علیرضا سرحدی
کارشناس اقتصادی
گرانی اخیر مسکن و آشفتگی بازار ناشی از مکانیزم عرضه و تقاضا نیست. کاهش عرضه یا افزایش تقاضا به گرانی مسکن دامن نزده بلکه این بخش در حال واکنش به دیگر مسائل اقتصادی است. بهم ریختگی بازار مسکن ناشی از بهم ریختگی اقتصاد است. پول های سرگردان در بازار پس از کاهش بهره سپرده های بانکی، افزایش ریسک معامله در بازار ارز و دیگر بازارها به بخش مسکن سرازیر شده است. در شرایط بهم ریختگی اقتصاد پول های متوسط به دنبال جایی برای سرمایه گذاری می گردد و بخش مسکن در شرایط کنونی نسبت به دیگر بازارها محفوظ تر است. این روند از سال گذشته آغاز شده و به معنای افزایش تقاضا نیست. در چنین شرایطی اگر ریشه مسئله به خوبی درک نشود، هر راه حلی به وخیم تر شدن وضعیت کمک می کند. هرچند رشد قیمت مسکن شاهدی بر رونق بازار است اما رکود هم دور نیست. اخبار امروز حاکی از کاهش 37 درصدی معاملات مسکن در تهران است. از سوی دیگر به دلیل بلاتکلیفی و ناامنی بخشی از ساخت و سازها متوقف می شود به همین دلیل می بینیم که بیشتر معاملات به دلیل کاهش احتمال بازگشت سرمایه و سخت شدن معامله با سرمایه های کوچک یعنی زیر یک میلیارد انجام می شود. صاحبان این سرمایه ها فکر می کنند که مسکن بازار امن تری است، چراکه نوسان ارز و طلا لزوما به سمت بازدهی حرکت نمی کند. بازار ارز به دلیل برخوردهای امنیتی در این روزها کمتر مورد اقبال صاحبان سرمایه خرد قرار می گیرد و سپرده های بانکی هم به دلیل کاهش نرخ سود جذابیت ندارد. در این شرایط نمی توان ادعا کرد که کاهش عرضه و افزایش تقاضا عامل رشد قیمت است. دست کم در شهر تهران میزان تولید در سال گذشته رشد یافته و واحدهای خالی بسیار است. تهران به عنوان یک نقطه تعیین کننده با مازاد مسکن رو به روست بنابراین تحلیل آشفتگی کنونی براساس مکانیزم بازار راهگشا نیست.
منبع: اتاق تهران
