راه آهن قزوین – رشت در ترافیک آمار و وعده!

وعده‌های چندین و چندباره‌ای که برای افتتاح راه‌آهن رشت- قزوین بارها توسط مسئولان کشوری و استانی داده‌شده و به سرانجام نرسیده، بهره‌برداری از این پروژه را به رؤیایی دست‌نیافتنی تبدیل کرده است.
به گزارش تجارت آنلاین از روزنامه عصر ایرانیان، تازه ترین اظهارات معاون وزیر راه و شهرسازی از پیشرفت ۹۳ درصدی پروژه راه آهن قزوین – رشت خبر داد. خیرالله خادمی تصریح کرد: خوشبختانه این طرح مهم ریلی در طول ماه‌های گذشته پیشرفت‌های قابل توجهی را پشت سر گذاشته که امروز در حوزه روسازی ۸۳ درصد پیشرفت داشته و تنها روسازی ۳۴ کیلومتر از این خط مهم باقی مانده است. مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل کشور با بیان اینکه برای رسیدن قطار به رشت ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار جدید نیاز خواهد بود، به ایسنا گفت: تا کنون در این طرح نزدیک به ۱۴۰۰ میلیارد تومان منابع اعتباری تزریق شده و رسیدن ۲۵۰ میلیارد تومان دیگر طرح نهایی خواهد شد. هرچند پس از رسیدن قطار به رشت نیاز به تکمیل برخی زیرساخت‌ها وجود دارد که احتمالا ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. موضوع قابل تامل که در این اظهار نظر میتوان یافت عدم ارایه تاریخ جدید برای افتتاح این پروژه است.

*وعده افتتاح پروژه از سال ۹۴ تا شهریور ۹۶
زمانی که در سال ۸۱ کلنگ احداث راه‌آهن قزوین- رشت به زمین زده شد و حتی بعد از زمانی چهارساله که برای آغاز عملیات اجرایی این پروژه در سال ۸۵ طی شد، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد که احداث این خط ریلی در ایستگاه‌های پایانی خود با کش‌وقوس‌های فراوانی روبرو شود و با وجود پیشرفت بیش از ۸۰ درصد، بهره‌برداری از آن با تعویق‌های پیاپی همراه شود.
به گزارش مهرهرچند به گفته مسئولان تا قبل از سال ۹۲ پروژه راه‌آهن قزوین- رشت با کندی پیشرفت و در زمان‌هایی با توقف در احداث روبرو شده بود اما بنا بر ادعای مدیران دولت یازدهم این پروژه ملی هم‌زمان با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید شتاب بیشتری گرفته و نخستین وعده افتتاح این پروژه در دولت یازدهم برای سال ۹۴ داده شد.
به گزارش در سفری که محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در بهمن‌ماه ۹۳ به گیلان داشت، در گفتگو با مهر  از تأمین اعتبار این پروژه از طریق فاینانس خبر داده و گفته بود که در کنار چین، روسیه نیز برای تأمین منابع فاینانسی این پروژه به میدان خواهد آمد.
اگرچه تأکید مدیران استانی به‌ویژه استاندار گیلان و همچنین دولتمردان دولت یازدهم بر اتمام هرچه سریع‌تر این پروژه بود و حتی رئیس‌جمهور در نخستین سفر خود به گیلان در سال ۹۴ بر افتتاح هرچه سریع‌تر خط ریلی قزوین- رشت تأکید کرده و آن را از مهم‌ترین اولویت‌های دولت خوانده بود اما کمبود اعتبارات تخصیص داده‌شده به این پروژه به دلیل کاهش درآمدهای دولت در بودجه سال ۹۴ سبب شد تا وعده افتتاح راه‌آهن قزوین- رشت در آن سال بر روی زمین‌ مانده و چشم‌ها به سال ۹۵ دوخته شود.

*سال ۹۵؛ سال وعده‌های افتتاح
اما شاید بتوان سال ۹۵ را یکی از سال‌های پرفرازونشیب و پر وعده درباره پروژه ملی راه‌آهن قزوین- رشت نام برد.
«اولین طرحی که برای تکمیل آن دنبال خواهیم کرد تا سال ۹۵، راه‌آهن قزوین به رشت خواهد بود. همه اعتباراتی که امسال برای تکمیل این طرح لازم است و سال آینده لازم است، اختصاص خواهیم داد تاکنون قول‌هایی که دادیم به آن‌ها عمل کردیم، این قول را هم عملی خواهیم کرد در سال ۹۵ قطار از تهران به رشت خواهد رسید. این قول دولت یازدهم است...»
این جملات بخش‌هایی از سخنرانی رئیس‌جمهور در اجتماع مردم گیلان در شهر رشت است در مورد پروژه‌ای که سال‌هاست مردم را منتظر نگه‌داشته است.حسن روحانی رئیس‌جمهور نخستین کسی بود که وعده افتتاح راه‌آهن در سال ۹۵ را به ملت به‌ویژه مردم گیلان داد.
بااین‌حال گذر زمان در سال ۹۵ و افتتاح نشدن این پروژه به دهه فجر رسید و بعد از وعده روحانی، وعده محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت برای افتتاح این پروژه و اتصال آن به راه‌آهن آستارا- آستارا در دهه فجر سال ۹۵ ، مهم‌ترین وعده داده‌شده بود. وعده‌ای که هرچند بر قطعی بودن زمان آن تأکید فراوان شد اما، تنها کمی مانده به زمان مقرر، به زمانی بعدتر موکول شد و حتی افتتاح نمایشی آن در محدوده قزوین به کوهین هم نتوانست بدعهدی دولت در افتتاح این پروژه را تحت شعاع قرار دهد.
محمدعلی نجفی استاندار گیلان نیز ازجمله کسانی بود که بارها بر ضرورت و اهمیت بهره‌برداری از این پروژه ملی تأکید کرده بود اما زمانی که امیدهای وی نیز از افتتاح خط ریلی قزوین- رشت در دهه فجر سال ۹۵ نا امید شد، ابتدا نامه‌ای برای رئیس‌جمهور نوشته و خواستار تسریع در روند احداث آن شد و در نهایت در جمع مدیران ارشد وزارت صنعت و معدن، زمان بهره‌برداری از این پروژه ملی را به قبل از پایان دولت یازدهم موکول کرد.

*وعده‌های بهاری بی‌سرانجام
هرچند تابستان ۹۶ هم گذشته اما، نوبخت وعده افتتاح راه‌آهن را در بهار ۹۶ به مردم گیلان داده بود.
وی در آخرین روزهای سال ۹۵ و درست زمانی که برای افتتاح بخشی از آزادراه قزوین- رشت (دیگر پروژه مهمی که بعد از گذشت سال‌ها هنوز تکلیف ۱۱ کیلومتر باقیمانده از آن نامعلوم است) به رودبار آمده بود، بهار ۹۶ را زمان بهره‌برداری از راه‌آهن شمال یادکرده و گفته بود: «راه‌آهن گیلان در بهار ۹۶ افتتاح می‌شود و امیدواریم شاهد تحول بزرگ‌تر در راه‌اندازی این پروژه باشیم.»
همچنین دومین سفر روحانی به گیلان در فروردین ۹۶ نیز با وعده افتتاح راه‌آهن تا پایان دولت یازدهم همراه بود و اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور نیز در سفر دو هفته گذشته خود به گیلان اعلام کرده بود که راه‌آهن تا شهریور ۹۶ به بهره‌برداری می‌رسد اما این روزها زمزمه‌هایی از احتمال تأخیر در بهره‌برداری از این پروژه ملی به گوش می‌رسد.

