گردشگری سلامت در اغما

کورش شرفشاهی: مدتی است گردشگری سلامت باعث درآمد زایی برای کشورهایی شده که در حوزه پزشکی حرفی برای گفتن دارند. این کشورها توانسته اند بیماران بسیاری را تحت عنوان توریسم سلامت جذب کرده و درآمد ارزی قابل توجهی به دست بیاورند.بی شک گردشگری سلامت به صنعتی سودآور تبدیل شده و کشور ما نیز بیماران زیادی را جذب کرده و منبع درآمد خوبی برای کشورمان شده است. با وجود ظرفیت بسیار بالایی که در بخش درمان داریم، متأسفانه به دلیل برنامهریزی نادرست، ایران نتوانسته از این فرصت به نحو احسن استفاده کند و بسیاری از بیماران جذب مراکز درمانی کشورهایی مانند ترکیه و هند میشوند.

• رتبه پایین و درآمد قابل توجه

متاسفانه اکنون ایران رتبه چهل و یکم را در حوزه گردشگری سلامت و جذب توریسم بینالمللی دارد که پایینتر از ترکیه و هند قرار گرفته است. این در حالی است که گردشگری سلامت بیش از یک میلیارد دلار در سال گذشته برای ایران درآمد ارزی داشته و حیف است که در این حوزه پرسود، کشورمان برنامهریزی درستی انجام ندهد.

• خودنمایی به جهانیان

در رابطه با توریست درمانی وزیر بهداشت گفت: یکی از اقدامات ما این است که چگونه قابلیتهای پزشکی و درمانی خود را به دنیا و گردشگران سلامت نشان دهیم و در این راستا به دنبال تهیه یک پکیج برای خدمترسانی به گردشگران سلامت هستیم تا با مناسبترین قیمت که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است خدماتی قابل توجه به گردشگران سلامت ارائه دهیم.

سعید نمکی با تاکید بر اینکه با ورود توریست به کشور، باید سازوکار مناسبی داشته باشیم تا با نرخ مناسب بتوانیم به گردشگران حوزه سلامت خدمات بهداشتی و درمانی خوبی ارائه دهیم گفت: باید اقدامات خوبی در حوزه گردشگری سلامت انجام دهیم تا از دریافت هزینههای بیرویه و غلط از گردشگران سلامت که ویترین کشورمان را خراب میکند، جلوگیری کنیم زیرا برخی افراد واسطه و دلال باعث خراب کردن وجهه کشورمان در حوزه گردشگری سلامت میشوند و جیب بیماران بینالمللی را بیجهت خالی میکنند.

وی خواستار تعریف سازوکاری در وزارت بهداشت شد تا وقتی گردشگر سلامت وارد کشور میشود مورد درمان قرار گیرد و گفت: در این راستا شرکتهای تسهیلگر درمانی و شرکت مادر را متولی این امر در حوزه گردشگری سلامت میکنیم.

وزیر بهداشت با اعلام اینکه پیگیر روند دوران بعد از درمان گردشگران حوزه سلامت نیز هستیم گفت: باید به نوعی مدیریت کنیم که وقتی بیماران بینالمللی به کشورشان برگشتند، عوارض جراحی و دیگر اقدامات درمانی آنها بررسی و به وسیله پزشک متولی مدیریت شود. وی ایجاد معاونت گردشگری سلامت در وزارت بهداشت را کاری بیهوده دانست و گفت: در معاونت درمان که متولی گردشگری سلامت است، مدیریتی برای توریسم سلامت در نظر گرفتهایم.

نمکی با تاکید بر اینکه باید برای گردشگران حوزه سلامت امکانات متعددی را در نظر بگیریم گفت: باید به نوعی مدیریت کنیم که بیماران خارجی در کنار درمان بتوانند از مراکز درمان طبیعی ایران استفاده کنند، زیرا ایران از چشمههای آب گرم خوبی برخوردار است و آب درمانی میتواند گردشگران سلامت زیادی را جذب کند.

• توانمند اما بی توجه

در این رابطه نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با ابراز تاسف از مشکلاتی که در زمینه ارایه خدمات درمانی به بیماران خارجی در کشورمان بوجود آمده است گفت: به دلیل توانایی که در علم پزشکی داریم، گردشگری سلامت برای کشورما یک ظرفیت است.

دکتر محمدحسین قربانی به خبرنگار روزنامه تجارت با تاکید بر اینکه از نظر تیم پزشکی و کادر درمانی بسیار توانمند هستیم گفت: کشور ما از نظر تجهیزات، امکانات پزشکی، مراکز درمانی و بیمارستانی بسیار توانمند است.

وی از وجود بیمارستانهای بسیار پیشرفته ای در بخش خصوصی و دولتی کشورمان خبر داد و گفت: مراکز پیشرفته پزشکی کشورمان قابلیت جذب گردشگر سلامت را فراهم می کند.

نماینده آستانه اشرفیه با اعلام اینکه در شهرهای شمال و هم در شیراز، اصفهان، اهواز، مشهد و تبریز ظرفیت و توانمندی بسیار بالایی برای جذب و خدمات رسانی به توریست سلامت آماده است گفت: با توجه به افزایش قیمت دلار در برابر ریال، این آمادگی وجود دارد که بیماران دیگر کشورها به کشورمان بیایند و با کمترین هزینه، بهترین خدمات پزشکی را بگیرند.

وی از اتفاقاتی که در مورد برخی بیماران خارجی رخ می دهد ابراز تاسف کرد و گفت: اگر چند بیمار که برای درمان به کشورمان آمده اند، گرفتار برخی افراد شیاد و کلاهبردار شده اند، بحث دیگری است و نباید به کل سیستم درمانی کشورمان تسری داده شود.

قربانی با تاکید بر اینکه وجود برخی دلالان نمی تواند توان علمی، کادر مجرب و تجهیزات پیشرفته پزشکی در کشورمان را زیر سوال ببرد گفت: در هر کشوری عده ای افراد فرصت طلب وجود دارند که از توریست ها سواستفاده می کنند و البته مختص بخش درمان نمی شود بلکه در همه بخشها وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه این دلالان و فرصت طلبان را نمی توان و نباید با توریست سلامت گره زد گفت: دستگاههای امنیتی و نظارتی باید وارد عرصه مقابله با سواستفاده از توریست های سلامت بشوند.

نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص مدیریت و ساماندهی توریست سلامت گفت: می توان هنگامی که مجوز ورود توریست ها به کشورمان صادر می شود، هدف توریست مشخص شود و چنانچه این افراد برای درمان به کشورمان سفر کرده اند، مسیر سالم درمانی به آنان نشان داده شود.

وی با یادآوری اینکه همه کسانی که می خواهند وارد کشورمان شوند، باید ویزا بگیرند گفت: شاید کسانی که وارد کشورمان شده و مورد سواستفاده قرار گرفته اند، خودشان نیز هدفمند به ایران سفر نکرده اند که موردسواستفاده قرار گرفته اند. بنابر این وجود چند مورد معدود سواستفاده از بیماران خارجی نباید توانایی و ظرفیت درمانی کشورمان را تحت تاثیر قرار دهد.

قربانی کینه توزی های دشمنان علیه کشورمان را در همه زمینه ها توصیف کرد و گفت: شاید در بیرون مرزها تبلیغات مغرضانه ای علیه کشورمان صورت بگیرد تا ظرفیت مهم توریست سلامت نادیده گرفته شود، زیرا وقتی دشمنان که به دنبال مبارزه با درآمدزایی ارزی کشورمان هستند، این ظرفیت را تخریب می کنند.

وی از رسانه ملی و فضای برون مرزی فعال کشورمان خواست تبلیغات گسترده ای ارایه کنند و به جهانیان نشان دهند که ایران کشور امنی است گفت: باید به گردشگران خارجی اثبات کنیم که هر کس، با هر هدفی، چه توریست گردشگر، چه توریست سلامت و چه توریست بازرگان می تواند روی امنیت و ظرفیت کشورمان حساب باز کند.

