کد خبر: ۷۸۹۹۰
تاریخ انتشار: ۰۳ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۲:۰۲
دکتر ناصر آزاد در گفتگوی اختصاصی با تجارت آنلاین تشریح کرد؛
آنچه در کشور بیشتر دیده می شود، پرداختن به مفاهیم قشری بازاریابی است. گروههای متفاوت در سمینارها حرفهای زیبا می زنند که البته می تواند موثر باشد، اما به تحقیقات توجه لازم نمی شود. اگر این تحقیقات به مهندسی اقتصاد تبدیل نشود کاربرد آن تنها در سطح پوسته اقتصاد جلوه گر می شود و موجب رفتارهای بنیادین اقتصادی نمی شود.

ریشه های آنارشیسم در اقتصاد ایران

کورش شرفشاهی: اقتصاد علم ظریفی است که ریزه کاری مخصوص خودش را دارد به نوعی که بی توجهی به آن می تواند زیانهای جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد همان گونه که توجه به آن می تواند باعث شکوفایی کشور شود. یکی از مواردی که مدتهاست نسبت به آن غفلت شده، بازاریابی است و همین امر سبب شده تا تولیدات داخلی روی دست تولیدکننده بماند و نه تنها بازارهای داخلی را در اختیار رقبا قرار دادیم بلکه بازارهای صادراتی حتی کشورهای همسایه نیز به یغما رفته است. در این رابطه با دکتر ناصر آزاد عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب گفت و گو کردیم. وی که دکترای بازاریابی بین الملل دارد معتقد است بازاریابی در سه مرحله تحقق می یابد و همانطور که برنامه ریزی تولید اهمیت دارد ، شروع حرکت های بازاریابی جهت بهبود وضعیت اقتصادی می بایستی قبل از تولید در جامعه سازماندهی شود. نتیجه گفت وگوی تجارت آنلاین با دکتر آزاد را در ادامه می خوانید.

 

استفاده از مدل های بومی

این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه اقتصاد یک مولفه بنیادین در یک تمدن است که باید دارای ویژگی و فرمول خاص خودش باشد گفت: سایر مولفه ها مانند مولفه فرهنگی نیز باید به این مولفه اضافه شود. به همین دلیل شاهد هستیم که مسوولان مدلهای بومی را برای اقتصاد تعریف می کنند.

وی با اعلام اینکه هم اکنون تلاش فراوانی شده است تا از نخبگان زیادی در این خصوص در جامعه استفاده شود ، لیکن هنوز سیستمی که بتواند همه نخبگان علاقمند را درگیر حل چالش های اقتصادی کند بکار گرفته نشده است ، گفت : اقتصاد آیینه عملکردهای یک جامعه است. بنابر این وقتی می توانیم در مورد یک بحث اقتصادی نظر بدهیم که آثارش را در ویژگی های کمی نشان دهد.

آزاد در مورد اقتصادی کشورمان گفت: در مورد اقتصاد ایران یک سری موارد مبتنی بر گذشته داشتیم. اقتصادی که سعی کرده است قسمتی از مشکلات مطروحه خود را در پاسخ به مسایل ارائه شده ترمیم کند و شاید کمتر بصورت سیستمی و متاثر از جامعه و نگاه یکپارچه و فرآیندی دنبال شده است. بنابر این باید مهندسی اقتصاد اتفاق بیفتد، مهندسی که کمک می کند همه عوامل موثر در اقتصاد با یکدیگر درگیر شوند.

وی در خصوص بحران های اقتصادی مانند افزایش نرخ ارز گفت : تغییرات نرخ ارز ناشی از از شبکه ای از تراکنش های اقتصادی است که می تواند متاثر از بخش کمی و کیفی اقتصاد باشد که ممکن است تنها چاره آن مهندسی سیستم های اقتصادی و نگاهی یکپارچه و جدید به آن یاری دهنده باشد . و می بایستی از پرداختن به تنها راه حل های گروه های خاص خارج شود و اقتصادی مردمی و فراگیر شود.

دکترای بازاریابی بین الملل افزود: کاربرد علم اقتصاد بازاریابی است و بازاریابی کمک می کندهمه گزینه هایی که اقتصاد را شکل می دهند با یکدیگر هماهنگ شده ( بخش های تفکری و بخش های عملیاتی ) و اقتصاد شامل گروهی پویا گردد که هنوز شاهد آن نیستیم . و در این رابطه تلاش بازاریابی می تواند مثمر ثمر باشد .

وی گفت: اگر قرار باشد از اقتصاد مقاومتی یاد کنیم، باید زمینه های یک کار اقتصادی را قبل، هنگام اجرا و بعد از اجرا در نظر بگیریم و لازم است تمام گزینه هایی که این اقتصاد را شکل می دهند، با همدیگر همکاری کنند که متاسفانه این اتفاق در کشور ما نمی افتد. زیرا بخش دولتی با بخش خصوصی و تعاونی متصل نیستند و هر گروه، ذهنیات خودشان را دنبال می کنند. در حالی که اصل 44 قانون اساسی تاکید دارد هر سه گروه می توانند به منشا اقتصاد کشور کمک کنند. بدین معنا که باید بخش دولتی خودش را کوچک کند، به نظارت بپردازد، بستر های لازم را ایجاد کند و به امور نظم بدهد اما در عمل بخشی بزرگی از فعالیت های اقتصادی را دولت بناچار در غیاب همکاری دو گروه دیکر دنبال می کند.

 

تعریف بازاریابی

آزاد کاربرد علم اقتصاد را بازار یابی توصیف کرد که به معنای پرداختن به نیاز مردم برای حل مشکلات اقتصادی آنان است و گفت: مثلث سه گانه ای که در اصل 44 قانون اساسی تعریف شده، با یکدیگر هماهنگ و متصل نیستند. ما باید قبل از عملیات تولید، بازاریابی داشته باشیم و بپردازیم به اینکه چه ایده هایی و چگونه پرورش یابد. بنابر این تمامی بخشهای تولید بنابراین تمامی بخش های تولید می بایستی در راستای تامین نیازها با الویت منابع به حرکت درآمده و شناسنامه دار شوند صاحب توانایی شده و مورد توجه و تکرار قرار گیرند.

وی با ابراز تاسف از اینکه بازاریابی در کشور ما جا نیفتاده و به صورت تخصصی به آن توجه نشده است گفت: اکنون برای بنگاههای اقتصادی که فعالیت انجام می دهند تا چه اندازه برنامه های جامع تعریف شده است ؟ منظور این است که تمام عوامل یعنی منابع انسانی، فناوری ها، زیر ساختها و ... چقدر در خدمت هدف مقدس تولید قرار گرفته اند.

این مدرس دانشگاه گفت: اگر بنگاههای اقتصادی ساخت و ساز لازم برای یک هدف مشخص پیدا نکنند، یک نوع هرج و مرج اقتصادی در کشور خواهیم داشته که روزنه هایی می شود تا عده ای فرصت طلب بتوانند در آنها قرار بگیرند و به نفع خودشان از این مشکلات بهره بگیرند.

وی بر ثبات اقتصادی تاکید کرد و گفت: گفت هر جا بی نظمی رخ دهد اقتصاد کارایی خود را از دست می دهد و کاربران اقتصادی قدرت پاسخگویی و حرکت های هدفمند و هماهنگ و یکپارچه را از دست می دهند .

آزاد با تاکید بر اینکه هرج و مرج ناشی از بی برنامگی، نبود برنامه های جامع و عدم توجه به این تفکر یکپارچه نزد اجزای اقتصاد در پرداختن به مفاهیم تولید است که در قالب بی نظمی اقتصادی که در قالب آنارشیسم اقتصادی خودنمایی می کند گفت: اینکه برای آنارشیسم اقتصادی دنبال مقصر بگردیم، کار اشتباهی است. زیرا دولت نماینده مردمی است که او را انتخاب کرده اند و همین دولت برای اجرای برنامه هایش، از ظرفیت های اطرافش سود می برد. اینکه دولت یا مردم بخواهند از یک فرصت اقتصادی بهره بگیرند، باید ابتدا آن راشناسایی کنند و یک نرم افزار مناسب برای اقتصاد تولید محور داشته باشند. به عنوان مثال وقتی قرار است یک اقتصاد مقاومتی پشت سر اقتصاد کشورمان باشد، تا زمانی که تمام عوامل و منابع در حمایت از آن اقدام نکند و در راستای چالش همه اقشار ذی صلاح جامعه قرار نگیرد ، ممکن است کارآمدی مناسب را در بر نگیرد.

