آژیر قرمز سونامی دلارهای خانگی در چهارراه استانبول به صدا درآمد
تجارت آنلاین: بازار ارز این روزها بازیگران جدیدی را در چهار راه اسنانبول و پیاده روهای فردوسی می بیند و زنان خانه دار، کارمندان دولت و بیکاران نیز به حلقه دلالان و دلارفروشان وارد شده اند. این روند سبب شده تا زنگ هشدار موج تازه دلالی در بازار ارز به صدا درآید.
تجارت آنلاین: بازار ارز این روزها بازیگران جدیدی را در چهار راه اسنانبول و پیاده روهای فردوسی می بیند و زنان خانه دار، کارمندان دولت و بیکاران نیز به حلقه دلالان و دلارفروشان وارد شده اند. همه اینها به آشفتگی بازار بی سر و سامان دلار در روزهای پایانی سال دامن می زند. 9 روز بیشتر به پایان سال باقی نمانده و تب و تاب در بازار ارز برای تامین نیازهای سفر دوچندان شده است. مراجعات مردم به صرافی‌ها بیش از قبل شده اما نیمی از خریداران هنوز موفق نشده‌اند توشه سفر خود را با خرید ارز ببندند. محدودیت‌های بازار ارز هم هر روز بیشتر از قبل می‌شود و صرافی‌ها هر بار قانون جدیدی برای عرضه ارز در بازار اعلام می‌کنند تا صف‌ها برای خرید ارز طولانی تر شود.
اما همه خریدارانی که پشت در صرافی‌ها صف می‌بندند برای تامین نیاز سفرشان نیست که راهی بازار شده‌اند. نیمی از اینها سفته بازانی هستند که در پی آنند دلار را با نرخ‌هایی که دولت اعلام می‌کند بخرند و در بازار سیاه با قیمت‌های بالاتر بفروشند. در همین چند هفته اخیر فعالیت‌های دلالانه در بازار بیشتر از هر زمانی شدت گرفته و سودهای چند برابری را به جیب دلالان بازار سرازیر کرده است.
در این میان نرخ‌های چند‌گانه برای ارز دلار همچنان برقرار است؛ نرخ ارز در همین چند هفته آنقدر نوسان داشته که نمی‌توان گفت کدام قیمت واقعی است. نرخ‌های مبادله‌ای ارز در بازار نیز که هر بار اوج می‌گیرد و با این افزایش‌ها هر روز یک گام از سیاست یکسان‌سازی ارز در بازار دور می‌شویم.
علیرغم نقطه‌نظرهای بانک مرکزی و مسئولان این بانک درباره سیر کاهشی قیمت دلار و حاکم بودن آرامش بر بازار ارز، مشاهده می‌شود که بازار ارز دوباره آشفته شده است. با وجود اینکه بازار تا حدودی دو هفته آرام بود و البته برخی می‌گفتند که آرامش پیش از توفان است، مجددا التهاب به بازار ارز بازگشته است. موضوعی که البته مسئولان دولتی آن را رد کرده و بر این باورند که بازار را در کنترل خود دارند. اما واقعیت آن است که دلالان ارزی، دست از سر بازار برنمی‌دارند و به هر نحوی که شده، نبض بازار را به دست گرفته‌اند. دلالان در آستانه شب عید خیمه‌شب بازی راه انداخته‌اند و دلارفروشی، شغل دوم برخی کارمندان شده است.
*رونق کسب و کار دلالان ارز
آنگونه که فعالان بازار ارز می‌گویند طی روزهای اخیر باز هم سر و کله دلالان معروف پیدا شده و هر یک تلاش می‌کنند به نوعی بازار را ملتهب کرده و سود بیشتری را از این بازار به دست آورند. برخی از آنها، هر روز از ساعات ابتدایی صبح و حتی یکی دو ساعت قبل از شروع کار صرافی‌ها، به میدان فردوسی آمده و مراجعه‌کنندگان به بازار ارز را هدایت می‌کنند. برایشان صف درست می‌کنند و به آنها شماره می‌دهند و خود هم برای برخی خرید و فروش‌هایی که حاشیه این صفوف انجام می‌دهند، سود می‌برند. نکته حائز اهمیت دیگر، ورود طیف‌های جدیدی به صف خریداران و فروشندگان ارز در بازار است. اکنون علاوه بر دلالان، واسطه‌ها، متقاضیان بخش‌خصوصی و کارخانه‌داران و حتی زنان خانه‌دار که به تازگی به جرگه خریداران ارز پیوسته‌اند، ردپای برخی کارمندان را هم می‌توان در این بازار دید که دلارفروشی را شغل دوم خود کرده‌اند.
