سیدحسین افضلی عضو کمیسیون عمران مجلس
بهطورحتم نوسازی و بهسازی صنعت هوایی کشور به بودجه و تامین مالی نیاز دارد. علاوه بر بودجه شرایط عمومی حاکم بر روابط بین المللی هم بر ترمیم صنعت هوایی کشور تاثیرگذار است. پس از اجرایی شدن برجام فرصتی برای صنعت هوایی کشور بوجود آمد که طی آن قراردادهایی با سه شرکت هواپیمایی بوئینگ، ایرباس و ای. تی. آر در رابطه با خرید 200 فروند هواپیما منعقد شد. بنا بر اظهارات مسئولان وزارت راه و شهرسازی قرارداد فروش هواپیما به ایران به صورت اجاره به شرط تملک است.
بهعبارت سادهتر براساس قراردادهای بینالمللی
که بین شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران با سه شرکت هواپیمایی بوئینگ، ایرباس و
ای. تی . آر امضا شده است به این صورت است
که شرکت هواپیمایی ایران ماهانه یا سالانه مبلغی به صورت اجاره به شرکت هواپیمایی
فروشنده پرداخت میکند که در نهایت پس از اتمام پرداخت اقساط، هواپیما به مالکیت
شرکت هواپیمایی ایران درمیآید.
یکی از مشکلاتی که در صنعت هوایی کشور داشتیم بحث تحریمها بود که در سالهای
تحریم بهمنظور نوسازی صنعت هوایی کشور از کشورهای دیگر هواپیماهای دست دوم
خریداری میکردیم، زیرا به دلیل مشکلات تحریم شرکتهای بزرگ و قدرتمند سازنده
هواپیما مجاز به فروش هواپیمای نو به ایران نبودند.
پس از اجرایی شدن برجام و لغو تحریمها برای وزارت راه و شهرسازی فرصتی ایجاد شد
که به منظور نوسازی و بهسازی صنعت هواپیمایی کشور، قرارداد خرید 100 فروند هواپیما
با شرکت هواپیمایی ایرباس، 80 فروند هواپیما از شرکت هواپیمایی بوئینگ و 20 فروند
هواپیما از شرکت هواپیمایی ای. تی. آر که در مجموع 200 فروند هواپیمای پسا برجامی
است نهایی کند که تا امروز 3 فروند ایرباس و 8 فروند ای. تی. آر وارد کشور شده است،
لذا هم اکنون تعداد هواپیماهای برجامی ناوگان هوایی کشور ۱۱ فروند است و چنانچه
دوباره درگیر بدعهدیهای کشور آمریکا درخصوص لغو برجام نشویم مابقی هواپیماهای پسابرجامی
طبق قرار دادهای منعقد شده به ناوگان هوایی کشور افزوده خواهد شد.
در خصوص نوسازی و بهسازی ناوگان هوایی کشور هم بحث اعتبار و تامین مالی مطرح است و
هم بحث امکان خرید. بهعبارتی علاوه بر مشکلات تحریم، بخش خصوصی توان مالی برای
ورود به صنعت هوایی کشور ندارد و این تعداد کمی از ایرلاینهای خصوصی فعال هم با
مشکلات عدیدهای مواجه هستند. چنانچه فاکتورهای مختلف را در کنار یکدیگر قرار دهیم
مشاهده میکنیم که فضا به آن صورت نبوده است که دست ما برای توسعه و نوسازی صنعت
هوایی کشور باز بوده، اما عملکرد مثبتی نداشتیم، لذا برنامه و سیاست وزیر راه و
شهرسازی در صنعت هوایی کشور مثبت ارزیابی میشود.