ایران، دومین تولیدکننده آهن اسفنجی جهان

گروه صنعت، معدن و تجارت: روند رو به رشد صنعت فولاد ایران در میان کشورهای جهان همچنان ادامه دارد. انجمن جهانی فولاد در آخرین گزارش خود از رشد 21.4 درصدی تولید فولاد خام و 28.2 درصدی تولید آهن اسفنجی ایران خبر داده است. براساس این گزارش ایران موفق شده رتبه دومین کشور تولیدکننده آهن اسفنجی در سال 2017 را کسب کند. همچنین براساس آمارهای اعلام شده رتبه جهانی فولادسازی ایران طی سال گذشته چند پله ارتقا پیدا کرده است. رشد رتبه‌ای که نشان دهنده این موضوع است که به‌دنبال ظرفیت‌های ایجاد شده از قبل، ایران به یکی از بازیگران مهم در سطح بین‌المللی تبدیل شده است تا وارد بازار صادراتی شده و جایگاهی برای خود به‌دست آورد.

در همین حال انجمن جهانی فولاد با انتشار گزارشی تولید فولاد خام در 66 کشور تولیدکننده فولاد جهان در سال 2017 را اعلام کرد. میزان تولید فولاد خام ایران در سال گذشته میلادی 21 میلیون و 726 هزار تن بود که حاکی از رشد 21.4 درصدی نسبت به سال 2016 بود. همچنین طی مدت مذکور تولید فولاد خام جهان با رشد 5.6 درصدی به یک میلیارد و 675 میلیون تن رسید. تولید چین نیز با 5.7 درصد رشد به 831 میلیون و 700 هزار تن رسید و طی این مدت ترکیه با تولید 37 میلیون و 500 هزار تن فولاد خام شاهد رشد 31.1 درصدی بود. چین با تولید 831 میلیون و 730 هزار تن بیشترین میزان تولید فولاد خام را در سال 2017 داشت و پس از آن ژاپن با تولید 104 میلیون و 930 هزارتن و هند با تولید 101 میلیون و 371 هزار تن در رتبه‌های دوم و سوم قرارگرفتند. امریکا و کره جنوبی نیز به ترتیب با تولید 81 میلیون و 640 هزارتن و 71میلیون و 180 هزار تن در رتبه‌های چهارم و پنجم قرار گرفتند.

تولید آهن اسفنجی جهان در سال 2017 با 9.2 درصد رشد به 72 میلیون و 770 هزار تن افزایش یافت که طی این مدت هند با تولید 25 میلیون و 850 هزار تن رتبه نخست تولید این ماده را کسب کرد و پس از آن ایران با تولید 20 میلیون و 540 هزار تن آهن اسفنجی که حاکی از رشد 28.2 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 2016 بود، توانست در رتبه دوم جای گیرد.

پیش از این و براساس گزارش ۹ ماه نخست سال ۲۰۱۷ میلادی ایران توانسته بود ۱۶/۲۳ میلیون تن فولاد تولید کند که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن ۳۰ درصد رشد داشت. به این ترتیب ایران یکی از بزرگترین کشورهای تولیدکننده فولاد در خاورمیانه است و بعد از برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی و اجرایی شدن توافق هسته‌ای توانست سهم خود در بازار فولاد را افزایش دهد. این کشور سرمایه‌گذاری زیادی در افزایش حجم تولید و افزایش توان صادراتی داشت. بازاریابی فعال ایران در سطح بین‌المللی باعث شد بازارهای تازه‌ای برای محصولات تولیدی ایران شناسایی شود و ایران به یکی از بازیگران مهم در بازار جهانی تبدیل شود. مهم‌ترین دستاورد تلاش‌های ایران در بازار فولاد دنیا را می‌توان در ارتقای دو پله‌ای ایران در فهرست بزرگترین تولیدکنندگان فولاد دنیا دید.

براساس گزارش‌های رسمی منتشر شده ایران در نتیجه جذب سرمایه‌گذاری در صنعت فولاد و استفاده از فناوری‌های مدرن که بعد از برداشته‌شدن تحریم‌های اقتصادی امکان ورود آن فراهم شد، توانست به‌عنوان یکی از تولیدکننده‌های اصلی فولاد دنیا معرفی شود و حجم تولیدات خود از دو کشور فرانسه و ترکیه – که سال‌ها حجم تولیدی بیش از ایران داشتند- بیشتر کند. در حال حاضر نیز بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایران در فهرست کشورهای بزرگ تولیدکننده فولاد دنیا بعد از تایوان و قبل از اوکراین قرار دارد. در سال 2016 میلادی ایران چهاردهمین تولیدکننده بزرگ فولاد بود و رقیب دیرینه‌اش یعنی کشور ترکیه، بیش از ایران فولاد تولید می‌کرد و بخش زیادی از محصولات تولیدی‌اش را به بازارهای بین‌المللی صادر می‌کرد. با این حال گزارش‌های مربوط به ماه‌های گذشته نشان می‌دهد که در ۹ ماه نخست امسال ایران دهمین کشور بزرگ تولیدکننده فولاد بود ولی در صورتی‌که میزان تولید این کشور در سپتامبر را معیار مقایسه قرار دهیم.

افزایش ظرفیت تولید در داخل

یکی از دلایل افزایش تولید فولاد به افزایش ظرفیت در زنجیره فولاد در سال‌های گذتشه برمی‌گردد. در این ارتباط بهادر احرامیان، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در گفتگو با خبرنگار «تجارت» می‌گوید: افزایش تولید و ارتقای رتبه ایران در زمینه فولاد به این موضوع برمی‌گردد که ظرفیت‌های فولادسازی در کشور در چند سال گذشته افزایش یافته است. البته تا پایان سال و فصل سرد را در نظر بگیریم ممکن است تا حد اندکی تولید و تقاضا کاهش پیدا کند. اما موضوع این است که رتبه چند سال گذشته کشور در ماه‌های گذشته ارتقا یافته است.

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به آمار صادرات نیمه نخست سال ۹۶ حدود ۵۰ درصد صادرات فولاد در نیمه نخست با توجه به اهداف برنامه‌ریزی‌شده تحقق یافته است، چراکه هدف‌گذاری شده بود که ۸ میلیون تن صادرات داشته باشیم. عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ادامه داد: در بحث صادرات باید زیرساخت‌های فیزیکی را گسترش دهیم که این موضوع به حمل‌ونقل و آمادگی بندر بازمی‌گردد. البته برای ۸ میلیون تن ظرفیت صادرات زیرساخت‌ها آماده است، بنابراین در این زمینه با مشکلی روبه‌رو نیستیم. البته برای صادرات بیشتر باید یک هماهنگی بین صادرکنندگان و بخش دولت وجود داشته باشد. البته با توجه به رویکرد وزیر صنعت بهای خاصی به امر تجارت و صادرات اختصاص داده شده است.

احرامیان در ادامه برای صادرات پایدارتر عنوان کرد: به علاوه اینکه در امر صادرات فولاد باید بتوانیم به سمت قراردادهای بلندمدت‌تر پیش برویم. به عبارت دیگر در زمینه صادرات باید یک راهبرد پایدار در پیش بگیریم. در این راهبرد پایدار باید تمامی قوانین دست‌به‌دست یکدیگر بدهند تا بتوانند صادرات پایداری را شکل بدهند. البته ازسوی دیگر شرکت‌ها باید تعهد و توان این را داشته باشند که تعهدات بلندمدت را بپذیرند. وی در ادامه عنوان کرد: مسئله بعدی برای صادرات پیش رفتن به سمت صادرات با ارزش‌افزوده بالاتر است چراکه صادراتی که تنها به بیلت و اسلب و محصولات اینچنینی اختصاص یابد، چندان نمی‌تواند برای ما ارزش‌افزوده ایجاد کند. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران همچنین در پایان تاکید کرد: در نهایت اینکه باید عوارض بر صادرات را کاهش دهیم و قوانین و مقررات صادرات را بیشتر از پیش تسهیل کنیم.