کد خبر: ۸۲۶۷۱
تاریخ انتشار: ۲۵ شهريور ۱۳۹۸ - ۱۴:۵۵
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در گفتگو با تجارت آنلاین انتقاد کرد؛
مدتهاست بحث فاصله گرفتن از وابستگی به درآمدهای نفتی مطرح می شود و این بحث به اندازه ای جدی است که در برنامه های توسعه نیز مطرح می شود اما با کمال تاسف هرگز اجرایی نشده و همچنان وابستگی بودجه به نفت یکی ازجدی ترین مشکلات کشور است.

دولت تنبل مولود اقتصاد نفتی

کورش شرفشاهی: مدتهاست بحث فاصله گرفتن از وابستگی به درآمدهای نفتی مطرح می شود و این بحث به اندازه ای جدی است که در برنامه های توسعه نیز مطرح می شود اما با کمال تاسف هرگز اجرایی نشده و همچنان وابستگی بودجه به نفت یکی ازجدی ترین مشکلات کشور است. وابستگی بودجه به نفت باعث شده تا آمریکا در اولین گام تهدیدهای خود، تحریم های نفتی را مطرح کند و چون می داند که اقتصاد ایران تا چه اندازه به نفت وابسته است بر صفر کردن صادرات نفت ایران تاکید می کند. از سوی دیگر بسیاری از صاحب نظران اصرار دارند که نباید نفت را استخراج کنیم و بفروشیم زیرا معادن و ذخایر کشور به نسل های آینده نیز تعلق دارد و باید نفت را برای نسل های آینده نیز به ودیعه بگذاریم. در این رابطه با اسدالله قره خانی آلوستانی نماینده علی آباد کتول و سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت و گو کردیم.

وی با تاکید بر اینکه سخن گفتن از راکد کردن فعالیت های نفتی به بهانه ذخیره برای نسل های آینده، اشتباهی جبران ناپذیر است که دودش به چشم نسل های آینده می رود گفت: اگر پیشرفته ترین کشورها در عرصه نفت همچون ایالات متحده آمریکا را در نظر بگیرید، متوجه می شوید که نباید تولید و صادرات نفت را متوقف کنیم. اکنون بالاترین تولیدکننده نفت جهان آمریکاست آیا این کشور صادرات نفت را کنار گذاشته یا آنکه برای نفت شل سرمایه گذاری می کند و در عرصه نفت اقدامات مهمی انجام می دهد؟ کانادا نیز کشور پیشرفته ای است آیا نفت را رها کرده است؟ نروژ را در نظر بگیرید یا دیگر کشورهای فعال جهان در عرصه نفت را در نظر بگیرید. اکنون نفت برنت دریای شمال چگونه تولید و عرضه می شود؟ این گونه نیست که دیگر کشورها نفت را رها کرده باشند.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی افزود: آنچه که برخی اقتصاددانان یا عامه مردم مطرح می کنند، این است که ایران اقتصاد خودش را وابسته به نفت کرده یا به عبارت بهتر وابسته به درآمدهای بی زحمت نفت کرده به نوعی که نفت از عمق 7 هزار متری بدون زحمت بیرون می آید و از طریق لوله وارد کشتی می شود و پولش هم بدون دردسر به دست دولت می رسد و دولت نیز فقط این پول نفت را توزیع می کند و به همین خاطر است که خیلی زحمت نمی کشد و همین درآمد بی دردسر باعث شده تا در زمینه صرفه جویی و برنامه ریزی کاری انجام نمی شود. وی با ابراز تاسف از اینکه اکنون برای بخشهای دیگری به غیر از نفت برنامه ریزی درستی وجود ندارد گفت: دغدغه دولت مردان برای بخشهای دیگر درآمدزایی برای اقتصاد کشور بسیار ضعیف شده و تا زمانی که درآمدهای نفتی باشد دولت از خواب سنگین بیدار نمی شود. قره خانی با تاکید بر اینکه ما می توانیم درآمدهای نفتی را از طریق اکتشاف استخراج و فروش نفت به دست بیاوریم و با آن درآمدها توسعه میادین نفتی را داشته باشیم گفت: برخی از میادین نفتی ما در حوزه های مشترک است، آیا می توانیم به خودمان اجازه بدهیم که برداشت از این میادین مشترک را قطع کنیم تا کشورهای همسایه این مخازن مشترک ما را ببرند و به بهانه اینکه این نفت، ذخایر متعلق به نسل های آینده است، اجازه بدهیم که دیگران آن را ببرند و خیال کنیم که نفت مان را ذخیره می کنیم؟

وی خیال ذخیره کردن نفت را خیالی نادرست توصیف کرد و گفت: باید سرمایه گذارری کنیم و نفت و گاز این مخازن مشترک را استخراج کنیم و بعد درآمدهای ناشی از فروش این نفت و گاز را برای نسلهای بعدی سرمایه گذاری کنیم.

نماینده علی آباد با اعلام اینکه سرمایه گذاری گسترده با درآمدهای نفتی را کشورهایی همچون عربستان، امارات، قطر و بسیاری از کشورها انجام می دهند گفت: قرار نیست احساسی صحبت کنیم و احساسی تصمیم بگیریم بلکه باید همه جوانب را بررسی کنیم.

وی با ابراز تاسف از اینکه به جای اینکه درآمد ناشی از نفت را برای سرمایه گذاری های مولد اختصاص بدهیم، صرف هزینه های جاری کشور می کنیم گفت: آنچه باعث اعتراض و تاسف می شود و من نیز با آن مخالفم، این است که نفت را بفروشیم تا هزینه های جاری کشور در مقطعی خاص را بپردازیم. برای اداره کشور و هزینه های جاری و حقوق کارکنان دولت نباید از درآمدهای نفتی خرج کنیم بلکه باید درآمدهای نفتی را جای دیگر و در زمینه آینده نگری سرمایه گذاری کنیم.

قره خانی در پاسخ به اینکه در شرایط کنونی چگونه بایستی هزینه های جاری کشور را جبران کنیم گفت: از سه طریق می توانیم هزینه های جاری کشور را تامین کنیم که یکی از آن موارد، گردشگری است.

وی با اشاره به اینکه برای رسیدن به درآمد گردشگری، درمجلس شورای اسلامی وزارت گردشگری را تصویب کردیم گفت: امروزه کشورهای بسیاری میلیاردها دلار از درآمدهای گردشگری به دست می آورند

تنها ترکیه سالانه 70 میلیارد دلار از گردشگیر به دست می آورد در حالی که میزان فروش نفت ما در سال 45 میلیارد دلار است. اگر به قابلیت های ترکیه توجه کنیم، می بینیم که هرگز ترکیه به اندازه ایران جاذبه گردشگری ندارد.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه ما می توانیم بخش گردشگری را تقویت کنیم گفت: به یاد داشته باشیم که در بخش گردشگری بحث تحریم را نداریم و هر گردشگری می تواند به سادگی به ایران بیاید و دلار خرج کند.

وی بر فرهنگ سازی تاکید کرد و گفت: باید فرهنگ دیگر کشورها را تا جایی که به فرهنگ و باورهای ما لطمه نمی زند، بپذیریم و به آنها احترام بگذاریم. لازم است در بخش گردشگری سرمایه گذاری کنیم. البته باید از توان بخش خصوصی نیز در زمینه گردشگری استفاده کنیم زیرا بزرگترین آفت برای هر اقتصادی، رویکرد دولتی است. بنابر این می توانیم بخشی از هزینه های کشور را از طریق گردشگری تامین کنیم.

قره خانی بخش دیگر تامین هزینه های دولت را از طریق دریافت مالیات اعلام کرد و گفت: ما باید در گرفتن مالیات جدی باشیم. آمارهای مالیاتی بیانگر آن است که فرار مالیاتی در کشور ما بین 30 تا 50 هزار میلیارد تومان است که اگر بتوانیم آن را مدیریت کنیم نیاز بودجه به نفت کاهش خواهد داشت.

وی به تشریح اهمیت صادرات در اقتصاد کشور پرداخت و گفت: این همه کارخانه راه اندازی کرده ایم و بخش خصوصی پای کار آمده، اما وضعیت به اندازه ای خطرناک است که نه تنها هیچ کارخانه ای با 100 درصد ظرفیت کار نمی کند، بلکه کارخانه هایی داریم که با 30 درصد ظرفیت کار می کنند و حتی کارخانه هایی داریم که در سال تنها سه ماه کار می کنند و 9 ماه دیگر سال را تعطیل هستند.

نماینده علی آباد با تاکید بر اینکه یک کارآفرین سرمایه خودش را آورده و برای تامین نقدینگی و راه اندازی تولید ناچار شده از بانک نیز تسهیلات با بهره سنگین بگیرد گفت: نتیجه این شده که این کارآفرین توان پرداخت حتی اقساط تسهیلات وامی را که گرفته، ندارد و یک باره چشم باز می کند و می بیند بهره مرکب بانکی بلایی به روزگارش آورده که باید سرمایه خود را نیز دو دستی به بانک تقدیم کند و جانش را بردارد و برود.

وی با ابراز تاسف از اینکه بهره بانکی بالا و بی توجهی به کارآفرینان باعث شده که کارفرمایان بسیاری ورشکست، کارخانه های بسیاری تعطیل و کارگران بسیاری اخراج و بیکار شوند گفت: درنتیجه این کارآفرین نه تنها نقشی در تولید ندارد، بلکه توان پرداخت مالیات و بیمه را هم ندارد. در نهایت هم درآمد کشور کم شده که باید به درآمدهای نفتی دست اندازی کنیم و هم بخشهایی مانند سازمان تامین اجتمای که حق بیمه از این کارگران دریافت نمی کند، با چالش رو به رو شده است.

قره خانی راهکار را قرار گرفتن در کنار کارآفرین و تولید کننده دانست و گفت: باید درد کارآفرین را درک کنیم و بررسی کنیم که چرا توان فروش محصولاتش را ندارد. اگر تولیداتش کیفیت خوبی ندارد، مشکلاتش را بررسی کنیم، به او مشاوره بدهیم و دستش را بگیریم تا کیفیت محصولش بالا برود. اگر قیمت تمام شده محصولاتش بالا می رود دلایش را بررسی کنیم و در قالب برخی معافیت ها، هزینه هایش را کاهش بدهیم. اگر هم بازار فروش ندارد، امکانات کشور را بسیج کنیم تا بازار فروش دیگر کشورها را در اختیار تولید داخلی قرار بدهیم.

وی با تاکید بر اینکه هرگاه این بنگاههای اقتصادی از حالت رکود خارج بشوند، می توانیم به توسعه آنها فکر کنیم گفت: اگر بنگاههای اقتصادی نیاز به استفاده از فناوری های روز دارند، باید رایزنی های لازم را به عمل بیاوریم و ارز مورد نیازشان را برای تهیه ماشین آلات بروز تخصیص بدهیم. حتی مواد اولیه مرغوب با قیمت مناسب در اختیار آنها قرار بدهیم تا حداقل بازار کشورهای همسایه را در اختیار بگیریم.

نماینده علی آباد بازارهای همسایه را ظرفیت مناسبی برای به دست آوردن درآمد توصیف کرد و گفت: اکنون که وارد گروه کشورهای اوراسیا شدیم، می توانیم از بازار کشورهای حاشیه خلیج فارس که حدود 300 میلیون جمعیت دارند، اقتصاد کشور را متعادل کنیم و به سادگی در این زمینه اقداماتی انجام بدهیم تا اقتصاد بدون نفت را تعریف و اجرایی کنیم.

قره خانی تاکید کرد: اینکه بگوییم تمامی فعالیتهای نفتی را قطع می کنیم و دیگر سرمایه گذاری در زمینه نفت انجام نمی دهیم حرف درستی نیست. اگر امروز از سرمایه های نفتی در زمینه های دیگر سرمایه گذاری نکنیم و درآمدزایی در بخشهای دیگر اتفاق نیفتد، آینده تاسف آوری در انتظار ما خواهد بود و پیش بینی من این است که اگر امروز 50 درصد به نفت وابسته هستیم، سال آینده 75 درصد به نفت وابسته خواهیم شد، زیرا نتوانسته ایم برای تامین هزینه های جاری کشور، درآمد بخشهای دیگر را تعریف و اجرایی کنیم.

وی با تاکید بر اینکه دشمنی های آمریکا و استکبار تمامی ندارد و تحریمها را باید جدی بگیریم گفت: امروزه برای تامین منابع با چالش بزرگی به نام تهدید تحریم رو به رو هستیم و باید به فکر راهکارهای جدید و عملی باشیم. اینکه دایم اصرار بر دور زدن تحریم و صادرات نفت داشته باشیم راهکار درستی نیست.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه در قالب برنامه های توسعه، مقرر کرده بودیم که سالانه درصدی از وابستگی بودجه به نفت فاصله بگیریم گفت: متاسفانه برای رسیدن به این نقطه برنامه ریزی نکردیم، زیرا به معنای واقعی سازمان مدیریت برنامه و بودجه نداریم، بلکه سازمان بودجه ریزی داریم. یعنی به جای آنکه بررسی همه جانبه صورت بگیرد که در 5 سال آینده باید در چه موقعیتی قرار بگیریم، میزان مصرف و هزینه کشور را تعیین می کنیم. بایستی بررسی کنیم که در 5 سال آینده نیاز کشور به لحاظ ارزی و درآمدی و هزینه چقدر است اما چنین کاری انجام نمی دهیم، بلکه سازمان برنامه و بودجه مشخص می کند که چه درآمدهایی به خزانه دولت بیاید تا هزینه های جاری را پرداخت کند و منابع آن نیز مالیات بر ارزش افزوده، بخشی از مالیات، فروش اموال تملیکی است و بقیه کاستی را که مبلغ آن بسیار زیاد است از طریق فروش نفت جبران می کنیم.

وی افزود: هدف سازمان برنامه و بودجه این است که هزینه ها را مشخص و اعلام کند که این هزینه ها را چگونه پرداخت می کند. در این صورت هرگز به اهداف مان نمی رسیم. البته چاره ای هم نیست، زیرا به سرعت پایان هر ماه فرا می رسد و باید حقوق کارکنان دولت یا پاداش پایان سال فرهنگیان یا یارانه نقدی را بدهیم و هنگامی که نتوانسته ایم درآمد لازم را کسب کنیم، ناچار می شویم از اعتبارات عمرانی و توسعه ای بزنیم و چون به اندازه کافی اعتبارات عمرانی و توسعه ای لاغر و ضعیف است، ناچار می شویم به صندوق توسعه ملی دست اندازی کنیم و با وجود آنکه خلاف مقررات است و حق برداشت از آن را نداریم، به مقام معظم رهبری متوسل می شویم تا مجوز برداشت از صندوق توسعه ملی را بگیریم و از آنجا برداشت می کنیم.

قره خانی با تاکید بر اینکه تا زمانی که این باور در همه مدیران کشور ایجاد نشود که باید از درآمدهای نفتی برای تامین هزینه های جاری فاصله بگیریم هرگز موفق نمی شویم گفت: تا وقتی که فروش نفت در اولویت اول باشد هرگز نمی توانیم بخش های دیگر اقتصاد را فعال کنیم.

وی با اشاره به اینکه برنامه های توسعه 5 ساله را داریم که آینده را ترسیم می کند گفت: متاسفانه این برنامه های توسعه در هیچکدام از دولتها محقق نشده، زیرا اعتقادی به اجرای آن نداشته اند، چرا که راهکار ساده و آسانی پیش پایشان قرار دارد که بدون دردسر به سمت پول نفت دست اندازی می کنند.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به گذشته گفت: هرگاه که در شرایط بحرانی قرار گرفتیم، از ترس اینکه تنش اجتماعی ایجاد شود و بازنشستگان فرهنگی یا کارگران فلان کارخانه یا کارکنان دولت مقابل مجلس یا نهاد ریاست جمهور یا دیگر دستگاهها تجمع کنند، به دنبال راهکار سریع بودیم و برای جلوگیری از این بحران های مقطعی، یک راست به سراغ صندوق توسعه ملی می رویم.

نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار