روایت رئیس کل بانک مرکزی از پشت پرده موسسات غیرمجاز

رئیس کل بانک مرکزی در برنامه زنده نگاه یک شبکه یک سیما به فعالیت غیرمجاز برخی از مؤسسات مالی اعتباری غیرمجاز اشاره کرد و گفت: در دوره‌ای کاشف به عمل آمد که 25 درصد از فعالیت بانکی در مؤسسات غیرمجاز انجام شده است، در حال حاضر خوشبختانه بعد از گذشت چهار سال از آن آمار، در کشور دیگر مؤسسه غیرمجازی وجود ندارد و همه چیز زیر چتر نظارت بانک مرکزی است.
وی گفت: ما مورد داریم در مؤسسه ثامن الحجج (ع) 89 درصد سود می‌گرفته البته این موارد به مراجع قضایی منعکس شده است، 40، 42 و 43 درصد هم در این مؤسسات طبیعی بوده است. مورد داشته ایم شخصی مبلغ 23 میلیارد تومان از سال 92 تا 94 نزد مؤسسه ثامن الحجج (ع) سپرده داشته و ماهانه 89 درصد سود دریافت می‌کرده، شخص دیگری هم 11 میلیارد تومان سود دریافت کرده است. شخصی پنج میلیون تومان، فرد دیگری 15 میلیارد و 800 میلیون تومان یا سود 40 درصد دریافت کرده است، این اعداد و ارقام می‌توانست بیشتر از این باشد اگر ما دیرتر اقدام می‌کردیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: وضعیت منابع ارزی مناسب است و جای نگرانی نیست،بنابراین شرایط، مثبت و با ثبات است.
سیف با اشاره به اینکه رسالت بانک مرکزی جلوگیری از خسارت بیشتر و وصول مبالغ سپرده گذاران است، درباره مؤسسه کاسپین و مجوز مشروط گفت: قرار بود 8 مؤسسه تجمیع و به یک مؤسسه مجاز تبدیل شوند و این تصمیم پیش از مسؤولیتم در بانک مرکزی و با مصوبه شورای پول و اعتبار بوده است.
سیف ادامه داد: قرار بود نام این مؤسسه مجاز را «آرمان» بگذارند، اما دو مؤسسه پیش از تأسیس مؤسسه مجاز «آرمان» از نام این مؤسسه استفاده کردند.
وی با اشاره به چگونگی صدور مجوز مؤسسه کاسپین برای ساماندهی این مؤسسات افزود: هیأت تصفیه مؤسسه «فرشتگان» به خلاف، تابلو‌های خود را به نام مؤسسه «کاسپین» تغییر داد و شروع به ارتباطات بانکی با مردم کرد.
سیف با بیان اینکه از مؤسسه فرشتگان شکایت کردیم،گفت: اکنون یکی از مسؤولان اصلی این مؤسسه در زندان است و یکی دو نفر هم در این رابطه بازداشت هستند و بانک مرکزی در حال ارائه اطلاعات لازم به مرجع قضایی است.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه دارایی‌های این مؤسسات، نقد نیست گفت: بانک مرکزی به پشتوانه این دارایی‌ها خط اعتباری برای این مؤسسات در نظر گرفته و با تفاهم سران سه قوه کمیته‌ای شکل گرفته است که در آن نمایندگان سران سه قوه حضور دارند و اقدامات لازم در حال انجام است.
سیف افزود: در زمان تشکیل این کمیته، کار‌ها سرعت گرفته و به نظم و روال مناسبی رسیده است.
وی با بیان اینکه مؤسسه فرشتگان در تاریخ اول شهریور سال 1394 منحل شده بود، گفت: بر مبنای مانده این تاریخ، سپرده‌های زیر 200 میلیون تومان که 98 درصد سپرده گذاران این مؤسسه بودند، پرداخت شد و کسانی که تا این سقف دریافت نکردند به بانک مرکزی منعکس کنند تا پیگیری شود.
سیف افزود: بانک مرکزی به پشتوانه دارایی‌های غیر نقدی مؤسسه فرشتگان، 4 هزار و پانصد میلیارد تومان خط اعتباری اختصاص داد.
وی اضافه کرد: کل مطالبات سپرده گذاران این مؤسسات حدود 10 تا 12 هزار میلیارد تومان است.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: علاوه بر مؤسساتی که در کاسپین تجمیع شدند مؤسسه «صدرا»، «آرمان وحدت»، «آرمان البرز ایرانیان» و «افضل طوس» هم هستند که مدیریت بدهی و دارایی مؤسسه «افضل طوس» به بانک آینده و «البرز ایرانیان» به بانک تجارت و مؤسسه وحدت هم به مؤسسه ملل واگذار شد.
سیف افزود: تا هفته پیش مطالبات سپرده گذاران این مؤسسات تا سقف 100 میلیون تومان پرداخت شد و مطالبات سپرده گذاران بیش از 100 میلیون تومان هم در حال پرداخت است.
وی اضافه کرد: رقم سپرده حدوده 97 تا 98 درصد سپرده گذاران کمتر از 100 میلیون تومان است و بقیه هم علی الحساب رقمی را دریافت می‌کنند تا بقیه دارایی‌های این مؤسسات شناسایی شود.
سیف گفت: در مورد مؤسسه «ثامن الحجج» سپرده‌های سپرده گذاران تا سقف 200 میلیون تومان پرداخت شد و بقیه هم پرداخت می‌شود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: تا آخر آذر بر اساس زمانبدی مؤسسات همه مطالبات سپرده گذاران تا سقف 200 میلیون تومان که حدود 97 تا 98 درصد سپرده گذاران را شامل می‌شوند، پرداخت می‌شود.
سیف با بیان اینکه بقیه هم با شناسایی و تعیین تکلیف دارایی‌های مؤسسات تعیین تکلیف خواهند شد، تأکید کرد: با همه متخلفان این مؤسسات برخورد قانونی، جدی و قاطع خواهد شد.
وی گفت: در قانون برنامه ششم توسعه و قانون احکام دائمی اختیارات وسیعی برای بانک مرکزی پیش بینی شده است تا در آینده اجازه چنین فعالیت‌هایی داده نشود.
سیف با اشاره به اینکه صندوق قرض الحسنه «ولیعصر» در رباط کریم در مدت سه هفته از آغاز فعالیتش 270 میلیارد تومان، جمع آوری کرد،افزود: مردم مراقب باشند عده‌ای کلاهبردار حرفه‌ای با این اقدامات سرمایه‌های مردم را از بین می‌برند.

*طرح ضربتی قرض الحسنه ازدواج، صف انتظار را از بین برد
او ادامه داد: طرح ضربتی قرض الحسنه ازدواج دیگر طرحی است که همکاران بنده اجرایی کردند بگونه‌ای که در دوره‌ای 50 روزه‌ی شاز 520 هزار مورد را پرداخت کردند. در طول هفت ماه نخست امسال 780 هزار تسهیلات قرض الحسنه ازدواج پرداخت شده این یعنی صف انتظار از بین رفته است البته بعد از اجرای طرح ضربتی، حدود 150 هزار نفر در صف انتظار بودند که برای 120 هزار نفر از این تعداد پرونده تشکیل شده و امید است تا پایان سال دیگر صفی وجود نداشته باشد.
 
*امهال و تعلیق دو ساله همه تسهیلات زلزله زدگان کرمانشاه
رئیس کل بانک مرکزی از امهال و تعلیق دو ساله همه تسهیلات زلزله زدگان کرمانشاه خبر داد.
ولی الله سیف در ادامه برنامه زنده نگاه یک شبکه یک سیما افزود: علاوه بر تعلیق انواع تسهیلات افراد زلزله زده کرمانشاه، دولت از بخشودگی سود تسهیلات زلزله زدگان خبر داده است، علاوه بر آن در نظام بانکی 10 میلیون تومان تسهیلات بدون سود بانکی به تأیید رسید.
او ادامه داد: برای بازسازی اماکن روستایی اول 25 میلیون تومان مصوب شده بود که بعد از سفر به کرمانشاه و تصمیمات تکمیلی، دولت پنج میلیون تومان به این رقم افزود، 35 میلیون تومان هم برای واحد‌های شهری در نظر گرفته شده بود که آن هم به 40 میلیون تومان افزایش یافت البته نرخ سود این نوع از تسهیلات 12 درصد است. چون بنیاد مسکن مسئولیت بازسازی و اجرای این طرح را به عهده دارد این مبالغ به بنیاد مسکن داده خواهد شد. اگر کسی هم نخواهد که از طریق بنیاد مسکن اقدام کند می‌تواند به صورت مشخص برای دریافت این تسهیلات وارد عمل شود.