یکی از دلارفروشان کارمند می‌گوید: «روزها بعد از اتمام ساعت کار به بازار ارز می‌آیم و با توجه به آشنایانی که در این بازار دارم، اقدام به معامله ارز می‌کنم. به نظرم کار جذابی است و می‌تواند درآمدزایی خوبی برای من داشته باشد. بعد از ساعت کار یا حین کار گاهی سری به بازار ارز می‌زنم و حتی افرادی را سراغ دارم که شغل دوم خودشان را خرید و فروش ارز انتخاب کرده‌اند و به واسطه برخی زیرمجموعه‌هایی که دارند، کار خرید و فروش را انجام می‌دهند.»
در این میان هستند زنان خانه‌داری هم که از جمله خریداران ثابت ارز شده‌اند؛ اما سرمایه‌هایشان اغلب خرد است و وقتی که وارد بازار می‌شوند، تاثیر زیادی شاید نداشته باشند، اما به طور قطع، تعدادشان وقتی بالا می‌رود در صف‌های خرید ارز مقابل صرافی‌ها، توجه بسیاری را به خود جلب می‌کنند؛ حتی اگر صف آنقدر طولانی باشد که شاید لازم باشد ساعت‌ها را در صف بایستند؛ البته برای آن هم چاره اندیشی کرده اند و با خود، چهارپایه‌های همراه را حمل می‌کنند.
هجوم سرمایه های سرگردان به بازار و ورود زنان خانه دار، کارمندان و دلالان به بازی قیمت دلار سبب شده است تا هر روز بر ضوابط خرید و فروش دلار افزوده شود و این بار برای خرید و فروش دلار باید ویزا و پاسپورت و کارت ملی و بلیط سفر به دست راهی چهارراه استانبول شوید.
این در حالی است که بسیاری از کارشناسان این گونه اقدامات را تنها آشفته کردن بازار و رونق دادن به کسب و کار دلالانی می دانند که با ذخیره ارز به فکر روزهای آینده وقحطی دلار در بازار هستند تا آن موقع از این آب گل آلود ماهی بگیرند.
در همین راستا امروز عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بازار ارز را مشابه وضعیت یک بادکنک دانست و اعلام کرد ۲۰ میلیارد دلار ارز خانگی در کشور وجود دارد.
معصومه آقاپور علیشاهی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تشبیه بازار ارز به بادکنک، توضیح داد: اگر بازار ارز را مانند بادکنک بدانیم، باید گفت میزان باد داخل آن حکم حجم نقدینگی در جامعه را دارد، بنابراین هر اندازه حجم نقدینگی افزایش یابد، بادکنک بزرگتر می شود.
نماینده مردم شبستر در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: از سوی دیگر افزایش قیمت ها در واقع سطح روی بادکنک است و زمانی که دولت به سطح بادکنک فشار وارد کند، بخش از بادکنک جمع و بخش دیگر متورم می شود اما حجم داخل بادکنک کاهش نمی باید، در حال حاضر شاهد هستیم که فشار دولت بر قیمت ها روزانه افزایش پیدا می کند.
این نماینده مجلس با اشاره شرایط دیگر اقتصادی در کشور بیان داشت: با توجه به اینکه با ناامنی در بازار کسب و کار مواجه هستیم، این عدم اطمینان باعث می شود بخشی از نقدینگی کشور به دلار تبدیل شود.
وی گفت: هرچه سطح عمومی قیمت ها و حجم تورم را ثابت نگه داریم باد بادکنک به سمت بازارهایی چون ارز و سکه می رود، بنابراین اولین کاری که در بازار داخلی باید صورت گیرد این است که نقدینگی به سمت بازار سرمایه، بازار مسکن و تولید ناخالص ملی هدایت شود .
