زوایای پنهان طرح دولت برای تاخیر یک روزه در تسویه تراکنش‌های بانکی
اقدام بانک مرکزی در معطل نگه داشتن صاحبان حساب برای دریافت پول‌هایی که از طریق دستگاه‌های کارت خوان(پوز) به حسابشان واریز می‌شود موضوع جدیدی است که این روزها تاثیر فراوانی در مبادلات بازار گذاشته است.
امیرعلی امینیان: با برنامه‌ریزی جدید بانک مرکزی برای افزایش زمان تسویه تراکنش‌های سامانه شاپرک ، دارایی‌های مردم 24 ساعت با تاخیر به حساب آنها واریز می‌شود و این رویه جدید مالی در بانک‌های کشور انتقاد بسیاری از فعالان اقتصادی و کارشناسان را به همراه داشته است.
به گزارش تجارت آنلاین از عصر ایرانیان، اقدام بانک مرکزی در معطل نگه داشتن صاحبان حساب برای دریافت پول‌هایی که از طریق دستگاه‌های کارت خوان(پوز) به حسابشان واریز می‌شود موضوع جدیدی است که این روزها تاثیر فراوانی در مبادلات بازار گذاشته است.در حالی که دولت روحانی از ابتدای فعالیت خود شعار دولت الکترونیک و حمایت از بانکداری الکترونیک را مطرح کرده بود این اقدام بانک مرکزی نه تنها میل و رغبت فعالان اقتصادی به استفاده از فعالیت‌های الکترونیکی در نظام بانکی را کاهش داده بلکه سبب شده خرید و فروش و مبادلات اقتصادی بازار هم با چالش همراه شود.
گزارش‌های میدانی خبرنگار «عصر ایرانیان» از بازار حاکی است بسیاری از فروشندگان پس از انعکاس خبر تاخیر 24 ساعته برای تسویه تراکنش دستگاه‌های کارت خوان با جمع آوری این دستگاه‌ها از مشتریان تقاضای پول نقد کرده و حتی در برخی موارد به دلیل عدم دسترسی مردم به پول نقد با کاهش فروش در واحدهای خدماتی خود مواجه شده اند. در چنین شرایطی کارشناسان اقتصادی با ابراز تعجب از این اقدام بانک مرکزی معتقدند هر چند بانک مرکزی دلیل این اقدام را جلوگیری از نقل‌وانتقال مشکودک در شبکه بانکی و مبارزه با کلاهبرداری و پولشویی عنوان کرده اما موجب می‌شود دارایی‌های مردم یک روز کامل در شرایطی کاملا مبهم و دور از دسترس آنان قرار گیرد.
البته تاخیر در تسویه تراکنش‌ها از حدود یک هفته پیش آغاز شده بود و برخی آن را ناشی از اختلال بانکی می‌دانستند اما بانک مرکزی پس از چند روز سکوت با صدور اطلاعیه‌ای موضوع تاخیر در پرداخت‌ها را رسانه‌ای کرد. این بانک طی بخشنامه‌ای مقررات مبادلات پولی را در بخش‌هایی تغییر داده بود که در اهم آن زمان تسویه تراکنش‌های شاپرک (شبکه پرداخت الکترونیک) قرار داشت. طبق مقررات جدید در حالی پیش از این تسویه تراکنش شاپرک حدود شش تا هفت ساعت یکبار انجام می‌شد که به ۲۴ ساعت افزایش یافت.در نتیجه پول‌های متعلق به مردم و فعالان اقتصادی و خدماتی بازار یک روز در خزانه دولت می‌ماند و پس از یک روز به حساب ذینفعان واریز می‌شود.همچنین با مقررات جدید زمان انتقال مبالغ جابجا شده از طریق سامانه‌های «ساتنا» و «پایا» که مبالغ بالا با آنها جابجا می‌شود نیز به یکبار در روز تغییر کرد.
