زمان كوتاهي پس از راهاندازي سامانه جامع گمركي و پنجره
واحد تجارت فرامرزي از سوي گمرك جمهوري اسلاميايران، روز گذشته مجموعه
وزارت صنعت، معدن و تجارت نيز از سامانه جامع «تجارت» رونمايي كرد.
هدف اصلي اعلام شده براي راهاندازي اين سامانه جامع، مقابله با قاچاق، شناسايي و رهگيري تمام فرآيندهاي تجاري کالا اعم از صادرات و واردات است. حالا به نظر ميرسد كه اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت براي برخورد سيستميبا پديده قاچاق وارد مرحله تازهاي شده است. آنطور كه يدالله صادقي، معاون امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت، معدن و تجارت روز گذشته در نشست خود با خبرنگاران اعلام كرده راهاندازي سامانه جامع «تجارت ايران» در راستاي اجراي آييننامه اجرايي ماده ۱۳ که بر ايجاد شناسنامه، شناسه و کد رهگيري براي کالاهاي گروه هدف، با تشکيل کارگروههاي تخصصي صورت گرفته است. آنطور كه مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت ميگويند اهداف اصلي راهاندازي اين سامانه کاهش اسناد قابل معامله، کاهش زمان براي تجار و بازرگانان و توليدکنندگان و شفافسازي فرآيند واردات يا توليد تا توزيع است. حالا ميتوان گفت كه هدف اين سامانه، مديريت شناسه کالا در طول زنجيره تجاري کشور است و بر اين اساس، زبان مشترک در کل فعاليتهاي تجاري فراهم ميشود. سامانه شناسه کالا سامانهاي است به منظور توليد و دريافت شناسه کالا و تشکيل شناسنامه کالا که فرآيندهاي درخواست و صدور شناسه کالا را در برگرفته و امکان استعلام شناسه کالا را براي سامانهها و افراد مرتبط فراهم ميکند.
*تعريف شناسه براي 3 گروه كالايي
آنطور كه روز گذشته صادقي، معاون وزير صنعت، معدن و تجارت خبر داده است در حال حاضر تعريف و طراحي کدهاي شناسايي و رهگيري براي کالاهايي در سه گروه مختلف انجام شده است. بر اين اساس گروه اول اين کالاها را دارو (انساني - حيواني)، مکملهاي دارويي، تجهيزات پزشکي، لوازم آرايشي، تلفن همراه و تجهيزات ارتباطي قابل نصب سيم کارت و دخانيات تشكيل ميدهد. اين کالاها از تاريخ ۳۱ ارديبهشتماه ملزم به واردات براساس شناسه مربوطه هستند و اين شناسه در مبدا سفارش داده ميشوند و برخلاف طرح شبنم قرار نيست داخل کشور کدي سفارش داده شده يا نصب شوند. گروه دوم يا گروه «ب» را لوازم برقي، لوازم خانگي برقي، قطعات مصرفي و يدکي وسائل نقليه، فرآوردهها و مشتغات نفت و پتروشيمي، طلا و شمش و مصنوعات زينتي، منسوجات و پوشاک، اسباب بازي، دام زنده (گوشت سفيد و قرمز) بود و از تاريخ ۳۱ خردادماه براي واردات تمام اين کالاها استفاده از شناسه واردات الزاميخواهد بود. همچنين براساس اعلامهاي صورت گرفته گروه سوم کالاهاي وارداتي که از آنها با عنوان گروه «ج» ياد ميشود و در اين گروه کالاهايي چون محصولات کشاورزي (شامل برنج، گندم، دانههاي روغني، کنجاله، سموم و بذرها و ...) قرار ميگيرند و طبق آييننامههاي موجود لازم است واردات اين محصولات نيز از تاريخ 31 خردادماه با شناسههاي تعريف شده انجام شود.
*رونمايي از سامانه جامع تجارت
روز گذشته يدالله صادقي، معاون امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت، معدن و تجارت در نشست خبري خود از سامانه شناسه کالا رونمايي کرد. او در ادامه به تشريح دستورالعملهاي مربوطه پرداخت و افزود: در راستاي اجراي آئيننامه ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که براي ايجاد شناسنامه، شناسه و کد رهگيري بر کالاهاي هدف تأکيد دارد، با تشکيل کارگروههاي تخصصي سامانه شناسه کالا ايجاد و راهاندازي شد. معاون امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت بيان داشت: اين سامانه به شفافسازي اسناد تجاري و همچنين کنترل قاچاق کالا به کشور کمک ميکند.صادقي گفت: ستادي با عنوان ستاد ملي شامل 10 گروه تخصصي تبديل به شناسايي مراحل مورد نياز براي تدوين دستورالعملهاي خاص را آغاز کرده است و بعد از پايان مراحل بررسي 11 دستورالعمل تدوين شد. وي با بيان اينکه تمام دستگاههاي مرتبط با فرايند تجارت کالا از توليد، حمل و نقل و انبارداري هرکدام مقررات خود را داشتند، بنابراين ما بايد با بررسي تمامياين مقررات به يک دستورالعمل مشترک ميرسيديم. صادقي با تاکيد بر اينکه با اين سامانه تماميفرايندهاي تجارت کالا قابل رهگيري است، بيان داشت: سرعت انجام تمام مراحل واردات، صادرات، انبار و ترخيص با ايجاد سامانه مذکور، چند برابر ميشود. وي افزود: سيستم سامانه شناسه کالا که در مرکز تجارت الکترونيکي راهاندازي شده، اين امکان را فراهم ميکند که تاجر و بازرگان براي ورود کالاي خود به سايت جامع تجارت وارد شده و نسبت به توليد شناسه کالا که در سيستم بارگذاري شده اقدام کند.