وی افزود: باید بنگاههای اقتصادی را قبل از شکل گیری مورد ارزیابی قرار دهیم و حتی ایده و طرح های تجاری را مورد ارزیابی قرار دهیم، قبل از آنکه اقتصاد بخواهد حرکت کند. به عبارت بهتر یک حرکت اقتصادی ابتدا باید به صورت یک تفکر در جامعه جاری بشود و پس از بررسی، بنگاههای اقتصادی به دنبال این تفکر جاری بشوند و از این پس به حرکت در آیند. اگر این دیدگاه جاری نشود، حرکت پویایی را شاهد نخواهیم بود.

 

شعار زدگی در تولید

آزاد با ابراز تاسف از شعارزدگی گفت: امروزه با شعارهایی از قبیل اینکه "تولید کننده عاشق است" یا "تولیدکننده دیوانه است" رو به رو می شویم. این شعارها نشان می دهد که یک برنامه جامع پشت تولید و تولیدکننده نبوده و براساس برنامه ریزی درست شکل نگرفته است تا به این ارزش به صورت یک پدیده ویژه نگاه کند. بنابر این هرچقدر هم تولید کنیم، بر اساس شعار جلو رفته ایم.

وی گفت: اینکه بگوییم تولیدکننده خلاق و متفکر است و همه انرژی هایمان را به آن سمت حرکت دهیم، نیازمند آن است که همه چیز در جامعه عوض شود. نگاه، تفکر و حرکتها باید عوض شود. اما باید به کدام سمت برود؟ به سمت بنگاههایی که هدف و نیاز کشور را تامین می کنند. اگر قرار باشد ارزهایی که در کشور داریم به سمت فعالیتهای اقتصادی سالم وتولید هدایت شود، باید مردم به این نتیجه برسند که تولید ارزش است و این کار را دنبال کنند.

دکترای بازاریابی بین الملل افزود: باید بدانیم که سفته بازی و دلالی به نوعی از اقتصاد ویژه کمک می کند که به دنبال گرفتن خدمات ویژه درآمدی برای عده ای خاص است. متاسفانه بنظر می رسد بخش بزرگی از جامعه اقتصاد دلالی را به عنوان اقتصاد پول آور و درآمد ساز در اذهان خود جستجو می کنند . بنابراین شاهد آن بودیم که سود های ناشی از خرید طلا و ارز آنقدر زیاد بود و بنظر با تراکنش های بی درد سر همراه بود البته خوشبختانه مسئولین اقتنصادی با اعمال رفتارهای اصلاحی و بازدارنده حرکت هایی در بازار انجام دادند که بنظر می رسد می بایستی مکانیسم اقتصادی کشور در واکنش به برخی تراکنش ها قبلا طراحی و بیش فعال می شد .

وی مفهوم دیگر شعار دیوانه بودن تولیدکننده را به نتیجه نرسیدن و شکست خوردن تولید دانست و گفت: وقتی باور ما این باشد که تولید به هدف نمی رسد، بنابر این تولیدکننده را دیوانه می نامیم.

آزاد گفت: باید طرحی نو بیندازیم و مدل جدیدی مهندسی شود که تولیدکننده را دیوانه ندانیم و از نظر شعار، استراتژی های متفاوت و برنامه های دراز مدت به نوع دیگری حرکت داشته باشیم. وقتی به کشورهای موفق مانند کره یا ژاپن یا کشورهای آسیای جنوب شرقی نگاه می کنیم، می بینیم که تمرکز بر تولید و مردم و تفکر واحد بوده که به این درجه از رشد رسیده اند. نتیجه آن می شود که مردم به هر شکل و به هر دلیل خود را موظف می دانند حرکت کنند. اینجا دیگر مردم به دنبال مقصر نمی گردند زیرا هدف مچ گیری نیست بلکه کشور نگاهی یک پارچه دارد.

