تجارت آنلاین ديدگاه کارشناسان در خصوص پيشنهاد اخير بانک مرکزي را ارزيابي کرد؛
اقتصاد کلان: روز گذشته رئيس کل بانک مرکزي جزييات لايحه پيشنهادي حذف ٤ صفر از پول ملي را در پنج بند تشريح کرد. به گزارش تجارت به نقل از روابط عمومي‌بانک مرکزي، عبدالناصر همتي اين 5 بند را به اين شرح اعلام کرد:
اقتصاد کلان: روز گذشته رئيس کل بانک مرکزي جزييات لايحه پيشنهادي حذف ٤ صفر از پول ملي را در پنج بند تشريح کرد. به گزارش تجارت به نقل از روابط عمومي‌بانک مرکزي، عبدالناصر همتي اين 5 بند را به اين شرح اعلام کرد:
١- لازمه اجرايي شدن اين طرح، تصويب دولت و تاييد مجلس است که اميدوارم تحقق يابد.
٢- يک فرايند زمان بر به لحاظ حقوقي و فني دارد و بر مبناي برآورد کارشناسان ما، اجراي آن نزديک دو سال طول مي‌کشد.
٣- اين اقدام در کنار ساير اقدامات اساسي بانک مرکزي براي اصلاح نظام بانکي و بکارگيري ابزارهاي نوين سياست‌هاي پولي و شيوه‌هاي جديد و کارآمد نظارت بر بانک‌ها خواهد بود و عملياتي شدن آن عملاً متأخر بر اصلاحات بانکي خواهد بود.
4- بعد از قانوني شدن، پول‌هاي جديد به تدريج و با جايگزيني آنها با اسکناس‌هاي فرسوده قبلي وارد چرخه مي‌شوند و هزينه آن قابل مقايسه با هزينه چاپ حجم زياد اسکناس‌هاي فعلي نخواهد بود.
٥- اصلاح نرخ برابري پول ملي از طريق حذف صفرها وجهه پول ملي را در صحنه بين المللي ارتقا مي‌بخشد و اقدامي‌است که در بسياري از کشورها در کنار ساير اقدامات، سرآغازي براي اصلاحات جدي اقتصادي است.
١- لازمه اجرايي شدن اين طرح، تصويب دولت و تاييد مجلس است که اميدوارم تحقق يابد.
٢- يک فرايند زمان بر به لحاظ حقوقي و فني دارد و بر مبناي برآورد کارشناسان ما، اجراي آن نزديک دو سال طول مي‌کشد.
٣- اين اقدام در کنار ساير اقدامات اساسي بانک مرکزي براي اصلاح نظام بانکي و بکارگيري ابزارهاي نوين سياست‌هاي پولي و شيوه‌هاي جديد و کارآمد نظارت بر بانک‌ها خواهد بود و عملياتي شدن آن عملاً متأخر بر اصلاحات بانکي خواهد بود.
4- بعد از قانوني شدن، پول‌هاي جديد به تدريج و با جايگزيني آنها با اسکناس‌هاي فرسوده قبلي وارد چرخه مي‌شوند و هزينه آن قابل مقايسه با هزينه چاپ حجم زياد اسکناس‌هاي فعلي نخواهد بود.
٥- اصلاح نرخ برابري پول ملي از طريق حذف صفرها وجهه پول ملي را در صحنه بين المللي ارتقا مي‌بخشد و اقدامي‌است که در بسياري از کشورها در کنار ساير اقدامات، سرآغازي براي اصلاحات جدي اقتصادي است.
• فرايند اجراي طرح
بر اساس اين لايحه که لازمه اجراي آن، تاييد در دولت و سپس تصويب در مجلس است، قرار است بر اساس عرف چند ده ساله بين مردم هر ۱۰ هزار ريال را معادل يک تومان لحاظ کند. البته اين اقدام در صورت تصويب هم يک فرايند زمان‌بر به لحاظ حقوقي و فني دارد و طبق گفته رييس کل بانک مرکزي و برآورد کارشناسان اين بانک، "اجراي آن نزديک به دو سال طول مي‌کشد" و بعد از قانوني شدن، پول‌هاي جديد به تدريج جايگزين اسکناس‌هاي فرسوده قبلي خواهد شد که البته همتي اظهار کرده که "هزينه اين امر قابل مقايسه با هزينه چاپ حجم زياد اسکناس‌هاي فعلي نيست".
بر اساس اين لايحه که لازمه اجراي آن، تاييد در دولت و سپس تصويب در مجلس است، قرار است بر اساس عرف چند ده ساله بين مردم هر ۱۰ هزار ريال را معادل يک تومان لحاظ کند. البته اين اقدام در صورت تصويب هم يک فرايند زمان‌بر به لحاظ حقوقي و فني دارد و طبق گفته رييس کل بانک مرکزي و برآورد کارشناسان اين بانک، "اجراي آن نزديک به دو سال طول مي‌کشد" و بعد از قانوني شدن، پول‌هاي جديد به تدريج جايگزين اسکناس‌هاي فرسوده قبلي خواهد شد که البته همتي اظهار کرده که "هزينه اين امر قابل مقايسه با هزينه چاپ حجم زياد اسکناس‌هاي فعلي نيست".
• تحليل‌ها و تفسيرها
طي همين 48 ساعتي که از اعلام پيشنهاد رييس کل بانک مرکزي مي‌گذرد کارشناسان و اقتصاددانان متعددي به موضوع حذف 4 صفر از پول ملي واکنش نشان دادند و در موافقت و مخالفت اين طرح سخن گفتند.
طي همين 48 ساعتي که از اعلام پيشنهاد رييس کل بانک مرکزي مي‌گذرد کارشناسان و اقتصاددانان متعددي به موضوع حذف 4 صفر از پول ملي واکنش نشان دادند و در موافقت و مخالفت اين طرح سخن گفتند.
• فقط مردم را سرگرم مي‌کنيم
يکي از شناخته شده‌ترين اقتصاددانان ايران بحث و پيشنهاد اخير عبدالناصر همتي را يک مقوله سرگرم کننده ارزيابي کرد و استقبال سردي از آن به عمل آورد. به گزارش ايسنا، طرح جديد حذف چهار صفر از پول ملي در حالي توسط رئيس کل بانک مرکزي مطرح شد که معاون اسبق وزارت اقتصاد معتقد است اين طرح در شرايط فعلي به بهبود اوضاع اقتصادي نمي‌تواند کمک کند و فقط مردم را سرگرم خواهد کرد! در همين باره حيدر مستخدمين حسيني، معاون اسبق وزارت اقتصاد، سابقه اين اقدام را به دوران بعد از جنگ جهاني دوم مربوط دانست و گفت: تاکنون ۵۰ کشور در سراسر دنيا اين اقدام را انجام داده‌اند. علت اصلي انجام آن نيز بدهي‌هاي مالي اين کشورها بعد از جنگ جهاني دوم و همچنين افزايش نقدينگي و نرخ تورم بوده است. در کشور ما هم اين اقدام با توجيه تورم و حجم بالاي نقدينگي صورت مي‌گيرد. او در مورد تبعات حذف چهار صفر از پول ملي گفت: تا زماني که ساختار اقتصاد به تعادل نرسد، نقدينگي به سمت عوامل توليد نرود و موانع کسب و کار برداشته نشود، اين تصميم هيچ کمکي به بهبود شرايط اقتصادي نمي‌کند. مستخدمين حسيني با بيان اين که اقتصاد کشور در شرايط متعادلي قرار ندارد، ادامه داد: در چنين شرايطي تهيه اين طرح از سوي بانک مرکزي نمي‌تواند کمکي به بهبود شرايط بکند. دولت بهتر است در اين شرايط تمرکز خود را روي طراحي و اجراي سياست‌هايي که مشکلات واقعي کشور را نشان گرفته است قرار دهد و از توان کارشناسي موجود در کشور براي کاهش سطح واقعي قيمت‌ها و کنترل تورم استفاده کند. اين کارشناس اقتصادي با بيان اينکه با حذف چهار صفر از پول ملي فقط مردم را براي مدتي سرگرم کرده‌ايم، به مورد کشور ونزوئلا اشاره کرد و گفت: در ونزوئلا هم چندين صفر از پول ملي‌شان حذف شد اما عملا کمکي به حل مشکلاتشان نکرد. معاون وزارت اقتصاد دولت هشتم با تاکيد بر اينکه به طور کلي موافق حذف چند صفر از پول ملي است، اضافه کرد: اين اقدام در شرايط فعلي که اقتصاد کشور با مسائل مختلفي مانند تورم و مشکلات فضاي کسب و کار مواجه است، نمي‌تواند اقدام درستي باشد و بهتر است دولت تمرکز خود را براي هدايت نقدينگي به سمت توليد و ايجاد رونق اقتصادي بگذارد.