آقاپورعلیشاهی، با اشاره به اقدامات اخیر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز، اظهارداشت: نوع ارز معاملات از دلار به یورو تغییر کرد، چرا که یورو در طول سال های گذشته بالغ بر ۲.۴ درصد تغییر قیمت داشته اما دلار شاهد تغییراتی بالغ بر ۳.۸ درصد بوده است.
این نماینده مجلس افزود: با تمام اقداماتی که دولت انجام داده است اما تنش های منطقه ای، افزایش تقاضای دلار درسه ماهه چهارم سال به مناسبت سال نوی میلادی، خروج ارز از اربیل عراق و ایجاد محدودیت در FATF دست به دست هم می دهد که قیمت ارز متلاطم شود.
وی از مردم خواست: از همه مردم می خواهیم که تلاطم بازار ارز را تشدید نکنند به عبارتی باعث افزایش تقاضای ارز نشود، تشدید این فضا شاید در کوتاه مدت سودی حاصل کند اما در میان مدت هم به آنها و هم به کشور لطمه وارد می شود.
آقاپور علیشاهی با اشاره به آمارهای غیر رسمی از میزان دلار در کشور گفت: طبق آمارهای غیر رسمی ۲۰ میلیارد دلار ارز خانگی در کشور وجود دارد که اگر وارد بازار تولید ناخالص داخلی شود منجر به اشتغال آفرینی می شود، در واقع تلاش داریم فرهنگی در کشور جا بیافتد که چرخ اقتصادی به نفع کشور، تولید ناخالص داخلی GDP و ایجاد ارزش افزود واقعی بچرخد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در خصوص چند نرخی بودن دلار در بازار کنونی ارز، اظهارداشت: در این زمینه آیا دولت مقصر است یا مردم؟ دولت در روزهای اخیر مقدار قابل توجهی ارز وارد بازار کرده است و بنابراین باید مراقب این موارد باشیم.
*پیش بینی آینده بازار ارز
در اقتصاد دلال مدار امروز بازار ارز هر روز که می گذرد پیش بینی های مختلفی در خصوص کاهش و افزایش قیمت ارز منتشر می شود. دولتی ها معتقد به ارزان شدن دلار و اقتصاددانان معتقد به گران شدن دلار هستند.
در همین رابطه آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران در ارتباط با مشکلات ارزی اخیر می گوید: «از نظر من، این بحران ارزی را بانک مرکزی آغاز کرده است. بانک مرکزی با تلنگر زدن به بازار ارز، آن را به صورت واگرا نگه داشته است. درحالت عادی، بازار در تعادل بود و معاملات روزمره دلار با قیمتی حدود 4300 تا 4400 تومان در حال انجام بودند بنابراین هیجانات ماه‌ها یا سال‌های قبل، فروکش کرده بود و نرخ ارز به یک ثبات نسبی رسیده بود. اما بانک مرکزی با کاهش تزریق ارز به بازار و افزایش نرخ ارز، مسبب چنین مشکلاتی در این بازار شد و بدیهی است که در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار توقف روند افزایش قیمت ارز را داشت زیرا بازار ارز به جای همگرایی واگرا شده است و هر روز مردم برای خریدن دلار حریص‌تر می‌شوند و هر روز نگرانی نسبت به افزایش نرخ ارز بیشتر می‌شود. این هیجان توسط پلیسی کردن، کنترل نمی‌شود و تنها به صورت موقتی آرام می‌شود. هرگاه این سیاست‌ها تغییر کند، مجددا روال قبلی افزایش قیمت ارز ادامه می‌یابد.»
پیشگیری از بحران با تزریق به موقع ارز. بانک مرکزی در این میان بیشترین تقصیر را دارد و باید پاسخگوی تقاضای ارز در کشور باشد. تنها در این صورت است که می‌توان مانع دونرخی بودن ارز شد و این اختلاف قیمت حدود 400 تومانی را برطرف کرد. در مورد تعیین نرخ ارز، بانک مرکزی است که افزایش یا کاهش قیمت ارز را تعیین می‌کند و آن را به صرافی‌ها و مردم اعلام می‌نماید. بنابراین سیاست‌های بانک مرکزی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین فاکتور در سیر صعودی یا نزولی قیمت دلار است.»
