گروه انرژی – مجتبی آزادیان: محمد خالدی سردشتی نماینده مردم لردگان در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون انرژی در این مجلس در گفتگو با «تجارت» در خصوص استراتژی ایران در بازار جهانی نفت و تهدیدی که در این بازار به ویژه از قدرت گرفتن رقیبی جدید به نام آمریکا که به مرور در حال تصاحب بازار جهانی نفت و حذف رقبای بزرگ است، اظهار داشت: در دنیای امروز کشورهای مختلف برای فشار آوردن به رقبا از راه‌های مختلفی بهره می‌گیرند. یکی از این راه‌ها نیز تصاحب هرچه بیشتر در بازار نفت و حذف رقبای سنتی و بزرگ به روش‌های مختلف است.
این نماینده مجلس در پاسخ به این پرسش «تجارت» که آیا اظهارات دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا که گفته بود آمریکا به دنبال حذف کامل ایران از چرخه معادلات جهانی نفت است، امکان تحقق خواهد داشت یا خیر؛ گفت: این امر در صورت اهمال ایران امکانپذیر است، اگر دقت کنید ایران روزانه 4 میلیون بشکه نفت تولید می‌کند که 2 میلیون بشکه آن به مصرف داخلی می‌رسد و حدود 2 میلیون بشکه آن نیز صادر می شود، با توجه به وضعیت تولید به خصوص در خاورمیانه، اگر آمریکا بخواهد فشار بیاورد، به دلیل اینکه بسیاری از اعضای اوپک هم با آمریکا همراه و همسو هستند و یا بهتر است بگوییم با ایران همراه نیستند، قادر به انجام این تهدید خواهد بود اما این به معنای این نیست که به یکباره چنین تهدیدی محقق شود. ممکن است چندین سال طول بکشد اما به هرحال یکی از گزینه‌هاست و حتی در صورت همسو نبودن اعضای اوپک؛ آمریکا خود به تنهایی نیز قادر به تحقق چنین تهدیدی هست و توان ان را دارد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: به همین دلیل ما باید به دنبال راهکارهای مقابله با روش‌های نوین باشیم، باید پیش‌بینی کنیم که شاید نتوانیم حتی یک قطره نفت را در آینده تولید یا به فروش برسانیم، بنابراین یکی از راهکارهای اصلی تبدیل نفت به فرآورده های نفتی است، ما باید در این زمینه کار را شروع کنیم؛ همانطور که می‌دانید پالایشگاه خلیج فارس تولید بنزین و گازوئیل یورو 5 می‌کند، پس ما باید به دنبال صادرات بنزین در آینده باشیم؛ اما اقدام آمریکا یک واقعیت است و باید این تهدید را جدی گرفت.
وی در پایان گفت: مقدار نفت صادراتی ما به شدت از سوی آمریکا تهدید می‌شود و با توجه به اینکه بودجه سالانه کشورمان وابستگی شدیدی به نفت دارد، باید به فکر زمانی باشیم که اگر بازار نفت را گرفتند، آچمز نشویم. ما در حال حاضر به چند کشور محدود نفت میفروشیم و با تبدیل نفت به فراورده های نفتی قطعا بازار صادراتی ما بسیار متنوع خواهد شد و تعداد کشورهای واردکننده فراورده ها نیز چند برابر خواهد شد. این کار به یکباره نیست و حداقل پروسه ای پنج ساله خواهد بود، اما باید هرچه سریع تر وارد این مسیر شویم.
به گزارش «تجارت» بهای معاملات آتی وست تگزاس اینترمدیت آمریکا دو سنت نسبت به قیمت نهایی روز سه شنبه کاهش یافت و به ۵۹.۱۷ دلار در هر بشکه رسید.
بهای معاملات آتی نفت برنت با پنج سنت افزایش نسبت به روز گذشته، به ۶۲.۷۷ دلار در هر بشکه رسید. برنت ماه جاری به بالای ۷۰ دلار صعود کرده بود.
به گفته معامله گران، ادامه ضعف ارزش دلار احتمالا تقاضا را از سوی کشورهایی که از ارزهای دیگر برای خرید این کالا استفاده می‌کنند، تقویت خواهد کرد. همزمان رشد اقتصادی مطلوب نیز از بازارهای نفت پشتیبانی کرده است.
بانک سرمایه گذاری "آر بی سی کپیتال مارکتس" در یادداشتی به مشتریان نوشت: اگرچه عوامل عرضه و تقاضای مطلوب از بازار حمایت کرده اما سرمایه گذاران نباید نشانه‌های احتیاط را نادیده بگیرند.
موسسه امریکن پترولیوم روز سه شنبه اعلام کرد ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به ۹ فوریه، ۳.۹ میلیون بشکه افزایش یافته و به ۴۲۲.۴ میلیون بشکه رسیده است. این افزایش تا حد زیادی به دلیل رشد تولید آمریکا بوده که از اواسط سال ۲۰۱۶ بیش از ۲۰ درصد جهش یافته و به بیش از ۱۰ میلیون بشکه در روز رسیده است. به این ترتیب تولید آمریکا از سطح تولید عربستان سعودی فراتر رفته و به تولید روسیه نزدیک می‌شود.
نفت آمریکا جذابیت فزاینده در بازارهای جهانی پیدا کرده و با آغاز آزمایش ابرنفتکش برای صادرات در بندر نفتی فراساحلی لوئیزیانا، نفت بیشتری از این کشور صادر خواهد شد.
*تغییر معادله بازی به نفع نفت آمریکا با ورود ابرنفتکش‌های جدید
نخستین ابرنفتکش که قادر به حمل دو میلیون بشکه نفت است، هفته جاری در لوئیزیانا بارگیری کرد تا فاز بعدی تبدیل آمریکا به یک صادرکننده بزرگ انرژی کلید بخورد.
این ابرنفتکش که "شیدن" نام داشت، از سوی "شل اویل" چارتر شده و حامل پرچم عربستان سعودی است. منابع آگاه به "اس اند پی گلوبال پلاتس" گفتند: این کشتی قرار است بندر نفتی فراساحلی لوئیزیانا را با محموله نفت ترش مدیوم ترک کند.
*نفت پاک، ۲۰ دلار
آمریکا در میانه یک انقلاب انرژی قرار دارد. تولید نفت آمریکا از سال ۲۰۱۰ به میزان پنج میلیون بشکه در روز افزایش یافته که یک رشد حدود ۱۰۰ درصدی است. فناوری جدید به خصوص تکنیک‌های مورد استفاده در حفاری شیل، فرصت‌های جدید وسیعی را به روی شرکت‌های نفت و گاز گشوده است.
آمار اثباتی بر این موضوع هستند. آمریکا در سال ۲۰۱۷ به طور میانگین ۹.۳ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد. امسال اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرده میانگین تولید نفت و گاز آمریکا به رکورد ۱۰.۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید و از رکورد قبلی که ۹.۶ میلیون بشکه در روز در سال ۱۹۷۰ بود، فراتر خواهد رفت.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا انتظار دارد در سال ۲۰۱۹ میانگین تولید نفت این کشور به ۱۰.۸ میلیون بشکه در روز بالغ شود که به آمریکا اجازه می‌دهد با عربستان سعودی و روسیه در عنوان بزرگترین تولیدکننده جهان رقابت کند.
اگر یک دلیل بزرگ برای انقلاب انرژی آمریکا وجود دارد، دلیل مذکور فناوری جدید است که به شرکت‌های آمریکایی امکان داده در این رقابت چیره شوند.
به مدد چنین نوآوری، هر بشکه نفتی که در آمریکا تولید می‌شود، حداقل ۲۰ دلار هزینه تولید دارد.
حتی اوپک هم نمی‌تواند مانع شرکت‌های حفاری شیل آمریکا شود که در دوران اشباع عرضه و قیمت‌های پایین در فاصله سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ دوام آوردند و اکنون پیروزمندانه ظهور کردند.
اما انقلاب شیل به محدودیت‌های خود رسیده است. تولید شیل احتمالا پس از سال ۲۰۲۰ به مدت کوتاهی اوج می‌گیرد و سرمایه‌گذاران به دنبال فناوری‌های جدید و نوآورانه‌ای هستند که موانع جدید برای تولید را بشکند.
عوامل متعددی از رویدادها و تحولات سیاسی گرفته تا رخدادهای اقتصادی در گوشه و کنار جهان بر قیمت نفت در بازارها تاثیرگذار هستند، به نحوی که یک رویداد سیاسی یا اقتصادی می تواند قیمت نفت را افزایش یا کاهش دهد.
قیمت نفت باوجود روند افزایشی خود در چند ماه گذشته با افت و خیزهایی همراه بوده است، به‌طوری که در روزهای اخیر، قیمت نفت با روند کاهشی روبه‌رو شده است. این موضوع در شرایط کنونی به دلایل مختلفی روی داده است که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. افزایش تولید نفت آمریکا؛ ۲. ایجاد توازن نسبی در عرضه و تقاضا؛ ۳. دستکاری ارزش دلار توسط دولت آمریکا؛ ۴. تمایل اندک کشورهای عضو اوپک به افزایش قیمت.
