حسین ابوالفتحی
روزنامه‌نگار
بخش عظیمی از جریان تولید کشور در شهرک‌ها و نواحی صنعتی اتفاق می‌افتد و طبیعی است که این شهرک‌ها و نواحی صنعتی هرقدر پویاتر و فعال‌تر باشند، شرایط بهتری پیش روی بخش تولید خواهد بود. ناگفته پیداست که وقتی حال عمومی بخش تولید در کشور خوب باشد. اثرات آن علاوه بر بخش اقتصاد، به شکلی کاملا ملموس در جامعه هم نمود پیدا خواهد کرد. سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و شرکت‌های استانی تابعه آن اکنون با دارا بودن 509 شهرک و 340 ناحیه صنعتی و 5 منطقه ویژه اقتصادی درحال بهرهبرداری، 85 شهرک و ناحیه صنعتی تخصصی، 6 شهرک فناوری، 40 مرکز خدمات فناوری و کسب و کار، ۲مجتمع فناوری اطلاعات و خدمات نرم افزاری، 100 هزار و 58 قرارداد منعقده و بهرهبرداری از 49 هزار و 882 واحد صنعتی و سه هزار و 270 واحد کارگاهی، زمینه اشتغال مستقیم 998 هزار و 595 نفر را در سراسر کشور فراهم کرده است.
به طور کلی از کانال شهرک‌ها و نواحی صنعتی دو مسیر برای توسعه و رونق بخش تولید در کشور وجود دارد. اولین راه، آن است که تعداد این شهرک‌ها و نواحی صنعتی در حال بهرهبرداری افزایش یابد که این مورد در جای خود در حال پیگیری است و بر اساس یک برنامه زمانبندی شده پیش می‌رود. اما راه و مسیر دوم تعریف سازوکار و رو‌ش‌هایی است با هدف افزایش ظرفیت تولید در همین شهرک‌ها و نواحی صنعتی در حال بهرهبرداری؛ که البته مسیر دوم نیاز به جدیت و انگیزه مضاعف از سوی متولیان آن دارد.
یکی از این سازوکارها بازگرداندن واحدهای تولیدی راکد و نیمه راکد به چرخه تولید است که خوشبختانه این مورد یکی از مهمترین برنامه‌های سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی است و توجه به آمار موجود در این بخش میزان جدیت متولیان آن را به خوبی نشان می‌دهد. طبق آمار رسمی از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه 860 واحد صنعتی تعطیل یا نیمه‌تعطیل احیا شده و به چرخه تولید بازگشته‌اند که البته با توجه به گذشت 2 ماه دیگر از این مدت 9 ماهه حتما این آمار بیشتر هم شده است. ساز و کار دیگر، افزایش ظرفیت تولید در واحدهایی است که اگرچه توان تولید با ظرفیت بیشتر را در درون خود دارند اما به دلایلی مجبور شده‌اند با توانی پایین‌تر از ظرفیت تولیدشان فعالیت کنند. حال این دلایل می‌توانند مشکلات مالی، عدم دسترسی به مواد اولیه کافی، نبود بازار فروش، ضعف در زیرساخت‌های شهرک یا ناحیه صنعتی و یا هر دلیل دیگری باشند. نکته‌ای که در اینباره باید به آن توجه کرد اینکه افزایش ظرفیت واحدهای تولیدی، به مراتب هزینه و سرمایه بسیار کمتری نسبت به ایجاد و ساخت یک واحد صنعتی جدید به همراه خواهد داشت. لذا سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در این زمینه با تدوین یک رویکرد هدفمند، بخش قابل توجهی از توان و انرژی خود را معطوف به افزایش ظرفیت تولید واحدهای صنعتی و تولیدی کرده است و به نتایج درخشانی هم دست یافته است. طبق آمار رسمی در حال حاضر 16520 واحد صنعتی و تولیدی در کشور شناسایی شده‌اند که امکان افزایش ظرفیت تولید در آنها وجود دارد که از این تعداد طبق برنامه سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی باید در سال 1401 تعداد 3300 واحد صنعتی با افزایش ظرفیت تولید مواجه شوند که از این تعداد تا پایان 6 ماهه اول سال جاری 533 واحد با افزایش ظرفیت قطعی همراه بوده‌اند. استراتژی دیگر، گسیل سرمایه‌های جدید به داخل شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور با هدف سرمایه‌گذاری و ایجاد واحدهای صنعتی و تولیدی جدید است که در این زمینه هم گام‌های بسیار خوبی برداشته شده است. طبق آمار رسمی در پایان شش ماهه اول سال 1401 تعداد 1676 قرارداد جديد با متقاضيان سرمايه‌گذاري از سوی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی منعقد شده است که این تعداد تا پایان سال رشد قابل توجهی هم خواهد داشت. ضمن اینکه این سازمان در بحث واگذاری زمین به متقاضیان سرمایه‌گذاری، توسعه زیرساخت‌های شهرک‌ها و نواحی صنعتی، الکترونیکی کردن فرایندها و ... هم گام‌های اساسی برداشته است.
همه آنچه که گفته شد نشان از آن دارد که سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی با چشمانی کاملا باز روند ایجاد رونق در بخش تولید کشور را دنبال می‌کند. این را، هم از روی استراتژی‌های کلان این مجموعه می‌توان دریافت و هم از روی میزان ارتقای کمی و کیفی مولفه‌های عملکردی آن. اگرچه که باید پذیرفت که مدت‌هاست کشور به واسطه شرایط سختی که در عرصه بین‌المللی با آن مواجه شده، حال و روز خوشی ندارد و چرخ‌های اقتصادی‌اش به کندی می‌چرخد.
