ارائه تخفيف کالاها در فروشگاههاي زنجيرهاي و درنهايت فروش به قيمت پايين تر از قيمت مصرفکننده اين شائبه را در ميان مردم ايجاد کرده است که اين فروشگاهها براي عرضه محصولات خود از کيفيت و وزن کالا ميکاهند.
به گزارش تجارت آنلاین از تسنيم، فروشگاههاي زنجيرهاي در سالهاي اخير رشد چشمگيري در بازار ايران داشتهاند. تأسيس فروشگاههاي زنجيرهاي که در گذشته در اختيار ارگانها و مؤسسات دولتي و شبه دولتي بود امروز به ورود بخش خصوصي توسعه يافته است و شاهد افزايش تعداد اين فروشگاهها به ويژه در شهر تهران هستيم. بخش قالب خردهفروشي در کشورهاي توسعهيافته توسط اين فروشگاهها صورت ميگيرد و باعث اصلاح نظام عرضه از طريق حذف واسطههاي شده و باعث شده درنهايت نهايت محصولات مورد نياز مردم با قيمت کمتري به دست مصرفکننده نهايي يعني مردم رساندند.
سهم فروشگاهها در بازار خردهفروشي کشور به 10 درصد افزايش يافته و در برنامه ششم توسعه نيز بايد به 20 درصد برسد اما اين شرايط باعث بر هم خوردن تعادل بازار خردهفروشيهاي سنتي شده است و حتي درباره آينده کسبوکار و کار آنها نگرانيهايي وجود دارد.
در تقابل دو صنف فروشگاه هاي زنجيرهاي و فروشگاههاي کوچک با توجه به قيمت پايينتر فروش اين شائبه ايجادشده است که کيفيت محصولات عرضهشده در فروشگاههاي زنجيرهاي پايينتر است.
*بررسي و نظارت بر تخفيفها
در اين رابطه مديرعامل انجمن حمايت از مصرف کننده با تاکيد بر اينکه بايد قدردان تخفيف هايي باشيم که فروشگاه هاي زنجيره اي به مردم ميدهند گفت: اين درحالي است که قيمتها واقعي باشد، اما بررسيهاي انجمن نشان ميدهد که قيمت نوشته شده روي کالاها واقعي نيست و همان جنس با قيمت پايين تري در سطح شهر توزيع ميشود.دکتر مسيح انصاري در گفتگو با تجارت در تشريح اين مساله افزود: تصور کنيد روي کالايي 10 هزار تومان قيمت فروش نوشته شده، اما يک باره همان کالا را در فروشگاه زنجيره اي با 50 درصد تخفيف ميفروشند. اکنون سوال ما اينجاست که مگر اين کالا چقدر سود داشته است؟
وي با تاکيد بر اينکه در بهترين حالت سود توليد کننده به 10 درصد هم نميرسد گفت: اگر سود فروشنده را بنابر قانون نظام صنفي 15 تا 20 درصد بگيريم و 50 درصد تخفيف را نيز به اين عدد بيفزاييم، نتيجه آن ميشود که قيمت تمام شده اين کالا کمتر از 3 هزار تومان است که وقتي عرضه شده، توليد کننده و توزيع کننده سودشان را بردهاند و 50 درصد هم تخفيف داده شده است. مديرعامل انجمن حمايت از مصرف کننده با تاکيد بر اينکه بررسيهاي انجمن نشان ميدهد که قيمت نوشته شده روي کالاها واقعي نيست گفت: بنا نداريم به توليد کننده يا توزيع کننده اتهام بزنيم اما واقعيتها نشان ميدهد که اتفاق خوبي در اين زمينه رخ نميدهد.