جابه‌جا شدن نقش بازار و بانک مرکزی!
وی ادامه داد: «بانک مرکزی در ماه‌های اخیر به تبعیت از نرخ ارز آزاد، هر روز نرخ ارز دولتی را نیز بیشتر اعلام کرد. درحالی که همواره بازار تابع بانک مرکزی بوده است! از سوی دیگر توزیع ارز در یک بازه زمانی کوتاه و به مقدار محدود باعث ایجاد کمبود در بازار می‌شود و سوداگری ایجاد می‌کند. زیرا تعدادی می‌توانند به ارز مورد تقاضای خود دست یابند و این افراد، ارز خود را به تعداد دیگری که نتوانسته‌اند ارز دولتی خریداری نمایند، به فروش می‌رسانند.»
*دلار همچنان سیر صعودی دارد
بغزیان در مورد اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه قیمت دلار سیر نزولی دارد، گفت: «قطعا اینگونه نیست و نرخ دلار سیرصعودی و افزایش دارد. اینکه دلار به قیمت دولتی به شکل حراجی فروخته شود و مردم نیز در صف‌های طولانی مقداری ارز را در ازای ارائه کارت شناسایی خود خریداری کنند، نشانه کاهش تلاطم در این بازار نیست.»
*دلالی ویژگی اقتصاد بیمار است
این کارشناس اقتصادی در مورد پدیده دلالی در بازار ارز اظهار داشت: «در یک اقتصاد سالم، دلال و واسطه وجود ندارد. اما در کشور ما متاسفانه در حوزه‌های مختلف شاهد این پدیده هستیم. به عنوان مثال در بازار خودرو، دلال‌های خودرو وجود دارد و خودروسازان با آنها همکاری می‌کنند که بازار تشنه بماند و مدت زمان دریافت خودرو را افزایش می‌دهند که موجب رونق کار دلالان خودرو می‌شود. این مسئله در دولت‌های قبل نیز وجود داشته و به عنوان یک ارثیه به دولت فعلی رسیده است. سوداگری در حوزه‌های دیگری مانند طلا و مسکن نیز وجود دارد.» با توجه به آنچه ذکر شد، پدیده دلالی در بازار ارز محصول مدیریت ناصحیح و سیاست‌های غلط بانک مرکزی و سیاست‌گذاران کشورمان است. پرواضح است که با تهدید و ارعاب نمی‌توان مانع فعالیت این سوداگران شد. بهترین راهکار ممکن در شرایط کنونی، پاسخ به چالش‌های ارزی موجود به جای پاک کردن مسئله است.
اما همه خریدارانی که پشت در صرافی‌ها صف می‌بندند برای تامین نیاز سفرشان نیست که راهی بازار شده‌اند. نیمی از اینها سفته بازانی هستند که در پی آنند دلار را با نرخ‌هایی که دولت اعلام می‌کند بخرند و در بازار سیاه با قیمت‌های بالاتر بفروشند. در همین چند هفته اخیر فعالیت‌های دلالانه در بازار بیشتر از هر زمانی شدت گرفته و سودهای چند برابری را به جیب دلالان بازار سرازیر کرده است.
در این میان نرخ‌های چند‌گانه برای ارز دلار همچنان برقرار است؛ نرخ ارز در همین چند هفته آنقدر نوسان داشته که نمی‌توان گفت کدام قیمت واقعی است. نرخ‌های مبادله‌ای ارز در بازار نیز که هر بار اوج می‌گیرد و با این افزایش‌ها هر روز یک گام از سیاست یکسان‌سازی ارز در بازار دور می‌شویم.
