سعید قلیچی / saeedg6@gmail.com
مشکلات فعلی بخش تولید و صنعت به دلیل سیاستهای نادرست و ریشهیابی نامناسب مشکلات اقتصادی در سالهای گذشته بوده است. این شرایط در حالی است که نرخ سود بانکی ساختار هزینهای را در کشور ایجاد میکند به طوری که هزینه تامین مالی برای فعالان این بخش بالاست و در عمل این سیاست به زیان بخشهای صنعت، تولید و کشاورزی شد. در عین حال واردات بیرویه کالا به کشور یکی دیگر از معضلهای مهم در این بخش است. دولت باید به فکر تولیدکننده داخلی باشد و شرایطی را ایجاد کند که فروش کالای داخلی از اهمیت بیشتری برخوردار شود.
صنایع و بخشهای تولیدی کشور در حال حاضر با مشکل پایین بودن ظرفیت تولید روبهرو هستند که این مشکل به موضوع نرخ ارز بازمیگردد. افزایش نرخ ارز باعث شده ماشینآلات و هزینه قطعات و به دنبال، آن هزینه تولید بالا رود. بانکها منابعشان را آنطور که خودشان میخواهند و با نرخی که برایشان صرف دارد تسهیلات میدهند به همین دلیل است که منابع ارزانقیمت بهدست تولیدکننده واقعی نمیرسد. بازار باید تعیینکننده نرخ سود بانکی باشد یعنی براساس عرضه و تقاضا. از آنجا که این شرایط درحالحاضر وجود ندارد، منابع به سمت بازارهای غیررسمی حرکت میکند و همین موضوع تنگناهای مالی بسیاری را در کشور به وجود آورده است.
برای رفع مشکلات و چالشهای فعلی اقتصاد باید سیاستهای پولی به گونهای اتخاذ شود که منابع به سمت صنعت، تولید و بخش کشاورزی حرکت کند، که البته این امر منوط به بالا رفتن بازدهی این بخشها است. بنابراین برای اینکه این هدف محقق شود ابتدا باید هزینه تولید در کشور کم شود و این موضوع در قالب پرداخت یارانه به تولید و ارزان کردن منابع بانکی از راه کاهش نرخ سودهای بانکی ممکن خواهد شد. حمایتها باید با هدف رونق تولید انجام شود و تا زمانی که این اتفاق نیفتد مشکلات تولید همچنان پابرجا خواهد بود.
از طرف دیگر در حال حاضر تولیدکنندگان اغلب در پی پرداخت بدهیهای خود هستند بنابراین، تسهیلات چندان نتوانسته ظرفیت جدیدی در صنایع ایجاد کند، به عبارت دیگر تزریق این منابع اغلب مانع از بین رفتن شغلها شده است. هر برنامهای باید هدفمند باشد. اشتغال روستایی نیز در گرو مهاجرت مردم از شهر به روستاست. مردم را که به زور نمیتوان به روستا برد بنابراین باید امکانات روستایی به گونهای بهبود یابد تا میزان مهاجرت شهر به روستا افزایش پیدا کند. در شرایطی که کشاورزی سوددهی مناسب ندارد چگونه میتوان جذابیت سرمایهگذاری در روستا برای ایجاد شغل به وجود آورد؟ دولت ابتدا باید در روستا محرومیت زدایی کند سپس به فکر ایجاد شغل و سرمایهگذاری باشد. البته این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند اما تنها ارائه تسهیلات برای ایجاد اشتغال در روستا کافی نیست.