دلار رکورد ۵۰۰۰ تومانی را در سال ۹۷ می شکند؟
دلار ۴۰۰۰ تومانی در شرایطی در حال عادی شدن در بازار است که زمانی نه چندان دور، مدیران ارزی در مقابل موضع کارشناسان که معتقد بودند قیمت واقعی دلار ۴۰۰۰ تومان بوده و بانک مرکزی آن را تحت فشار، کمتر نگه داشته است، واکنش تندی داشتند.
امروز هر دلار مبادله ای آمریکا با 2 ریال کاهش نسبت به چهاردهم دی ماه، امروز 36,089ریال و هر پوند انگلیس با 167 ریال رشد 48,965 ریال ارزش گذاری شدند و نرخ هر یورو با 39 ریال افزایش به 43,411 ریال رسید.
این کاهش قیمت دلار در کنار افزایش عرضه در بازار سبب شد تا دلار در نخستین روز هفته کمی افت قیمت پیدا کند. هر چند این کاهش قیمت به گونه ای نبود که دلار را به زیر 4 هزار و 300 تومان بکشاند تا بسیاری هم چنان دلار را در سربالایی صعود و افزایش قیمت ببنند و به روزهای اینده و رکوردشکنی های جدید دلار فکر کنند.
دلار روند رو به رشد خود را از شهریورماه و کمی زودتر از موعد مقرر هر ساله که در نیمه دوم سال اتفاق می‌افتد آغاز کرد و در نیمه مهرماه به ۴۲۰۰ تومان رسید. این نرخی بود که دلار در سال گذشته در اوج افزایش قیمت و فقط برای یک روز در هفته اول دی‌ماه تجربه کرده بود. به هر صورت دلار ۴۲۰۰ تومانی که با واکنش‌های متفاوتی از سوی فعالان بازار و همچنین مسئولان دولتی همراه بود ماندگار شد و در همین کانال نوسان داشت.
کرباسیان-وزیر اقتصاد- معتقد بود که دلار بالای ۴۰۰۰ تومان نمی‌ماند و نوبخت-رییس سازمان برنامه و بودجه - نیز چنین نرخ‌هایی را رسمی و مورد تایید دولت نمی‌دانست و از سخنانشان بر می‌آمد که باید دلار به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برسد. با این حال سیف-رئیس کل بانک مرکزی- رسما این موضع را تایید نکرد و در اظهاراتش عنوان کرده بود که دلار ۴۲۰۰ تومانی را نرخ واقعی بازار نمی‌داند. در مجموع این انتظار وجود داشت که در دی‌ماه با تعدیل تقاضای فصلی، قیمت دلار به کمتر از نرخ‌های موجود کاهش یابد که البته هنور محقق نشده است. هرچند که فعالان بازار هیچ‌گاه انتظار نداشتند که دلار به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برسد.
اما اتفاق دیگری که افتاد و برخلاف انتظار و وعدهای داده شده بود، افزایش قیمت و ورود دلار به قیمت های ۴۳۰۰ و حتی ۴۴۰۰ تومان در طول هفته گذشته بود. دلار در چند روز اخیر بیش از ۱۵۰ تومان افزایش قیمت داشته و اکنون تا ۴۳۷۰ و بعضا بیشتر در بازار آزاد معامله می‌شود. دلار ۴۰۰۰ تومانی در شرایطی در حال عادی شدن در بازار است که زمانی نه چندان دور ، مدیران ارزی در مقابل موضع کارشناسان که معتقد بودند قیمت واقعی دلار ۴۰۰۰ تومان بوده و بانک مرکزی آن را تحت فشار، کمتر نگه داشته است، واکنش تندی داشتند.
فعالان بازار ارز و برخی کارشناسان دلیل نوسان اخیر نرخ دلار در بازار را جدای از عوامل فصلی و تقاضای ارز ژانویه دانسته و جو ناآرامی که اخیرا در فضای کشور ایجاد شده را دلیل اصلی نوسان بازار ارز می‌دانند. به هرحال در این میان برخی براساس تحلیل‌ها و انتظاراتی که از آینده بازار دارند برای دریافت سود بیشتر به سمت خرید دلار حرکت کرده و باعث افزایش تقاضا برای آن شده اند. از سویی دیگر دلالان یا عوامل دیگری هم حضور دارند که می‌توانند موجب تشدید نوسان در بازار شوند؛ با این حال قیمت‌گذاری‌های هفته اخیر در صرافی بانک‌ها - به عنوان کانال اصلی بانک مرکزی برای عرضه ارز - نیز چندان پایین نبوده و اغلب افزایشی بوده که خود این موضوع نیز در افزایش قیمت پایه دلار در بازار اثرگذار بوده است.
