مهدی رضاخانی
روزنامه نگار
از سال 2014 کشورهای روسیه، قزاقستان، بلاروس اتحادیه اقتصادی اورآسیا را پایه گذاری نمودند که بعدا کشورهای ارمنستان و قرقیزستان هم به آن پیوستند. مجموعه کشورهای اتحادیه اورآسیا دارای بیش از 20 میلیون کیلومتر مربع وسعت و 180 میلیون نفر جمعیت می باشند و از نظر منابع طبیعی و... زیر زمینی یکی از مناطق غنی جهان بشمار می آیند. هدف از تاسیس این اتحادیه تسهیل تجارت بین اعضا از طریق ایجاد بازار مشترک، کاهش تعرفه ها و مقرارت گمرکی و حمایت و هماهنگی در تبادلات تجاری می باشد. با توجه به تنوع بازار و منایع کشورهای عضو یرای ایران یک فرصت قابل توجهی است تا بتواند همکاری های متعددی را در زمینه صدور کالا، ترانزیت و حمل و نقل و همکاری های مشترک با این اتحادیه پایه گذاری کند. بازار 180 میلیونی اورآسیا که به بسیاری از کالاهای ایران نیازمند است، دریچه ای بر اقتصاد ایران می گشاید که می تواند حجم مبادلات تجاری با این اتحادیه را از نزدیک به 1 میلیارد فعلی به چند برابر افزایش دهد. اکنون یکی از موانع مهم صادرات به این کشورها بویژه روسیه موانع گمرکی است. موافقت نامه ایران با اتحادیه اوراسیا بخش مهمی از این موانع از جمله تعرفه های گمرکی را برای اکثر کالاهای صادراتی برطرف می کند. بنابراین اکنون این فرصت یرای تولیدکنندگان ایرانی وجود دارد که بازار خود را در این کشورها توسعه داده و ظرفیت های خود را برای تولید کالاهای مورد نیاز این بازار بکار گیرند. موقعیت جغرافیایی ایران می تواند اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به آب های گرم خلیج فارس و به منطقه خاورمیانه متصل کند. اگر شرایط زیرساخت های ترانزیتی ایران بهبود یابد می توان بر درآمدزایی از این طریق حساب ویژه ای باز کرد و از این لحاظ عضویت در این اتحادیه می تواند درآمد سرشاری را نصیب ایران کند. منطقه آزاد مورد توافق در موافقتنامه اخیر و بنادر شمالی ایران بویژه بندر امیرآباد نقش مهمی در فعال سازی این کریدور ایفا خواهند کرد. همچنین توسعه خطوط ریلی ایران و بازاریابی و برنامه ریزی برای بهره برداری مناسب از این موقعیت برای ایران و متقابلا کشورها عضو اوراسیا دست آورد بزرگی به بار خواهد آورد. توانمندی ها و تجارب ایران در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع فولاد و دیگر صنایع معدنی و صنعتی بستر لازم را برای سرمایه گذاری های مشترک و همکاری های متقابل فراهم می نماید. دامنه این همکاری می تواند به کشورهای ثالث و صدور کالا به خارج از محدوده اتحادیه نیز گسترش یابد بویژه اینکه ظرفیت افزایش اعضاو گسترش فعالیت و تبدیل این اتحادیه به یکی از قطب های اقتصادی منطقه ای و فرامنطقه ای نیز وجود دارد. کشاورزی محور دیگر همکاری های ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. استعداد طبیعی کشورهای اورآسیا در تولید مواد غذایی بویژه غلات می تواند ایران را در حوزه صتایع تبدیلی تا کشت های فرامرزی فعال نماید. ایران در این زمینه دارای ظرفیت های بسیاری است. صنعت ماکارونی و کشت های گلخانه ای تا خشکبار، دامپروری و خوراک دام طیور نمونه های برای همکاری در این عرصه ها می باشد. تنوع آب و هوایی ایران برای مردمان کشورهای سردسیر اوراسیا مناطقی جذاب و مفرح است. بویژه اینکه در ایام سرد سال سواحل جنوبی ایران جاذبه های گردشگری بی نظیری برای مردمان این کشورها محسوب می شود. همانطور که گردشگران ایرانی هم متقابلا می توانند از موقعیت های توریستی جذاب این کشورها بهره مند گردند. ظرفیت های همکاری ایران با اتحادیه اوراسیا بسیار گسترده و متنوع است و در صورت بهره گیری مناسب می تواند تحول مهمی در اقتصاد منطقه یوجود آورد.
