تجارت- محمد خادمی: این روزها نیزفضای مجازی مملو از اخبار، کاریکاتورها و طنزهایی در رابطه با افزایش قیمت تخم مرغ شده است. کمبود تخم مرغ و به طبع آن افزایش قیمت آن مربوط به آفتی است که به جان مرغ های تخم گذار افتاده است، بیماری که هنوز نامی برای آن مشخص نشده و تنها جلو تنفس مرغ ها را می گیرد،این بیماری چند سالی است در برخی از مناطق کشورمان به جان مرغ ها افتاده است و افزایش قیمت را به دنبال می آورد، به طوری که امسال رکورد قیمت تخم مرغ در تاریخ را شکسته و هر شانه به مرز 20 هزار تومان رسیده است، اما این افزایش قیمت چند روزبیشتر دوام نیاورد و با واردات تخم مرغ از خارج از کشور و توزیع آن کمی تعادل به بازار این کالا برگشت ، با این وجود «تجارت» علت این افزایش قیمت و ماندگار بودن یا نبودن این افزایش قیمت را بررسی می کند، که در ادامه می خوانید:
کم کاری مسئولان وزارت جهاد کشاورزی
در ابتدا به سراغ دکتر« ناصر نبی‌پور»، رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران رفته ایم، او که دل پری از مسئولان اجرایی در وزارت جهاد کشاورزی دارد، می گوید:«در شهریور ماه سال جاری قیمت هر کیلو تخم مرغ زیر 4 هزار تومان خرید و فروش می شد، اما رفته رفته بیماری که مرغ ها به آن دچار شدند موجب معدوم شدن مرغ های تخم گذار در مرغداری ها شده و کاهش تولید و کمبود دربازار را به وجود آورده است و این روزها شاهد افزایش قیمت این محصول هستیم.»وی در پاسخ به سوال خبرنگار« تجارت» درباره اینکه مرغ ها دچار چه بیماری می شوند و چرا جلو این بیماری گرفته نشده است به طوری که به شکل فراگیر در تمامی نقاط کشور مرغداری ها با آن درگیر هستند ؟ می گوید:« : این بیماری هنوز اسم خاصی ندارد اما گفته شده مرغ ها به بیماری فوق حاد تنفسی دچار شده اند که دستگاه تنفسی آنها مختل شده و بسیار واگیر دار است، سازمان دامپزشکی قبل از اینکه این بیماری به شکل فراگیر شود به مسئولان وزارت جهاد کشاورزی اخطارهایی را صادر کرده است، اما متاسفانه مسئولان مربوط اقدامی در این راستا نکرده اند و شاهد این بودیم که در فاصله 3 ماه نزدیک به 15 میلیون مرغ تخم گذار را معدوم کرده اند، این در حالی است که در کل کشور بیش از 60 میلیون مرغ تخم گذار وجود دارد که 25 درصد این مرغ ها معدوم شده است و زمان زیادی می گذرد تا مرغداری ها مجددا فعال شوند.»آن طور که رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران می گوید:« در کل کشور نزدیک به یک هزار و 600 واحد مرغداری فعالیت می کند، که استان های اصلی تولید تخم مرغ شامل قم، تهران، قزوین، کرج و آذربایجان با این بیماری درگیرهستند، در حال حاضر هرکیلو تخم مرغ در مرغداری ها بین 7 تا 8 هزار تومان خریداری می شود و در خرده فروشی های سطح شهر تهران هر یک شانه تخم مرغ به مرز 20 هزار تومان نیز رسیده است که در صورت ادامه معدوم شدن مرغ های تخم گذار این افزایش قیمت بیشتر خواهد شد.»وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ما درباره اینکه گویا مسئولان وزارت جهاد کشوری تصمیم گرفته اند تخم مرغ را از کشورهای دیگر وارد کنند تا قیمت داخلی کنترل شود؟ می گوید:« در کشور ما روزانه 2هزار و 600 هزار تن تخم مرغ تولید می شود، که با معدوم شدن 15 میلیون مرغ تخم گذار روزانه 700 تن تخم مرغ تولید کشور کم شده است و این حجم نیاز کشور در روز را با واردات نمی توان تامین کرد، از سوی دیگر ترکیه به عنوان تنها کشور تولید کننده تخم مرغ است، که این کشور نیز با بیماری مرغی درگیر است، همچنین ارزش مالی ندارد که تخم مرغ را با ارز 4هزار تومانی خریداری کنیم و با هزینه حمل بار به پایتخت و دیگر مراکز استان ها برسانیم.»او که خود یک مجموعه مرغداری دارد، می گوید:« به تازگی در مجموعه ام 300 هزار مرغ تخم گذار معدوم شده است و مجموعه بنده نیز بیمه بوده است در حالیکه بیمه هنوز غرامتی در این خصوص پرداخت نکرده است، اما سوالی که برای بنده و بسیاری از کارشناسان بوجود آمده این است که چرا مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به اخطارهای سازمان دامپزشکی توجه نکرده اند.»
پیشنهاد به دولت
«نبی پور» در ادامه صحبت هایش به خبرنگار «تجارت» می گوید:« هر سال وضعیت مرغداران همین است و معلوم نیست چرا مسئولان نمی خواهند صنعت مرغداری کشور را به روز رسانی کنیم و همانند سایر کشورهای پیشرفته با آفت ها مقابله کنیم، چرا مسئولان وزارت جهاد کشاورزی مدام اعلام می کنند که همه چیز تحت کنترل قرار دارد و مشکلات را پنهان می کنند، با پنهان کردن مشکلات کاری از پیش نمی رود، در مرغداری های کشور هزاران نفر مشغول به کار هستند که با تعطیل شدن مرغداری ها این حجم کارگر به جمعیت بیکار کشور افزوده می شود و مشکلات اقتصادی زیادی را برای خانوار های این کارگران به وجود می آورد.»وی به کشور ترکیه اشاره می کند، می گوید:« این کشور همسایه یک زمانی با مشکل آفت در تمامی مرغداری های کشورش مواجه بود، اما با آموزش های لازم به مرغداران، بسته های حمایتی و کنترل کردن مداوم مرغداری ها توانسته اند این صنعت را از کشور مان پیش بگیرند.»رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران به مشکلات دیگر مرغداران اشاره می کند، می افزاید:« برخی از مرغداری ها به دلیل اینکه در محدوده شهرها قرار گرفته اند، بخش دیگر از سوی منابع طبیعی به دلیل قرار گرفتن در محدود منابع طبیعی البته آن طور که سازمان منابع طبیعی اعلام می کند، تعداد دیگر به دلیل نبود سرمایه گذار، بخش دیگر به دلیل بالا رفتن قیمت دانه (گندم و ذرت) و بخش دیگر به دلیل ورشکستگی تعطیل شده اند و در صورتی که با این روند پیش برویم، تمامی واحد های مرغداری کشور تعطیل خواهند شد.» او درپاسخ به این سوال که پیشنهادهایی برای توسعه این صنعت به دولتمردان ارائه داده اید؟ می گوید:« دولت می تواند با پرداخت پول بیمه مرغداران، اوضاع ورشکستگان را سروسامان دهد. ما مرغداران به دنبال سوبسید نیستیم اگر بهره پول را هم می خواهند مشکلی نیست اما به شرطی که بتوانند اوضاع را سر و سامان دهند. یک مرغ تا به مرحله تخم گذاری برسد 21 هزار تومان هزینه دارد که در یک واحد 100 هزار تایی 2 میلیارد و100 میلیون تومان هزینه دارد که به خاطر نبودن پول تولید کنندگان نمی توانند اقدام کنند. در حالی که ظرفیت تولید ما تا یک میلیون و 200 هزار عدد هم می رسد؛ دولت بیاید از دنیا یاد بگیرد که چطور این بحران را مدیریت می کنند. این بحران دراروپا و امریکا کنترل شده است. دولت امسال را حل کند سال بعد را چطور می خواهد پیش ببرد؟ سال 95 در کل سال 13 میلیون مرغ معدوم شدند اما امسال در 90 روز 15 میلیون مرغ معدوم شده است سال 97 و 98 را چگونه می خواهند مدیریت کنند، آیا راهکار تنها معدوم کردن مرغ هاست؟»
بیماری گسترش یافت
در همین زمینه «سید فرزاد طلاکش»، دبیرکل کانون سراسری مرغ تخم گذار ایران می گوید:« باتوجه به اینکه بیماری از سال گذشته در کشور وجود داشت و علائم آن در پرندگان بومی و محلی در تابستان پیدا شده بود، باید اقدامات اساسی در این زمینه صورت می گرفت که متاسفانه این کار انجام نشد؛ در زمینه آموزش روستائیان و مرغداران، پایش بیماری در مرغ های محلی و کانون‌یابی در شمال کشور باید اقداماتی انجام می‌شد ضمن اینکه به منظور جلوگیری از انتقال بیماری از شمال به مرکز کشور باید سد دفاعی بسیار قوی پیش بینی می شد که هیچ کدام از این اقدامات صورت نگرفت.» وی با بیان اینکه مسئول انجام این کارها سازمان دامپزشکی بوده است، می افزاید:« سازمان دامپزشکی به تنهایی نمی تواند این اقدامات را انجام دهد، دستگاه ها و نهادهایی چون محیط زیست، قوه قضاییه و نیروی انتظامی نیز باید در این زمینه دامپزشکی را یاری کنند؛ ضمن اینکه مهم ترین مساله اعتبار نقدی است، وقتی سازمان دامپزشکی ۸ ماهه اول سال یک ریال برای آنفلوانزا بودجه نداشته است، چه اقدامی می توانسته انجام دهد؟»به گفته دبیرکل کانون سراسری مرغ تخم گذار ایران، اعتباری هم که الان، جهت هزینه های معدوم سازی و ... در اختیار سازمان دامپزشکی قرار داده شده، پول نقد نیست و به صورت اوراق است، آیا این سازمان می تواند به کارگری که کار معدوم سازی را انجام می دهد اوراق بورس بدهد!؟«طلاکش» در پاسخ به این سوال که چرا سازمان دامپزشکی هنوز شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان را رسما اعلام نکرده است؟پاسخ می دهد:« مسئولان این سازمان اعلام کرده اند هرگونه اطلاع رسانی درباره این بیماری باید با مجوز ستاد ملی آنفلوانزا باشد؛ آنها حتما عضو ستاد و مجبور هستند که اصولی را رعایت کنند.»دبیرکل کانون سراسری مرغ تخم گذار ایران با بیان اینکه سال گذشته سیاستی برای کنترل بیماری آنفلوانزای فوق حاد وجود داشت و آن این بود که در استان تهران وقتی یک مرغداری درگیری بیماری می شد، علاوه بر معدوم سازی واحد آلوده، طبق قانون تا شعاع سه کیلومتری آن را نیز حذف می کردند، ادامه می دهد:« ۲ میلیون مرغ به همین شیوه حذف شدند؛ علاوه بر این حدود ۱۱.۵ میلیون قطعه مرغ در شعاع آلودگی نیز معدوم شد؛ در مجموع ۱۳.۵ میلیون حذف و معدومی داشتیم اما امسال از اول مهر تاکنون حدود ۱۱ میلیون معدومی داشتیم چرا که دولت پول برای حذف شعاع کانون های آلوده ندارد و یکی از دلایل انتشار بیماری نیز همین مساله است چراکه وقتی شعاع بیماری را حذف نکنید، کنترل آن سخت و بیماری منتشر می‌شود.»
اقدام دولت
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی معاونت حقوقی ریاست جمهوری، تعرفه واردات تخم‌مرغ به پنج درصد کاهش یافت و بر اساس این مصوبه تعرفه واردات تخم‌مرغ خوراکی تا 29 اسفندماه سال جاری، به میزان 5 درصد تعیین و مهلت ترخیص محموله‌ها تا 31 فروردین 97 تعیین شده است.«اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور این مصوبه را برای اجرا به وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت، امور اقتصادی و دارایی، جهاد کشاورزی، کشور، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی ابلاغ کرده است.
وزارت جهاد چه می کند
«علی اکبر مهرفرد» معاون وزیر جهاد در پی اقدامات این وزارت خانه برای تنظیم بازار می گوید:« میزان تخم مرغ در حال توزیع در بازار است و از این پس نیز واردات انجام می شود.»وی با بیان اینکه محموله فعلی از کشور ترکیه وارد شده است، می افزاید:« پاکی این محموله توسط سازمان دامپزشکی کشور تایید شده و در این زمینه مشکلی وجود ندارد.»معاون وزیر جهاد کشاورزی در واکنش به اینکه قیمت هر شانه تخم‌مرغ در بازار به ۲۰ هزار تومان رسیده است، می گوید:« البته آمار، این اعداد را تائید نمی‌کند ضمن اینکه تخم‌مرغ‌های وارداتی که در میادین میوه و تره‌بار توزیع می‌شود، به صورت شیرینگ پک شده، ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان و بدون بسته‌بندی ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان عرضه خواهد شد.»«مهرفرد» تأکید می کند:« خارج از میادین میوه و تره‌بار، ازمان‌های نظارتی باید قیمت تخم‌مرغ را کنترل کنند و ما از عرضه‌کنندگان می‌خواهیم مسائل قیمتی را رعایت کنند تا نیازی به ورود سیستم‌های نظارتی نباشد».وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره دلیل گرانی تخم‌مرغ در کشور، با بیان اینکه بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در اکثر کشورهای دنیا شیوع پیدا کرده است، می گوید:« کشورهایی مثل آلمان، فرانسه و چین نیز با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند. سویه‌های این بیماری مدام در حال تغییر است و پرندگان مهاجر، علت شیوع آن هستند.»«مهرفرد» با اشاره به تمهیدات در نظر گرفته شده برای مقابله با شرایط به وجود آمده، می گوید:« در مناطق پاک، جوجه‌ریزی در حال انجام است تا برای آینده تولید انجام شود و مشکلی برای تأمین پیش نیاید. ما به طور بالقوه ظرفیت صادرات ۲۰۰ هزار تن تخم‌مرغ از کشور را داریم. همچنین سه ماه است که صادرات تخم‌مرغ را از کشور قطع کردیم .
