در حالیکه از چند روز گذشته طرح رجیستری تلفن همراه آغاز شده است، برخی شرایط و راههایی برای سودجویان از این طرح فراهم شده که دودش به چشم خریداران میرود، چراکه در این میان فروشندگان برای جلوگیری از ضرر گوشیهای موجود در انبارها، گوشیهای نو را از بستهبندی آن خارج و با انداختن سیمکارت، گوشی را فعال میکنند که این امر خود نه تنها دست بردن در کالای نو است، بلکه زمینه برخی سودجوییها همچون جابجایی گوشیهای نو با کارکرده، تغییر لوازم جانبی آن با نمونههای فرعی و حتی دست دوم را فراهم کرده که حق مصرفکننده را ضایع میکند.
از آنجاکه قاچاق تلفن همراه طی سالهای گذشته تبعات بسیاری برای کشور داشته و زیانهای میلیاردی به اقتصاد وارد کرده است، دولت طرح رجیستری تلفنهای همراه را برای جلوگیری از قاچاق آن و شفافسازی بازار واردات این کالای پررونق در دستور کار قرار داد و پس از کش و قوسهای فراوان، بالاخره هفته گذشته این طرح رسماً اجرا شد.
اما چگونگی اجرای این طرح در شرایطی که امروز قرار داریم ابهاماتی برای خریداران و دارندگان گوشیهای موبایل ایجاد کرده است. یکی از ابهامات این است که تکلیف گوشیهایی که دست مردم است و در حال استفاده آن هستند، چه میشود؟ و اینکه گوشیهایی که وارد شده و اکنون در مغازهها و انبارها به صورت درهم (واردات قاچاق و رسمی) وجود دارد، تکلیفشان چه میشود؟
*گوشیهای دست مردم مشکلی ندارند
یکی از مدیران ارشد وزارت صنعت، معدن و تجارت در این باره گفت: گوشیهای تلفن همراهی که قبل از اجرای طرح رجیستری و به هر طریقی (مجاز یا غیرمجاز) به کشور وارد و فروخته شده، خریداران آنها هیچ گناهی مرتکب نشدهاند؛ بنابراین برنامهریزیها مبنی بر این است که این گوشیها دست مردم بوده و پیش از اجرای این طرح فعال شدهاند لذا هیچ تعرضی به آنها نشود و مردم بتوانند بدون مشکل از دستگاههای خود استفاده کنند.
این مقام مسئول تصریح کرد: برای جلوگیری از تخلفات احتمالی از سوی فروشندگان، بازرسیهای خود را تشدید میکنیم اما برخی مغازهداران پیش از این هم گوشیهای نو، کارکرده و رفرش شده را در کنار یکدیگر و با قیمتهای متفاوت به مردم میفروختند که فروش گوشی رفرش شده پیش از این هم غیر قانونی بود و اکنون هم غیرقانونی است. بنابراین مردم هم باید حواس خود را بیشتر جمع کنند و در این میان متولی اصلی برای اجرای این طرح ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است.
*گوشی ها چگونه رجیستر می شوند؟
پس از اجرایی شدن طرح رجیستری تلفن همراه ابهاماتی درباره چگونگی تشخیص قاچاق بودن یا نبودن آنها به وجود آمد که نایب رئیس اتاق اصناف تهران اعلام کرد: با ارسال کد ۱۵ رقمی IMEI به سامانه پیامکی مشخص شده، میتوان از این موضوع اطمینان حاصل کرد. البته گوشیهای فعال شده تا ۲۸ مهرماه امسال (حتی اگر به صورت قاچاق وارد شده باشند) مشکلی برای مصرفکننده نخواهند داشت.
ابراهیم درستی رئیس اتحادیه لوازم صوتی، تصویری و موبایل در خصوص اینکه چگونه گوشی رجیستری می شود می گوید: مردم میتوانند با شمارهگیری کد #۰۶#* یا با بررسی کارتن یا گوشی خریداری شده کد ۱۵ رقمی IMEI گوشی تلفن همراه خود را به شماره سامانه پیامکی ۳۰۰۰۸۸۸۷ ارسال کنند تا از قاچاق بودن یا نبودن آن اطمینان حاصل کنند.
وی افزود: در صورتی که تلفن همراه به صورت رسمی وارد شده باشد، این پیام متنی در پاسخ برای ارسالکننده پیامک، ارسال میشود که "شماره درخواستی برای کالاهای زیر ثبت شده است" اما در صورتی که تلفن همراه مورد نظر از طریق مبادی غیر رسمی و قاچاق به کشور وارد شده باشد، متقاضی با چنین پیامکی مواجه میشود که " شماره استعلام شده در پنجره واحد تجارت فرامرزی ثبت نشده است".
رئیس اتحادیه لوازم صوتی، تصویری و موبایل ادامه داد: البته مردم اگر تا ۲۸ مهرماه تلفن همراه خود را از هر طریقی خریداری کرده باشند و آن را با نصب کردن سیمکارت فعال و تماس با آن برقرار کرده باشند، هیچ مشکلی نخواهند داشت. حتی اگر پیامک ارسال شده برای آنها نشان دهنده ثبت نشدن شماره کدIMEI گوشی تلفن همراهشان در پنجره واحد تجارت فرامرزی باشد، مشکلی برای آنها پیش نخواهد آمد، چرا که خود به خود در سامانه مورد نظر ثبت خواهد شد.
درستی تاکید کرد: پس از این تاریخ اگر کسی قصد خرید تلفن همراه دارد، حتما باید این استعلام را دریافت کند تا از ثبت شدن آن در این پنجره اطمینان داشته باشد.
اگر به هر دلیلی با کد مورد نظر موفق به دریافت کد ۱۵ رقمی IMEI گوشی تلفن همراهتان نشدید، پس از وارد شدن به منوی اصلی وارد بخش تنظیمات شده و در قسمت درباره تلفن، وضعیت تلفن را پیدا کنید تا کد ۱۵ رقمی IMEI گوشی برای شما نمایش داده شود که البته این کد روی جعبه تلفن همراه یا پشت باتری در تلفنهایی که باتری آنها داخلی نیست، موجود و ثبت شده است.
پیش از این هم گمرک اعلام کرده بود که این امکان از طریق راهاندازی خدمات الکترونیکی گمرک فراهم شده تا افراد حقیقی از اصالت موبایل خود مطلع شده و از طریق پیامک کردن کد imei به شماره ۳۰۰۰۸۸۸۷ یا مراجعه به آدرس اینترنتی از قاچاق نبودن گوشی تلفن همراه خود مطمئن شوند.