادهای که با جنگ ایران و عراق آغاز شد و تشدید تحریمها موجب برتری قطریها در استفاده و برداشت از این میدان مشترک شد و با برداشت حداکثری گاز طبیعی از پارس جنوبی و تولید سالانه ۷۷ میلیون تن گازمایع شده خود را به عنوان بزرگترین تولید و صادرکننده LNG به جهانیان معرفی کرد. اما در پسابرجام اوضاع 180 درجه عکس شد و ایران توانست با استفاده از فرصت به وجود آمده در پسابرجام و تدبیر دولت یازدهم سهم بیشتری از میدان مشترک پارس جنوبی را به خود اختصاص داده و حتی در اهداف سال آینده خود میزان برداشت خود را از شیخنشینان بیشتر کند. حال ظرفیت تولید و برداشت گاز ایران از پارس جنوبی با راه اندازی پنج فاز جدید شامل ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی و ورود تدریجی گاز این فازها، تا اسفند ماه امسال از مرز ۵۷۰ میلیون مترمکعب عبور خواهد کرد. حال به این امر، محدودیتهای قطر در تولید و تبدیل گاز به LNG را اضافه کنید. ضمن اینکه برای اولین بار برداشت تجمیعی و سالانه گاز ایران از پارس جنوبی به بیش از ۲۰۰ میلیارد مترمکعب خواهد رسید که یک رکورد جدید در طول ۲۰ سال توسعه این میدان مشترک با قطر است. و اینکه ایران خیز آغاز تولید نفت (سهم ایران در مقابل قطر در خصوص برداشت نفت، صفر در مقابل یک میلیارد مترمکعب شیخنشینان بود) از لایه نفتی پارس جنوبی را هم برداشته است. این فرصت بسیار مناسبی برای ایران است و نباید به این سادگی آن را از دست بدهد، مطمئنا قطریها هم به این آسانی عقب نخواهند نشست و با کارشناسان نقت و گاز زبدهای که دارند، در پی راه حلی مناسب برای جلوگیری از این اتفاق خواهند بود و از کوچکترین فرصتها در این زمینه سود خواهند جست بنابراین مسئولان نفتی و گازی کشورمان باید با نگاهی دقیق و ملاحظه تمام ریسکهای موجود، منافذ سوءاستفاده دوباره و کوتاه ماندن دست ایران از این نعمت خدادادی را ببندند. به ویژه اینکه با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا، هر آن احتمال بروز اتفاقی تازه و برهم خوردن توافق هستهای و نیز اعمال تحریمهای جدید از سوی ایالات متحده آمریکا وجود خواهد داشت.