معاملات آپشن سکه به سبک آمريکايي در بورس کالا ايجاد ميشود
توليدکنندگان و مصرفکنندگان کالاهاي مختلف و سرمايه گذاران نياز به پوشش ريسک در مقابل تغييرات نرخ دارند که راهاندازي و توسعه قراردادهاي آتي و آپشن در بورس کالاي ايران ميتواند اين نياز فعالان اقتصادي را پوشش دهد.
به گفته دبيرکل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار، طي سالهاي گذشته بيشتر حجم معاملات بورس کالاي ايران را معاملات فيزيکي تشکيل ميداد، اما اين بورس در چند سال اخير به سمت توسعه بازار مالي به خصوص ابزارهاي مشتقه حرکت کرده که البته هنوز در ابتداي راه است. به نقل از ايسنا، روح الله ميرصانعي اظهار داشت: راهاندازي قرارداد اختيار معامله سکه يکي از مواردي است که به افزايش حجم معاملات مشتقه در بورس کالا کمک ميکند که رفته رفته با آشنايي فعالان بازار از نحوه اين گونه معاملات، قراردادهاي مشتقه بر روي ساير کالاها نيز راهاندازي خواهد شد. ميرصانعي تاکيد کرد: در حال حاضر معاملات آتي سکه نمونه موفقي از ايجاد بازار آتي در بورس کالاست و وقت ورود ساير کالاها به قراردادهاي آتي نيز فرارسيده است؛ در بورسهاي کالايي معتبر دنيا عمده حجم معاملات در بازارهاي مالي و مشتقه انجام ميشود و در بورس کالاي ما نيز با توجه به تثبت معاملات فيزيکي، توسعه بازار مالي در اولويت برنامهها قرار دارد. او با بيان اينکه در بورسهاي بزرگ دنيا مانند LME، بازار مشتقه براي فلزات رنگي و شمش فولاد با مکانيسمهاي پيشرفته وجود دارد، تصريح کرد: بورس کالا نيز به سکه اکتفا نخواهد کرد و محصولات ديگري به صورت آتي و آپشن مورد معامله قرار خواهند گرفت.
پوشش تغييرات قيمتي
دبير کل کانون کارگزاران با اشاره به اينکه توليدکنندگان و مصرفکنندگان کالاهاي مختلف نياز به پوشش ريسک در مقابل تغييرات نرخ دارند، عنوان کرد: اين بازارهاي جديد در اقتصاد ما يعني معاملات آپشن و آتي ابزاري هستند که اين افراد ميتوانند با بهره گرفتن از آن، فعاليت خود را در مقابل تغييرات نرخ پوشش دهند و به عبارتي سرمايه خود را بيمه کنند.
وي اضافه کرد: فعالان اقتصادي با توسعه اين ابزارها ميتوانند استراتژيهاي مختلفي در بازار مشتقه اتخاذ کنند و با خيال آسوده تري به فعاليت توليد و همچنين سرمايه گذاري بپردازند. ميرصانعي با اشاره به جزئيات معاملات آپشن سکه گفت: در ابتداي راهاندازي معاملات آپشن سکه، يکسري محدوديت براي اين قرارداد گذاشته شد به طوريکه در گام اول فقط آپشن خريد راهاندازي شده که با استقبال بالاي معامله گران، آپشن فروش نيز ظرف مدت کوتاهي در بورس کالا عملياتي شد.
وي همچنين به سبک اعمال اروپايي اشاره کرد و توضيح داد: تفاوت معاملات آپشن اروپايي با آمريکايي در اين است که معاملات آپشن اروپايي فقط در سررسيد قابليت اعمال دارند، اما آپشن آمريکايي از زمان خريد تا سررسيد امکان اجرايي دارند. او با بيان اينکهامکان دارد معاملات آپشن سکه به سبک آمريکايي هم در بورس کالا ايجاد شود، تاکيد کرد: با استفاده از قرارداد اختيار معامله سکه، فعالان اين بازار ميتوانند از استراتژيهاي ترکيبي بهرهمند شوند و در مقابل تغييرات نرخ خود را بيمه کنند که در آينده با راهاندازي آپشن کالاهاي ديگر، فعالان آن بازارها نيز چنين مزيتي خواهند داشت.
دبيرکل کانون کارگزاران در پاسخ به اين سوال که تفاوت معاملات آپشن با آتي چيست؟ گفت: معاملات آپشن همان طور که از نام آن برميآيد يک امکان براي خريدار ايجاد ميکند. براي مثال قرارداد اختيار خريد به او اين امکان را ميدهد که کالايي را بخرد يا نخرد. به عنوان نمونه خريداري در معاملات آپشن سکه وارد ميشود و مثلا اختيار خريد يک سکه را به قيمت يک ميليون و ۲۰۰ هزار تومان در ۶ ماه آينده با ۵۰ هزار تومان خريداري ميکند. اگر در سررسيد سکه بيشتر از اين مبلغ -با احتساب هزينه خريد قرارداد بود، آن را ميخرد و سود ميکند، اما اگر کمتر بود اين اختيار را دارد که آن را خريداري نکند و به همان ۵۰ هزار تومان اول را که پرداخت کرده، ضرر کند. اين در حالي است که خريدار در بازار آتي سکه، بايد مبلغي که در زمان خريداري اوراق آتي تعهد کرده است را بپردازد؛ چه قيمت در سررسيد بالا رفته باشد و چه افت کرده باشد.
ميرصانعي در پايان اقدامات بورس کالا در راهاندازي بازارهاي مالي جديد را مثبت ارزيابي کرد و گفت: امروز توسعه بازارهاي جديد و حرکت به سمت ابزار مشتقه براي بورس کالا به يک دغدغه تبديل شده که اين اتفاقي خوشايند براي بازار سرمايه است؛ در اين بين با همراهي سازمان بورس و کارگزاران به طور حتم بورس کالا و ساير ارکان بازار سرمايه در طراحي و اجراي بازارهاي جديد موفق عمل خواهند کرد.
شنبه 25 دي ماه کليد ميخورد:
قراردادهاي تعريف شده از نوع اختيار فروش است. سرمايه گذاران فقط ميتوانند نسبت به اخذ موقعيت خريد در نمادهاي ايجاد شده اقدام کنند و اخذ موقعيت فروش تنها به منظور بستن موقعيتهاي خريد قبلي اخذ شده، امکان پذير خواهد بود. قراردادهاي اختيار معامله فروش بر روي سهام پايه شرکتهاي ملي صنايع مس ايران، فولاد مبارکه اصفهان و ايران خودرو، از روز شنبه مورخ 25 دي ماه در بورس تهران آغاز به کار ميکند.
به نقل از اداره ابزارهاي نوين مالي شرکت بورس، طبق ماده 7 دستورالعمل معاملات قراردادهاي اختيار سهام، در اولين روز معاملاتي هر زيرگروه هم ماه، حداقل يک قرارداد اختيار معامله در سود، يک قرارداد اختيار معامله بي تفاوت و يک قرارداد معامله در زيان درج ميشود. همچنين نام فارسي قراردادهاي اختيار معامله مشتمل بر سهم پايه -قيمت اعمال- تاريخ سر رسيد است. لازم به ذکر است که نمادهاي مذکور با حرف ط آغاز ميشوند.
براين اساس سبک اعمال قراردادهاي فوق از نوع اروپايي بوده، به اين معنا که فقط در سررسيد قابليت اعمال خواهند داشت.
همچنين نحوه اعمال، نحوه اعمال قراردادها به صورت غيرخودکار است. به اين ترتيب که دارندگان موقعيت باز خريد در صورت تمايل به اعمال بايد درخواست اعمال خود را از طريق کارگزار مربوطه و مطابق با قرارداد مشتري -کارگزار- ، به اتاق پاياپاي اعلام کنند. لازم به ذکر است قراردادهاي تعريف شده از نوع اختيار فروش است. سرمايه گذاران فقط ميتوانند نسبت به اخذ موقعيت خريد در نمادهاي ايجاد شده اقدام کنند و اخذ موقعيت فروش تنها به منظور بستن موقعيتهاي خريد قبلي اخذ شده، امکان پذير خواهد بود. در ضمن تسويه در قراردادهاي اختيار معامله سهام به سه صورت صرفاً نقدي، اول نقدي بعد فيزيکي و صرفاً فيزيکي امکانپذير است.