او از تسهیلات 12 میلیون تومانی برای تعمیر اماکن شهری، روستایی و تجاری خبر داد و افزود: این تسهیلات هفت ساله است.

*وضع منابع ارزی کشور مناسب است
وی درباره بازار ارز هم با اشاره به اینکه پس از برجام رابطه‌های بانکی وسیعی برای ما ایجاد شد، اضافه کرد: در زمان تحریم حدود 34 بانک در جهان با ما کار می‌کرد، اما اکنون این رقم به 240 بانک رسیده است.
سیف با بیان اینکه یکی از دستاورد‌های جدی دولت یازدهم هم ثبات و آرامش قیمت ارز است، ادامه داد: وضع منابع ارزی ما هم مناسب است و جای نگرانی نیست بنابراین شرایط، مثبت و با ثبات است.
وی با تأکید بر اینکه نرخ کنونی ارز در بازار، مصنوعی نیست، افزود: برخی‌ها شایع می‌کنند که دولت برای جبران کسری بودجه اش این کار را انجام می‌دهد که نادرست است و به یاد ندارم که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران چنین اقدامی شده باشد.
سیف با اشاره به اینکه یکسان سازی نرخ ارز باید زمانی انجام شود که بتواند استمرار پیدا کند و نگرانی و تزلزلی نباشد، افزود: با وضع موجود که ثبات مناسبی داریم در نخستین فرصتی که فکر کنیم روابط بانکی ما مطلوب است این کار انجام خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی درباره علت افزایش قیمت سکه گفت: قیمت سکه به طور معمول از قیمت دلار و قیمت طلا در بازار بین المللی تبعیت می‌کند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: قیمت سکه از یک میلیون و 430 هزار تومان در حدود سه روز گذشته به یک میلیون و 380 هزار تومان کاهش یافت و این روند ادامه خواهد یافت تا به قیمت واقعی آن برسد.
سیف در ادامه سخنان خود افزود: در بازار داخل در چند وقت اخیر قیمت طلا افزایش نداشت اما با فاصله قیمت سکه و طلای موجود در آن حباب ایجاد شد که دلیل اصلی آن تقاضای بازار است که باید تامین شود و از طریق بانک کارگشایی و با حمایت بانک مرکزی در حال تامین است.
وی با اشاره به اینکه اکنون با دلار رسما کار نمی کنیم گفت: حتی قیمت نفت را با یورو دریافت می کنیم و ضرورت کار کردن با دلار را از اقتصادمان خارج کردیم و اکنون ارزی که برای ما وجهه غالب را دارد یورو ، درهم ، امارات ، روبل روسیه ، لیر ترکیه و ارزهای منطقه ای است.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: با 20 کشور درباره پیمان پولی و قرارداد حساب مشترک مذاکره و تفاهم کردیم و از این تعداد با 2 کشور ترکیه و پاکستان قرارداد امضاء شده و در حال عملیاتی شدن است.
وی ادامه داد: با روسیه برای اتصال کارت های بانکی دو کشور قرارداد امضاء کردیم که در حدود 10 روز دیگر اجرایی می شود و این موضوع با پاکستان، ترکیه و چند کشور حاشیه خلیج فارس هم در حال اقدام است.
سیف با بیان اینکه در تلاشیم بازار سرمایه را در تامین مالی اقتصادی فعال تر کنیم افزود: اکنون نظام بانکی تامین مالی 85 تا 90 درصد اقتصاد را بر عهده دارد.
وی اضافه کرد: نرخ سود بازار بین بانکی 27 تا 28 درصد بود که با ورود بانک مرکزی و ایجاد انضباط، این نرخ به حدود 17 تا 20 درصد کاهش و نرخ سود معادل بانکی اسناد خزانه اسلامی (سخاب) هم کاهش یافته است.
سیف با اشاره به اینکه نرخ سود سپرده های بانکی در حال حاضر 15 درصد و نرخ سود تسهیلات مصوب شورای پول و اعتبار 18 درصد است افزود: بانک مرکزی بر اجرای مصوبات شورای پول و اعتبار و رعایت نرخ های سود بانکی نظارت می کند و هئیت انتظامی بانک ها به تخلفات، رسیدگی و برای آن مجازات تعیین می کند.
وی با اشاره به اینکه بانک های ما مشکلات ساختاری دارند تاکید کرد: نظام بانکی باید اصلاح شود.
سیف با بیان اینکه با افزایش نظارت ها، بانک ها وضعیت با ثباتی پیدا کرده اند اضافه کرد: تسهیلات تکلیفی، مطالبات بانک ها از دولت و مطالبات معوق بانکی موجب شده است که حجم دارایی های منجمد در نظام بانکی بالا برود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: برای بدهکاران کلان بانکی برنامه ویژه ای وجود دارد تا پرونده های آن با سرعت و شفافیت بیشتر پیگیری شود.
سیف ادامه داد: بر اساس مباحثی که در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی داشتیم کارگروه فرادستگاهی در بانک مرکزی شکل گرفت که در آن نمایندگان مختلف دستگاه های زیربط وجود دارند که کار آن ها سر و سامان دادن و سرعت بخشیدن به وصول مطالبات معوق درشت نظام بانکی است که مرجع قضایی در آن جا نماینده دارد.
وی افزود: دادستان تهران هم در این رابطه فعال شده و پرونده ها مانند گذشته ها در قفسه ها نمی مانند و جزو اولویت ها شده اند.
سیف اضافه کرد: تاکنون حدود 45 میلیارد یورو قرارداد فایناس با کشورهای چین، کره، اتریش و دانمارک امضاء کردیم و قراردادهایی را با برخی از کشورها در دست مذاکره داریم و در روسیه هم قراردادی را در حال امضاء هستیم که بدون سقف است.
وی با بیان اینکه با کشورهای آلمان، ژاپن، فرانسه و اتریش نیز در حال مذاکره هستیم ادامه داد: با برخورداری از این خطوط فایناس، شرایط مطلوبی را خواهیم داشت.
سیف افزود: برای تحقق این موضوع نیز همکاری نزدیکی میان بانک مرکزی و وزارت امور خارجه و دارایی وجود دارد و سازمان سرمایه گذاری جلب کمک های فنی با معاونت ارزی بانک مرکزی در این زمینه همکاری دارند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: در بخش مسکن هم اخیرا جلسات مثبتی را با آقای آخوندی وزیر راه و شهرسازی داشتیم و تفاهماتی را انجام دادیم که نتایج مثبتی خواهد داشت.

*سامانه صیاد، حلقه مکمل سامانه چکاوک است
رئیس کل بانک مرکزی گفت: سامانه صیاد دیگر اقدام مؤثر و مثبت بانک مرکزی بود. این سامانه حلقه مکمل سامانه چکاوک است، وظیفه اآن استانداردسازی سایز و فرم چک‌ها و جلوگیری از هرگونه جعل چک است.
او از ادامه فرآیند ساماندهی مؤسسات غیرمجاز اینگونه یاد کرد: بازار پول کشور تحت تأثیر مخرب مؤسسات غیرمجاز نمی‌توانست انضباط لازم را به خود ببیند، اما در حال حاضر می‌توانیم بگوییم هیچ مؤسسه غیرمجاز فعالی در کشور نداریم و این دستاورد بزرگی محسوب می‌شود، حصول این دستاورد از جمله برنامه‌هایی بود که اوایل دولت یازدهم برای بانک مرکزی ترسیم شده بود.
سیاست متعادل سازی نرخ سود بانکی که در شهریورماه امسال اعمال شد از جمله اقدامات مؤثر بانک مرکزی در ماه‌های اخیر است،برای اطمینان بازرسی‌هایی را از شعب بانک‌ها به عمل می‌آوریم، ظرف یک ماه حدود پنج هزار شعبه را مورد بازرسی قرار داده ایم.
او به اقدامات مؤثر در بعد تسهیلاتی اشاره کرد و افزود: طی 7 اول امسال 313 هزار میلیارد تومان تسهیلات ارائه شده که در مقایسه با رقم مشابه قبل 12،6 درصد افزایش داشته است. در سال گذشته در راستای تحقق مثبت نظام بانکی اقدامی انجام دادیم، 16 هزار میلیارد برای حمایت از بنگاه‌های کوچک متوسط کنار گذاشتیم که البته این اقدام خوب جواب داد.
سیف گفت: در سال جاری بر اساس عملکرد سال قبل ارقامی را برای بنگاه‌های کوچک و متوسط تعیین کردیم، 20 هزار میلیارد تومان برای بنگاه‌های کوچک و متوسط، 10 هزار میلیارد تومان برای نوسازی خطوط تولید و 200 هزار میلیارد تومان هم برای اشتغال خانگی و روستایی و شهری تخصیص یافت.