گروه اقتصاد کلان: نفت را تیغ دو دم دانسته اند که هم می تواند مایه سعادت و رفاه مردم یک کشور شود و هم این که به خاطر بی تدبیری و ندانم کاری تصمیم گیران فلاکت و ادبار به همراه بیاورد. اگر با استفاده از درآمد نفت زیرساخت های اقتصادی، عمرانی، بهداشتی و آموزشی ایجاد شود و توسعه پیدا کند و در صندوق ارزی کشور ذخیره شود تا آیندگان از قبل آن به ثروت و رفاه دست یابند زهی کمال مطلوب، وگرنه اگر حیف و میل شود و بخواهد صرف هزینه های جاری کشور شود و اقتصاد را به خود وابسته کند بی تردید موجبات خسارت و درد سر فراوان برای نسل های حاضر و آینده خواهد شد.
از این حیث خبر کشف میدان نفتی جدید در خوزستان با ذخیره حداقل ۵۳ میلیارد بشکه نفت را باید از جنبه های مختلف دید. به نظر می رسد - به خصوص در شرایط فعلی – باید از خام فروشی به سمت تولید فرآورده های نفتی میل کرد تا ضمن ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری، به بهبود وضعیت اقتصاد یاری رساند.
ایجاد اشتغال با کشف میدان جدید نفتی نامآوران
در این راستا عضو کمیسیون انرژی مجلس میگوید: بهرهبرداری گسترده از میدان جدید نفتی نامآوران بهعنوان دومین میدان نفتی کشور به لحاظ بزرگی، علاوهبر اشتغالزایی برای بیکاران، در بعد اصلاح وضعیت معیشتی نیز ظرفیت قابلتوجهی دارد. علی گلمرادی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت افزود: از آنجا که نفت در کشور نقش اول را ایفا میکند کشف میادین نفتی جدید در جنوب کشور میتواند به تولید محصولات پتروشیمی و نفتی بیشتر و نزدیک شدن به اهداف اقتصاد مقاومتی بیانجامد. گلمرادی با بیان اینکه کشف میدان جدید نفتی باعنوان نامآوران اتفاق میمونی برای کشور به لحاظ اقتصادی است چراکه میتواند تغییراتی در وضعیت معیشت و کاهش بیکاری ایجاد کند، افزود: بهرهبرداری گسترده از این میدان علاوهبر پوشش جمع کثیری از بیکاران، در بعد اصلاح وضعیت معیشتی نیز ظرفیت قابلتوجهی دارد. وی بهرهگیری از ظرفیتهای اقتصادی و شغلی این میدان را نیازمند برنامهریزی صحیح، منسجم و مدون دانست و گفت: همچنین باید از ظرفیت بخش خصوصی برای رونق اکتشافات و ایجاد صنایع پایین دستی برای آن استفاده مفید کرد.
آیا دولت روحانی هنر جدا کردن بودجه از نفت را داشت؟
رییس جمهور در جریان سفر به کرمان با اشاره به اینکه در هیچ دورهای فروش نفت کشور اینچنین کاهش نیافته و مشکل نداشته بود، گفت: ممکن است فردی که به مسائل اقتصادی و بودجهای آشنایی نداشته باشد بگوید نفت به فروش نرسد و بعداً نفتمان را میفروشیم. اشکال ندارد میتوان درب همه معادن و منابع را قفل کرد. روحانی افزود: درب همه معادن را میتوان بست تا بعدها از آن ستفاده شود یا میتوان زمینهای کشاورزی را کنار گذاشت و درب آنها را بست تا بعدها برداشت محصولات انجام شود. یا درب این منابع گازی را که برداشت و به مردم عرضه میشود، بست تا بعدها از آن استفاده کرد. رئیس جمهور همچنین ادامه داد، منابع بزرگ خدادادی برای ستفاده است، در تخته کردن هنر نیست، بلکه باز کردن هنر است. یک اقتصاددان درباره اظهارات رئیس جمهور گفت: موضوع هنر نبودن بستن چاههای نفت و معادن تنها یک سفسطه بوده و هر عقل سلیمی میداند در شرایطی که فروش نفت کشور محدود شده بایستی اقدامات لازم برای چنین وضعیتی در دستور کار قرار میگرفت. به گزارش تسنیم ابراهیم رزاقی افزود: در شرایط فعلی مقاومت ردن یا تسلیم شدن مسئله اصلی کشور است و در این فضا نباید گرفتار مباحث بیربط سیاسی شد.وی با اشاره به سخن رئیس جمهور گفت: بستن چاه های نفت ه معنای خارج کردن و کنار گذاشتن درآمدهای نفتی نیست و این موضوع بسیار روشن است.رزاقی ادامه داد: ما نفت صادر میکنیم، اما سطح صادرات ما و همچنین قیمت نفت به هر حال در ماههای اخیر بسیار کاهش یافته است، برخی اوقات هم مشاهده می شود که صادرات یک بطری آب از صادرات نفت بهینهتر است.وی با بیان اینکه تکیه صرف به نفت که یک سرمایه خدادادی است اثرات نامطلوبی بر اقتصاد دارد، گفت: وقتی تنها روی خامفروشی تأکید میشود بالاخره این منابع روزی به پایان میرسد، اما سؤالی که وجود دارد این است "این پولها و درآمدها در کجا هزینه شده، چقدر اشتغال ایجاد کرده و چه به میزان به تقویت تولیدکنندگان داخلی کمک کرده است؟".استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران گفت: درآمدهای حاصل از خامفروشی باید در محلی استفاده میشد که واردات کالای مصرفی کاهش یابد. ما باید خود را آماده می کردیم تا در شرایط تحریمی مثل امروز تولید داخل در شرایط بهتری قرار میگرفت.
نهی از خام فروشی
این اقتصاددان، با انتقاد از خامفروشی نفت در سالهای اخیر با وجود تهدیدهای تحریم گفت: در 6 سال دولت آقای روحانی نزدیک به 300میلیارد دلار واردات انجام شده که با این ارقام بایستی 15میلیون شغل ایجاد می شد؛ اما با حمایت صرف از واردات تعداد قابلتوجهی از کارگران واحدهای تولیدی بیکار شدهاند. به گفته رزاقی، غرب در همه شرایط به نفت خام کشورهای صادرکننده نفت نیاز دارد و باید برای تغییر این شرایط اقداماتی را انجام میدادیم که یکی از مهمترین آنها جداکردن نفت از بودجه بود. وی گفت: ایده جدا کردن نفت در بودجه در اینجا بهعنوان بستن درب چاههای نفت استفاده شده است که ظاهراً آقای روحانی این موضوع را به گونه دیگر تعبیر کردند. رزاقی در ادامه مباحث خود در خصوص تسلط خامفروشی در صادرات و درآمدهای کشور گفت: بهصورت میانگین 20میلیون تن در هر سال محصولات پتروشیمی به صورت خام صادر میشود که فقط به ازای هر یک میلیون تن صادرات متأسفانه 200 شغل ایجاد میشود. رزاقی ادامه داد: این میزان اشتغالزایی در این حوزه با وجود هزینههای بسیار زیاد عددی غیرمنطقی به نظر میرسد. در این راستا باید ریلگذاری از خامفروشی به تولید فرآوردهها تغییر کند تا به ازای هر یکمیلیون تن صادرات محصولات فرآوری شده پتروشیمی 250هزار شغل ایجاد شود.
