سلامت نیوز:لابد برای یک بار هم که شده موقع تعطیلی یکی از ادارات بزرگ یا یک وزارتخانه پرجمعیت دیده‌اید که چه حجمی از خودروهای شخصی وارد خیابان می‌شود و چه گره بزرگی در ترافیک به‌وجود می‌آورد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ،خدا به دادتان برسد اگر سواره باشید و درست در لحظات تعطیلی وارد سیلاب ماشین‌هایی شوید که از در آن اداره و کوچه پس‌کوچه‌های اطرافش به رودخانه خروشان خیابان می‌ریزد.بعد از خودتان می‌پرسید چرا باید یک کارمند محترم که مجبور است دوبار در روز یک مسیر مشخص را از خانه به اداره برود و از اداره به خانه برگردد، با هزار استرس اتومبیل شخصی‌اش را بردارد و سر صبحی یک ساعت دنبال جای پارک بچرخد و جریمه‌های آنچنانی ودستبرد زدن‌های گاه و بی‌گاه را به‌جان بخرد؟ آیا این یک آسیب فرهنگی است؟
آیا همه می‌خواهند شیشه‌های اتومبیل را بالا بزنند و ساعت‌ها ترافیک را با یک موسیقی ملایم پشت سر بگذارند اما اعصاب‌شان را توی اتوبوس و مترو فرسوده نکنند؟ آیا ما دیگر چشم دیدن یکدیگر را نداریم؟ زمینه‌های فرهنگی این مسأله بماند برای بعد، اینجا می‌خواهم ببینم حذف سرویس کارکنان ادارات در سال 90 چقدر روی استفاده از اتومبیل شخصی اثر گذاشته.
معاونت راهبردی ریاست جمهوری در سال 90 بر اساس بند ح ماده 145 قانون برنامه پنج ساله چهارم توسعه، به بهانه هزینه بالای سرویس کارکنان ادارات، آن را حذف کرد و در عوض مبلغی را به‌عنوان یارانه ایاب و ذهاب در نظر گرفت که به‌صورت مستقیم پرداخت می‌شود.محمد علیخانی رئیس کمیته حمل و نقل شورای شهر تهران که یکی از مخالفان این طرح است می‌گوید:
«متأسفانه این اشتباهی بود که در دولت قبل صورت گرفت و با حذف سرویس کارکنان و همین طور اعطای وام به هر کارمند برای تشویق به خرید خودرو مشکل ترافیک را پیچیده‌تر کرد.
در حال حاضر یکی از معضلات وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی، رفت و آمد کارکنان به محل کارشان با خودرو شخصی است. کارمندان به‌دلیل نبود فضای کافی مجبورند خودروهای خود را در کوچه‌ها و خیابان‌های اطراف محل کارشان پارک کنند که خود این مسأله باعث ترافیک و ایجاد مزاحمت برای ساکنان آن منطقه می‌شود.»علیخانی در ادامه با بیان اینکه کیفیت و در دسترس بودن وسایل حمل و نقل عمومی می‌تواند مردم را به استفاده از این وسایل تشویق کند، می‌گوید:
«درحال حاضر از لحاظ کمیت و کیفیت به‌دنبال افزایش ناوگان حمل و نقل عمومی در کشور هستیم و دولت هم در راستای تکالیفی که دارد حدود 6 هزار میلیارد تومان برای خرید سه هزار دستگاه اختصاص داده است که 50 درصد آن سهم تهران و 50 درصد سهم باقی کلانشهرها خواهد بود.
البته پیش از این هم حدود 500 میلیارد تومان اوراق مشارکت برای خرید اتوبوس اختصاص داده شده بود که دنبال افزایش آن به هزار میلیارد هستیم تا از این طریق بتوانیم حدود هفتصد یا هشتصد دستگاه دیگر اتوبوس خریداری کنیم. همچنین شورای اقتصاد مصوبه‌ای برای خرید واگن مترو داشت که قرار است اعتبارات آن از سوی دولت تأمین شود.
تا سال 1400در تهران به 11هزار اتوبوس نیازداریم که درحال حاضر 5 هزار و 900 دستگاه بیشتر نیست. قاعدتاً کارکنان دولت هم بخشی از شهروندان هستند و اگر خدمات حمل‌و‌نقل عمومی گسترش پیدا کند، آنها هم تشویق خواهند شد که کمتر از خودروی شخصی استفاده کنند.»براساس یک پژوهش مبتنی بر آمار که معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران در بهار 97 انجام داده، نظرسنجی از 10هزار و 996 کارمند در 24 دستگاه اجرایی، نشان می‌دهد کارکنان شرکت عمران پرند، بیش از سایر کارکنان از خودروی شخصی استفاده می‌کنند و کارکنان اداره کل منابع طبیعی استان تهران کمتر از بقیه؛ اما جالب اینکه هر دو تمایل به دریافت هزینه ایاب و ذهاب را به جای بازگشت سرویس کارکنان دارند. البته همان‌طور که اشاره شد، این نظرسنجی مربوط به بهار 97 و پیش از گرانی بنزین است.
در این میان کارکنان آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک، بالاترین تمایل را برای استفاده از سرویس اداری دارند و انگیزه‌ای برای دریافت هزینه نقدی ایاب و ذهاب نشان نمی دهند همچنانکه کارکنان شرکت برق منطقه‌ای تهران به هیچ وجه نمی‌خواهند از سرویس‌های اداری استفاده کنند و بیشترین تمایل را به دریافت هزینه نقدی ایاب و ذهاب به ثبت رسانده‌اند.
براساس ضوابط اجرایی قانون بودجه سال 1398 کل کشور، مبلغ ایاب و ذهاب کارمندانی که از سرویس سازمانی استفاده نمی‌کنند؛ در تهران ماهیانه حداکثر یک میلیـون و 390 هـزار ریال و در شهـرهـای دارای 500 هزار نفر جمعـیـت و بالاتر مــاهیـانه حداکثر 920 هزار ریال، مهدکودک برای زنان کارمند دستگاه‌های اجرایی فاقد مهدکودک دولتی به ازای هر فرزند زیر شش سال، ماهیانه حداکثر یک میلیون و یکصد هزار ریال قابل پرداخت است.مسعود رنجبریان، مدیرکل برنامه‌ریزی معاونت حمل‌و‌نقل ترافیک شهرداری می‌گوید:
«دلیل اصلی که باعث شد هیأت وزیران مصوبه منع استفاده از سرویس ایاب و ذهاب کارکنان دولتی را صادر کند، وجود اتوبوس‌های قدیمی و از رده خارج با آلایندگی بسیار شدید بود که در اداره‌های دولتی استفاده می‌شد. بنابراین 9 سال پیش تصمیم بر آن شد که اتوبوس یا مینی بوس‌های سرویس کارکنان ادارات و سازمان‌های دولتی که از رده خارج هستند، جمع‌آوری شوند.
البته آن زمان مسئولان به‌دنبال این موضوع بودند که کارمندان دولتی یا اداره‌های مختلف به جای استفاده از سرویس، از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی مثل مترو و اتوبوس استفاده کنند یا اگر همچنان اتوبوس‌هایی به‌عنوان سرویس کارکنان مورد استفاده قرار می‌گرفت، مکلف به‌داشتن معاینه فنی و عاری از هرگونه آلایندگی باشند اما از آنجایی که این روند به خوبی پیش نرفت دستور جمع‌آوری سرویس کارکنان صادر شد که نتیجه آن استفاده عده زیادی از خودروهای شخصی بود و آن گروه از افراد هم که خودرویی نداشتند برای آنکه راحت تر به محل کار خود برسند، برای خرید خودرو یا موتورسیکلت به تکاپو افتادند.»
وی در ادامه عنوان می‌کند: «چند سال پیش از آنجایی که وضع آلودگی هوا و ترافیک بیشتر از گذشته شده بود، شهرداری تهران به وزارت کشور پیشنهاد احیای سرویس کارکنان دولت با استفاده از خودروهای سالم و بدون آلایندگی را داد که متأسفانه این پیشنهاد مورد موافقت قرار نگرفت. به‌هرحال به‌دلیل آنکه مصوبه لغو سرویس ایاب و ذهاب کارکنان دولت از سوی هیأت وزیران وقت صادر شده بود، پیشنهاد احیای این قانون هم باید از سوی مسئولان هم سطح باشد.همچنین باتوجه به اینکه در زمان بودجه‌ریزی در کشور هستیم بهتر است نمایندگان مجلس شورای اسلامی بابت حمل‌و‌نقل عمومی شهرها فکری اساسی کنند.
چراکه درحال حاضر بودجه‌ای که برای این کار پیشنهاد شده بسیار ناچیز است. بخصوص در کلانشهرها که نیاز است ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی را به جایی برسانند که دیگر نیاز نباشد مردم با خودروهای شخصی خود در خیابان‌ها تردد کنند.
درواقع وقتی مردم ببینند اتوبوس یا مترویی که از آن استفاده می‌کنند تمیز است و آلایندگی ندارد و خیلی سریع آنها را به مقصد می‌رساند دیگر با خودروی شخصی بیرون نمی‌آیند.»داوود محمدی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز به کار کارشناسی پیش از بازگشت سرویس کارکنان تأکید دارد و می‌گوید:
«چنانچه بخواهیم یکبار دیگر سرویس کارکنان دولت را راه‌اندازی کنیم نیاز به برنامه‌ریزی، درنظر گرفتن بودجه و یکسری کادر اداری جدید داریم که در این باره دولت باید آسیب شناسی و کار کارشناسی دقیقی انجام دهد. همچنین باید آمار دقیقی از کارکنان داشته باشیم و بدانیم به چه تعداد وسیله برای حمل‌و‌نقل آنها نیاز است و اینکه این جابه‌جایی تا چه حدی می‌تواند به ما کمک کند. در این میان هم نکته حائزاهمیت حفظ حرمت کارمندان و معلمان است و باید در جهت رفاه آنها هر اقدامی که لازم است انجام دهیم.
بنابراین معتقدم امکانش هست و پیشنهاد خوبی است اما باید بیشتر بررسی شود.»داوود محمدی در ادامه با اشاره به اینکه آلودگی هوای تهران بسیار جدی شده و لازمه آن این است که فکر اساسی صورت گیرد، می‌گوید: «برخی نهادها و سازمان‌ها در این خصوص اقداماتی انجام داده‌اند اما مؤثر واقع نشده و باید فکر اساسی شود. چرا که مردم از این وضعیت رنج می‌برند و انواع بیماری‌ها بخصوص بیماری‌های لاعلاج ناشی از این آلودگی‌ها هر روز افزایش پیدا می‌کند.»
همچنان که اشاره شد بر اساس آمار، کارکنان شرکت عمران پرند با 88 درصد استفاده از خودروی شخصی در صدر جدول هستند اما دستگاه‌هایی با درصد دورقمی در این جدول کم نیست؛ از جمله اداره کل فنی حرفه‌ای استان تهران با 54 درصد، اداره کل هواشناسی استان تهران با 84 و نیم درصد، استانداری تهران 51 و نیم درصد، اداره کل امور مالیاتی شهر و استان تهران 72 درصد، برق تهران با 50 درصد و...