*رصد و مميزي كالاهاي وارداتي
صادقي بيان داشت: بعد از اينکه شناسه براي همه کالاهاي وارداتي و توليد داخلي مستقر شد و کالاها از اين امکان برخوردار شدند، متعاقب آن شناسه رهگيري روي اين شناسهها پيادهسازي ميشود که آن شناسه رهگيري امکان مناسبتري براي رصد و مميزي تعداد و انواع کالاهايي که قبلا براي آن شناسه توليد شده در سطح بازار مشخص ميکند و به دنبال آن امکان شناخت بين کالاهايي که به شکل قانوني در کشور توليد و عرضه شده و به شکل قانوني از مجاري گمرکي وارد شده براي دستگاهها و بازرسان مختلف فراهم ميکند. معاون امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت با بيان اينکه صرفا به کارگيري شناسه و شناسه رهگيري تمام مباحث مربوط به قاچاق کالا را برطرف نميکند، افزود: سامانه ايجاد شده با مشارکت و ارتباط با بقيه سامانهها که در مواد 5 و 6 مبارزه با قاچاق کالا آئيننامه آن تدوين و ابلاغ شده است و با اتصال به سامانه مذکور امکان مبارزه بيشتر با قاچاق کالا را فراهم ميکند.
*تشريح وضعيت 3 گروه كالايي
صادقي اصافه كرد: کالاهاي هدف که بايد شناسه کالا دريافت کنند، به سه گروه تقسيم شدهاند که واردات برخي از اين کالاها از 96.2.31 ملزم به شناسه کالا شده و برخي هم از 96.3.31 ملزم ميشوند. وي با بيان اينکه گروه الف از 31 ماه 2 وارد کنندگان آن ملزم به دريافت شناسه کالا شدهاند، گفت: اين گروه شامل داروهاي انساني و حيواني، مکملهاي دارويي و ملزومات و تجهيزات پزشکي، فرآوردههاي آرايشي و بهداشتي، مواد خوراکي و آشاميدني، فرآوردههاي زيست محيطي، تلفن همراه و تجهيزات ارتباطي با قابليت نصب روي سيمکارت و محصولات دخانيات است. وي افزود: در ارتباط با اين گروه در مورد داروها هماهنگي لازم با بهداشت و آموزش پزشکي و سازمان دامپزشکي صورت گرفته است.صادقي بيان داشت: گروه ب شامل لوازم خانگي برقي با اولويت تلويزيون، يخچال، فريزر، کولر گازي، اسپيلت، ماشين لباسشويي، مکروويو، جاروبرقي، قطعات مصرفي و لوازم يدکي، فرآوردهها و مشتقات نفتي، گازي و پتروشيمي، طلا اعم از شمش و مسکوکات و مصنوعات زينتي، منسوجات و پوشاک، اسباببازي، دام زنده شامل گوشت سفيد و قرمز که اين کالاها بر اساس دستورالعمل در 96.3.31 واردکنندگانشان بايد با ورود به سامانه جامع تجارت شناسه رهگيري دريافت کنند. وي در ادامه به گروه سوم کالايي براي دريافت شناسه کالا اشاره کرد و گفت: محصولات اساسي کشاورزي شامل گندم، برنج، جو، ذرت، دانههاي روغني، چاي، کنجاله روغن، شکر، کود شيميايي، سموم و بذرها و ساير گروههاي کالايي هم از 96.3.31 بايد بر اساس آئيننامه شناسه کالا دريافت کنند. وي افزود: البته ساير گروههاي کالايي بايد زمان و مهلت بيشتري براي واردات داده شود که زمان آن بعداً اعلام ميشود.
*همكاري با ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز
معاون امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت بيان داشت: کار ديگري که ما بايد انجام دهيم اين است که از طريق ستاد مرکزي مبارزه با کالاي قاچاق و ارز بايد پيوند سامانه شناسه کالا را با همه سامانهها فراهم کنيم تا در نهايت بتوانيم در يک زمان مناسب به شفافيت در واردات کالا دست يابيم. صادقي گفت: در کل بندهاي مذکور که ملزم به دريافت شناسه کالا شدهاند، جمعاً 1497 قلم کالا تعريف شده که اين اقلام ممکن است داراي زيرگروههاي متعددي باشند. معاون امور اقتصادي و بازرگاني وزارت صنعت بيان داشت: در گروه کالايي دارويي و پزشکي هم 4 هزار قلم کالا در اين سامانه تعريف شده است. وي با بيان اينکه مدت زمان تست سامانه حدود 20 روز بوده است، گفت: هنوز محصولات دريايي براي دريافت شناسه کالا در اين سامانه تعريف نشده است اما به مرور اين کار هم انجام ميشود.