مهدي الياسي
روزنامه نگار
اقتصاد ايران تا چه حد براي خروج احتمالي آمريکا از برجام و مقابله با برقراري مجدد نظام تحريم‌ها آماده است؟ آيا تحريم‌هاي اقتصادي آمريکا به آن نحوي که در سال‌هاي 91 و 92 اجرا شد، برگشت ناپذيرند؟ اقتصاد ايران تا چه ميزان از فرصت برجام براي بازگشت ناپذير کردن تحريم‌هاي اقتصادي بهره برد؟ مدافعان برجام و هواداران دولت روحاني بيش از منتقدان و مخالفان برجام وظيفه دارند به پرسش‌هاي فوق پاسخ دقيق و غيرشعاري بدهند. از موضع‌گيري رئيس جمهور محترم و اعضاي هيئت دولت اين گونه برمي‌آيد که دولت روحاني براي مقابله با تهديدهاي ترامپ مبني بر خروج از برجام و برقراري مجدد تحريم‌ها بر روي شکاف اروپا و آمريکا حساب ويژه‌اي باز کرده است. اين نگاه در حالي وجود دارد که در عمل، دولت صرفا در ذهن خود بر روي شکاف اروپا و آمريکا حساب کرده و در عمل اقدام خاصي براي عملياتي کردن اين رويکرد صورت نداده و هيچ برنامه ويژه‌اي را نيز در دست اجرا ندارد. چرا به جز تفاهمنامه‌هاي پرهياهو، قراردادهاي اجرا شده پسابرجامي‌صرفا به قرارداد با توتال و پژو محدود شد؟ چرا پس از نهايي شدن برجام از فرصت ايجاد شده و ولع سرمايهگذاري اروپايي‌ها که پس از آن شکل گرفت و از حضور پرتعداد هيئت‌هاي اقتصادي اروپايي به نحو شايسته استفاده نشد و در حالي که فضاي رواني براي سرمايهگذاري کاملا مساعد بود، اين فرصت‌ها سوزانده شد؟ چرا قريب به اتفاق مذاکراتي که با شرکت‌هاي نفتي اروپايي انجام شده در حد تفاهمنامه باقي مانده و به جز قرارداد با توتال باقي تفاهنامه‌ها به قرارداد و "سرمايهگذاري بر روي زمين" تبديل نشده است؟ مذاکره با شل براي توسعه ميدان نفتي آزادگان به کجا رسيده و در چه مرحله‌اي قرار دارد؟
واقعيت اين است که دولت صرفا بر طبل توخالي شکاف اروپا و آمريکا مي‌کوبد. آقاي روحاني نبايد به حربه قديمي"نمي‌گذارند" متوسل شود. حسن روحاني اگر معتقد است "بايد" از شکاف اروپا و آمريکا استفاده کرد نبايد فراموش کند که خودش "مخاطب بايدهاست" و بايد اين بايدها را عملياتي کند.
دولت در حالي براي بي‌اثر کردن تهديدهاي برجامي‌ترامپ بر ضرورت استفاده از شکاف اروپا و آمريکا تاکيد مي‌کند که بيش و پيش از شکاف اروپا و آمريکا بايد از شکاف‌هاي دروني آمريکا استفاده شود. آمريکا هيچگاه يک کل يکپارچه نبوده و نيست. اين روزها در آمريکا صرفا صداي هوادران پاره کردن برجام بيش از ديگران به گوش مي‌رسد. برجام نه تنها در ميان حزب دموکرات که حتي در ميان حزب جمهوريخواه پشتيبانان جدي دارد. بخش عمده‌اي از جامعه مدني نيرومند آمريکا، فعالان اقتصادي، رسانه‌اي، دانشگاهي و روشنفکري آمريکا مدافع برجام هستند و بر هم زدن آنرا هرگز به صلاح نمي‌دانند.
استفاده از شکاف دروني آمريکا بر استفاده از شکاف اروپا-آمريکا تقدم منطقي دارد. دولت ايران تا کنون از اين چه شکاف چه بهره‌اي برده است؟ چقدر به فعالان اقتصادي، رسانه‌اي و مدني ايران اجازه داده شده با فعالان اقتصادي و جامعه مدني آمريکا وارد گفت‌وگو شده و به هم‌افزايي مدافعان برجام ياري برسانند و جبهه فراگيري از مدافعان برجام در ايران، آمريکا و اروپا را بر عليه محور دولتي رياض-تل‌آويو-واشنگتن شکل دهند؟ آيا نهادهاي امنيتي ايران براي شکل‌گيري چنين فضايي آمادگي دارند يا کماکان چنين ارتباطاتي را مصداق ارتباط با بيگانگان مي‌دانند؟
ممکن است در اين خصوص نيز دولت روحاني به ادعاي "نمي‌گذارند" متوسل شود. اين در حالي است اگر چنين امري منطبق با منافع ملي است و "بايد" انجام شود آقاي روحاني کماکان مخاطب اين بايد و مسئول تحقق آن است.
روزنامه نگار
اقتصاد ايران تا چه حد براي خروج احتمالي آمريکا از برجام و مقابله با برقراري مجدد نظام تحريم‌ها آماده است؟ آيا تحريم‌هاي اقتصادي آمريکا به آن نحوي که در سال‌هاي 91 و 92 اجرا شد، برگشت ناپذيرند؟ اقتصاد ايران تا چه ميزان از فرصت برجام براي بازگشت ناپذير کردن تحريم‌هاي اقتصادي بهره برد؟ مدافعان برجام و هواداران دولت روحاني بيش از منتقدان و مخالفان برجام وظيفه دارند به پرسش‌هاي فوق پاسخ دقيق و غيرشعاري بدهند. از موضع‌گيري رئيس جمهور محترم و اعضاي هيئت دولت اين گونه برمي‌آيد که دولت روحاني براي مقابله با تهديدهاي ترامپ مبني بر خروج از برجام و برقراري مجدد تحريم‌ها بر روي شکاف اروپا و آمريکا حساب ويژه‌اي باز کرده است. اين نگاه در حالي وجود دارد که در عمل، دولت صرفا در ذهن خود بر روي شکاف اروپا و آمريکا حساب کرده و در عمل اقدام خاصي براي عملياتي کردن اين رويکرد صورت نداده و هيچ برنامه ويژه‌اي را نيز در دست اجرا ندارد. چرا به جز تفاهمنامه‌هاي پرهياهو، قراردادهاي اجرا شده پسابرجامي‌صرفا به قرارداد با توتال و پژو محدود شد؟ چرا پس از نهايي شدن برجام از فرصت ايجاد شده و ولع سرمايهگذاري اروپايي‌ها که پس از آن شکل گرفت و از حضور پرتعداد هيئت‌هاي اقتصادي اروپايي به نحو شايسته استفاده نشد و در حالي که فضاي رواني براي سرمايهگذاري کاملا مساعد بود، اين فرصت‌ها سوزانده شد؟ چرا قريب به اتفاق مذاکراتي که با شرکت‌هاي نفتي اروپايي انجام شده در حد تفاهمنامه باقي مانده و به جز قرارداد با توتال باقي تفاهنامه‌ها به قرارداد و "سرمايهگذاري بر روي زمين" تبديل نشده است؟ مذاکره با شل براي توسعه ميدان نفتي آزادگان به کجا رسيده و در چه مرحله‌اي قرار دارد؟
واقعيت اين است که دولت صرفا بر طبل توخالي شکاف اروپا و آمريکا مي‌کوبد. آقاي روحاني نبايد به حربه قديمي"نمي‌گذارند" متوسل شود. حسن روحاني اگر معتقد است "بايد" از شکاف اروپا و آمريکا استفاده کرد نبايد فراموش کند که خودش "مخاطب بايدهاست" و بايد اين بايدها را عملياتي کند.
دولت در حالي براي بي‌اثر کردن تهديدهاي برجامي‌ترامپ بر ضرورت استفاده از شکاف اروپا و آمريکا تاکيد مي‌کند که بيش و پيش از شکاف اروپا و آمريکا بايد از شکاف‌هاي دروني آمريکا استفاده شود. آمريکا هيچگاه يک کل يکپارچه نبوده و نيست. اين روزها در آمريکا صرفا صداي هوادران پاره کردن برجام بيش از ديگران به گوش مي‌رسد. برجام نه تنها در ميان حزب دموکرات که حتي در ميان حزب جمهوريخواه پشتيبانان جدي دارد. بخش عمده‌اي از جامعه مدني نيرومند آمريکا، فعالان اقتصادي، رسانه‌اي، دانشگاهي و روشنفکري آمريکا مدافع برجام هستند و بر هم زدن آنرا هرگز به صلاح نمي‌دانند.
استفاده از شکاف دروني آمريکا بر استفاده از شکاف اروپا-آمريکا تقدم منطقي دارد. دولت ايران تا کنون از اين چه شکاف چه بهره‌اي برده است؟ چقدر به فعالان اقتصادي، رسانه‌اي و مدني ايران اجازه داده شده با فعالان اقتصادي و جامعه مدني آمريکا وارد گفت‌وگو شده و به هم‌افزايي مدافعان برجام ياري برسانند و جبهه فراگيري از مدافعان برجام در ايران، آمريکا و اروپا را بر عليه محور دولتي رياض-تل‌آويو-واشنگتن شکل دهند؟ آيا نهادهاي امنيتي ايران براي شکل‌گيري چنين فضايي آمادگي دارند يا کماکان چنين ارتباطاتي را مصداق ارتباط با بيگانگان مي‌دانند؟
ممکن است در اين خصوص نيز دولت روحاني به ادعاي "نمي‌گذارند" متوسل شود. اين در حالي است اگر چنين امري منطبق با منافع ملي است و "بايد" انجام شود آقاي روحاني کماکان مخاطب اين بايد و مسئول تحقق آن است.
آخرین اخبار