• چیزی از علم پزشکی جهان کم نداریم

نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه باید به جهانیان اثبات کنیم که گردشگر می تواند با کمترین هزینه، بهترین خدمات درمانی را در عالی ترین مراکز درمانی ایران دریافت کند و گفت: توان علمی پزشکان ایران در منطقه خاور میانه در رتبه های اول قرار دارد و نه تنها در جهان حرفی برای گفتن داریم، بلکه پزشکان ایرانی توانسته اند خودشان را به جهانیان اثبات کنند و چیزی از علم پزشکی جهان کم نداریم.

وی از توانایی بالای علم پزشکی در ایران خبر داد و گفت: توانمندی پزشکی در ایران به اندازه ای بالاست که هیچ بیماری برای درمان به خارج از کشور فرستاده نمی شود. بنابر این هر بیماری که بخواهد برای درمان به کشورمان سفر کند، می تواند با خیال آسوده وارد کشورمان بشود و خدمات درمانی با قیمت مناسب و کیفیت بالا بگیرد.

قربانی با ابراز تاسف از اینکه همواره مباحث سیاسی بر دیگر مباحث تاثیر می گذارد گفت: اینکه بخواهیم بحث درمان را با مباحث سیاسی و امنیتی گره بزنیم، جفا در حق نظام پزشکی کشور است. ورود توریست سلامت مربوط به وزارت بهداشت، مراکز درمانی و بیمارستانهای ایران است. اما وقتی برخی بیماران خارجی بدون مطالعه گرفتار آدمهای شیاد می شوند، حرف دیگری است. اینکه افراد معدودی به دنبال سواستفاده هستند، در همه کشورها وجود داشته اما اینکه برخی بیماران خارجی گرفتار این شیادان می شوند، از ناآگاهی خودشان است و فضای ورود و خروج کشور باید مورد توجه قرار بگیرد.

وی با اعلام اینکه ورود توریست سلامت به کشور از مبادی تعریف شده است گفت: اکنون بسیاری از بیمارستانهای کشور رتبه بین المللی دارند که برای جهانیان شناخته شده است. از سوی دیگر در جهان ارتباطات، همه چیز تعریف شده است. امروزه قبل ازآنکه توریست سلامت بخواهد وارد ایران بشود، می تواند وارد سیستم اینترنت بشود و همانطور که بلیت هواپیما را رزرو می کند یا می تواند اتاق را در فلان هتل رزرو کند، می تواند وارد سایت بیمارستانهای کشور بشود، کیفیت آنها را بررسی کند و پس از دیدن امکانات تجهیزات بیمارستان و توان علمی کادر درمانی، با مسوولان درمانی وارد مذاکره شود و ارایه خدمات درمانی را رزرو کند، به نوعی که وقتی وارد ایران شد، بداند به کدام بیمارستان مراجعه کند، در کدام بخش و اتاق بستری شود و چه روزی از سوی کدام پزشک مورد عمل جراحی قرار بگیرد و درمان شود.

نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با پذیرفتن اینکه شاید افرادی با علم روز آشنا نباشند گفت: این افراد شاید نتوانند از راه دور در جریان توان پزشکی ایران قرار بگیرند و در نتیجه گیر برخی شیادان بیفتند.

قربانی با ابراز تاسف از اینکه طمع برخی بیماران خارجی کار دستشان می دهد گفت: این افراد برای آنکه هزینه درمانی در ایران برایشان پایین تر باشد، از مسیرهای غیر قانونی وارد می شوند و در اصل تاوان خساست خود را می دهند، زیرا می خواهند با نازلترین قیمت، بهترین خدمات درمانی را دریافت کنند.

• نادیده گرفتن ظرفیت درمانی

از سوی دیگر رییس اداره گردشگری سلامت وزارت بهداشت با ابراز تاسف از اینکه کشورمان در زمینه گردشگری سلامت، طراحی و برنامهریزی خوبی انجام نداده است گفت: این در حالی است که گردشگری سلامت از۱۰ سال گذشته تا امروز در بین کشورهای دنیا باب شده است.

سعید هاشمزاده به اهمیت اطلاع رسانی و تبلیغات اشاره کرد و گفت: یکی از مسائلی که باعث افزایش جذب گردشگران سلامت میشود، اطلاعرسانی و تبلیغ مراکز تخصصی کشورمان در کشورهای منطقه و دیگر مناطق دنیاست و ایران رتبه ۴۱ در زمینه جذب بیماران بینالمللی را دارد.

رئیس اداره گردشگری سلامت افزود: مراکز درمانی میتوانند اقدام به بازاریابی و جذب بیماران بینالمللی کنند، اما بهتر است این کار تخصصی به وسیله شرکتهایی مانند شرکتهای تسهیلگر کشور انجام شود که بیماران براساس نقشه مشخص وارد کشور شده است و خدمات بهداشتی – درمانی را دریافت کنند.

هاشمزاده بیان کرد: وجود شکاف اطلاعاتی و نبود اطلاعرسانی دقیق از سوی شرکتهای تسهیلگر و دیگر سازمانها باعث میشود دلالها از راههای غیرقانونی، گردشگران سلامت را وارد کشور کنند و در مراکز غیراستاندارد که مورد تأیید وزارت بهداشت نیست خدمات بهداشتی – درمانی به آنها ارائه دهند؛ این مسئله باعث میشود بیماران در هنگام بازگشت به کشور خود، رضایت کافی از حوزه پزشکی کشورمان نداشته باشند.

او گفت: سال ۹۶ یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی در زمینه جذب گردشگران سلامت نصیب کشورمان شد که متأسفانه این آمار در سال گذشته به دلیل منابع آماری متناقض، وجود ندارد. وزارت بهداشت به فکر طراحی یک سامانه جامع است که بیماران به صورت دقیق جهت دریافت خدمات بهداشتی – درمانی به مراکز مورد تأیید وزارت بهداشت ارجاع داده شوند.

رئیس اداره گردشگری سلامت ادامه داد: سال ۹۶، ۵۰هزار گردشگر سلامت در مراکز درمانی سراسر کشور بستری شدند که خوشبختانه این آمار در سال ۹۷ به حدود ۷۰ هزار نفر ارتقا پیدا کرده است.

هاشمزاده تاکید کرد: شرکتهای تسهیلگر، نقش زنجیره تأمین را بر عهده دارند که بیماران بینالمللی از مبادی قانونی، جهت درمان جذب بیمارستانها و مراکز درمانی مختلف شوند.

با توجه به اعمال تحریمهای ظالمانه، یکی از راههای کسب درآمدهای ارزی پذیرش بیماران بینالمللی و توریست درمانی است که برای افزایش جذب این بیماران باید امکانات بیمارستانها و مراکز درمانی ایران به طرز درست و دقیقی به کشورهای منطقه معرفی شود.

در حالی که آمریکا دائم به دنبال تهدید ایران است و سعی دارد با ابزارهای گوناگون مسیر درآمد ارزی ایران را محدود کند و بحث تحریم ها را به صورت جدی دنبال می کند، مسوولان کشورمان به ظرفیت قابل توجه گردشگری سلامت بی توجه هستند. امروزه یکی از جدی ترین مشکلات کشورمان، انتقال ارز به داخل کشور است اما اگر گردشگری سلامت را جدی بگیریم، بیماران خارجی با خودشان ارز را به داخل کشور می آورند و بدون آنکه نگرانی داشته باشیم، می توانیم درآمد ارزی قابل توجهی به دست بیاوریم. همچنین معضل تخت خالی که باعث ورشکستگی بیمارستانهای خصوصی شده از سوی معاون کل وزارت بهداشت مطرح شده است. ایرج حریرچی با اعلام اینکه اشغال تخت در بیمارستانهای دولتی بیشتر و کاراتر از بیمارستانهای بخش خصوصی است گفت: بیمارستانهای خصوصی به مدت 30 سال است که اشغال تخت 59 الی 61 درصد را دارند و همیشه 40 درصد تختها به دلیل انحصار در قیمت بالا خالی است و مردم نمیتوانند دسترسی داشته باشند. بنابر این امکانات توریسم درمانی فراهم است و مشکل در نبود سازماندهی مناسب است.