*پولی که امروز به درد می‌خورد
این اقدام بانک مرکزی در روزهای گذشته واکنش‌های زیادی در پی داشته است.بسیاری از کسبه معترضند که پول‌های ناشی از فروش کالا و خدمات در هر روز باید به دستشان برسد چرا که این وجه همان روز به دردشان می‌خورد و شرایط کاری آنها به گونه‌ای است که باید در فاصله‌ای کوتاه به منابع نقد خود دسترسی داشته باشند.
جایگاه داران سوخت،فروشندگان مواد غذایی و پروتئینی،میوه فروشان و بسیاری از صنوف دیگر به دلیل ماهیت کاری شان ناچارند کالای مورد نیاز خود را نقدی در هر روز خرید کنند و با این روش بانک مرکزی دیگر دسترسی به منابع مالی خود نداشته و مشکلات و زیان فراوانی را متحمل می‌شوند.
برخی دیگر از فعالان صنفی نیز می‌گویند که باید به موجودی حسابشان به صورت لحظه‌ای یا با چند ساعت تاخیر دسترسی داشته باشند تا بتوانند هر روز چک‌های صادره شان را تامین موجودی کنند.
در مورد مبادلات بانکی کلان هم فعالان بازار معتقدند در بسیاری از موارد جابه جایی پول باید در لحظه انجام شود تا برخی مبادلات تجاری رسمیت یافته و کالایی خریداری شود که این اقدام بانک مرکزی عملا مبادلات تجاری را مختل می‌کند.
*بحران در جایگاه‌های سوخت
بحران کارت خوان‌ها و تسویه حساب‌های تراکنش‌های آن تا حدی بالا گرفت که رسانه‌ها از حذف کارت خوان‌ها در جایگاه‌های سوخت خبر دادند. در روزهای اخیرهم در شبکه‌های اجتماعی تصاویری از نصب بنرها در برخی جایگاه‌های سوخت منتشر شده که نشان می‌دهد تنها در ازای دریافت پول، نقد سوخت ارائه می‌شود.
بیژن حاج محمد رضا ،رئیس اتحادیه جایگاه داران و اماکن فروش سوخت کشور ضمن تایید این خبر به «عصر ایرانیان »گفت:تسویه حساب بانک‌ها به ویژه بانک ملت که تمام دستگاه‌های کارت خوان اصلی پمپ بنزین‌ها به این بانک متصل است پیش از این هر 4 تا 6 ساعت انجام می‌شد اما اکنون فقط روزی یک بار انجام می‌شود و این مساله سبب شده جایگاه داران از این پس فقط پول نقد دریافت کنند.
وی درباره سایر دستگاه‌های کارت خوان گفت:فعلا با سایر بانک‌ها مشکلی نداشته‌ایم اما اگر قرار باشد این بانک‌ها هم در تسویه خود تاخیر داشته باشند از دستگاه‌های کارت خوان آنها نیز استفاده نمی‌کنیم.
*اعتراض اصناف
بر اساس این گزارش اکثریت فعالان صنفی کشور از این برنامه بانکی تازه نراضی اند و آن را مغایر با وعده‌های دولت در ایجاد رفاه برای مردم می‌دانند.آن هم در آستانه نوروز 97 که بسیاری از مردم برای خرید در بازارهای مختلف نیاز به مبادلات بانکی و مالی بیشتری هستند. علی فاضلی،رئیس اتاق اصناف ایران دراین زمینه به «عصر ایرانیان» اظهار کرد:پس از اطلاع از این تصمیم بانک مرکزی اعتراض خود را درباره تاخیر تسویه تراکنش‌ها اعلام کردیم و در حال حاضر اتاق اصناف ایران پیگیر حل این معضل است.
وی افزود: اصناف به دلیل سرعت انتقال پول به حساب‌هایشان به دستگاه‌های کارت خوان روآوردند اما این برنامه علاقه اصناف به استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی را کم می‌کند.
فاضلی بدون اینکه تحلیلی از این اقدام بانک مرکزی داشته باشد تصریح کرد:جلساتی برای حل این مشکل برگزار کرده‌ایم که امیدواریم نتیجه آن از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع داده شود.
*بهانه‌های همیشگی
باوجود همه اعتراضات موجود، بانک مرکزی مانند همه اقدامات گذشته توانسته است بهانه‌ای برای این اقدامش نیز دست و پا کند.مسئولان بانک مرکزی می‌گویند که به منظور اعمال کنترل دقیق‌تر بر مبادلات پولی بین بانکی، فراهم آوردن زمان و امکانات لازم برای رهگیری تراکنش‌ها، جلوگیری از انجام انتقالات مشکوک به کلاهبرداری و پولشویی و از میان برداشتن زمینه سوء‌استفاده از زیرساخت‌های پرداخت و تسویه برای فعالیت‌های سوداگرانه این تغییرات را اعمال کرده‌اند.
مسئولان عالی‌ترین نهاد پولی و مالی کشور بدون آنکه نمونه عینی مثال بزنند مدعی اند این شیوه در بسیاری از کشورهای جهان اجرایی شده و زمان تسویه تراکنش‌ها حتی تا 48 ساعت هم عادی است!
*توقف بانکداری الکترونیک
اقدام بانک مرکزی در کند کردن نسویه تراکنش‌ها واکنش‌های متعددی از سوی کارشناسان اقتصادی به همراه داشته است و آنان معتقدند این برنامه بانکداری الکترونیک را با وقفه همراه می‌کند. حیدرمستخدمین حسینی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در این زمینه با اشاره به ضرورت تسریع در انجام مبادلات پولی در نظام بانکی گفت: در شرایطی که دولت در سال‌های گذشته بر تسریع مبادلات پولی در حوزه الکترونیک تاکید داشته این بخشنامه بانک مرکزی می‌تواند در ادامه آن وقفه ایجاد کند.
وی با اشاره به اینکه طرح موضوع بالابردن امنیت و مبارزه با کلاهبرداری و پولشویی در نتیجه اجرای بخشنامه اخیر شائبه‌هایی ایجاد می‌کند، گفت: اینگونه به نظر می‌رسد که شاید قبلا اتفاق‌های مشکوکی افتاده و اکنون قرار است با برنامه جدیدی که در دستور کار قرار دارد جریان مبادلات مشکوک، کلاهبرداری‌ها و پولشویی‌هایی که انجام شده متوقف شود و بانک مرکزی بتواند کنترل‌های لازم را انجام دهد، ولی موضوع مبهم این است که در حال حاضر هم بانک مرکزی امکان نظارت کافی و دقیق را می‌تواند بر جریان مبادلات پولی داشته باشد و اجازه دهد نقل‌وانتقالات انجام شده و بلافاصله بعد از آن کنترل‌های لازم را انجام دهد.
مستخدمین حسینی با اشاره به اینکه با تاخیر در تسویه مبادلات پولی شاهد افزایش استفاده از پول نقد در بین مردم و کسبه خواهیم بود، تاکید کرد: این مساله با سیاستی که قرار بود استفاده از پول نقد در جامعه کم شود مغایرت دارد.
*توقف یک روزه کسب‌وکارمردم
برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی با نگاهی به تبعات این اقدام مرکزی آن را عاملی برای تعطیلی و توقف 24 ساعته کسب‌وکارها می‌دانند.
احمد حاتمی‌یزد ، مدیرعامل سابق بانک صادرات و تجارت و کارشناس امور بانکی در گفت و گو با «عصر ایرانیان» گفت:این اقدام بانک مرکزی در شرایط حال حاضر صحیح نیست و بسیاری از تجار و کسبه را با مشکل مواجه می‌کند .بسیاری از کسب‌وکارها در شرایط کنونی با اطمینان از واریز پول به حساب طرف مقابل امکان پذیر است و اجرای دستورالعمل جدید بانک مرکزی موجب ایجاد اختلال در خرید و فروش‌ها و وقفه یک روزه در مبادلات تجاری می‌شود.در چنین شرایطی همه باید 24 ساعت صبر کنند تا پول به حسابشان بیاید.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته اجرایی شدن سامانه‌های پایا و ساتنا از اتفاقات خوب بانکداری الکترونیک بود و با امکان انتقال پول در حجم‌های بالا گره‌های زیادی از مراوده‌های اقتصادی مردم باز کرد و این اقدام بانک مرکزی بانکداری الکترونیکی و افزایسش سرعت در مبادلات پولی را زیر سوال می‌برد.
به گفته این کارشناس بانکی، اقدام بانک مرکزی، در راستای مبارزه با پولشویی و کلاهبرداری و بالابردن امنیت مطرح شده این در حالی است که این کنترل می‌تواند از سوی مراجع نظارتی انجام شود و اگر به ارقام و مبادلاتی مشکوک هستند به راحتی قابل ردیابی است، پس نیازی نیست که بخواهیم سرعت انتقال پول را کاهش دهیم.
*سو استفاده جدید از مردم
اما برخی دیگر از کارشناسان هم معتقدند دولت در حال سو استفاده‌ای جدید از مردم است
بیژن عبدی استاد دانشگاه اقتصاد دانشگاه تهران و کارشناس اقتصادی در گفت و گو با «عصر ایرانیان» با ابراز تعجب از این اقدام بانک مرکزی گفت:تراکنش‌های مالی باید آنلاین باشد و دلیلی برای تاخیر وجود ندارد.
وی افزود:همین وقفه زمانی که به وجود می‌آید برای هر بانک درآمد موقتی ایجاد می‌کند و همیشه این درآمد موقت وجود دارد.بانک در این شرایط .همیشه درآمدی دارد. پول مردم را یک روز بعد واریز می‌کنند و باز روز بعد پول افراد جدید جای خالی پول‌های واریز شده را پر می‌کند و در نتیجه بانک‌ها همیشه پول دارند. عبدی تاکید کرد:این برنامه بانک مرکزی منبع درآمد کلانی برای بانک‌هاست که با استفاده از آن کارهای زیادی می‌توانند بکنند .از جمله اینکه می‌تواند برایشان سودآور بوده و یا با آن وام و تسهیلات بدهند و بازهم سود کنند. وی اقدام بانک مرکزی را فرصت جدیدی برای سو استفاده از دارایی مردم عنوان کرد و ادامه داد: اگر قرار است این درآمدها سودی داشته باشد باید متعلق به خود مردم باشد و صاحبان حساب از آن استفاده کنند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه این ارقام در مقابل برخی سو استفاده‌های دیگر که از دارایی‌های مردم می‌شود رقمی‌نیست اذعان کرد:هر چند این پول‌های تراز مالی بانک‌ها را که سالیانه محاسبه می‌شود تغییر نمی‌دهد اما اگر بانک با این پول فعالیتی انجام دهد که سود آور شود می‌تواند در تراز نیز تاثیر گذار باشد.
عبدی مبارزه با پولشویی را بهانه و توجیه دولت در این زمینه دانست و افزود:مبارزه با پولشویی با یک روز نگه داشتن پول مردم امکان پذیر نیست. بسیاری از پرونده‌های پول شویی ماه‌ها و بلکه سال‌ها در جریان است و 24 ساعت برای این کار جواب نمی‌دهد.این اقدام تنها توجیه بوده و برای دولت منبع درآمد جدید است.
به گزارش «عصر ایرانیان» باوجود ایجاد اختلال در کسب‌وکار و نقل‌وانتقال پول در بازار و ایجاد مشکلات برای مردم بانک مرکزی طبق روال همیشگی که در بسیاری از موارد رویه سکوت را برگزیده این بار هم هیچ پاسخی به فعالان اقتصادی نداده و برنامه‌ای برای رفع مشکلات بانکی فعالان و کسبه ندارد.حال باید دید فعالان کسب‌وکار از یک‌سو و نمایندگان مجلس از سوی دیگر در روزهای آینده چه واکنشی به این موضوع نشان داده و چه تدبیری برای حل این بحران اندیشیده می‌شود.
به گزارش تجارت آنلاین از عصر ایرانیان، اقدام بانک مرکزی در معطل نگه داشتن صاحبان حساب برای دریافت پول‌هایی که از طریق دستگاه‌های کارت خوان(پوز) به حسابشان واریز می‌شود موضوع جدیدی است که این روزها تاثیر فراوانی در مبادلات بازار گذاشته است.در حالی که دولت روحانی از ابتدای فعالیت خود شعار دولت الکترونیک و حمایت از بانکداری الکترونیک را مطرح کرده بود این اقدام بانک مرکزی نه تنها میل و رغبت فعالان اقتصادی به استفاده از فعالیت‌های الکترونیکی در نظام بانکی را کاهش داده بلکه سبب شده خرید و فروش و مبادلات اقتصادی بازار هم با چالش همراه شود.
گزارش‌های میدانی خبرنگار «عصر ایرانیان» از بازار حاکی است بسیاری از فروشندگان پس از انعکاس خبر تاخیر 24 ساعته برای تسویه تراکنش دستگاه‌های کارت خوان با جمع آوری این دستگاه‌ها از مشتریان تقاضای پول نقد کرده و حتی در برخی موارد به دلیل عدم دسترسی مردم به پول نقد با کاهش فروش در واحدهای خدماتی خود مواجه شده اند. در چنین شرایطی کارشناسان اقتصادی با ابراز تعجب از این اقدام بانک مرکزی معتقدند هر چند بانک مرکزی دلیل این اقدام را جلوگیری از نقل‌وانتقال مشکودک در شبکه بانکی و مبارزه با کلاهبرداری و پولشویی عنوان کرده اما موجب می‌شود دارایی‌های مردم یک روز کامل در شرایطی کاملا مبهم و دور از دسترس آنان قرار گیرد.
البته تاخیر در تسویه تراکنش‌ها از حدود یک هفته پیش آغاز شده بود و برخی آن را ناشی از اختلال بانکی می‌دانستند اما بانک مرکزی پس از چند روز سکوت با صدور اطلاعیه‌ای موضوع تاخیر در پرداخت‌ها را رسانه‌ای کرد. این بانک طی بخشنامه‌ای مقررات مبادلات پولی را در بخش‌هایی تغییر داده بود که در اهم آن زمان تسویه تراکنش‌های شاپرک (شبکه پرداخت الکترونیک) قرار داشت. طبق مقررات جدید در حالی پیش از این تسویه تراکنش شاپرک حدود شش تا هفت ساعت یکبار انجام می‌شد که به ۲۴ ساعت افزایش یافت.در نتیجه پول‌های متعلق به مردم و فعالان اقتصادی و خدماتی بازار یک روز در خزانه دولت می‌ماند و پس از یک روز به حساب ذینفعان واریز می‌شود.همچنین با مقررات جدید زمان انتقال مبالغ جابجا شده از طریق سامانه‌های «ساتنا» و «پایا» که مبالغ بالا با آنها جابجا می‌شود نیز به یکبار در روز تغییر کرد.
*پولی که امروز به درد می‌خورد
این اقدام بانک مرکزی در روزهای گذشته واکنش‌های زیادی در پی داشته است.بسیاری از کسبه معترضند که پول‌های ناشی از فروش کالا و خدمات در هر روز باید به دستشان برسد چرا که این وجه همان روز به دردشان می‌خورد و شرایط کاری آنها به گونه‌ای است که باید در فاصله‌ای کوتاه به منابع نقد خود دسترسی داشته باشند.
جایگاه داران سوخت،فروشندگان مواد غذایی و پروتئینی،میوه فروشان و بسیاری از صنوف دیگر به دلیل ماهیت کاری شان ناچارند کالای مورد نیاز خود را نقدی در هر روز خرید کنند و با این روش بانک مرکزی دیگر دسترسی به منابع مالی خود نداشته و مشکلات و زیان فراوانی را متحمل می‌شوند.
برخی دیگر از فعالان صنفی نیز می‌گویند که باید به موجودی حسابشان به صورت لحظه‌ای یا با چند ساعت تاخیر دسترسی داشته باشند تا بتوانند هر روز چک‌های صادره شان را تامین موجودی کنند.
در مورد مبادلات بانکی کلان هم فعالان بازار معتقدند در بسیاری از موارد جابه جایی پول باید در لحظه انجام شود تا برخی مبادلات تجاری رسمیت یافته و کالایی خریداری شود که این اقدام بانک مرکزی عملا مبادلات تجاری را مختل می‌کند.
*بحران در جایگاه‌های سوخت
بحران کارت خوان‌ها و تسویه حساب‌های تراکنش‌های آن تا حدی بالا گرفت که رسانه‌ها از حذف کارت خوان‌ها در جایگاه‌های سوخت خبر دادند. در روزهای اخیرهم در شبکه‌های اجتماعی تصاویری از نصب بنرها در برخی جایگاه‌های سوخت منتشر شده که نشان می‌دهد تنها در ازای دریافت پول، نقد سوخت ارائه می‌شود.
بیژن حاج محمد رضا ،رئیس اتحادیه جایگاه داران و اماکن فروش سوخت کشور ضمن تایید این خبر به «عصر ایرانیان »گفت:تسویه حساب بانک‌ها به ویژه بانک ملت که تمام دستگاه‌های کارت خوان اصلی پمپ بنزین‌ها به این بانک متصل است پیش از این هر 4 تا 6 ساعت انجام می‌شد اما اکنون فقط روزی یک بار انجام می‌شود و این مساله سبب شده جایگاه داران از این پس فقط پول نقد دریافت کنند.
وی درباره سایر دستگاه‌های کارت خوان گفت:فعلا با سایر بانک‌ها مشکلی نداشته‌ایم اما اگر قرار باشد این بانک‌ها هم در تسویه خود تاخیر داشته باشند از دستگاه‌های کارت خوان آنها نیز استفاده نمی‌کنیم.
*اعتراض اصناف
بر اساس این گزارش اکثریت فعالان صنفی کشور از این برنامه بانکی تازه نراضی اند و آن را مغایر با وعده‌های دولت در ایجاد رفاه برای مردم می‌دانند.آن هم در آستانه نوروز 97 که بسیاری از مردم برای خرید در بازارهای مختلف نیاز به مبادلات بانکی و مالی بیشتری هستند. علی فاضلی،رئیس اتاق اصناف ایران دراین زمینه به «عصر ایرانیان» اظهار کرد:پس از اطلاع از این تصمیم بانک مرکزی اعتراض خود را درباره تاخیر تسویه تراکنش‌ها اعلام کردیم و در حال حاضر اتاق اصناف ایران پیگیر حل این معضل است.
وی افزود: اصناف به دلیل سرعت انتقال پول به حساب‌هایشان به دستگاه‌های کارت خوان روآوردند اما این برنامه علاقه اصناف به استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی را کم می‌کند.
فاضلی بدون اینکه تحلیلی از این اقدام بانک مرکزی داشته باشد تصریح کرد:جلساتی برای حل این مشکل برگزار کرده‌ایم که امیدواریم نتیجه آن از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع داده شود.
*بهانه‌های همیشگی
باوجود همه اعتراضات موجود، بانک مرکزی مانند همه اقدامات گذشته توانسته است بهانه‌ای برای این اقدامش نیز دست و پا کند.مسئولان بانک مرکزی می‌گویند که به منظور اعمال کنترل دقیق‌تر بر مبادلات پولی بین بانکی، فراهم آوردن زمان و امکانات لازم برای رهگیری تراکنش‌ها، جلوگیری از انجام انتقالات مشکوک به کلاهبرداری و پولشویی و از میان برداشتن زمینه سوء‌استفاده از زیرساخت‌های پرداخت و تسویه برای فعالیت‌های سوداگرانه این تغییرات را اعمال کرده‌اند.
مسئولان عالی‌ترین نهاد پولی و مالی کشور بدون آنکه نمونه عینی مثال بزنند مدعی اند این شیوه در بسیاری از کشورهای جهان اجرایی شده و زمان تسویه تراکنش‌ها حتی تا 48 ساعت هم عادی است!
*توقف بانکداری الکترونیک
اقدام بانک مرکزی در کند کردن نسویه تراکنش‌ها واکنش‌های متعددی از سوی کارشناسان اقتصادی به همراه داشته است و آنان معتقدند این برنامه بانکداری الکترونیک را با وقفه همراه می‌کند. حیدرمستخدمین حسینی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در این زمینه با اشاره به ضرورت تسریع در انجام مبادلات پولی در نظام بانکی گفت: در شرایطی که دولت در سال‌های گذشته بر تسریع مبادلات پولی در حوزه الکترونیک تاکید داشته این بخشنامه بانک مرکزی می‌تواند در ادامه آن وقفه ایجاد کند.
وی با اشاره به اینکه طرح موضوع بالابردن امنیت و مبارزه با کلاهبرداری و پولشویی در نتیجه اجرای بخشنامه اخیر شائبه‌هایی ایجاد می‌کند، گفت: اینگونه به نظر می‌رسد که شاید قبلا اتفاق‌های مشکوکی افتاده و اکنون قرار است با برنامه جدیدی که در دستور کار قرار دارد جریان مبادلات مشکوک، کلاهبرداری‌ها و پولشویی‌هایی که انجام شده متوقف شود و بانک مرکزی بتواند کنترل‌های لازم را انجام دهد، ولی موضوع مبهم این است که در حال حاضر هم بانک مرکزی امکان نظارت کافی و دقیق را می‌تواند بر جریان مبادلات پولی داشته باشد و اجازه دهد نقل‌وانتقالات انجام شده و بلافاصله بعد از آن کنترل‌های لازم را انجام دهد.
مستخدمین حسینی با اشاره به اینکه با تاخیر در تسویه مبادلات پولی شاهد افزایش استفاده از پول نقد در بین مردم و کسبه خواهیم بود، تاکید کرد: این مساله با سیاستی که قرار بود استفاده از پول نقد در جامعه کم شود مغایرت دارد.
*توقف یک روزه کسب‌وکارمردم
برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی با نگاهی به تبعات این اقدام مرکزی آن را عاملی برای تعطیلی و توقف 24 ساعته کسب‌وکارها می‌دانند.
احمد حاتمی‌یزد ، مدیرعامل سابق بانک صادرات و تجارت و کارشناس امور بانکی در گفت و گو با «عصر ایرانیان» گفت:این اقدام بانک مرکزی در شرایط حال حاضر صحیح نیست و بسیاری از تجار و کسبه را با مشکل مواجه می‌کند .بسیاری از کسب‌وکارها در شرایط کنونی با اطمینان از واریز پول به حساب طرف مقابل امکان پذیر است و اجرای دستورالعمل جدید بانک مرکزی موجب ایجاد اختلال در خرید و فروش‌ها و وقفه یک روزه در مبادلات تجاری می‌شود.در چنین شرایطی همه باید 24 ساعت صبر کنند تا پول به حسابشان بیاید.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته اجرایی شدن سامانه‌های پایا و ساتنا از اتفاقات خوب بانکداری الکترونیک بود و با امکان انتقال پول در حجم‌های بالا گره‌های زیادی از مراوده‌های اقتصادی مردم باز کرد و این اقدام بانک مرکزی بانکداری الکترونیکی و افزایسش سرعت در مبادلات پولی را زیر سوال می‌برد.
به گفته این کارشناس بانکی، اقدام بانک مرکزی، در راستای مبارزه با پولشویی و کلاهبرداری و بالابردن امنیت مطرح شده این در حالی است که این کنترل می‌تواند از سوی مراجع نظارتی انجام شود و اگر به ارقام و مبادلاتی مشکوک هستند به راحتی قابل ردیابی است، پس نیازی نیست که بخواهیم سرعت انتقال پول را کاهش دهیم.
*سو استفاده جدید از مردم
اما برخی دیگر از کارشناسان هم معتقدند دولت در حال سو استفاده‌ای جدید از مردم است
بیژن عبدی استاد دانشگاه اقتصاد دانشگاه تهران و کارشناس اقتصادی در گفت و گو با «عصر ایرانیان» با ابراز تعجب از این اقدام بانک مرکزی گفت:تراکنش‌های مالی باید آنلاین باشد و دلیلی برای تاخیر وجود ندارد.
وی افزود:همین وقفه زمانی که به وجود می‌آید برای هر بانک درآمد موقتی ایجاد می‌کند و همیشه این درآمد موقت وجود دارد.بانک در این شرایط .همیشه درآمدی دارد. پول مردم را یک روز بعد واریز می‌کنند و باز روز بعد پول افراد جدید جای خالی پول‌های واریز شده را پر می‌کند و در نتیجه بانک‌ها همیشه پول دارند. عبدی تاکید کرد:این برنامه بانک مرکزی منبع درآمد کلانی برای بانک‌هاست که با استفاده از آن کارهای زیادی می‌توانند بکنند .از جمله اینکه می‌تواند برایشان سودآور بوده و یا با آن وام و تسهیلات بدهند و بازهم سود کنند. وی اقدام بانک مرکزی را فرصت جدیدی برای سو استفاده از دارایی مردم عنوان کرد و ادامه داد: اگر قرار است این درآمدها سودی داشته باشد باید متعلق به خود مردم باشد و صاحبان حساب از آن استفاده کنند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه این ارقام در مقابل برخی سو استفاده‌های دیگر که از دارایی‌های مردم می‌شود رقمی‌نیست اذعان کرد:هر چند این پول‌های تراز مالی بانک‌ها را که سالیانه محاسبه می‌شود تغییر نمی‌دهد اما اگر بانک با این پول فعالیتی انجام دهد که سود آور شود می‌تواند در تراز نیز تاثیر گذار باشد.
عبدی مبارزه با پولشویی را بهانه و توجیه دولت در این زمینه دانست و افزود:مبارزه با پولشویی با یک روز نگه داشتن پول مردم امکان پذیر نیست. بسیاری از پرونده‌های پول شویی ماه‌ها و بلکه سال‌ها در جریان است و 24 ساعت برای این کار جواب نمی‌دهد.این اقدام تنها توجیه بوده و برای دولت منبع درآمد جدید است.
به گزارش «عصر ایرانیان» باوجود ایجاد اختلال در کسب‌وکار و نقل‌وانتقال پول در بازار و ایجاد مشکلات برای مردم بانک مرکزی طبق روال همیشگی که در بسیاری از موارد رویه سکوت را برگزیده این بار هم هیچ پاسخی به فعالان اقتصادی نداده و برنامه‌ای برای رفع مشکلات بانکی فعالان و کسبه ندارد.حال باید دید فعالان کسب‌وکار از یک‌سو و نمایندگان مجلس از سوی دیگر در روزهای آینده چه واکنشی به این موضوع نشان داده و چه تدبیری برای حل این بحران اندیشیده می‌شود.
آخرین اخبار