وي با تاکيد بر اينکه هدف توليد کننده وتوزيع کننده کسب سود است گفت: حتي اگر بپذيريم که توليدکننده و توزيع کننده به سود بسيار ناچيز 5 درصدي قايل هستند، باز هم با تخفيف 50 درصدي به اين نتيجه ميرسيم که اين کالاها درحالت عادي 60 درصد بالاتر از قيمت توليد به دست مردم ميرسد که اين اجحافي به مصرف کنندگان است.انصاري با اشاره به اينکه ميليونها مغازه خرده فروشي در سطح کشور وجود دارد که اين کالاها را با قيمت نوشته شده به مردم عرضه ميکنند گفت: وجه ديگر کار اين است که بپذيريم تخفيفهاي اعمال شده در فروشگاههاي زنجيره اي درست است. در اين صورت روزانه ميليونها مغازه آشکارا گران فروشي ميکنند که بايد پاسخ بدهيم چرا با اين مغازهها برخورد نميشود؟
وي باتاکيد بر اينکه در هر صورت مصرف کننده زيان ديده است گفت: برخي کالاها مانند دستمال کاغذي قيمت غير واقعي دارند. به نوعي که قيمت توليد کننده پايين است وبنابر خواست فروشنده قيمت بالا روي کالا مينويسند. اما اين در مورد کالاهاي ديگر مصداق ندارد.مديرعامل انجمن حمايت از مصرف کننده با اشاره به بررسيهاي انجمن گفت: همين کالاهايي که با تخفيف اعمال ميشود را بررسي کنيد. به عنوان مثال يک شيشه خيار شور را که با تخفيف عرضه ميشد، تهيه کرديم و به بررسي آن پرداختيم. روي شيشه وزن خالص 800 گرم نوشته شده بود اما وقتي محتوي شيشه را خالي کرديم و خيارشورها را وزن کرديم، وزن خالص 500 گرم بود. بنابر اين 300 گرم کم فروشي صورت گرفته بود.وي در پاسخ به اينکهامکان ندارد تحت هيچ شرايطي تخفيف بالا اعمال شود گفت: در بسياري از کشورها که نظارت مستمر و جدي وجود دارد، به دليل وجود رقابت، سود بسيار ناچيز است. اما درهمين کشورها نيز حراج صورت ميگيرد و کالاها را با تخفيف عرضه ميکنند. اما شرايط دارد. اگر تاريخ مصرف کالايي سه روز به پايان مانده باشد، با 50 درصد تخفيف عرضه ميکنند واگر يک روز به پايان تاريخ مصرف مانده باشد،تا 70 درصد هم تخفيف ميدهند. اما فراموش نشود که اين تخفيف از سود نيست بلکه از قيمت تمام شده است و توليدکننده براي آنکه کالايش از بين نرود، حاضر ميشود با تخفيف بالا بدهد که مجبور نشود آنها را معدوم کند. اما در ايران که بارها شاهد بودهايم کالاي تاريخ مصرف گذشته عرضه ميشود يا تاريخ مصرف را دستکاري ميکنند، تخفيفهاي سنگين حتما معنا دار است.انصاري با تاکيد بر اينکه بهترين روش، شفاف سازي است گفت: هرچقدر تحليل کنيم، به نتيجه نميرسيم زيرا تخفيفهاي 40 و 50 درصدي هيچ توجيه منطقي ندارد. بنابر اين بهتر آن است که بازرسيهاي سرزده صورت گيرد و تيم کارشناسي با مراجعه سرزده، کالاهاي شامل تخفيف را از نظر کيفيت، وزن، احتمال دستکاري در قيمت، تباني با توليد کننده يا هر احتمال ديگري بررسي کنند تا براي همگان روشن شود که اصل ماجرا چيست.مديرعامل انجمن حمايت از مصرف کننده در خصوص اينکه مسوولان فروشگاههاي زنجيره اي مدعي هستند به دليل خريد عمده، کالاها را با تخفيف بالا تهيه ميکنند گفت: در اين صورت بايد توليد کننده به صورت معمول 50 درصد سود ببرد که بتواند 30 درصد تخفيف بدهد و آن فروشگاه نيز 10 درصد سود خودش را محاسبه کند. اما سوال اينجاست که کدام توليدي را نه در ايران بلکه در جهان سراغ داريد که سود توليد کننده بالاي 50 درصد باشد.انصاري تاکيد کرد: آنچه تشريح کردم، بناي اتهام زدن به هيچ قشري را ندارم. اما وجود شک و شبهه را نميتوان ناديده گرفت و بهترين کار آن است که دستگاههاي نظارتي به صورت سرزده به سراغ اين قبيل تخفيفها بروند و همه چيز را براي مردم روشن کنند تا مشخص شود که آيا توليد کننده در ايران بالاي 50 درصد سود ميبرد، فروشندگان خرد 50 درصد روي قيمت کالاها ميکشند يا اشکال در چيز ديگري است. يکي از خردهفروشان مواد غذايي تهران در اين ارتباط به تسنيم گفت: فروشگاههايهاي زنجيرهاي با توجه به اينکه محصولات خود را به صورت عمده خريد ميکنند و در مواردي کل توليد يک کارخانه را ميخرند از توليدکننده ميخواهند که از کيفيت يا وزن کالا بزند تا اين محصول با قيمت کمتري عرضه شود در غير اين صورت دليل ديگري براي ارزن فروختن کالا در اين فروشگاهها وجود ندارد.وي افزود: به طور مثال کيفيت پودر ماشين لباسشويي که در فروشگاههاي زنحيره اي به فروشي ميرسد با آنچه در بازار مصرف مشاهده ميشود متفاوت و رقيق تراست.امير آزادي يکي از مسئولان فروشگاهاي زنجيره اي در گفتگو با تسنيم در اين ارتباط اظهار کرد: حجم خريد کالا در فروشگاههاي زنجيرهاي بالا است و همين امر موجب ميشود که فروشگاهها از توليدکنندگان تخفيفهاي مناسبتري دريافت کنند؛ در مواردي برخي از فروشگاههاي زنجيرهاي حتي توليد يک کارخانه را پيشخريد ميکنند.
وي افزود: در چنين شرايطي، فروشگاههاي زنجيرهاي کالاي خود را با قيمت کمتري خريداري کردهاند و به اين ترتيب اين امکان براي آنها فراهم است که تخفيفهاي بيشتري نيز به مصرفکنندگان نهايي يعني مردم ارائه دهند. آزادي با بيان اينکه فروشگاههاي زنجيره اي شفافيت مالي بيشتري در مقايسه با ساير فروشگاهها دارند، گفت: اين فروشگاهها ماليات خود را به طور معمول پرداخت ميکنند؛ کالاي قاچاق به فروشگاههاي زنجيرهاي ورود نميکند و مشکلات عدم پرداخت بيمه براي پرسنل وجود ندارد ضمن آنکه قوانين کار در فروشگاههاي زنجيره اي بطور کامل رعايت ميشود.
معاون اجرايي يک شرکت فروشگاه زنجيره اي با تاکيد بر اينکه فروشگاههاي زنجيرهاي در مقابل فروشگاههاي خردهفروشي سنتي مزيت ديگري در کاهش بار ترافيکي شهر دارند تصريح کرد: بار مورد نياز فروشگاههاي زنجيرهاي تنها توسط يک خودرو از شرکت مرکزي تأمين ميشود اما در خرده فروشيهاي سنتي اين بار با بيش از 10 خودرو در روز و توسط شرکتهاي پخش تأمين ميشود که اين امر بر بار ترافيکي شهر ميافزايد.وي با بيان اينکه 3 ميليون و 200 هزار فروشگاه خردهفروشي در اصناف مختلف در کشور پروانه فعاليت دارند گفت: سرانه تعداد خردهفروشيها در ايران براي هر 25 نفر يک فروشگاه است که اين رقم در کشورهاي پيشرفته به ازاي هر 700 نفر يک فروشگاه است، که اين نشان از وجود تعداد بالاي واسطها در زنجيره تامين در اصناف مختلف است. آزادي ادامه داد: با تاسيس و توسعه فروشگاههاي زنجيره اي تماميواسطها از جمله شرکتهاي پخش حذف شده و کالا از توليدکننده بطور مستقيم خريداري شده و به مصرف کننده نهايي عرضه ميشود.وي اشاره داشت که در کشورهاي توسعه يافته فروشگاههاي زنجيره اي به طور ميانگين 85 درصد بازار خرده فروشي را شامل ميشوند که اين عدد در کشور ما کمتر از 15 درصد ميباشد.
آزادي گفت: متوسط تخفيف در فروشگاههاي زنجيرهاي حدود 20 درصد است که اين تخفيفات در کالاهاي داراي قيمت مصرفکننده نيز اعمال ميشود. اميرخسرو فخريان رئيس اتحاديه فروشگاههاي زنجيرهاي در اين باره اظهار کرد: در کشور مانند ژاپن 90 درصد فروشگاهها به صورت زنجيرهاي اداره ميشود و اين روند در کشورهاي اروپايي 60 تا 80 درصد و در آمريکا 85 درصد و در ايران 10 درصد است.
وي با اشاره سرمايه گذاري 5 هزار ميليارد توماني در فروشگاههاي زنجيره اي تصريح کرد: 70 شرکت يا افراد حقيقي در اتحاديه ما عضويت و اين اعضا درمجموع 2 هزار و 500 شعبه در سراسر کشور دارند. 25 هزار نفر در اين صنعت فعاليت ميکنند و حدود 15 هزار ميليارد تومان گردش مالي سال 95 آنها بوده است.
فخريان گفت: فروشگاههاي زنجيرهاي در بهبود وضعيت معيشت مردم تأثير گذار هستند و نحوه توزيع کالا در قيمت تمامشده کالا بسيار تأثير گذار و مصلح نظام توزيع است.