*دلار رکورد 5 هزار تومانی را در سال 97 می شکند؟
در خصوص فراز و فرودهای این روزهای دلار کارشناسان تحلیل های گوناگونی در رسانه ها منتشر می کنند و هر یک از منظری به این فراز و فرودها نگاه می کنند. روزنامه شرق در همین راستا با پیش بینی احتمال دلار 5 هزار تومانی در سال آینده می نویسد: دلیل افزایش قیمت دلار این است که متأسفانه تراز تجاری غیرنفتی و تراز سرمایه‌ای در کشور ما دچار کسری است. در طول این سالیان هرگز صادرات غیرنفتی ما از واردات پیشی نگرفته است و تنها سال گذشته با برخی اماواگرها به برابری رسیده بود.
در سال جاری نیز در گزارش عملکرد ٩ ماهه ابتدایی سال، واردات افزون‌تر از صادرات غیرنفتی شده است. وقتی این تراز منفی می‌شود، طبیعتا دولت به سمت تزریق دلار به بازار می‌رود تا این تراز را متعادل کند. در بخش سرمایه نیز متأسفانه شاهد همین مسئله یعنی خروج ارز از اقتصاد هستیم. سال گذشته حدود ٩ میلیون گردشگر از کشور خارج شده‌اند. هرکدام از این ٩ میلیون نفر اگر هزار دلار با خود از کشور خارج کرده باشند، چیزی حدود ٩ میلیارد دلار ارز تنها از طریق گردشگران از کشور خارج شده است و درمقابل جذب مناسب گردشگر خارجی نداشته‌ایم و این مقدار ارز به کشور بازنگشته است. این تنها نمونه‌ای از تراز منفی ما در بخش گردشگری است.
در شرایطی که چیزی حدود ٥٠ میلیارد دلار از طریق نفت به اقتصاد ما تزریق می‌شود، خروج ٩ میلیارد دلار آن از طریق گردشگران رقم بسیار بزرگی است. در کنار آن همان‌طور که اشاره کردم، برای این تعادل در تراز تجاری نیز مجبور بوده‌ایم از همین ٥٠ میلیارد دلار به بازار ارز تزریق کنیم. بنابراین می‌توانم بگویم اقتصاد ما از نظر منابع ارزی به‌شدت تحت فشار است؛ یعنی به‌جای واردات دلار، شاهد صادرات دلار یعنی خروج آن از کشور هستیم. در چنین شرایطی طبیعی است که قیمت ارز میل به افزایش داشت و در مقابل دولت تلاش می‌کرد از این افزایش نرخ ارز جلوگیری کند و به‌سختی آن را در مرز 4200 تومان نگه داشته بود، اما اتفاقات روزهای اخیر موجب افزایش نرخ ارز به 4400 تومان شد. پیش‌بینی من افزایش این نرخ تا 4500 تومان در پایان سال است و قطعا در سال آینده به 5 هزار تومان خواهد رسید.
ایراد بزرگ اقتصاد ما وابستگی شدید به دلار است به شکلی که عمده کالاهای مصرفی کشور وارداتی و طبیعتا وابسته به دلار است. از این منظر سال آینده، هم شاهد افزایش نرخ ارز و هم شاهد افزایش تورم از کانال افزایش نرخ ارز خواهیم بود. طبق پیش‌بینی من، افزایش قیمت دلار به نزدیکی پنج‌هزار تومان در سال آینده در شرایطی که دولت آن را بسیار کمتر از این رقم در نظر گرفته است موجب شکاف عظیمی بین قیمت ارز در بازار و قیمت ارز از نظر دولت خواهد شد. اولین پیامد این اتفاق منتفی‌شدن سیاست تک‌نرخی‌کردن قیمت ارز و پیامد دومش افزایش تورم در اقتصاد است که به معنی ازدست‌رفتن دستاورد دولت در کاهش نرخ تورم است. سخن آخر اینکه افزایش ١٠٠ تا ١٥٠ تومانی قیمت دلار تحت‌تأثیر ناآرامی‌های اخیر موقتی است، اما دلایل اصلی افزایش نرخ ارز همچنان پابرجا هستند و به همان دلایل همچنان شاهد افزایش قیمت دلار خواهیم بود، همان‌طور‌که سال گذشته پیش‌بینی کردم قیمت دلار در سال ٩٦ به 4500 تومان برسد، امروز پیش‌بینی می‌کنم که سال آینده شاهد رسیدن آن به رقم پنج هزار تومان باشیم.
این کاهش قیمت دلار در کنار افزایش عرضه در بازار سبب شد تا دلار در نخستین روز هفته کمی افت قیمت پیدا کند. هر چند این کاهش قیمت به گونه ای نبود که دلار را به زیر 4 هزار و 300 تومان بکشاند تا بسیاری هم چنان دلار را در سربالایی صعود و افزایش قیمت ببنند و به روزهای اینده و رکوردشکنی های جدید دلار فکر کنند.
دلار روند رو به رشد خود را از شهریورماه و کمی زودتر از موعد مقرر هر ساله که در نیمه دوم سال اتفاق می‌افتد آغاز کرد و در نیمه مهرماه به ۴۲۰۰ تومان رسید. این نرخی بود که دلار در سال گذشته در اوج افزایش قیمت و فقط برای یک روز در هفته اول دی‌ماه تجربه کرده بود. به هر صورت دلار ۴۲۰۰ تومانی که با واکنش‌های متفاوتی از سوی فعالان بازار و همچنین مسئولان دولتی همراه بود ماندگار شد و در همین کانال نوسان داشت.
کرباسیان-وزیر اقتصاد- معتقد بود که دلار بالای ۴۰۰۰ تومان نمی‌ماند و نوبخت-رییس سازمان برنامه و بودجه - نیز چنین نرخ‌هایی را رسمی و مورد تایید دولت نمی‌دانست و از سخنانشان بر می‌آمد که باید دلار به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برسد. با این حال سیف-رئیس کل بانک مرکزی- رسما این موضع را تایید نکرد و در اظهاراتش عنوان کرده بود که دلار ۴۲۰۰ تومانی را نرخ واقعی بازار نمی‌داند. در مجموع این انتظار وجود داشت که در دی‌ماه با تعدیل تقاضای فصلی، قیمت دلار به کمتر از نرخ‌های موجود کاهش یابد که البته هنور محقق نشده است. هرچند که فعالان بازار هیچ‌گاه انتظار نداشتند که دلار به کمتر از ۴۰۰۰ تومان برسد.
اما اتفاق دیگری که افتاد و برخلاف انتظار و وعدهای داده شده بود، افزایش قیمت و ورود دلار به قیمت های ۴۳۰۰ و حتی ۴۴۰۰ تومان در طول هفته گذشته بود. دلار در چند روز اخیر بیش از ۱۵۰ تومان افزایش قیمت داشته و اکنون تا ۴۳۷۰ و بعضا بیشتر در بازار آزاد معامله می‌شود. دلار ۴۰۰۰ تومانی در شرایطی در حال عادی شدن در بازار است که زمانی نه چندان دور ، مدیران ارزی در مقابل موضع کارشناسان که معتقد بودند قیمت واقعی دلار ۴۰۰۰ تومان بوده و بانک مرکزی آن را تحت فشار، کمتر نگه داشته است، واکنش تندی داشتند.
فعالان بازار ارز و برخی کارشناسان دلیل نوسان اخیر نرخ دلار در بازار را جدای از عوامل فصلی و تقاضای ارز ژانویه دانسته و جو ناآرامی که اخیرا در فضای کشور ایجاد شده را دلیل اصلی نوسان بازار ارز می‌دانند. به هرحال در این میان برخی براساس تحلیل‌ها و انتظاراتی که از آینده بازار دارند برای دریافت سود بیشتر به سمت خرید دلار حرکت کرده و باعث افزایش تقاضا برای آن شده اند. از سویی دیگر دلالان یا عوامل دیگری هم حضور دارند که می‌توانند موجب تشدید نوسان در بازار شوند؛ با این حال قیمت‌گذاری‌های هفته اخیر در صرافی بانک‌ها - به عنوان کانال اصلی بانک مرکزی برای عرضه ارز - نیز چندان پایین نبوده و اغلب افزایشی بوده که خود این موضوع نیز در افزایش قیمت پایه دلار در بازار اثرگذار بوده است.
*دلار رکورد 5 هزار تومانی را در سال 97 می شکند؟
در خصوص فراز و فرودهای این روزهای دلار کارشناسان تحلیل های گوناگونی در رسانه ها منتشر می کنند و هر یک از منظری به این فراز و فرودها نگاه می کنند. روزنامه شرق در همین راستا با پیش بینی احتمال دلار 5 هزار تومانی در سال آینده می نویسد: دلیل افزایش قیمت دلار این است که متأسفانه تراز تجاری غیرنفتی و تراز سرمایه‌ای در کشور ما دچار کسری است. در طول این سالیان هرگز صادرات غیرنفتی ما از واردات پیشی نگرفته است و تنها سال گذشته با برخی اماواگرها به برابری رسیده بود.
در سال جاری نیز در گزارش عملکرد ٩ ماهه ابتدایی سال، واردات افزون‌تر از صادرات غیرنفتی شده است. وقتی این تراز منفی می‌شود، طبیعتا دولت به سمت تزریق دلار به بازار می‌رود تا این تراز را متعادل کند. در بخش سرمایه نیز متأسفانه شاهد همین مسئله یعنی خروج ارز از اقتصاد هستیم. سال گذشته حدود ٩ میلیون گردشگر از کشور خارج شده‌اند. هرکدام از این ٩ میلیون نفر اگر هزار دلار با خود از کشور خارج کرده باشند، چیزی حدود ٩ میلیارد دلار ارز تنها از طریق گردشگران از کشور خارج شده است و درمقابل جذب مناسب گردشگر خارجی نداشته‌ایم و این مقدار ارز به کشور بازنگشته است. این تنها نمونه‌ای از تراز منفی ما در بخش گردشگری است.
در شرایطی که چیزی حدود ٥٠ میلیارد دلار از طریق نفت به اقتصاد ما تزریق می‌شود، خروج ٩ میلیارد دلار آن از طریق گردشگران رقم بسیار بزرگی است. در کنار آن همان‌طور که اشاره کردم، برای این تعادل در تراز تجاری نیز مجبور بوده‌ایم از همین ٥٠ میلیارد دلار به بازار ارز تزریق کنیم. بنابراین می‌توانم بگویم اقتصاد ما از نظر منابع ارزی به‌شدت تحت فشار است؛ یعنی به‌جای واردات دلار، شاهد صادرات دلار یعنی خروج آن از کشور هستیم. در چنین شرایطی طبیعی است که قیمت ارز میل به افزایش داشت و در مقابل دولت تلاش می‌کرد از این افزایش نرخ ارز جلوگیری کند و به‌سختی آن را در مرز 4200 تومان نگه داشته بود، اما اتفاقات روزهای اخیر موجب افزایش نرخ ارز به 4400 تومان شد. پیش‌بینی من افزایش این نرخ تا 4500 تومان در پایان سال است و قطعا در سال آینده به 5 هزار تومان خواهد رسید.
ایراد بزرگ اقتصاد ما وابستگی شدید به دلار است به شکلی که عمده کالاهای مصرفی کشور وارداتی و طبیعتا وابسته به دلار است. از این منظر سال آینده، هم شاهد افزایش نرخ ارز و هم شاهد افزایش تورم از کانال افزایش نرخ ارز خواهیم بود. طبق پیش‌بینی من، افزایش قیمت دلار به نزدیکی پنج‌هزار تومان در سال آینده در شرایطی که دولت آن را بسیار کمتر از این رقم در نظر گرفته است موجب شکاف عظیمی بین قیمت ارز در بازار و قیمت ارز از نظر دولت خواهد شد. اولین پیامد این اتفاق منتفی‌شدن سیاست تک‌نرخی‌کردن قیمت ارز و پیامد دومش افزایش تورم در اقتصاد است که به معنی ازدست‌رفتن دستاورد دولت در کاهش نرخ تورم است. سخن آخر اینکه افزایش ١٠٠ تا ١٥٠ تومانی قیمت دلار تحت‌تأثیر ناآرامی‌های اخیر موقتی است، اما دلایل اصلی افزایش نرخ ارز همچنان پابرجا هستند و به همان دلایل همچنان شاهد افزایش قیمت دلار خواهیم بود، همان‌طور‌که سال گذشته پیش‌بینی کردم قیمت دلار در سال ٩٦ به 4500 تومان برسد، امروز پیش‌بینی می‌کنم که سال آینده شاهد رسیدن آن به رقم پنج هزار تومان باشیم.
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین