دکتر امیرجعفری صامت
مدرس دانشگاه
موضوع ورشکستگی بانک ها علاوه بر توجه به قوانین تجاری و پولی، باید برای جلوگیری از فروپاشی بنگاه های اقتصادی از جمله شرکت های سهامی خصوصا بانک ها به وجهه اقتصادی موضوع ورشکستگی نیز توجه شود که عدم توجه به تشکیلات اقتصادی، دارای پیامدهای...قطعا پیشگیری نسبت به مداوا و درمان نیازمند هزینه های کمتری بوده و بهتر است در خصوص پیشگیری از ورشکستگی در کشور فرهنگ سازی لازم توسط دستگاه های ذی ربط با مدیریت پیشگیری از بحران ورشکستگی صورت پذیرد.
اگر نسبت به همکاری بانک ها این اقدامات پیشگیرانه انجام نگیرد به احتمال زیاد ورشکستگی بروز خواهد کرد، دیگر نباید منتظر ورشکستگی شرکت های سهامی خصوصاً بانک های کشور بود و باید قبل از مبتلا شدن به بیماری ورشکستگی راهکارهایی پیش بینی شود که یکی از راهکارها ادغام شرکت های سهامی خصوصاً بانک ها هستند. اوصاف و ویژگی های اقتصادی جامعه ای که بانک در آن مشغول به فعالیت مالی و تجاری است تاثیر شگرفی در ورشکسته شدن بانک یا موفقیت آن دارد. هرچه بانک در جامعه تجاری و مالی سالم تری به فعالیت بپردازد میزان احتمال ورشکستگی آن کاهش یافته و در مقابل در صورت عدم شفافیت اقتصادی جامعه، قدرت پیش بینی های اقتصادی، مالی و تجاری بانک کاهش یافته و تحرک در این جامعه خطرپذیرتر خواهد بود امر می کند در نهایت منتج به ورشکستگی بانک خواهد شد.
روشن است تغییر جامعه اقتصادی از سلامت به سوی عدم شفافیت بدون شک از نظر اقتصادی برای بانک مضر تلقی خواهد شد. تعیین دلیل یا دلایل دقیق ورشکستگی و مشکلات مالی در هر مورد خاص کار آسانی نیست. در اغلب موارد دلایل متعددی باهم در برخی موارد دلایل ورشکستگی با آزمون صورت های مالی و ثبت ها مشخص می شود.
حسابدارانی که در تجزیه و تحلیل وضع مالی شرکت های رو به زوال تجربه دارند می توانند به راحتی دلایل ورشکستگی را شناسایی و تعیین کنند.
ویژگی های سیستم اقتصادی یعنی اینکه مدیریت شرکت باید تغییراتی را که در ساختارهای اقتصادی رخ می دهد بپذیرد. وی نمی تواند تغییری در آنها ایجاد کند بلکه باید تعاملات لازم را در عملیات شرکت در جهت این سیستم پیاده سازد. شرکت های بزرگ دارای سازمان هستند اما شرکت های کوچکتر بیشتر دارای خطر ورشکستگی قرار دارند چون شرکت های بزرگ تر می توانند در شرایط نبود ثبات بازار مقاومت نمایند هرچه رقابت اقتصادی بین فعالین در یک عرصه اقتصادی بیشتر گردد بدیهی است باعث رونق اقتصادی در سطح عموم جامعه خواهد بود. در مقابل این امر خطراتی را نیز به همراه خواهد داشت، بازار رقابتی می تواند موجبات پایین آوردن دستمزد با ارزش خدمات بانک را فراهم آورد. و در نهایت عایدی بانک کاهش یابد همچنین در صورت قوت گرفتن رقابت بانک های ضعیف تر از نظر اقتصادی قطعاً با مشکلات جدید مالی روبه رو خواهند شد و زمینه حصول ورشکستگی فراهم خواهد آمد. یکی از دلایل ورشکستگی رقابت است اما مدیریت کارا نقطه مقابل این دلیل است. تصمیمات دولتی و قانونی که منجر به تغییرات واحدهای صنعتی و تجاری می گردد نیز می تواند در عوامل برون سازمانی تحقق ورشکستگی تلقی گردد. تغییرات در تجارت بهبودها و انتقالات در تقاضای عمومی به این صورت است که اگر شرکت ها از به کارگیری روش های مدرن و شناخت صحیح و به موقع خواسته های مصرف کننده جدید ناتوان باشند شکست می خورند.
... بدیهی است فساد اداری و مالی درونسازمانی بانک در بلندمدت شرایط ضعف مالی و اقتصادی بانک را ایجاد نموده و به سمت ورشکستگی بانک سوق میدهد. تعداد اندکی از ورشکستگیها با برنامهریزی، ساختگی و بر اثر تقلب است.
بسیاری از شرکتهای کاغذی که بهصورت قارچی در جامعه رشد کرده و هرکدام اقدام به جذب سرمایههای مردم نموده و در این خصوص نظارتی هم از سوی مسئولان صورت نمیپذیرد و نتیجه آن حذف سرمایههای مردم در پروژههای عظیم و بزرگ در سطح کشور است که پس از مدتی خبر کلاهبرداری این شرکتها در جراید اعلام میشود.