*شهریور؛ پایان انتظار!
بااین‌حال، معاون امور عمرانی استانداری گیلان همچنان معتقد است که صدای سوت قطار قزوین- رشت، شهریورماه در گیلان به گوش می‌رسد.
حجت شعبان پور اگرچه چند عامل را در تأخیر برای افتتاح راه‌آهن رشت- قزوین در کنار هم دخیل می‌داند اما می‌گوید: اگرچه دولت یازدهم اصرار داشت که راه‌آهن قزوین-رشت در طول عمر این دولت به افتتاح برسد اما عواملی مانند پیچیده بودن عملیات عمرانی با حفر کردن سه تا چهار تونل، کمبود نقدینگی برای پرداخت به پیمانکاران و همین‌طور سهمیه‌ای بودن ورقه فولادی که تولید داخل کشور است اما به‌صورت سهمیه‌ای برای پروژه‌های عمرانی بزرگ اختصاص می‌یابد باعث شده که راه‌آهن قزوین-رشت در دولت یازدهم به مرحله نهایی افتتاح نرسد.

*در توانایی پیمانکاران تردیدی نیست
معاون امور عمرانی استانداری گیلان درباره درصد عملیاتی شدن وعده جدید درباره افتتاح راه‌آهن قزوین- رشت می‌گوید: توانایی پیمانکاران راه‌آهن قزوین-رشت به حدی است که در صورت تأمین نقدینگی‌ها و تزریق به‌موقع اعتبارات، این امکان وجود داشت که علاوه بر راه‌آهن قزوین-رشت، اتصال آن به آستارا نیز تا پایان سال ۹۵ تا بخش قابل‌توجهی پیشرفت کند لذا در توانایی پیمانکاران تردیدی نیست.
هرچند محمدحسین قربانی نماینده مردم آستانه اشرفیه پروژه راه‌آهن قزوین - رشت را مشمول گفتاردرمانی دانسته و تزریق اعتبارات به این پروژه را قطره‌چکانی عنوان می‌کند و محمد رسول سماکچی نایب‌رئیس خانه صنعت و معدن گیلان هم ارائه کارشناسی نادرست مسئولان مربوطه به روحانی را دلیل وعده نامناسب وی برای افتتاح این پروژه دانسته و بهره‌برداری از آن را حتی تا پایان دولت دوازدهم عملی نمی‌داند .راه‌آهن قزوین- رشت که از آن به‌عنوان حلقه اتصال کریدور شمال- جنوب یاد می‌کنند، یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی است که هم‌زمان با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و همچنین سفر ۲۶ فروردین‌ماه ۹۴ رئیس‌جمهور به این استان، وعده افتتاح آن و اتصال آن به راه‌آهن آستارا داده‌شده بود.

*تحویل پروژه به دولت روحانی
تکمیل این پروژه که به گفته برخی مسئولان استانی با ۸۲ درصد و به گفته برخی دیگر با ۵۰ درصد پیشرفت به دولت روحانی تحویل داده شد که با توجه به اما و ارقام 82 درصد عدد محتمل و صحیح تری است، بنا به گفته شخص رئیس‌جمهور و محمدباقر نوبخت معاون گیلانی وی، یکی از مهم‌ترین اهداف دولت یازدهم در گیلان به شمار آمده و قرار بود .

تقویم تکمیل راه‌آهن قزوین- رشت
سال 81 دولت هشتم	گلنگ زنی
سال 85 دولت نهم	آغاز عملیات ساخت
بهمن‌ماه ۹۳ دولت دهم	(محمدباقر نوبخت) تأمین اعتبار این پروژه از طریق فاینانس
تقویم وعده‌ها برای تکمیل راه‌آهن قزوین- رشت
پروژه تا پایان سال ۹۴ افتتاح می‌شود	مسئولان استانی (استاندار و نمایندگان)
پروژه تا پایان سال ۹۵ افتتاح می‌شود	رئیس جمهور
پروژه  دهه فجر 95 افتتاح می‌شود	محمدباقر نوبخت معاون رئیس‌جمهور
پروژه تا قبل از پایان دولت افتتاح می‌شود	استاندار گیلان
پروژه در سال ۹۶ افتتاح می‌شود	رئیس‌جمهور
پروژه بهار 96 افتتاح می‌شود	محمدباقر نوبخت معاون رئیس‌جمهور
پروژه تابستان 96 افتتاح می‌شود	اسحاق جهانگیری معاون اول  رئیس‌جمهور

*افتتاح نمایشی
نوبخت که وعده افتتاح این پروژه را در دهه فجر سال ۹۵ اعلام کرده بود، در روزهای پایانی باقی‌مانده به موعد مقرر اعلام کرد که این مهم تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد اما درنهایت پس از کش‌وقوس‌های فراوان، هرچند بخش کمی از این پروژه به‌صورت نمایشی در محدوده کوهین مورد بهره‌برداری قرار گرفت ولی، استاندار گیلان در آخرین اظهارات خود درباره این پروژه، افتتاح راه‌آهن قزوین- رشت را به قبل از پایان دولت یازدهم و در نیمه نخست سال ۹۶ موکول کرد.
موضوعی که در سفر اخیر رئیس‌جمهور به استان گیلان مورد سؤال مردم و افکار عمومی قرارگرفته سؤالی که رئیس‌جمهور به آن این‌گونه پاسخ داد: راه‌آهن قزوین - رشت در حال طی کردن مراحل نهایی است و این خط ریلی، امسال به بهره‌برداری می‌رسد.
این پروژه قرار است زمینه اتصال استان گیلان، بندر انزلی و مرز آستارا به شبکه ریلی کشور، تسهیل مبادلات بین بنادر شمالی و جنوبی کشور از طریق حمل‌ونقل ریلی، ایجاد یک مسیر تمام ریلی در کریدور ترانزیتی شمال- جنوب (ارتباط مستقیم ریلی خلیج‌فارس و شبه‌قاره هند با کشورهای روسیه و آسیای میانه و قفقاز و  کشورهای اروپائی)  و امکان گسترش مبادلات تجاری و بازرگانی با کشورهای حاشیه دریای خزر، بنادر باطومی و پوتی در دریای سیاه و کشورهای اروپایی را فراهم کند.
نکته پایانب و جالب درباره این موضوع این است که وقتی خبر " پیشرفت هفتاد درصدی راه آهن قزوین رشت" را در سایت وزارت راه و شهرسازی باز میکنیم این خبر حذف شده است!

	جدول درصد پیشرفت پروژه تکمیل راه‌آهن قزوین- رشت  از زبان مسئولین
	مقام مسئول	تاریخ  اظهار نظر	درصد پیشرفت پروژه
	85 شروع کار تا 92 شروع دولت دهم		۸۲ درصد
1	سید‌مسعود نصر آزادانی معاون ساخت و توسعه راه‌آهن توسعه خطوط ریلی	مرداد 93	پیشرفت ۸۳ درصدی
2	آخوندی وزیر راه و شهرسازی	فروردين ۱۳۹۴	۸۶ درصد پیشرفت فیزیکی
3	آخوندی وزیر راه و شهرسازی	ارديبهشت ۱۳۹۶	پیشرفت 91 درصدی
4	آخوندی وزیر راه و شهرسازی	تیر ۱۳۹۶	پیشرفت ۸۰ درصدی عملیات ریل گذاری و ۹۴ درصدی زیرسازی
5	خیرالله خادمی  معاون وزیر راه و شهرسازی:	تیر ۱۳۹۶	پیشرفت ۹۵ درصدی
6	علی خدایی مدیرکل راه آهن شمالغرب کشور	تیر ۱۳۹۶	پیشرفت ۹۵ درصدی
7	علی خاوری مدیرکل راه و شهرسازی گیلان:	تیر ۱۳۹۶	94درصد پیشرفت فیزیکی
8	محمدباقر نوبخت	شهریور ۱۳۹۶	حدود 99 درصد پیشرفت فیزیکی