علیرغم نقطه‌نظرهای بانک مرکزی و مسئولان این بانک درباره سیر کاهشی قیمت دلار و حاکم بودن آرامش بر بازار ارز، مشاهده می‌شود که بازار ارز دوباره آشفته شده است. با وجود اینکه بازار تا حدودی دو هفته آرام بود و البته برخی می‌گفتند که آرامش پیش از توفان است، مجددا التهاب به بازار ارز بازگشته است. موضوعی که البته مسئولان دولتی آن را رد کرده و بر این باورند که بازار را در کنترل خود دارند. اما واقعیت آن است که دلالان ارزی، دست از سر بازار برنمی‌دارند و به هر نحوی که شده، نبض بازار را به دست گرفته‌اند. دلالان در آستانه شب عید خیمه‌شب بازی راه انداخته‌اند و دلارفروشی، شغل دوم برخی کارمندان شده است.
*رونق کسب و کار دلالان ارز
آنگونه که فعالان بازار ارز می‌گویند طی روزهای اخیر باز هم سر و کله دلالان معروف پیدا شده و هر یک تلاش می‌کنند به نوعی بازار را ملتهب کرده و سود بیشتری را از این بازار به دست آورند. برخی از آنها، هر روز از ساعات ابتدایی صبح و حتی یکی دو ساعت قبل از شروع کار صرافی‌ها، به میدان فردوسی آمده و مراجعه‌کنندگان به بازار ارز را هدایت می‌کنند. برایشان صف درست می‌کنند و به آنها شماره می‌دهند و خود هم برای برخی خرید و فروش‌هایی که حاشیه این صفوف انجام می‌دهند، سود می‌برند. نکته حائز اهمیت دیگر، ورود طیف‌های جدیدی به صف خریداران و فروشندگان ارز در بازار است. اکنون علاوه بر دلالان، واسطه‌ها، متقاضیان بخش‌خصوصی و کارخانه‌داران و حتی زنان خانه‌دار که به تازگی به جرگه خریداران ارز پیوسته‌اند، ردپای برخی کارمندان را هم می‌توان در این بازار دید که دلارفروشی را شغل دوم خود کرده‌اند.
یکی از دلارفروشان کارمند می‌گوید: «روزها بعد از اتمام ساعت کار به بازار ارز می‌آیم و با توجه به آشنایانی که در این بازار دارم، اقدام به معامله ارز می‌کنم. به نظرم کار جذابی است و می‌تواند درآمدزایی خوبی برای من داشته باشد. بعد از ساعت کار یا حین کار گاهی سری به بازار ارز می‌زنم و حتی افرادی را سراغ دارم که شغل دوم خودشان را خرید و فروش ارز انتخاب کرده‌اند و به واسطه برخی زیرمجموعه‌هایی که دارند، کار خرید و فروش را انجام می‌دهند.»
در این میان هستند زنان خانه‌داری هم که از جمله خریداران ثابت ارز شده‌اند؛ اما سرمایه‌هایشان اغلب خرد است و وقتی که وارد بازار می‌شوند، تاثیر زیادی شاید نداشته باشند، اما به طور قطع، تعدادشان وقتی بالا می‌رود در صف‌های خرید ارز مقابل صرافی‌ها، توجه بسیاری را به خود جلب می‌کنند؛ حتی اگر صف آنقدر طولانی باشد که شاید لازم باشد ساعت‌ها را در صف بایستند؛ البته برای آن هم چاره اندیشی کرده اند و با خود، چهارپایه‌های همراه را حمل می‌کنند.
هجوم سرمایه های سرگردان به بازار و ورود زنان خانه دار، کارمندان و دلالان به بازی قیمت دلار سبب شده است تا هر روز بر ضوابط خرید و فروش دلار افزوده شود و این بار برای خرید و فروش دلار باید ویزا و پاسپورت و کارت ملی و بلیط سفر به دست راهی چهارراه استانبول شوید.
این در حالی است که بسیاری از کارشناسان این گونه اقدامات را تنها آشفته کردن بازار و رونق دادن به کسب و کار دلالانی می دانند که با ذخیره ارز به فکر روزهای آینده وقحطی دلار در بازار هستند تا آن موقع از این آب گل آلود ماهی بگیرند.
در همین راستا امروز عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی بازار ارز را مشابه وضعیت یک بادکنک دانست و اعلام کرد ۲۰ میلیارد دلار ارز خانگی در کشور وجود دارد.
معصومه آقاپور علیشاهی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تشبیه بازار ارز به بادکنک، توضیح داد: اگر بازار ارز را مانند بادکنک بدانیم، باید گفت میزان باد داخل آن حکم حجم نقدینگی در جامعه را دارد، بنابراین هر اندازه حجم نقدینگی افزایش یابد، بادکنک بزرگتر می شود.
نماینده مردم شبستر در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: از سوی دیگر افزایش قیمت ها در واقع سطح روی بادکنک است و زمانی که دولت به سطح بادکنک فشار وارد کند، بخش از بادکنک جمع و بخش دیگر متورم می شود اما حجم داخل بادکنک کاهش نمی باید، در حال حاضر شاهد هستیم که فشار دولت بر قیمت ها روزانه افزایش پیدا می کند.
این نماینده مجلس با اشاره شرایط دیگر اقتصادی در کشور بیان داشت: با توجه به اینکه با ناامنی در بازار کسب و کار مواجه هستیم، این عدم اطمینان باعث می شود بخشی از نقدینگی کشور به دلار تبدیل شود.
وی گفت: هرچه سطح عمومی قیمت ها و حجم تورم را ثابت نگه داریم باد بادکنک به سمت بازارهایی چون ارز و سکه می رود، بنابراین اولین کاری که در بازار داخلی باید صورت گیرد این است که نقدینگی به سمت بازار سرمایه، بازار مسکن و تولید ناخالص ملی هدایت شود .
آقاپورعلیشاهی، با اشاره به اقدامات اخیر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز، اظهارداشت: نوع ارز معاملات از دلار به یورو تغییر کرد، چرا که یورو در طول سال های گذشته بالغ بر ۲.۴ درصد تغییر قیمت داشته اما دلار شاهد تغییراتی بالغ بر ۳.۸ درصد بوده است.
این نماینده مجلس افزود: با تمام اقداماتی که دولت انجام داده است اما تنش های منطقه ای، افزایش تقاضای دلار درسه ماهه چهارم سال به مناسبت سال نوی میلادی، خروج ارز از اربیل عراق و ایجاد محدودیت در FATF دست به دست هم می دهد که قیمت ارز متلاطم شود.
وی از مردم خواست: از همه مردم می خواهیم که تلاطم بازار ارز را تشدید نکنند به عبارتی باعث افزایش تقاضای ارز نشود، تشدید این فضا شاید در کوتاه مدت سودی حاصل کند اما در میان مدت هم به آنها و هم به کشور لطمه وارد می شود.
آقاپور علیشاهی با اشاره به آمارهای غیر رسمی از میزان دلار در کشور گفت: طبق آمارهای غیر رسمی ۲۰ میلیارد دلار ارز خانگی در کشور وجود دارد که اگر وارد بازار تولید ناخالص داخلی شود منجر به اشتغال آفرینی می شود، در واقع تلاش داریم فرهنگی در کشور جا بیافتد که چرخ اقتصادی به نفع کشور، تولید ناخالص داخلی GDP و ایجاد ارزش افزود واقعی بچرخد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در خصوص چند نرخی بودن دلار در بازار کنونی ارز، اظهارداشت: در این زمینه آیا دولت مقصر است یا مردم؟ دولت در روزهای اخیر مقدار قابل توجهی ارز وارد بازار کرده است و بنابراین باید مراقب این موارد باشیم.
*پیش بینی آینده بازار ارز
در اقتصاد دلال مدار امروز بازار ارز هر روز که می گذرد پیش بینی های مختلفی در خصوص کاهش و افزایش قیمت ارز منتشر می شود. دولتی ها معتقد به ارزان شدن دلار و اقتصاددانان معتقد به گران شدن دلار هستند.