وی با تاکید بر اینکه باید بپذیریم که وصله پینه کردن اقتصاد دیگر جوابگو نیست گفت: دراین شرایط وجود بازار یابی می تواند به رونق تولید کمک کند. بازار یابی می تواند دیدگاهها را با توجه به تکنیک هایی که دارد، سامان بدهد و پلان های مناسب برای دیدگاهها ایجاد کند. به دولت کمک کند تا ورود بخش خصوصی و تعاونی را با یک پدیده جامع و منحصر به فرد، با حرکت به سمت یک هدف مقدس دنبال کند.

این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه بدون برنامه به جایی نمی رسیم گفت: شاید عده ای نگران باشند که برای رسیدن به این برنامه سالهای زیادی نیاز داریم، اما این گونه نیست. وقتی سیستم به هدف و برنامه خودش به صورت یک بازاریابی مناسب نگاه کند، تمام تلاش خودش را می کند تا همه منابع را یک پارچه کند.

 

نقش کیفیت در بازاریابی

وی به نقش کیفیت در تولید و بازاریابی اشاره کرد و گفت: ما چقدر به کیفیت اعتقاد داریم؟ چقدر بر تضمین کیفیت پافشاری می کنیم؟ چقدرمنابع اساسی را برای این هدف تخصیص می دهیم و چقدر حاضر هستیم برای این هدف هزینه کنیم؟ چقدر زمان می گذاریم و چقدر به کیفیت بها بدهیم؟ در کشور ما همواره به دنبال کیفیت بی کیفیت بوده و همچنان هستیم و در اصل فرهنگ بی کیفیتی در حال رشد و همه گیر شدن است.

آزاد با تاکید بر اینکه مشکل اینجاست که علم اقتصاد را بر اساس مفاهیم درک نکرده ایم گفت: شاید خواسته ایم مردم را مدرن کنیم، اما مردم ما مدرن نشده اند و همان داستانهای خودشان را دنبال می کنند. در این شرایط شاید بازاریابی بتواند به تقویت زیربناهای اقتصادی کمک کند.

وی با اشاره به مدیریت در ژاپن گفت: آنچه در ژاپن اتفاق می افتد، کم کردن ضایعات است و این کم کردن ضایعات در فکر و عمل دیده می شود. مهمتر اینکه همه به دنبال حذف آن هستند. اگر تفکر حذف ضایعات در بین مردم ما اتفاق بیفتد، حرکت بزرگی را شاهد خواهیم بود.

این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه بزرگترین سرمایه های هر کشور مردم آن هستند گفت: تغییرات رفتاری در مردم به تحولی بزرگ منجر می شود و مردم کشور را متناسب با هدف به حرکت در می آورد، اما بحث بر سر این است که چگونه مردم را همگرا کنیم.

وی از نبود درک مناسب به بازاریابی انتقاد کرد و گفت: در کشور ما ویزیتوری را به معنای بازار یابی تلقی می کنند و نگران این هستند که تولید را با چه ترفندی بفروشیم، اما به دنبال این نیستیم که تولید با چه هدفی صورت گرفته و تا چه اندازه با نیازهای کشور همسو بوده است. هنوز نمی دانیم برای چه منظوری تولید کرده ایم. در حالی که اگر کیفیت را تامین کنیم، نیاز گروههای بسیاری را در داخل وخارج از کشور تامین کرده ایم. هنوز باور نداریم که مردم به سمت کالاهایی می روند که کیفیت داشته باشد اما ضایعات نداشته باشد.

آزاد با اشاره به اینکه بسیاری از چالشهای کشورمان برای کشورهای دیگر حل شده است گفت: در بسیاری از کشورها مساله فساد اقتصادی معنا ندارد، زیرامردم اجازه فساد نمی دهند. در کشور ما این فرهنگ چقدر و چگونه است؟

وی در پاسخ به اینکه در حال حاضر چه کنیم گفت: امروزه دهها دانشگاه داریم که بازاریابی تدریس می کنند و متخصصان و فارغ التحصیلان بسیاری در گروه بازرگانی دارند که کارآیی لازم را ندارند. سوال اینجاست که اینها چه موقع می توانند اثر گذارباشند؟

این مدرس دانشگاه بر اهمیت مدیریت تاکید کرد و گفت: وقتی یک تسبیح را در نظر بگیریم، دانه های تسبیه به واسطه نخ مدیریتی کنار هم به صورت منظم چیده می شوند و ارزش افزوده ایجاد می کنند. بنابراین باید سواد پایه و مفاهیم بازاریابی متناسب با اقتصاد و بازارهای جامعه و هدف آن آشنا شویم و به آن بها دهیم.

 

اهمیت برند سازی

وی گفت: آنچه در کشور بیشتر دیده می شود، پرداختن به مفاهیم قشری بازاریابی است. گروههای متفاوت در سمینارها حرفهای زیبا می زنند که البته می تواند موثر باشد، اما به تحقیقات توجه لازم نمی شود. اگر این تحقیقات به مهندسی اقتصاد تبدیل نشود کاربرد آن تنها در سطح پوسته اقتصاد جلوه گر می شود و موجب رفتارهای بنیادین اقتصادی نمی شود .

آزاد گفت: امکان دارد کالایی خوب باشد، اما هرگز به برند تبدیل نشود. اگر کالایی به صورت برند تولید شود، نه تنها در داخل بازار خواهد داشت، بلکه با استقبال بازارهای جهانی رو به رو می شود. کشورهایی که صاحب اقتصادهای تاثیر گذار هستند، برند سازی کرده اند، در حالی که در کشور ما برند سازی صورت نگرفته و اگر هم مواردی بوده، برند سازی جهانی نشده و برند سازی نتیجه برنامه های بازاریابی است. وی با تاکید بر اینکه مدل مهندسی تولید در کشور ما باید تبدیل به برندهایی بشود که تکرار خرید داشته باشند گفت: اگر این اتفاق بیفتد، تازه می توانیم رقابت کنیم. وقتی ما صاحب تفکر و ایده نباشیم، چگونه می توانیم با کالاهایی که پشت آنها تفکر بوده و تبدیل به برند شده، رقابت کنیم. در این صورت باید حق بدهیم که در اقتصاد یک آنارشیسم اتفاق می افتد.این مدرس دانشگاه گفت: در همین افزایش قیمت ارز شاهد بودیم گروهی از جامعه که درکی از ماهیت فعالیت های اقتصادی ندارند و به نتایج متعاقب تراکنش ها در اقتصاد و فشارهای سنگین آن روی آحاد مردم توجهی نمی کنند به سمت اقتصاد سفته بازی رفتند و ارزهایی که می توانست به رونق تولید منجر شود، در خانه ها ذخیره یا بین مردم دست به دست می شد که در نهایت اقتصاد ما روز به روز ضعیف تر شد در حالی که بنظر می رسد کمبود یا نبود یک مکانیسم همه جانبه و اثرگذار کمی و کیفی هدایت کننده در برنامه های جامع اقتصادی در برخورد با مسئله یاد شده می توانند موثر بوده باشد . وی گفت: اساسی ترین بحث این است که کیفیت در بازار یابی ایجاد کنیم. ما تعداد زیادی بازار یاب داریم، اما خیلی به صورت ماهیتی برای این کار تربیت نشده اند. آزاد با ابراز تاسف از اینکه عده ای سوال می کنند وقتی تولید با کیفیت و مناسب نداریم، بازار یابی به چه درد ما می خورد گفت: مفهوم این سوال این است که درک درستی از بازار یابی نداریم، زیرا نمیدانیم بازاریابی قبل از حرکت اقتصادی اتفاق می افتد. جایی که سرمایه گذاری اتفاق می افتد، به دلیل آن است که همه چیز هدفمند است، مدل اقتصادی ارایه می شود، شرایط مناسب را تعریف می کنند و منابع را به سمت جریان ویژه و هدفمند هدایت می کنند.

 

نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار