گروه سیاسی: فرمانده کل قوا ضمن قدردانی صمیمانه از تلاشها و موفقیتها در قضایای اخیر، تاکید کردند: نیروهای مسلح چهره خوبی از تواناییها و اقتدار خود و همچنین یک چهره ستودنی از ملت ایران به نمایش گذاشتند و ظهور قدرت اراده ملت ایران در عرصه بینالمللی را به اثبات رساندند. حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی ظهر دیروز (یکشنبه) در دیدار جمعی از فرماندهان عالی نیروهای مسلح ضمن قدردانی صمیمانه از تلاشها و موفقیتها در قضایای اخیر، تاکید کردند: بهلطف خداوند نیروهای مسلح چهره خوبی از تواناییها و اقتدار خود و همچنین یک چهره ستودنی از ملت ایران به نمایش گذاشتند و ظهور قدرت اراده ملت ایران در عرصه بینالمللی را به اثبات رساندند.
به گزارش «تجارت»، فرمانده کل قوا ضمن تبریک روز ارتش و همچنین سالروز تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با تاکید بر اینکه دستاوردهای اخیر نیروهای مسلح موجب ایجاد احساس شکوه و عظمت درباره ایران اسلامی در چشم جهانیان و ناظران جهانی شده است، افزودند: موضوع تعداد موشکهای شلیک شده و یا موشکهای به هدف اصابت کرده که طرف مقابل بر روی آنها متمرکز شده، موضوع دست دوم و فرعی است، موضوع اصلی ظهور قدرت اراده ملت ایران و نیروهای مسلح در عرصه بینالمللی و اثبات آن است، که ناراحتی طرف مقابل نیز از همین موضوع است. رهبر انقلاب اسلامی با قدردانی از لحاظ شدن تدبیر در اقدامات نیروهای مسلح گفتند: حوادث گوناگون با هزینه و دستاورد همراه هستند و مهم آن است که با تدبیر، از هزینهها کاسته و بر دستاوردها افزوده شود و این کاری است که نیروهای مسلح در حوادث اخیر به خوبی انجام دادند.
حضرت آیتالله خامنهای با قدردانی از تلاشها و فعالیتهای سپاه، ارتش و نیروی انتظامی، نیروهای مسلح را به استمرار تلاش و حرکت برای مواجهه با دشمنیها و دشمنها با تکیه بر نوآوری و ابتکار توصیه و خاطر نشان کردند: یک لحظه هم نباید متوقف شد زیرا توقف به معنای عقب گرد است، بنابراین باید نوآوری در تسلیحات و شیوهها و همچنین شناخت روشهای دشمن همواره در دستور کار باشد. ایشان با تاکید براینکه حیثیت ملت ایران باید در چشم دنیا برجسته باشد، افزودند: ضمن شناسایی استعدادها و نیروهای توانمند و خلاق، به خداوند متعال حُسن ظن داشته باشید و به او توکل کنید و بدانید که وعده خداوند در دفاع از مومنین حتمی و تخلف ناپذیر است. رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار همچنین تشکر ویژهای از خانوادههای فرماندهان و ردههای مختلف ارتش، سپاه و نیروی انتظامی داشتند و خاطر نشان کردند: بار اصلی زحمات بردوش همسران و فرزندان نیروهای مسلح است که سختیها را تحمل میکنند. در این دیدار سردار سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با اشاره به تحولات بزرگ سال ۱۴۰۲ و همچنین هفتههای آغازین سال ۱۴۰۳ از جمله عملیات «طوفانالاقصی» و عملیات «وعده صادق» در تنبیه رژیم صهیونیستی گزارش کوتاهی از آخرین آمادگیها و تواناییهای نیروهای مسلح ارائه کرد.
گروه سیاسی: آمریکا و اروپا بر خلاف ماههای آغازین جنگ اوکراین نه تنها دیگر روسیه را در موضع ضعف نمیبینند، بلکه شکست ارتش اوکراین را بیش از هر زمان دیگری محتمل میدانند. سران اروپا و آمریکا اکنون با معمای پیچیدهای رد بحث اوکراین مواجه هستند. آنها میدانند حفظ وضعیت موجود به روال سابق با کمکرسانیهای فعلی ممکن نیست اما افزایش کمکها به اوکراین و مداخله فعالتر در جنگ نیز احتمال ورود ناتو و روسیه به یک جنگ بزرگ را به همراه دارد.
به گزارش «تجارت»، اکنون تصویب بودجه جدید در آمریکا برای حمایت زا کییف به یک چالش بزرگ در میان جناحهای سیاسی آمریکایی تبدیل شده است. در یک سوی ماجرا، دولت آمریکا بر تداوم حمایت گسترده تاکید دارد. برای نمونه اخیرا ژنرال «پت رایدر» سخنگوی پنتاگون گفت ایالات متحده در حال بررسی اعزام مستشاران نظامی اضافی به سفارت خود در کییف است. در سوی دیگر، ماجرا ائتلاف ناتو بهرغم هشدارهای روسیه درباره نادیده گرفتن منافع امنیتی خود توسط این ائتلاف، به سیاست تحریکآمیز گسترش خود ادامه داده و در پی پیوستن سوئد و فنلاند به این ائتلاف حالا تعداد اعضای آن به ۳۲ عضو رسیده است. «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه ماه گذشته میلادی در پاسخ به این سیاست از تشکیل ۲ ارتش و ۳۰ لشگر جدید در روسیه تا پایان سال جاری میلادی خبر داده است. همین موضوع جهان را در آستانه جنگ جهانی سوم قرار داده است.
معمای منهدم شدن تسلیحات آمریکایی در اوکراین
اخیرا موضوع انهدام سلاحهای آمریکایی نیز به موضوعی دردسرساز برای آمریکاییها در میانه جنگ اوکراین تبدیل شده است. در این زمینه، نیویورک تایمز نوشت: تانک های ساخت آمریکا در میدان عملیات ویژه نظامی هدف پهپادهای روسی قرار گرفته و منهدم می شوند. روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در مطلبی نوشت که ارتش اوکراین ظرف دو ماه گذشته پنج تانک آبرامز خود را عمدتاً به دلیل حملات پهپادی از دست داده است. نیویورک تایمز در این باره نوشت که نبرد هواپیماهای بدون سرنشین در اوکراین که جنگ مدرن را متحول کرده، تلفات مرگباری را بر یکی از قدرتمندترین نمادهای قدرت نظامی آمریکا – یعنی تانک – تحمیل کرده است. در مطلب روزنامه نیویورک تایمز آمده است که بسته به اندازه و پیچیدگی فناوری پهپادها، این پهپادها می توانند حداقل ۵۰۰ دلار هزینه داشته باشند که در نوع خود سرمایه گذاری ناچیزی برای منهدم کردن یک تانک آبرامز ۱۰ میلیون دلاری آمریکایی محسوب می شود. این رسانه آمریکایی همچنین در گزارش خود یادآور می شود که اوکراین از آغاز درگیری با روسیه در مجموع ۷۹۶ تانک را از دست داده است. همچنین، «اسکات ریتر» بازرس سابق تسلیحاتی سازمان ملل که افسر اطلاعاتی سابق آمریکا هم بوده، گفت آخرین تجهیزاتی که برای اوکراین با بودجه کنگره آمریکا خریداری میشود، تا ماه ژوئیه توسط روسیه منهدم خواهند شد.
تداوم حمایتها همزمان با نگرانی از شکست اوکراین
این روزها غربیها به شدت در یک مضیقه بزرگ قرار گرفتهاند. آنها میدانند باید به اوکراین یاری برسانند. برای نمونه، وزارت دفاع آلمان از طرحی جدید با هدف تقویت سامانههای دفاع هوایی اوکراین خبر داد که قرار است با مشارکت کشورهای دیگر انجام شود. دولت آلمان میگوید برای اجرای تعهداتش در زمینه دفاع هوایی اوکراین در حال مذاکره با کشورهای دیگر است چراکه میخواهد سیستمهای موشک پاتریوت خود را نیز تقویت کند. وزرای امور خارجه و دفاع آلمان هفته گذشته طرح اقدام فوری در زمینه دفاع هوایی (IAAD) را راهاندازی کردند و در پیامی به کشورهای دیگر خواستار تامین بودجه سیستم دفاع هوایی اوکراین شدند. در سوی دیگر، ماجرا، ران جانسون»، سناتور جمهوریخواه از ایالت ویسکانسین فاش کرد که چرا بسته کمکی جدید برای اوکراین و سایر کشورها برای ایالات متحده بیفایده تلقی میشود. این سناتور گفت: «ما همچنان به رهن و غارت آینده فرزندانمان ادامه میدهیم، بیش از ۹۰۰ میلیارد دلار برای دفاع هزینه کرده ایم، اما هر بار که اقدامات دفاعی انجام میشود، مشخص میشود که باید اقدامات بیشتری اتخاذ کنیم». وی افزود که اولویت باید تضمین امنیت مرزها قبل از صرف چنین مبالغی باشد. از سوی دیگر، «فلوریان فیلیپو» رهبر حزب میهنپرستان فرانسه در حساب کاربری خود در رسانههای اجتماعی نوشت: «این امتناع لجوجانه از مذاکرات و گریز از صلح، باعث بدتر شدن روزانه تلفات انسانی این جنگ میشود و در عین حال، فرانسه هر روز فقیرتر میشود و این روند ما را با خطر جدی مواجه میکند. ارسال تسلیحات و پول به اوکراین را متوقف کنید!» «گابریل اتل» نخستوزیر فرانسه اخیرا تاکید کرده بود که تا زمانی که پاریس از اوکراین حمایت میکند، این کشور به جنگ ادامه میدهد.
آماده شدن روسیه برای جنگ با ناتو
همزمان با سردرگمی آمریکا و اروپا در مواجهه با ادامه جنگ اوکراین، اندیشکده آمریکایی موسوم به «انستیتوی مطالعه جنگ» در گزارشی مدعی شد که روسیه در حال گسترش بخشی از ارتش خود با هدف کسب آمادگی برای یک جنگ در ابعاد بزرگ با ائتلاف ناتو است. ارزیابی این اندیشکده که در واشنگتن دی.سی مستقر است، بعد از آن مطرح میشود که روزنامه روسی «ایزوستیا» که نزدیک به کرملین است، گزارشی را درباره برنامه وزارت دفاع روسیه برای گسترش منطقه نظامی جدیدالتاسیس «لنینگراد» منتشر کرد. این برنامه توسط ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در ماه دسامبر در پاسخ به پیوستن فنلاند به ائتلاف ناتو اعلام شد. منابع وزارت دفاع روسیه به ایزوستیا گفتند، ارتش این کشور در «جمهوری کارلیا» در شمال روسیه در مرز با فنلاند، یک یگان موشکی مجهز به موشکهای بالستیک «اسکندر-ام» را تشکیل داده است. طبق این گزارش، روسیه تشکیل یک واحد مجهز به تانک را هم در نظر دارد، اما هنوز تصمیمی درباره آن نگرفته است. در ادامه گزارش روزنامه ایزوستیا آمده است، روسیه همچنین یک واحد جدید پدافند هوایی و نیروی هوایی را در این منطقه مستقر کرده است؛ واحدی که متشکل از چند هنگ سرباز، بمبافکنهای سامانههای پدافند هوایی و سربازان مهندسی رادیویی است. «ولادیمیر والویف» فرمانده سابق ناوگان بالتیک روسیه به روزنامه ایزوستیا گفت این تدارکات در پاسخ به پیوستن هلسینکی به ناتو و تقویت مواضع قوای روسی در جبهه غربی آنها اتخاذ شدهاند. والویف اظهار کرد: «اگر بدترین سناریو رخ دهد، این یگان موشکی ماموریت برخورد با نیروهای ناتو را که تهدید ایجاد کردهاند، عملی خواهد کرد. حالا ما باید چشمانمان را به فنلاندیها بدوزیم.»
سیدکمال سیدعلی
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی
با توجه به نرخ تورم بالا در طول سالهای گذشته کشور ما؛ نمیتوان از تأثیر آن بر نرخ ارز غافل شد، اما بانک مرکزی با مدیریت خوبی که داشته توانسته است افزایش نرخ ارز را کنترل کند، یعنی با توجه به افزایش تورم 40درصدی، این میزان از رشد نرخ ارز مناسب ارزیابی میشود.زمانی که در چند روز نرخ ارز بهمقدار زیادی افزایش مییابد، نشان میدهد که این نوع بالا رفتن نرخ ارز ناشی از شوکهای غیراقتصادی است، در این زمان همه به عملکرد بانک مرکزی حساس میشوند زیرا این بانک موفق شده بود 11 ماه 1402 نرخ ارز را در کانال مشخصی ثابت نگهدارد.
زمانی که تنشهای سیاسی کاهش مییابد، پرش نرخ ارزی که در زمان بحران سیاسی به وجود آمده بود، تخلیه میشود و در این زمان است که نرخ ارز کاهش خواهد یافت.
بنیادهای اقتصاد ایران رو به بهبود است، رشد اقتصادی بیشتر شده است و شاهد افزایش سرمایهگذاری در کشور هستیم و از طرف دیگر نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد پایه پولی روند کاهشی دارد، بر همین اساس این موضوع موجب خواهد شد کنترل بازار ارز با سهولت بیشتری انجام گیرد.
تا زمانی که نرخ تورم به کمتر از 25 درصد کاهش پیدا نکند، رشد نرخ ارز امری عادی است، گفت: ارز یک کالا محسوب میشود که با افزایش تورم نرخ آن بالا میرود، بنابراین اگر تورم کنترل شود، کسری بودجه در کشور از بین برود و نرخ رشد نقدینگی کاهش یابد، نرخ ارز مدیریت خواهد شد و در این زمان بانک مرکزی بهتر میتواند بازار ارز را کنترل کند.
یکی دیگر از متغیرهایی که در مدیریت بهتر بازار ارز به بانک مرکزی کمک میکند، افزایش صادرات غیرنفتی است و سایر دستگاهها باید در این زمینه کمکحال بانک مرکزی باشند.
سیدعلی در پایان تأکید کرد: انتظارات بیش از حد از بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز غیرعقلایی است و اقتصاددانهای کشور نیز متفقالقول معتقدند که سایر دستگاهها باید به بانک مرکزی برای کنترل تورم، رشد تولید و افزایش درآمدهای ارزی کمک کنند و اگر بهبود متغیرهای اقتصادی ادامه داشته باشد، رشد نرخ ارز هم به همان نسبت کاهشی خواهد شد.
پیرمحمد ملازهی
کارشناس مسائل شبه قاره
قبل از هر چیز باید توجه داشت که هند یک کشور بزرگ با مسائل بزرگتر است و یک دموکراسی مشخص را درون خود جای داده است. در این راستا احزاب ملی و محلی در انتخابات پارلمانی این کشور روبهروی یکدیگر قرار میگیرند و حالا حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) که متعلق به ارندا مودی، نخستوزیر این کشور بوده چندین سال است که قدرت را در دست دارد. این حزب به نوعی هند را در سطح جهانی به یک قدرت تبدیل کرده و توسعه اقتصادی و رفاه را به نقطه مطلوب رسانده است اما مشکل جدی مودی دیدگاه هندوئیسم او است. توجه داشته باشید که حدود ۱۲۰ میلیون مسلمان در هند زندگی میکنند و رفتارهای مودی به نوعی مسلمانان را از خود آزرده کرده است.
در هندوستان مناطق آسام و تامیل بودایی مذهب هستند و پنجاب هم محل تجمع سیکها به حساب میآید و این دو طیف هم با نگاه کردن به رفتار مودی در قبال مسلمانان نگران اوضاع و احوال و وضعیت خود در آینده هستند. لذا اشکال اصلی مودی به نوعی رفتار وی در قبال برخی احزاب و مذاهب است و یک تضاد را در این میان شاهد هستیم. به همین دلیل مودی و حزب وی شاید بخشی از کرسیها را در انتخابات پارلمانی به همین دلیل از دست بدهد. توجه کنید که یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر در هند حضور دارند و از قبل هم فقر و بیکاری وجود داشته است و بر همین اساس یک راه سخت پیشروی مودی وجود دارد اما در مقابل، او و حزبش برنامههای مشخص و مهم اقتصادی دارند.
او معتقد به رشد اقتصادی است و در سال ۲۰۲۳ میلادی چیزی حدود هشت درصد رشد اقتصادی را در هند شاهد بودیم. در این بین در بخش کشاورزی باید توجه داشت که کشاورزان اعتراضات زیادی علیه مودی داشتهاند. در زمان نخستوزیری ایندیرا گاندی هم بحث اعتراض کشاورزان مطرح بود و او پیشنهاد داد که دولت هند کشاورزی مدرن را به روستاها ببرد و سپس محصولات کشاورزی توسط دولت حاکم بر دهلینو خریداری شود. این اتفاق باعث شد تا کشاورزان اعتراضات خود را کنار بگذارند اما مودی اعلام میکند که اولویتهای هند صرفاً مسائل مربوط به بخش کشاورزی نیست و باید مسائل دیگر هم در دستور کار قرار بگیرند و تقویت شوند اما به هر ترتیب دولت دهلی یک فرمول جدید را در مورد مسائل بخش کشاورزی و مسائل مربوط به کشاورزان پیدا خواهد کرد.
سیاست خارجی هند یک سیاست تثبیت شده است و یک توازن مشخص را پیش میگیرند؛ به گونهای که آنها هم با ایالات متحده کار میکنند و هم با روسیه و اروپا در ارتباط مستقیم هستند. از سوی دیگر باید توجه شود که هند با اسرائیل روابط بسیار مهمی را در دستور کار دارد و در این راستا دهلی هم به دنبال حفظ روابط و تعادل با اعراب حاشیه خلیج فارس است که البته باید گفت روابط نظامی و تسلیحاتی این کشور با روسیه هم تقویت شده است. به همین جهت باید گفت که پیروزی مودی و حزب زیرنظر او نمیتواند بر سیاست خارجی دهلی تاثیر خاصی بگذارد.
رضایت مردم اولویت نخست مالیات ستانی
رییس کل سازمان امور مالیاتی در نشست هم اندیشی با نخبگان گفت: کیفیت و پایداری درآمدهای مالیاتی و حفظ رضایت مردم، اولویت نظام مالیاتی است. سید محمد هادی سبحانیان رئیس کل سازمان امور مالیاتی در نشست هم اندیشی با نخبگان، اظهار کرد: امروز دو وظیفه مهم را به عنوان نظام مالیاتی برعهده داریم که باید به نتیجه برسانیم؛ نخستین وظیفه ما تأمین مالی پایدار و غیر تورمی برای دولت است. وی افزود: کشور ما طی دهههای اخیر با منابع نفت اداره میشد که یکی از دلایل چالش اقتصاد امروز، همین امر بوده و مسئله تورم نیز ریشه در اقتصاد نفت محور دارد. رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور گفت: مسائل اقتصادی امروز در حوزه ناترازیهای انرژی، افزایش نقدینگی، چالشهای صندوق بازنشستگی ریشه در اقتصاد نفت محور دارد. به همین خاطر است که رهبری بارها تاکید داشته که در تأمین نیازهای جاری کشور باید از اقتصاد نفتی فاصله گرفت. سبحانیان دومین وظیفه نظام مالیاتی را حفظ رضایت مردم خواند و تاکید کرد: باید شرایط مالیات ستانی را برای مردم تسهیل کنیم و یکی از نارضایتیهایی که در مسئله پرداخت مالیات وجود دارد، بحث تبعیض در اخذ مالیات است. وی گفت: به منظور مالیات ستانی عادلانه، زیرساختهای هوشمندسازی نظام مالیاتی را فراهم کردیم تا به سمت کنترل فرار مالیاتی حرکت کنیم.
مداخله ارزی برای کنترل قیمتها کافی نیست
عضو پیشین کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: طی سالهای گذشته در مواقع بحرانی تنها تلاش کردیم با مداخله در بازار شرایط را کنترل کنیم، این سیاست دیگر پاسخگوی سیاستهای اقتصادی مورد نیاز برای ثبات و تحقق رشد اقتصادی نیست. محمد حسینی عضو پیشین کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی و مستشار دیوان محاسبات در پاسخ به سؤالی در مورد سیاستهای اقتصادی که دولت در سال 1402 دنبال کرد، گفت: سیاستگذاریهایی در برنامه ششم، برنامه جامع دولت قرار داشت و همچنین هدفگذاری مشخصی در شعار سال 1402 (مهار تورم و رشد تولید) انجام شد. وی افزود: با وجود این، اتفاقات خاصی نیز در این سال رخ داد، مانند تداوم جنگ روسیه و اوکراین که آثار اقتصادی خود را داشت، ضمن اینکه در انتهای سال نسلکشی در غزه را شاهد بودیم. تحریمهای آمریکا نیز در حوزه فروش نفت بهعنوان یکی از منابع درآمدی کشور نیز ادامه داشت، بنابراین، در پایان سال شاخصهای اقتصادی چندان با برنامهریزیها و پیشبینیها همخوانی نداشت. حسینی با ابراز اینکه "در همین شرایط سخت، شاهد سیاستهای پولی در زمینه محدودیت منابع و کنترل نقدینگی بودیم که تا حدی روند افزایش تورم را کندتر کرد."، گفت: بهطورکلی با توجه به اتفاقاتی که در دنیا رخ داده است، آثار اقتصادی آن در سفره مردم مشهود نبوده است.
گروه اقتصاد کلان – صدیقه بهزادپور: تصمیم تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه در مجلس دهم در سال 1398 کلید خورد که از همان زمان با اختلاف نظرهایی فی مابین کمیسیون اجتماعی و اقتصادی و بخش خصوصی همراه بود. اما با توجه به اینکه بازارهای جهانی در روزهای شنبه و یکشنبه و ایران در روزهای پنجشنبه و جمعه تعطیل است، با این شرایط عملاً ۴ روز ارتباطات اقتصادی ما با دنیا دچار مشکل میشود و از طرف دیگر با تعطیل شدن روز شنبه هر دو هدف محقق میشود. با این حال در روزهای اخیر هم روزهای تعطیل هفته را پنجشنبه و جمعه و روزهای کاری هفته از شنبه تا چهارشنبه تعیین کردند، رویکردی که موجب ادامه اعتراض فعالان بخش خصوصی شد و هشدارهایی را نیز در این خصوص اعلام کردند و در نهایت همگان در انتظار بررسی نهایی این قانون در صحن علنی مجلس هستند.
تعطیلات و تفریح دومفهوم بیگانه در بین مسئولان
به گزارش «تجارت»، محمود نجفی عرب رئیس اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه دو واژه تعطیلات و زمان کار در ایران مفهوم خود را از دست داده است گفت: درک تفاوت این دو مقوله در ایران با توجه به استانداردهای جهانی و از نظر هنجارهای اجتماعی، روانشناسی، اقتصادی و ... کاملاً تبیین نشده است چرا که برخی از مقامات در ایران در واکنش به ضرورت تعطیلی روز شنبه و تعیین پنجشنبه به عنوان روز کاری جهت تسهیل و تسریع در انجام مبادلات تجاری، بازرگانی در سطح بین المللی، معتقدند این کار ضرورتی ندارد و اصرار بر این دارند که کسانی که مایل به انجام برخی از مبادلات در روزهای پنجشنبه وجمعه هستند می توانند در همین روزها به صورت ویژه به امورات خود بپردازند، در حالی که در تعاریف جهانی روز تعطیل یعنی کارنکردن و پرداختن به اموری غیر از کار که البته به زعم این افراد قطعاً مشمول حال افراد و فعالان اقتصادی در بخش خصوصی نمی شود و البته خودِ این افراد فقط ملزم به کارکردن در روزهای کاری و آرامش و آسایش در روزهای تعطیل رسمی داخلی هستند، هر چند تفریح در دایره واژگان ما گویا دیگر جایی ندارد و تعریفی را نمی توان برای آن جست. قطعاً کاهش راندمان کاری در صورت فعالیت در روزهای تعطیل داخلی و که روز کار وفعالیت در دیگر کشورها محسوب می شود دستاوردی است که حاصل اصرار و پافشاری برخی از افراد در حوزه قانونگذاری و اجرا خواهد بود و قطعاً معضلات معتنابه آن افزایش خواهد یافت.
ریشه یابی بسیاری از مشکلات اقتصادی در تفاوت روزهای تعطیل ایران با جهان
او افزود: بسیاری از مشکلات موجود در کشور به دلیل عدم تناسب در دو مقوله عرضه و تقاضا در کشور در حوزه کالاها و خدمات ایجاد می شود و این امر را به راحتی می توان در حوزه تورم، کیفیت کالاها، عدم تعادل در رایزنی و نشست های بین المللی و ... دانست چرا که به دلیل تعطیلی شنبه و یکشنبه و از سوی دیگر پنجشنبه و جمعه کنونی، عملاً ما فقط 3 روز برای تعاملات جهانی در اختیار داریم تا ظرفیت ها و داشته های خود در حوزه صادرات و واردات عملیاتی کنیم که بی تردید این امر به ضرر بخش خصوصی و در نهایت کشور با توجه به سهمی که در کلان اقتصاد دارند خواهد بود. رئیس اتاق بازرگانی تهران اضافه کرد: فعالیت اقتصادی ما در حال حاضر در مسیری برخلاف جریان جهانی است و این نه تنها درباره تعطیلی روز شنبه و پنجشنبه و ... صادق است، بلکه با اجرای طرح ها ونظرهای غیرکارشناسی کاملاً مشهود است که نمونه بارز آن با توقف تغییر ساعات کاری در آغاز سال نو و سال تحصیلی کاملاً قابل لمس است. به گفته کارشناسان توقف تغییر ساعات کاری در دولت سیزدهم باعث ضرر و زیان هنگفتی در کشور شده است که منجر به ورود سازمان بازرسی جهت بررسی مجدد شده است، و باید گفت همه این مشکلات به دلیل پافشاری های بی دلیل که گاهی مفهوم لجبازی به خود می گیرد و یا تصمیمات احساسی برخی از مسئولانی بدانیم که مطمئناً در تضاد منافع ملی جامعه است.
کرکره تعاملات اقتصادی ایران را پایین کشیدیم
نجفی افزود: مخالفت با تعطیلی روز شنبه و تاکید بر فعالیت بر همان روال قبلی به معنای کاهش روزهای تعامل با تجارت جهان و همچنین پایین کشیدن کرکره تعاملات اقتصادی ایران است، آن هم در شرایطی که تحریم های زیادی نیز علیه کشور اِعمال می شود و ما باید از هر فرصتی به منظور رشد و توسعه اقتصادی و افزایش مبادلات تجاری و ارزآوری و... بهره جوییم.
علاوه بر این قطعاً هر اقدامی در این زمینه حتماً باید با برنامه ریزی هایی برای حوزه مربوطه همراه باشد، چرا که افزایش بهره وری یکی از اهدافی به شمار می آید که باید برای افزایش روزهای تعطیل یا جابجایی یا عدم جابجایی روزهای تعطیل هم مدنظر قرار داد تا بتوانیم اصل بهره وری بهینه در همه امور را به مرحله عمل برسانیم.
نگرانی های بخش خصوصی برای فرصت های از دست رفته تجارت
بخش خصوصی هم بارها بر لزوم تعطیل شدن شنبه به جای پنجشنبه تاکید کرده بود؛ چراکه به گفته آنها اگر تعطیلی دو روز پایانی هفته شامل پنجشنبه و جمعه باشد، با احتساب تعطیلی شنبه و یکشنبه در اکثر نقاط دنیا، وقفهای چهار روزه در ارتباطات کشور ایجاد میشود که زیان اقتصادی ناشی از آن میتواند چشمگیر باشد. حتی اواخر سال گذشته اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در بیانیهای پیشنهاد کرده بود در ساماندهی تعطیلات پایان هفته، افزایش این تعطیلات به طور رسمی به دو روز و قرارگیری آن در روزهای جمعه و شنبه مدنظر قرار گیرد تا زمینه ارتقا بهرهوری نیروی کار و تطابق تعطیلات با بازارهای منطقهای و جهانی فراهم شود. در اصل نگرانی اصلی فعالان بخش خصوصی در این مورد است بهنحویکه بسیاری از کشورهای اسلامی و حوزه خلیجفارس، برای کاهش این زیان، در تصمیمی یکپارچه، تعطیلات پایان هفته خود را از پنجشنبه و جمعه، به جمعه و شنبه تغییر دادند. عدم امکان برقراری ارتباطات بانکی، گمرکی و سایر ارتباطات تجاری برای چهار روز به معنی ایجاد یک اصطحکاک بزرگ در بازار و اساساً مانع رشد بازرگانی است.
آثار نامطلوب تعطیلی های متفاوت و تحمیل هزینه های ناخواسته
در مجموع روزهای کاری متفاوت، سبب عدم هماهنگی بین شرکای تجاری و عدم تطبیق در پیگیری کارهای اداری شده و هزینهها را برای کشوری مانند کشور ما که سهم اندکی در تجارت جهانی دارد، بالا میبرد. با توجه به اینکه بهواسطه تحریمها، تبادلات تجاری، نقلوانتقال پول و مراودات بین کشوری به نسبت قبل بسیار سختتر شده و هزینههای ناخواستهای را به فعالان اقتصادی تحمیل کرده است، بنابراین لحاظ این مسئله در تعیین روز دوم تعطیل رسمی کشور بسیار حائز اهمیت میشود. با انتقال تعطیلی پنجشنبه به شنبه، وقفه تجاری بین طرفین تجاری به سه روز تقلیل مییابد و حداقل تأثیر آن، کاسته شدن از آثار اقتصادی نامطلوب عدم تطابق روزهای کاری در کشور با شرکای تجاری عمده، شامل چین، عراق، ترکیه، امارات، هند و غیره است. بهغیراز عراق که تعطیلی جمعه و شنبه را دارد، بقیه کشورهای مذکور شنبه و یکشنبه را تعطیل هستند.
لذا حفظ امکان ارتباط حداکثری با این کشورها برای ایران که نیاز مبرمی به مراودات جاری تجاری خود برای بقا در بازار جهانی دارد، بسیار حائز اهمیت بوده و مطالبهای جدی از سمت بخش خصوصی است. با این حال در مجلس اختلاف نظرهایی در مورد انتخاب روز پنجشنبه یا شنبه به عنوان تعطیلات آخر هفته در کمیسیون اجتماعی وجود دارد؛ بهطوری که منتقدان مسائل شرعی و دینی را مانع میدانند و معتقدند مناسک دینی، سبک زندگی و فرهنگ اسلامی ایران اقتضاء میکند روزهای پنجشنبه و جمعه تعطیل باشد، اما گروه مقابل معتقدند هیچ منع شرعی برای تعطیل شدن روز شنبه وجود ندارد و این موضوع به ارتباطات تجاری بینالمللی هم کمک میکند. همانطور که اشاره شد، در نهایت هم انتخاب کمیسیون اجتماعی روز پنجشنبه بود. البته انتخاب روز پنجشنبه به عنوان یکی از روزهای تعطیلات آخر هفته هنوز قطعی نیست و این موضوع در روزهای آینده در صحن علنی مجلس بررسی خواهد شد، به همین دلیل واکنش فعالان اقتصادی همچنان به این موضوع ادامه دارد.
میزان پرداخت یارانه سوخت با اسقاط خودروهای فرسوده
رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل و نقل گفت که با اسقاط ۷۲ هزار و ۲۲۸ خودرو فرسوده در سال گذشته، بیش از ۱۵۲ میلیون دلار در پرداخت یارانه سوخت صرفه جویی شد. به گزارش ایسنا، مهران سالاریه امروز در نشست خبری با اشاره به آیین نامه جدید ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو گفت: اسقاط خودروهای فرسوده مهمترین عامل کاهش آلودگی هواست و همچنین با توجه به فرسودگی ناوگان حمل و نقل کشور، نوسازی ناوگان بهعنوان موتور محرک صنعت خودروسازی اهمیت دارد. وی با اشاره به ابلاغ آیین نامه اجرایی ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو در روزهای پایانی سال ۱۴۰۲، تصریح کرد: این قانون بسیاری از انتظارات قانون هوای پاک را محقق میکند. در سال ۱۴۰۲ در مجموع ۷۲ هزار و ۲۲۸ خودرو اسقاط شده که نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود ۲۲۸ درصد رشد داشته است. همچنین در چهار سال پیش از آن، در مجموع ۵۷ هزار خودرو اسقاط شده بود. به گفته این مقام مسئول میزان صرفهجویی سوخت بابت ۷۲ هزار و ۲۲۸ خودرو اسقاط شده در سال ۱۴۰۲ حدود ۶۶۶ میلیون لیتر بوده و بیش از ۱۵۲ میلیون دلار صرفه جویی در پرداخت یارانه سوخت توسط دولت انجام شده است.
خودروسازان ایرانی تمایلی به صادرات ندارند
به گفته عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و روسیه تجربه صادرات خودروهای ایرانی به روسیه نشان داده که خودروسازان ایرانی تمایل بیشتری برای عرضه خودرو در بازار داخل دارند و از صادرات به کشور روسیه استقبال نمیکنند. کامبیز میرکریمی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و روسیه در گفتوگو با خبرنگار ایلنا از افزایشی بودن جریان صادرات ایران به روسیه خبر داد و گفت: ارزش صادرات ایران به روسیه که تا سال ۱۳۹۷ از ۲۸۰ میلیون دلار فراتر نمیرفت، در پایان سال ۱۴۰۲ به مرز یک میلیارد دلار نزدیک شد و در واقع این روند افزایشی از سال ۱۳۹۸ آغاز شده و هچنان ادامه دارد. وی افزود: امیدواریم با اجرایی شدن قرارداد تجارت آزاد با اوراسیا و صفر شدن تعرفههای تجاری دو کشور صادرات از این رقم هم بیشتر شود و جهش قابل توجهی پیدا کند. میرکریمی اظهار کرد: با اجرایی شدن مفاد ایران قرارداد تعرفه تجارت ۸۶ درصد کالاها صفر میشود. عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و روسیه درباره صادرات خودروهای ایرانی به این کشور گفت: صادرات خودرو از ایران به روسیه پیش از این هم اتفاق میافتاد و بخش خصوصی روسیه از خرید خودروهای روسیه استقبال میکرد.
گروه صنعت وتجارت:بانک مرکزی با تکذیب توقف پرداخت ارز کالاهای اساسی اعلام کرد: ۲۷ درصد واردات که مربوط به کالاهای اساسی و داروست، با نرخ دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین میشود.
به گزارش تجارت، بانک مرکزی در واکنش به انتشار مطالبی با عنوان "توقف اختصاص ارز کالاهای اساسی" و طرح ادعایی به نقل از عضو هیات نمایندگان اتاق تهران مبنی براینکه "بیش از یک ماه است که به کالاهای اساسی ارز تخصیص نیافته است" ضمن تکذیب این ادعای نادرست و عاری از حقیقت، اعلام کرد: براساس امار موجود در یک ماهه ابتدایی سال جاری 2 میلیارد و 772 میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شد.
براین اساس طی فروردین ماه سال جاری، 621 میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو با نرخ 28 هزار و 500 تومان تامین شد که 548 میلیون دلار آن بابت کالاهای اساسی و کشاورزی شامل اقلام گندم، دانههای روغنی نهادههای دامی بوده است.
لازم به ذکر است طی این مدت تامین 69 درصد نیازهای وارداتی صنایع مختلف کشور با دلار 41000 هزار تومان (ارز نیمایی) صورت گرفته است. 27 درصد واردات که مربوط به کالاهای اساسی و داروست، با نرخ دلار 28 هزار و 500 تومان تامین میشود.
نیازهای بخش خدمات هم، که حدود 4 درصد است، با نرخ 43 هزار تومان تامین میشود. میانگین وزنی ارز تامین شده نیز عدد 37500 تومان را نشان میدهد.
همچنین معاون ارزی مرکز مبادله ارز و طلای ایران گفت: از ابتدای فروردین ماه تا یکم اردیبهشت ماه امسال، ۳ میلیارد و ۲ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شده است. علی طرزعلی در خصوص روند تامین ارز در سال جاری، اظهار داشت: از ابتدای سال جاری تا یکم اردیبهشت ماه ۳ میلیارد دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، خدمات، تجهیزات صنعتی و سایر موارد تامین ارز از سوی بانک مرکزی تامین شد.
وی افزود: برای کالاهای اساسی به نرخ ۲۸۵۰۰ تومان ۶۲۱ میلیون دلار، برای نیاز صنعت و تجهیزات تولید به نرخ ۴۱ هزار تومان مبلغ یک میلیارد و ۷۴۴ میلیون دلار و برای خدمات ۵۳۹ میلیون دلار تامین ارز صورت گرفت.
معاون مرکز مبادله ارز و طلای ایران بیان داشت: برای واردات کالای اسای کشاورزی شامل گندم، دانههای روغنی و نهادههای دامی ۵۴۸ میلیون دلار، برای دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی ۷۳ میلیون دلار و در مجموع ۶۲۱ میلیون دلار برای کالای اساسی و دارو ارز پرداخت شد.
طرزعلی ادامه داد: تامین ارز نیمایی برای «صنایع حمل و نقل و خودرو» معادل ۳۹۸ میلیون دلار، «صنایع تجهیزات برق و الکترونیک» معادل ۱۳۴ میلیون دلار، «صنایع معدنی» معادل ۱۱۲ میلیون دلار، «ماشین آلات و تجهیزات تولید» معادل ۸۸ میلیون دلار و «منسوجات و پوشاک» ۱۵۵معادل میلیون دلار صورت گرفته است. این گروههای صنایع همچنین به ترتیب ۱۶۵، ۲۶، ۱۲۶، ۹۱ و یک میلیون دلار ارز توافقی یا واردات در مقابل صادرات تا پایاین فروردین ماه سال جاری دریافت کردهاند. وی اضافه کرد: علاوه بر این گروهها، ۸۶۱ میلیون دلار ارز نیمایی و ۱۳۰ میلیون دلار ارز واردات در مقابل صادرات به سایر صنایع اختصاص داده شده است.
معاون مرکز مبادله ارز و طلای ایران گفت: همچنین طی ۱۸ مرحله حراج شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران تا کنون ۲۴۶۱ کیلوگرم طلا به فروش رسیده است؛ البته ۱۹ مرحله حراج در روز ۲ اردیبهشت ماه سال جاری برگزار شد.
«علی سعیدی» مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران نیز اخیرا در ادامه ارائه گزارش های تامین ارز و معاملات طلای این مرکز گفت: ۴۵۸ میلیون دلار ارز جهت واردات کالاهای اساسی و دارو تامین شد. کالاهای تجاری و بازرگانی نیز ۱۲۶۹ میلیون دلار را به خود اختصاص داد و این رقم برای واردات در مقابل صادرات عدد ۴۵۶ میلیون دلار را نشان می دهد. تامین ارز گروه خدمات نیز ۸۵ میلیون دلار بوده است.
مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران با بیان اینکه در مجموع یک میلیارد و ۷۲۵ میلیون دلار ارز صنایع تامین شده است، تشریح کرد: تامین ارز صنایع به دو صورت نیمایی و توافقی بوده است. صنایع حمل و نقل و خودرو به ترتیب ۲۹۰ و ۱۵۳ میلیون دلار ارز نیمایی و توافقی دریافت کردند. همچنین، تامین ارز نیمایی «صنایع تجهیزات برق و الکترونیک»، «صنایع معدنی»، «ماشین آلات و تجهیزات تولید» و «منسوجات» به ترتیب معادل ۹۹، ۸۲، ۵۶ و ۱۱۳ میلیون دلار صورت گرفته است؛ این گروه های صنایع همچنین به ترتیب ، ۲۴، ۱۰۰، ۷۲ و یک میلیون دلار ارز توافقی یا واردات در مقابل صادرات دریافت کرده اند. علاوه بر این گروه ها، ۶۲۹ میلیون دلار ارز نیمایی و ۱۰۶ میلیون دلار ارز واردات در مقابل صادرات به سایر صنایع اختصاص داده شده است.
گروه انرژی: منابع پالایشگاهی و بازرگانی به پلاتس گفتند تقاضای چین برای نفت ایران، با تحریمهای جدید آمریکا که به تلافی پاسخ ایران به حمله رژیم صهیونیستی وضع میشوند، بعید است آهسته شود. به گزارش ایسنا، حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولی ایران در دمشق و پاسخ ایران به این رژیم، نگرانیهایی را نسبت به تداوم روند صادرات نفت ایران به پالایشگاههای خصوصی چین برانگیخت اما تحلیلگران و منابع بازرگانی میگویند این حجم بعید است فعلا تغییری پیدا کند. فعالان بازار، این سوال را مطرح کرده اند که تحریمهای شدیدتر آمریکا، چگونه میتواند عرضه نفت را تهدید کند و به طور بالقوه جریان صادرات را مختل کند. یک منبع مرتبط با یک پالایشگاه خصوصی در شاندونگ گفت: تعجب نمیکنم که آمریکا، تحریمهای بیشتری را برای صادرات نفت خام ایران پس از عملیات اخیر تهران اعمال کند و فکر نمیکنم که اقدام آمریکا، کل رویه را تغییر دهد. محمولههای نفت ایران، خوراک اصلی پالایشگاههای مستقل چین بودهاند. طبق برآورد «اس اند پی گلوبال»، این محمولهها معمولا ۴۰ تا ۵۰ درصد مواد اولیه وارداتی توسط پالایشگاههای مستقل را تشکیل میدهند. اس اند پی گلوبال اطلاعات را از منابع تجاری و منابع پالایشگاهی مستقل، شرکت تحلیل داده کپلر، کارگزاران کشتیرانی و منابع بندری جمع آوری کرده و این اطلاعات را با منابعی که آگاهی مستقیم از موضوع دارند، چک میکند. در حال حاضر تقریبا تمام محمولههای نفت ایران، به جای دلار، به یوان چین تسویه میشوند. یک منبع پالایشگاهی دیگر گفت: تحریمهای بیشتر مطمئنا واردات محمولههای ایرانی را دشوارتر میکند و ممکن است شرکتهای بیشتری درگیر در این معاملات، تحریم شوند. اما همچنین میتواند منجر به کاهش قیمت بشکهها و تشویق به خرید شود. سیجیا سان، دستیار مدیر تحقیقات و تحلیل پایین دستی «اس اند پی گلوبال» اظهار کرد: تاکنون، جریان صادرات نفت ایران به چین طبق روال معمول ادامه دارد اما وضعیت این صادرات در آینده، به نحوه اجرای تحریمها از سوی آمریکا بستگی خواهد داشت.
پیشنهاد خرید نفت سبک ایران
به گفته منابع پالایشگاهی، پالایشگاههای مستقل، پیش از تغییر برنامه خرید خود، تحولات را مد نظر خواهند داشت. با این حال، تقاضای فعلی برای خوراک، به دلیل حاشیه سود پالایشگاهی ضعیف، نسبتا ملایم است. بنا بر اظهارات این منابع، نفت سبک ایران با تخفیف ۵ تا ۵.۵۰ دلار در هر بشکه نسبت به معاملات آی سی ئی برنت در هفته منتهی به ۱۹ آوریل، عرضه شد. پالایشگاههای مستقل در استان شاندونگ که خریداران اصلی محمولههای ایرانی هستند، عموما به دلیل حاشیه سود ضعیف، نرخ تولید پایینی داشته اند که منجر به کاهش تقاضا برای مواد اولیه شده است. بنا بر دادههای شرکت ارائهدهنده اطلاعات انرژی «اویل کَم»، نرخ استفاده از ظرفیت تولید در پالایشگاههای مستقل شاندونگ تا ۱۸ آوریل، حدود ۵۴.۸ درصد بود که کمی بیشتر از یک هفته قبل بود. طبق دادههای «اس اند پی گلوبال»، پالایشگاههای مستقل چین پس از واردات ۵.۴۷ میلیون تن در فوریه، حدود ۴.۸۱ میلیون تن (۱.۱۴ میلیون بشکه در روز) خوراک شامل نفت خام و نفت کوره از ایران در مارس وارد کردهاند. بر اساس گزارش پلاتس، عامل دیگری که روی واردات نفت از ایران تاثیر گذاشته است، قیمت گذاری بالاتر صادرکنندگان ایرانی بوده است.
مسلمانان آمریکایی در واکنش به تصویب بسته کمکی جدید واشنگتن برای تلآویو، این اقدام دولت جو بایدن را «خیانت و فاجعه» توصیف کردند. بسیاری از مسلمانان آمریکایی به دلیل نحوه مدیریت «جو بایدن» رئیسجمهور ایالات متحده در قبال جنگ غزه و حمایتهای تمامعیار این کشور از رژیم صهیونیستی خشمگین هستند. آنها پیشتر اعتراض خود را با ثبت گزینه رای «غیرمتعهد» در انتخابات مقدماتی برخی ایالتها از جمله میشیگان نشان داده بودند. تلویزیون انبیسی نیوز گزارش کرد چندین تن از فعالان و رهبران برجسته مسلمان آمریکایی، حمایت ۲۶ میلیارد دلاری دولت بایدن از رژیم صهیونیستی را به انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ مرتبط دانستهاند و میگویند: «نمیتوانیم بایدن را در دوره دوم ریاستجمهوری حمایت کنیم.» پیش از موافقت مجلس نمایندگان آمریکا با بسته کمکی واشنگتن به تلآویو در روز شنبه، سازمانهای آمریکایی مسلمان از رایدهندگان خواستند تا با اعضای کنگره رایزنی کنند و رای منفی به این بسته کمکی بدهند. بهرغم تلاشهایی که صورت گرفت، در نهایت این بسته کمکی با ۳۶۶ رای موافق و ۵۸ رای مخالف که شامل ۳۷ دموکرات و ۲۱ جمهوریخواه بود، به تصویب رسید. «رابرت مککاو» مدیر امور دولتی در سازمان «شورای روابط آمریکایی-اسلامی» در بیانیهای عنوان کرد: «اگر بایدن بسته کمکی به اسرائیل را امضا کند، همانگونه که قصدش را دارد، این تصمیم بیرحمانه میتواند روابط کاخ سفید با جامعه مسلمانان آمریکایی و دیگر آمریکاییها که با نسلکشی در غزه مخالف هستند را به جایی برساند که راه بازگشتی نداشته باشد. در حال حاضر هم روابط دولت آمریکا با جامعه مسلمانان آمریکایی به پایینترین حد خود رسیده است.» «اسامه ابو ارشید» مدیر اجرایی یک سازمان مردمنهاد موسوم به «آمریکاییها برای عدالت فلسطین» میگوید: «شکاف میان رئیسجمهور و رایدهندگان مسلمان آمریکایی بعید است دوباره ترمیم شود مگراینکه رئیسجمهور آنچه را که در ۶ ماه گذشته انجام داده، به حالت قبل بازگرداند.