يکي از شناخته شده‌ترين اقتصاددانان ايران بحث و پيشنهاد اخير عبدالناصر همتي را يک مقوله سرگرم کننده ارزيابي کرد و استقبال سردي از آن به عمل آورد. به گزارش ايسنا، طرح جديد حذف چهار صفر از پول ملي در حالي توسط رئيس کل بانک مرکزي مطرح شد که معاون اسبق وزارت اقتصاد معتقد است اين طرح در شرايط فعلي به بهبود اوضاع اقتصادي نمي‌تواند کمک کند و فقط مردم را سرگرم خواهد کرد! در همين باره حيدر مستخدمين حسيني، معاون اسبق وزارت اقتصاد، سابقه اين اقدام را به دوران بعد از جنگ جهاني دوم مربوط دانست و گفت: تاکنون ۵۰ کشور در سراسر دنيا اين اقدام را انجام داده‌اند. علت اصلي انجام آن نيز بدهي‌هاي مالي اين کشورها بعد از جنگ جهاني دوم و همچنين افزايش نقدينگي و نرخ تورم بوده است. در کشور ما هم اين اقدام با توجيه تورم و حجم بالاي نقدينگي صورت مي‌گيرد. او در مورد تبعات حذف چهار صفر از پول ملي گفت: تا زماني که ساختار اقتصاد به تعادل نرسد، نقدينگي به سمت عوامل توليد نرود و موانع کسب و کار برداشته نشود، اين تصميم هيچ کمکي به بهبود شرايط اقتصادي نمي‌کند. مستخدمين حسيني با بيان اين که اقتصاد کشور در شرايط متعادلي قرار ندارد، ادامه داد: در چنين شرايطي تهيه اين طرح از سوي بانک مرکزي نمي‌تواند کمکي به بهبود شرايط بکند. دولت بهتر است در اين شرايط تمرکز خود را روي طراحي و اجراي سياست‌هايي که مشکلات واقعي کشور را نشان گرفته است قرار دهد و از توان کارشناسي موجود در کشور براي کاهش سطح واقعي قيمت‌ها و کنترل تورم استفاده کند. اين کارشناس اقتصادي با بيان اينکه با حذف چهار صفر از پول ملي فقط مردم را براي مدتي سرگرم کرده‌ايم، به مورد کشور ونزوئلا اشاره کرد و گفت: در ونزوئلا هم چندين صفر از پول ملي‌شان حذف شد اما عملا کمکي به حل مشکلاتشان نکرد. معاون وزارت اقتصاد دولت هشتم با تاکيد بر اينکه به طور کلي موافق حذف چند صفر از پول ملي است، اضافه کرد: اين اقدام در شرايط فعلي که اقتصاد کشور با مسائل مختلفي مانند تورم و مشکلات فضاي کسب و کار مواجه است، نمي‌تواند اقدام درستي باشد و بهتر است دولت تمرکز خود را براي هدايت نقدينگي به سمت توليد و ايجاد رونق اقتصادي بگذارد.
• همه تبعات حذف چند صفر ناقابل؟!
فرارو در اين مورد نوشت: ما نه از لحاظ شرايط داخلي مانند آلمان و ترکيه دچار ابرتورم هستيم و نه الان دهه ۹۰ يا سال‌هاي پس از جنگ جهاني است. بايد در نظر داشت که زمانه تغيير کرده است و اين قبيل راهکار‌ها به اقتضاي شرايط و در دوره‌هاي مشخص انجام مي‌شد و الان ديگر تاريخ آن گذشته است. يعني شک نکنيد که اگر الان آلمان يا ترکيه دچار همان وضعيت شوند، اقدام به حذف صفرها نمي‌کنند.
فرارو در اين مورد نوشت: ما نه از لحاظ شرايط داخلي مانند آلمان و ترکيه دچار ابرتورم هستيم و نه الان دهه ۹۰ يا سال‌هاي پس از جنگ جهاني است. بايد در نظر داشت که زمانه تغيير کرده است و اين قبيل راهکار‌ها به اقتضاي شرايط و در دوره‌هاي مشخص انجام مي‌شد و الان ديگر تاريخ آن گذشته است. يعني شک نکنيد که اگر الان آلمان يا ترکيه دچار همان وضعيت شوند، اقدام به حذف صفرها نمي‌کنند.
• حذف صفر، توهم تورمي‌ايجاد مي‌کند
در همين خصوص کميل طيبي پژوهشگر پژوهشکده پولي و بانکي در گفتگو با فرارو عنوان کرد: «بعضا براي اينکه دولت‌ها بتوانند حجم زياد نقدينگي در کشور را کنترل کنند و مانع از کاهش ارزش پول ملي شوند، تصميم مي‌گيرند صفر‌هاي پول ملي خود را بردارد. البته اين صرفا يکي از راهکار‌هاي مقابله با تورم و نقدينگي و کاهش ارزش پول ملي است. اينگونه مي‌توانند مجددا يک ارزش قابل توجهي به پول ملي خود بدهند. از طرف ديگر بايد در نظر داشت که کاهش ارزش پول ملي و افزايش نقدينگي در کشور موجب مي‌شود که يک توهم تورمي‌در کشور ايجاد شود. پژوهشگر پژوهشکده پولي و بانکي ادامه داد: «از طرف ديگر وقتي ارزش پول ملي به شدت کاهش پيدا مي‌کند و حجم نقدينگي سر به فلک مي‌کشد، مردم مجبور به حمل مقدار زيادي پول مي‌شوند. ما نمونه اين را در کشور‌هايي مثل آلمان و ترکيه هم داشتيم و الان هم نمونه جديد آن در ونزوئلا قابل مشاهده است که مردم براي خريد مايحتاج خود يک چمدان يا گاري براي پول خود دست و پا کنند. يا مثلا در آلمان پيش از آنکه تصميم بگيرند صفر‌هاي مقابل پول خود را بردارند، به دليل بي ارزش شدن پول، مردم با اسکناس‌هاي خود ديوار‌هاي خانه شان را کاغذديواري مي‌کردند! بنابراين يکي از راه‌هاي رفع اين مشکلات برداشتن صفر‌هاي پول ملي است.» او تاکيد کرد: «ولي من در شرايط فعلي اصلا موافق چنين تصميمي‌نيستم و به نظرم اصلا به نفع اقتصاد ايران نخواهد بود. زيرا اين کار باعث به وجود آمدن يک توهم تورمي‌مي‌شود. به عنوان مثال، فرض کنيد کرايه تاکسي ۱۰ هزار ريال است و وقتي ما چهار صفر راحذف مي‌کنيم، کرايه تاکسي يه يک تومان مي‌رسد و احتمالا مجبور مي‌شوند که حدود ۵۰ درصد اين نرخ را افزايش دهند و اين خودش يک تورم جديد ايجاد مي‌کند؛ بنابراين با توجه به اينکه ما در شرايط فعلي نيازمند يک ثبات اقتصادي هستيم، مي‌توانيم از راهکار‌هاي ديگري براي افزايش ارزش ريال و کاهش نقدينگي استفاده کنيم که بار‌ها درباره آنها صحبت شده است.»
در همين خصوص کميل طيبي پژوهشگر پژوهشکده پولي و بانکي در گفتگو با فرارو عنوان کرد: «بعضا براي اينکه دولت‌ها بتوانند حجم زياد نقدينگي در کشور را کنترل کنند و مانع از کاهش ارزش پول ملي شوند، تصميم مي‌گيرند صفر‌هاي پول ملي خود را بردارد. البته اين صرفا يکي از راهکار‌هاي مقابله با تورم و نقدينگي و کاهش ارزش پول ملي است. اينگونه مي‌توانند مجددا يک ارزش قابل توجهي به پول ملي خود بدهند. از طرف ديگر بايد در نظر داشت که کاهش ارزش پول ملي و افزايش نقدينگي در کشور موجب مي‌شود که يک توهم تورمي‌در کشور ايجاد شود. پژوهشگر پژوهشکده پولي و بانکي ادامه داد: «از طرف ديگر وقتي ارزش پول ملي به شدت کاهش پيدا مي‌کند و حجم نقدينگي سر به فلک مي‌کشد، مردم مجبور به حمل مقدار زيادي پول مي‌شوند. ما نمونه اين را در کشور‌هايي مثل آلمان و ترکيه هم داشتيم و الان هم نمونه جديد آن در ونزوئلا قابل مشاهده است که مردم براي خريد مايحتاج خود يک چمدان يا گاري براي پول خود دست و پا کنند. يا مثلا در آلمان پيش از آنکه تصميم بگيرند صفر‌هاي مقابل پول خود را بردارند، به دليل بي ارزش شدن پول، مردم با اسکناس‌هاي خود ديوار‌هاي خانه شان را کاغذديواري مي‌کردند! بنابراين يکي از راه‌هاي رفع اين مشکلات برداشتن صفر‌هاي پول ملي است.» او تاکيد کرد: «ولي من در شرايط فعلي اصلا موافق چنين تصميمي‌نيستم و به نظرم اصلا به نفع اقتصاد ايران نخواهد بود. زيرا اين کار باعث به وجود آمدن يک توهم تورمي‌مي‌شود. به عنوان مثال، فرض کنيد کرايه تاکسي ۱۰ هزار ريال است و وقتي ما چهار صفر راحذف مي‌کنيم، کرايه تاکسي يه يک تومان مي‌رسد و احتمالا مجبور مي‌شوند که حدود ۵۰ درصد اين نرخ را افزايش دهند و اين خودش يک تورم جديد ايجاد مي‌کند؛ بنابراين با توجه به اينکه ما در شرايط فعلي نيازمند يک ثبات اقتصادي هستيم، مي‌توانيم از راهکار‌هاي ديگري براي افزايش ارزش ريال و کاهش نقدينگي استفاده کنيم که بار‌ها درباره آنها صحبت شده است.»
• شايد تبعاتي نداشته باشد، اما سودي هم ندارد
همچنين حميدرضا اشراف‌زاده استاد اقتصاد در گفتگو با فرارو اظهار کرد: «نکته مهمي‌که بايد به آن توجه کنيم اين است که برداشتن صفر‌هاي پول ملي شرايط و ملزومات خاص خود را دارد. اگر نگاهي به تجربه‌هاي مشابه در کشور‌هايي مثل آلمان يا ترکيه بيندازيد، مي‌بينيد که وضعيت آنها با ايران امروز بسيار متفاوت بود. يعني درست است که ما الان با يک حجم نقدينگي بسياري مواجه هستيم و ارزش پولي ملي ما هم کاهش پيدا کرده، اما هنوز به آن درجه‌اي نرسيديم که بخواهيم صفر‌هاي پول ملي خود را حذف کنيم؛ بنابراين حتي اگر فرض را بر اين اساس بگذاريم که برداشتن صفرها هيچ تبعاتي براي اقتصاد ايران ندارد، اما هيچ سودي هم نخواهد داشت.»
همچنين حميدرضا اشراف‌زاده استاد اقتصاد در گفتگو با فرارو اظهار کرد: «نکته مهمي‌که بايد به آن توجه کنيم اين است که برداشتن صفر‌هاي پول ملي شرايط و ملزومات خاص خود را دارد. اگر نگاهي به تجربه‌هاي مشابه در کشور‌هايي مثل آلمان يا ترکيه بيندازيد، مي‌بينيد که وضعيت آنها با ايران امروز بسيار متفاوت بود. يعني درست است که ما الان با يک حجم نقدينگي بسياري مواجه هستيم و ارزش پولي ملي ما هم کاهش پيدا کرده، اما هنوز به آن درجه‌اي نرسيديم که بخواهيم صفر‌هاي پول ملي خود را حذف کنيم؛ بنابراين حتي اگر فرض را بر اين اساس بگذاريم که برداشتن صفرها هيچ تبعاتي براي اقتصاد ايران ندارد، اما هيچ سودي هم نخواهد داشت.»
مطالب مرتبط
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین