آلبرت بغزيان
اقتصاددان
نرخي که براي مديريت بازار ارز معرفي شده، به تعهد بانک مرکزي در ازاي ارائه ارز موردنياز متقاضيان در بازار بستگي دارد. به اين معنا که اگر بانک مرکزي در موعد مقرر، به وعده خود نسبت به عرضه ارز در بازار عمل کرده و تا مدتي نيز اين نرخ و تامين تقاضا بر مبناي آن برقرار باشد، به طور قطع مديريت کارآمدي خواهد بود. نکته اصلي اعتماد مردم به اجراي اين تصميم است که بانک مرکزي با توزيع به موقع و در موعد مقرر ارز، نسبت به تامين نيازهاي مختلف مردم اقدام نمايد. بنابراين شيوه اجراي سياستهاي جديد ارزي دولت، بسيار حائز اهميت است.
اجراي صحيح سياستهاي ارزي جديد دولت، به فعالان اقتصادي اين اطمينان را خواهد داد که روند کنوني مديريت ارزي ادامه مييابد و شرايط در بازار بهصورت آرام پيش ميرود. نکته حائز اهميت آن است که دولت چقدر ميتواند به لحاظ قاچاق و عدم خريد و فروش ارز خارج از سيستمهاي تعريف شده در دستورالعملها، سياستها را ادامه داده و کنترل دقيق بر بازار داشته باشد؟ به هرحال وقتي که شرايط عادي شده و اعتماد لازم در بازار ايجاد گردد؛ بحران نيز پيش خواهد آمد.
شرط اول، تعهد بانک مرکزي است. به اين معنا که همانطور که خود نوسانات را شروع کرده است، خود نيز بايد مديريت بازار ارز را قدرت و قوت ادامه دهد، چراکه تزريق ارز مداخلهاي از سوي بانک مرکزي و به تعويق انداختن آن، مشکلات زيادي را ايجاد کرد؛ بنابراين بانک مرکزي بايد در اين رابطه همه تلاش خود را براي ايفاي تعهدات انجام دهد. پيششرط دوم اجراي موفق اين سياستها را عدم حرکت احساسي و هيجاني از سوي بانک مرکزي است. ساماندهي بازار ارز فقط تبليغات، جريمه و ممنوعيت و محدوديت نيست، بلکه با چنين اقداماتي ممکن است فضاي نامساعد ارزي تشديد شود؛ بنابراين اگر بانک مرکزي به ميزان کافي ارز مسافري و دانشجويي در اختيار متقاضيان قرار ندهد، آنها به بازار آزاد مراجعه خواهند کرد و همين امر، مسببات ارز دونرخي را فراهم ميآورد. با اين حال به نظر ميرسد که دولتها براي اجراي سياستهاي پيمانسپاري ارزي تمايل دارند. پيمانسپاري ارزي يکي از راههاي کنترل ارز حاصل از صادرات است، چراکه صادرکننده ميتواند ارز خود را در اختيار فرد ديگري قرار دهد و واردات بدون انتقال ارز انجام دهد، بنابراين اميد ميرود که بانک مرکزي اين بار بهانه نياورد؛ به خصوص اينکه وقتي همه چيز آرام شد، آن را لغو کند. اين در حالي است که ناآراميبازار ارز به دليل سياستها است. در عين حال بايد نياز ارزي واحدهاي صادراتي هم تامين شود؛ چراکه در غير اين صورت ممکن است به بهانههاي مختلف، بخواهند اين موضوع را خدشهدار کرده و تقاضاي ارز آزاد داشته باشند. به هرحال پيمانسپاري باعث ميشود که ارز وارد کشور شود؛ اما اينکه دولت چقدر بتواند به موقع نياز واحدهاي توليدي و وارداتي را تامين کند، شرط اصلي است.
بازتعريف سياستهاي اشتغال در دستور کار دولت و مجلس
رئيس فراکسيون اشتغال مجلس با اشاره به اشتراک نظر دولت و مجلس در زمينه بازتعريف سياستهاي اشتغال از برگزاري نشست با وزراي اقتصادي دولت براي برنامهريزي در اين راستا خبر داد. غلامرضا کاتب با اشاره به جلسات مستمر اين فراکسيون با مسئولان دولتي در خصوص بحث اشتغال و حمايت از کالاي ايراني اظهار داشت: در جلسات قبل که با وزير کار و رئيس سازمان برنامه و بودجه برگزار شد موضوع بازتعريف سياستهاي اشتغال مطرح شد و اينکه اشتغال با پرداخت وام تأمين نميشود همچنين در اين جلسات دولت و مجلس بر اين نقطه اشتراک نظر داشتند که بايد سياستهاي جديد اشتغال با تکيه بر توليد و رفع موانع توليد داخلي بازتعريف شود.