در همین رابطه آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران در ارتباط با مشکلات ارزی اخیر می گوید: «از نظر من، این بحران ارزی را بانک مرکزی آغاز کرده است. بانک مرکزی با تلنگر زدن به بازار ارز، آن را به صورت واگرا نگه داشته است. درحالت عادی، بازار در تعادل بود و معاملات روزمره دلار با قیمتی حدود 4300 تا 4400 تومان در حال انجام بودند بنابراین هیجانات ماه‌ها یا سال‌های قبل، فروکش کرده بود و نرخ ارز به یک ثبات نسبی رسیده بود. اما بانک مرکزی با کاهش تزریق ارز به بازار و افزایش نرخ ارز، مسبب چنین مشکلاتی در این بازار شد و بدیهی است که در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار توقف روند افزایش قیمت ارز را داشت زیرا بازار ارز به جای همگرایی واگرا شده است و هر روز مردم برای خریدن دلار حریص‌تر می‌شوند و هر روز نگرانی نسبت به افزایش نرخ ارز بیشتر می‌شود. این هیجان توسط پلیسی کردن، کنترل نمی‌شود و تنها به صورت موقتی آرام می‌شود. هرگاه این سیاست‌ها تغییر کند، مجددا روال قبلی افزایش قیمت ارز ادامه می‌یابد.»
پیشگیری از بحران با تزریق به موقع ارز. بانک مرکزی در این میان بیشترین تقصیر را دارد و باید پاسخگوی تقاضای ارز در کشور باشد. تنها در این صورت است که می‌توان مانع دونرخی بودن ارز شد و این اختلاف قیمت حدود 400 تومانی را برطرف کرد. در مورد تعیین نرخ ارز، بانک مرکزی است که افزایش یا کاهش قیمت ارز را تعیین می‌کند و آن را به صرافی‌ها و مردم اعلام می‌نماید. بنابراین سیاست‌های بانک مرکزی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین فاکتور در سیر صعودی یا نزولی قیمت دلار است.»
جابه‌جا شدن نقش بازار و بانک مرکزی!
وی ادامه داد: «بانک مرکزی در ماه‌های اخیر به تبعیت از نرخ ارز آزاد، هر روز نرخ ارز دولتی را نیز بیشتر اعلام کرد. درحالی که همواره بازار تابع بانک مرکزی بوده است! از سوی دیگر توزیع ارز در یک بازه زمانی کوتاه و به مقدار محدود باعث ایجاد کمبود در بازار می‌شود و سوداگری ایجاد می‌کند. زیرا تعدادی می‌توانند به ارز مورد تقاضای خود دست یابند و این افراد، ارز خود را به تعداد دیگری که نتوانسته‌اند ارز دولتی خریداری نمایند، به فروش می‌رسانند.»
*دلار همچنان سیر صعودی دارد
بغزیان در مورد اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه قیمت دلار سیر نزولی دارد، گفت: «قطعا اینگونه نیست و نرخ دلار سیرصعودی و افزایش دارد. اینکه دلار به قیمت دولتی به شکل حراجی فروخته شود و مردم نیز در صف‌های طولانی مقداری ارز را در ازای ارائه کارت شناسایی خود خریداری کنند، نشانه کاهش تلاطم در این بازار نیست.»
*دلالی ویژگی اقتصاد بیمار است
این کارشناس اقتصادی در مورد پدیده دلالی در بازار ارز اظهار داشت: «در یک اقتصاد سالم، دلال و واسطه وجود ندارد. اما در کشور ما متاسفانه در حوزه‌های مختلف شاهد این پدیده هستیم. به عنوان مثال در بازار خودرو، دلال‌های خودرو وجود دارد و خودروسازان با آنها همکاری می‌کنند که بازار تشنه بماند و مدت زمان دریافت خودرو را افزایش می‌دهند که موجب رونق کار دلالان خودرو می‌شود. این مسئله در دولت‌های قبل نیز وجود داشته و به عنوان یک ارثیه به دولت فعلی رسیده است. سوداگری در حوزه‌های دیگری مانند طلا و مسکن نیز وجود دارد.» با توجه به آنچه ذکر شد، پدیده دلالی در بازار ارز محصول مدیریت ناصحیح و سیاست‌های غلط بانک مرکزی و سیاست‌گذاران کشورمان است. پرواضح است که با تهدید و ارعاب نمی‌توان مانع فعالیت این سوداگران شد. بهترین راهکار ممکن در شرایط کنونی، پاسخ به چالش‌های ارزی موجود به جای پاک کردن مسئله است.
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین