اخبار کوتاه

رئیس‌جمهور:آمریکایی‌ها اگر حقوق ایران را رعایت کنند با آن‌ها دعوایی نداریم

پیام ویژه پزشکیان برای ترامپ و هریس

گروه سیاسی: نخستین نشست خبری مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان دیروز –دوشنبه- برگزار شد. در این نشست رئیس دولت چهاردهم پیرامون موضوعات مختلف داخلی و خارجی توضیحاتی را ارائه داد. گفتنی است نخستین نشست خبری رئیس‌جمهور، در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی با مجری‌گری هادی حیدری و بیان نکاتی از سوی سیدمهدی طباطبایی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس جمهور آغاز شد.
به گزارش «تجارت»، بیش از ۳۰۰ خبرنگار، عکاس و تصویربردار داخلی و خارجی این نشست خبری را پوشش دادند. مسعود پزشکیان اهم گفته‌های خود را به موضوعات اقتصادی و مدیریتی در داخل کشور و نیز ضرورت گسترش روابط با همسایگان در سطح سیاست خارجی و پرهیز از تنش تاکید کرد. رئیس‌جمهور در حوزه‌های مختلف بر ضرورت ایجاد وفاق و ممانعت از درگیری با یکدیگر تاکید کرد.

تاکید پزشکیان بر برابر بودن همه
مسعود پزشکیان در ابتدای نخستین نشست خبری خود در جایگاه رئیس جمهور نهم، طی سخنانی اظهار کرد: سوال می شد که چرا جلسه نمی گذارید من می گفتم بگذارید یکسری کارها را انجام دهیم، بعد جلسه می گذاریم. وی با بیان اینکه روزی که برای نشست خبری انتخاب شده خود به خود با نگاه ما همخوانی دارد، گفت: هفته وحدت با آنچه که ما دنبال آن هستیم همخوانی دارد. باور و اعتقاد بنده این است همه کسانی که در کشور زندگی می کنند بر اساس توانمندی حق دارند و باید در جایگاهی قرار بگیرند که که حق شان است، مستقل از قومیت و نژادی که دارند. رئیس جمهور تصریح کرد: هیچ عربی بر عجمی، هیچ سیاهی بر سفیدی برتری ندارد، مگر بر تقوا. تقوا در ادبیات اعتقادی و نگاه من مدیر یعنی حرکت بدون خطا. حرکت بدون خطا در اقتصاد، مدیریت و پزشکی هر کدام معنای خود را دارد. مومن و مسلمان حرف مستند می زند که به سادگی تغییر نمی کند.

باید FATF و برجام را حل کنیم
در ادامه نشست خبری، پزشکیان در پاسخ به پرسش خبرگزاری فارس مبنی بر اینکه موانع طرح وی در زمینه راه‌اندازی اتحادیه کشورهای اسلامی، اظهار کرد: واقعیت این است که در جوانی وقتی دانشگاه بودم این موضوع در ذهنم بود که چرا نباید ما مسلمانان با هم به شکلی در ارتباط و همکاری و همراهی باشیم که دیگر کشورها حسرت آن را بخورند؟ چرا کسی که در کشورهای اسلامی است نتواند به راحتی میان دیگر کشورهای اسلامی تردد داشته باشد؟ وی همچنین افزود: در گام اول باید اختلافات داخلی را حل کنیم و اعتماد و اطمینان برای تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران فراهم کنیم و به نوآوران و نخبگان فضا دهیم. مسائل خود با دنیا از جمله در زمینه FATF و برجام را حل کنیم تا کشور را به آن چشم‌اندازی که رهبری معظم انقلاب بیان کردند برسانیم. ما در این زمینه باید به یک نگاه مشترک، داشتن یک برنامه که همان سیاست‌های کلی است و عملیاتی کردن آن برنامه توجه کنیم که این برنامه عملیاتی هم در هر وزارتخانه‌ای بر اساس وظایفش در حال تدوین است.

رفع ناترازی‌ها در دستور کار دولت چهاردهم است
پزشکیان در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه دنیای اقتصاد مبنی بر اینکه دولت چهاردهم چطور می‌تواند با رفع ناترازی‌ها به رفع فقر و بهبود اقتصاد کمک کند، پاسخ داد: چاره‌ای جز حل بحث اف ای تی اف نداریم. حتما در این باره نامه‌ای به مجمع تشخیص می‌نویسم تا این مسئله دوباره در دستور کار این مجمع قرار بگیرد تا بتوانیم حلش کنیم و باید حلش کنیم. رئیس‌جمهور تاکید کرد: لازمه رشد اقتصادی ایجاد بازار آزاد برای انتقال سرمایه‌های خارجی به داخلی است، حتما بر مبنای حکمت و مصلحت اقدام می‌کنیم. همچنین، رئیس‌جمهوری در پاسخ به پرسش خبرگزاری ایرنا مبنی بر اینکه برنامه دولت برای دستیابی به اهداف برنامه هفتم و حل مشکل ناترازی‌ها چیست، گفت: در زمینه رونق تولید قدم اول آزاد کردن و ایجاد بستر مناسب برای تولیدکنندگان داخلی است‌. اکثر آنان گلایه دارند که چون اف ‌ای تی اف نیست مشکل دارند و در نظر داریم که این مشکلات را حل کنیم تا ارتباطات با دنیا هم تسهیل شود. بدون برنامه‌ریزی حل مشکلات کشور امکان‌ناپذیر است‌. وی تاکید کرد: ادامه روند امروز که ناترازی در برق و گاز و بنزین است وضعیت را روز به روز بدتر می‌کند. باید به حل ناترازی‌ها عمل کنیم و نباید بگوییم که اگر در اینجا به ناترازی دست بزنیم صدا بلند می‌شود. در این زمینه رسانه‌ها باید به ما کمک کنند و ایده دهند تا بتوانیم مشکلات را حل کنیم.

تاکید بر استفاده از جوانان، بانوان و مذاهب در مناصب دولتی
پزشکیان ادامه داد: کاری که از این پس ادامه می‌دهیم این است که حتما از نخبگان و جوانان در کنار خودشان داشته باشند تا طی این مدت در کنار معاونان دستگاه‌ها تجربه کسب کنند. در عین حال با نصب جوانان سعی در آموزش مهارت اجرا و سلسله مراتب اداری داریم. دادن پست سازمانی و حقوق کفایت نمی‌کند چون مسوول سازمان باید تربیت و ارتقاء نیروی سازمانی را انجام دهد نه اینکه در صورت اشتباه کردن یک نیرو، آن نیرو را کنار بگذارند و نفر دیگر را انتخاب و منصوب کند.

روند فعلی غیرقابل ادامه است
رئیس‌جمهوری افزود: ما امروز امکان بزرگی در کنار خلیج فارس داریم که بسیاری از کشورها حسرت داشتن بخشی از این خط آبی را می‌خورند. از این ظرفیت چرا استفاده نکنیم. باید تعادلی بین زیست محیط و تداوم زندگی ایجاد کنیم. روند فعلی غیرقابل ادامه است و اگر به آن توجه نکنیم قطعاً به مشکل می‌خوریم و نباید بگذاریم آن روز دیر شود. حرفی که زدم این نیست که امروز این اتفاق رخ دهد و پایتخت را منتقل کنیم اما باید به آن موضوع هم توجه کنیم. پزشکیان در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: حالا طرف مقابل شما که توانمند است نباید از توانمندیش استفاده کنیم. پس معنای وفاق چیست و چطور می‌توانیم با هم وحدت کنیم. یک ضرب‌المثل انگلیسی می‌گوید انسانی که ۴۰۰ سال کار کند و اشتباه نکند یک «مجسمه» است. نمی‌شود که انسان کار کند و اشکال نداشته باشد. ما در چارچوب سیاست‌های مقام معظم رهبری و برنامه عمل می‌کنیم.

تاکیدبر ضرورت تقویت روابط با عربستان، مصر و اردن
پزشکیان در پاسخ به سوال خبرنگار المیادین مبنی بر اینکه دوره اخیر شاهد اقداماتی در خصوص توسعه روابط با کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی بودیم، آیا به زودی سفری به عربستان سعودی داشته یا به زودی شاهد سفر بن سلمان ولیعهد عربستان به تهران خواهیم بود، در خصوص روابط ایران و اردن چطور و همچنین این روابط چه تاثیری می تواند بر اوضاع فلسطین و پایان تجاوز اسرائیل علیه مردم غزه داشته باشد، بیان کرد: باور و اعتقاد من این است ما باهم برادر هستیم. چرا باید باهم رفت و آمد نداشته باشیم. هر حرکتی بتواند ما را به هم نزدیک کند شخصا استقبال می کنم. تلاش می کنیم اخوت و برادری را همان طوری که پیامبر اسلام فرمودند بیشتر کنیم. حضرت علی در وصیتنامه خود می فرماید که هر اختلافی را بتوانیم بین مسلمانان حل کنیم از سال ها نماز و روزه ارزش آن بالاتر است، چه با عربستان، چه با مصر و چه با اردن تلاش می کنیم روابط خود را تقویت کنیم.

تقویت قدرت خرید مردم در دستور کار است
وی یادآور شد: باید ناترازی و بی‌عدالتی را رفع کنیم. اگر این اتفاق رخ ندهد همان اقشار ضعیف، روز به روز فقیرتر خواهند شد و برای اینکه این اتفاق رخ ندهد در دولت به‌ویژه در کمیسیون اقتصادی برنامه‌ریزی‌ها می‌کنیم و تلاش می‌کنیم که قوت زندگی مردم به مشکلی نخورد.

تاکید بر مقابله با فساد
پزشکیان درباره رانت، فساد، رشوه، زمین خواری و قاچاق گفت: عده ای را مسئول بررسی آنها کرده‌ایم وشنبه در این خصوص جلسه داریم. البته وقتی نایب رئیس مجلس بودم، این مباحث را پیگری می‌کردم. وی یادآور شد: اگر بتوانیم کد ملی، کد پستی و کد زمین و ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم را به هم وصل کنیم، هیچ کس نمی‌تواند به راحتی جنسی را قاچاق کند یا نمی‌تواند به راحتی رشوه بگیرد یا در حساب خویشاوندانش واریز کند. چون سیستم کاملا یکپارچه است و امکان تخلف وجود ندارد. پزشکیان در پاسخ به سوال خبرنگار فرانس ۲۴ مبنی براینکه درباره رفع تحریم‌ها چگونه می‌خواهید از سد تحریم‌های بین‌المللی ناشی از تحریم‌های مستقیم آمریکا علیه ایران و اقتصاد کشور عبور کنید؟ گفت: ما باید با هم تعامل داشته باشیم. کسی که نمی‌خواهد ما با هم تعامل کنیم قدرت های جهانی هستند. ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم، آنها هستند که ما را تهدید می‌کنند. وی افزود: در مقابل قدرت باید قدرت داشته باشیم تا بتوانیم بمانیم.

برش مطبوعاتی

سرمقاله

نقش کلیدی سامانه‌های نظارتی در بازارها

حمیدرضا پورابراهیم
کارشناس اقتصادی

سامانه‌های نظارتی در سال‌های اخیر بر پایه هوش مصنوعی توسعه داده شده و امکان نظارت در لحظه و فعال شدن تریگرها را فراهم کرده‌اند. یک سامانه نظارتی کارا باید متناسب با نیاز شرکت درخواست‌کننده سفارشی سازی شده و اقدامات نظارتی را از شرایط پسگیرانه منفعلانه و پس از معامله به سمت یک مدل ترکیبی یکپارچه نظارت تحقیقی، واکنشی و پیشگیرانه تغییر دهند. در واقع با این مدل می‌توان نمایه‌ها و شاخصه‌های ریسک را قبل از انجام دستکاری در بازار شناسایی کرده و به انسجام و دستیابی به اهداف عملکردی بازار کمک کرد. یک سامانه نظارتی کارا باید تمامی داده‌های مرتبط با بازار را در یک مکان جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کند. به عنوان مثال برای بررسی امکان دستکاری در بازار مشتقه می‌بایست تعداد و محدودیت سقف موقعیت‌های معاملاتی هر قرارداد، تعداد و محدودیت سقف موقعیت‌های معاملاتی قراردادهای مرتبط، میزان عرضه قابل تحویل بازار نقد در نقاط تحویل، فعالان دارای موقعیت معاملاتی بزرگ، قیمت بازار نقد و مشتقه، ارتباطات الکترونیکی و انتشار دیدگاه‌های دارندگان موقعیت معاملاتی و موارد دیگر را در یک سامانه تجمیع کرد. می‌توان گفت سامانه نظارتی باید شرایطی را فراهم آورد تا بتوان بین بازارها و دارایی‌های مختلف پایش را انجام داده و در کنار آن ریسک موجود در بازار را سنجیده و مدیریت کرد. این سامانه همچنین باید مجهز به برخی از ابزارهای تجزیه و تحلیل پیشرفته مورد استفاده مانند تجزیه و تحلیل پیش بینی، تجزیه و تحلیل احساسات، تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ، تجزیه و تحلیل در لحظه و تجزیه و تحلیل رفتاری باشد. سامانه نظارتی باید با توجه به الزامات قانونی و واکنش قانونگذاران نسبت به سوءاستفاده در بازار، قابلیت انطباق و به‌روزرسانی سریع را داشته باشد. بعلاوه باید تمامی مدل‌های نظارتی موجود در آن به صورت مستمر بررسی و بهبود یافته و روش‌های دستکاری‌کنندگان به سرعت شناسایی و اقدامات لازم صورت پذیرد. به‌طور کلی می‌توان گفت یک سامانه نظارتی مناسب باید منطبق با قوانین هر حوزه قضایی بتواند اعمال سوءاستفاده‌گرایانه را به صورت فعال شناسایی کرده و به منصفانه بودن بازار کمک کند.

برش مطبوعاتی

یادداشت

تلاش غرب برای امتیازگیری از ایران با ادعاهای موشکی

علی بیگدلی
کارشناس مسایل اروپا

طرح ادعای ارسال تسلیحات نظامی ایران به روسیه مساله جدیدی نیست، با گذشت بیش از ۲ سال و نیم از جنگ میان روسیه و اوکراین، بارها دولت‌های اروپایی و آمریکا، اتهاماتی را علیه ایران درباره ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه مطرح کرده‌اند. در حالی که به اذعان خودشان مدرکی در .این زمینه ندارند، «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین نیز تاکید کرد که هنوز نمی‌تواند استفاده از این موشک‌ها را تایید کند و هیچ شواهدی دال بر انتقال این موشک‌ها از سوی تهران ندارد.
باید توجه داشت، مقامات ما بارها تاکید کرده‌اند که سیاست نگاه به شرق برای ما اولویت دارد، ضمن این‌که ما خیلی نمی‌توانیم جدای از روسیه باشیم و در شرایطی که تصمیم نهایی در شورای امنیت گرفته شود، این روسیه است که به نفع ایران، وتو می‌کند. بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ که تحریم‌ها و محدودیت‌ها در زمینه فروش، صادرات و واردات سلاح‌های متعارف نظامی برداشته شده یعنی از نظر حقوقی ممنوعیتی در این موضوع متوجه ایران نیست، اما مهم‌ترین مساله این است که در آستانه سفر رئیس‌جمهور به مجمع عمومی سازمان ملل هستیم و غرب تلاش دارد تا ایران را تحت فشار قرار داده و در موضوع برجام امتیاز بگیرد.
رئیس‌جمهور باید از سفر به نیویورک دست پر برگردد، شاید این آخرین فرصتی باشد که بتوانیم اختلافات را کاهش دهیم و در ملاقات‌هایی که با مقامات از جمله مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انجام خواهد شد، درصدد کاهش تنش باشیم. تا زمانی که سفر انجام نشده نمی‌توان با قطعیت گفت اروپا چه تصمیمی در مورد ایران دارد و هدفش از طرح ادعایی ارسال موشک از سوی ایران به روسیه چیست. غرب باید این موضوع را به طور مشخص بیان کند. اروپا و غرب معتقدند که این روسیه بوده به اوکراین حمله کرده اما غرب طی ۱۰ سال گذشته پوتین را تحت فشار قرار داده و امروز روسیه در تنگنای ناتو است، از سوی دیگر روسیه معتقد است در دفاع از خود، اوکراین را از سرزمین‌های روس‌نشین بیرون می‌کند. در هر حال ادامه این جنگ به نقطه مشخصی کشیده نخواهد شد، همان‌طور که پوتین هم مطرح کرده غرب نمی‌تواند خیلی سرسختانه نسبت به روسیه برخورد کند و با ملاحظاتی دست به یکسری اقدامات می‌زند. کمک‌های سخاوتمندانه غرب به اوکراین جنگ را ادامه‌دار کرده و امروز در شرایط فرسایشی قرار دارد و ادامه آن به نفع هیچ‌کدام از طرفین نیست. تا به امروز آمریکا از اوکراین حمایت کرده و اخیرا «کامالا هریس» نامزد دموکرات‌ها هم در مناظره انتخاباتی بر ادامه سیاست‌های آمریکا تاکید کرد.

برش مطبوعاتی

اتحادیه اروپا:

به راه‌حل دیپلماتیک درباره پرونده هسته‌ای ایران پایبند هستیم

سفیر و نماینده دائم اتحادیه اروپا نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین گفت: این اتحادیه به راه‌حل دیپلماتیک درباره پرونده هسته‌ای ایران پایبند است و از تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده حمایت می‌کند. کارل هالگارد روز دوشنبه طی سخنانی در شصت‌وهشتمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین، این ادعا را تکرار کرد که دست نیافتن ایران به سلاح اتمی «یک اولویت امنیتی و کلیدی برای اتحادیه اروپا است».
وی ادامه داد: «این اتحادیه همچنان به راه حل دیپلماتیک درباره پرونده هسته‌ای ایران متعهد است و ما از همه کشورها می‌خواهیم که از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد حمایت کنند.» سفیر اتحادیه اروپا بدون اشاره به مقصر اصلی وضعیت کنونی برجام گفت: متاسف هستیم که ایران اقدامات لازم را برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود تحت این توافق که اتحادیه اروپا همچنان به آن متعهد است، انجام نداده است. پیشرفت‌های هسته‌ای بی وقفه ایران، بازگشت به برجام را به طور فزاینده ای چالش برانگیز کرده است. از این جهت خطر بحران گسترش سلاح‌های هسته‌ای در منطقه در نتیجه پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران بیشتر شده است» وی با بیان اینکه «اتحادیه اروپا از تلاش های آژانس اتمی برای حل مسائل پادمانی و تقویت همکاری‌ها (در این زمینه) حمایت می کند» نسبت به وضعیت اجرای توافق اسفند ۱۴۰۱ برای حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده ابراز تاسف کرد و مدعی شد: همچنان ضروری و فوری است که ایران درباره تمامی مسائل پادمانی باقی مانده شفاف‌سازی کند. هالگارد با اشاره به قطعنامه خرداد ماه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته ای کشورمان هم گفت: ما از دولت جدید ایران می‌خواهیم که به سرعت و به‌طور اساسی با آژانس اتمی در راستای پایبندی کامل به تعهداتش تحت توافقنامه پادمان جامع همکاری کند.

برش مطبوعاتی

اخبار کوتاه

پیگیری منافع بورس در بودجه ۱۴۰۴

حجت‌اله صیدی از تلاش سازمان بورس برای مدنظر قراردادن مسائل مرتبط با بازار سرمایه در لایحه بودجه سال آینده خبر داد. به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا) به نقل از ایرنا، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، در پاسخ به مطالبه یکی از فعالان بازار سرمایه، مبنی بر پیگیری سازمان بورس برای بازگرداندن اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سهام، در زمان تدوین لایحه بودجه، اعلام کرد: در حال کار کردن بر روی این موضوع و مسائل مشابه هستیم. «حجت‌اله صیدی» در ادامه نوشت: تلاش ویژه‌ای را در رابطه با لایحه‌ بودجه و مسایلی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر بازار سرمایه تاثیرگذار هستند، به‌کار گرفته‌ایم. این گزارش حاکی است: پیش‌تر یکی از فعالان بازار سرمایه، در فضای مجازی، پیشنهادهایی را به رییس سازمان بورس، برای در نظر گرفتن منافع بازار سرمایه در تصمیمات دولت و بازگرداندن اعتماد سهامداران به بورس، مطرح کرده بود.

اجرایی شدن کریدور شمال - جنوب مورد تاکید دولت ایران است

وزیر امور اقتصادی و دارایی در دیدار با دستیار رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه، بر اجرایی شدن هر چه سریع‌تر پروژه کریدور شمال به جنوب به عنوان یک مسیر ترانزیتی برای تقویت همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران، روسیه، هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس تاکید کرد. به گزارش ایرنا از وزارت اقتصاد، عبدالناصر همتی دیروز (دوشنبه) در دیدار با «ایگور لویتین» دستیار رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه در وزارت اقتصاد، بر اجرایی شدن هر چه سریع‌تر پروژه کریدور شمال به جنوب به عنوان یک مسیر ترانزیتی مناسب برای تقویت همکاری‌های میان جمهوری اسلامی ایران، روسیه، هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس تاکید کرد. وزیر اقتصاد کشورمان گفت: انتظار داریم روسیه از پروژه بزرگ کریدور شمال - جنوب به صورت جدی حمایت کند. وی تاکید کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران از سرمایه‌گذاری سایر کشورها در این مسیر حمایت می‌کند و آمادگی دارد با ارائه مشوق‌های خاص سرمایه‌گذاری، مشارکت سایر کشورها در این پروژه را تسهیل کند. همتی گفت: امیدواریم شاهد گسترش سرمایه‌گذاری‌های روسیه در ایران و به خصوص در نفت و پروژه‌های زیر ساخت لجستیکی و ترانزیتی باشیم.

برش مطبوعاتی

«تجارت» از اولویت های دولت چهاردهم در حوزه اقتصاد کلان گزارش می دهد

فرمول مهار تورم و رشد اقتصادی

گروه اقتصاد کلان: یکی از بحث های قدیمی در اقتصاد کلان که بار دیگر در دولت جدید هم به محل بحث اقتصاددان ها تبدیل شده است، موضوع رابطه تورم و رشد اقتصادی است. اینکه در شرایط فعلی آیا سیاستگذار باید تمرکز خود را به سمت ایجاد رشد اقتصادی قرار بدهد و یا کنترل تورم را در اولویت بگذارد؟ به گزارش «تجارت»، تا مدت های طولانی اینگونه تصور می شد که رابطه تورم و رشد اقتصادی رابطه ای معکوس است. به این معنی که اگر قرار باشد رشد اقتصادی بالا ایجاد شود حتما تورم را به دنبال خواهد داشت و اگر تورم مهار شود، قطعا رکود اقتصادی به وجود می آید. البته تجربه دهه های گذشته نیز در ایران تا حدودی این موضوع را تایید می کند. در نیمه دوم دهه 80 وقتی که روند تورم افزایشی بود، همزمان درآمدهای نفتی نیز رو به فزونی گرفته بود و سهم نفت در بودجه و هزینه های جاری به شدت افزایش یافته بود. در واقع در آن زمان اگرچه رکود در اقتصاد حاکم نبود اما به طرز محسوسی تورم افزایش یافته بود. این مسیله دقیقا در ابتدای دهه 90 معکوس شد. دولت یازدهم وقتی در سال 1392 روی کار آمد، اولویت خود را کنترل تورم قرار داد. اتفاقی که ظرف حدود 2 سال محقق شد و رقم تورم به 9 درصد هم رسید. اما این دستاورد در شرایطی بدست آمد که رکود عمیقی بر اقتصاد حاکم شد و جریان نقدینگی از طریق سیاست های انقباضی به شدت کنترل شد. اما در سال های بعد به ویژه پس از بحران های اقتصادی که از سال 1397 به بعد ایجاد شد، شرایط به گونه ای پیش رفت که اقتصاد ایران دچار رکود تورمی شد. یعنی رشد اقتصادی نزدیک به صفر و تورم بالای 35 درصد با یکدیگر همزمان شدند. طبیعتا این وضعیت بدترین سناریویی است که می تواند برای اقتصاد یک کشور اتفاق بیفتد. این روند تقریبا بیش از سه سال ادامه داشت و حتی در اوایل دهه 1400 نیز ادامه پیدا کرد. در دولت سیزدهم با گشایش های نسبی که در فروش نفت به وجود آمد وضعیت رشد اقتصادی بهبود یافت و به 4 درصد هم رسید اما همچنان تورم بالای 40 درصد تثبیت شده بود و بانک مرکزی هم در دو سال اخیر سیاست انقباضی شدیدی را اعمال کرد که به وسیله آن دست کم توانست نرخ ارز را تثبیت کند. این سیاست کم و بیش در وضعیت حاضر نیز ادامه دارد و سیاستگذار ترجیح داده است که از ناحیه ثبات ارزی شوک دیگر به اقتصاد وارد نشود. اما به نظر می رسد که این سیاست نمی تواند در شرایط تورمی چندان ادامه دار باشد. چرا که اگر تورم حتی در محدوده فعلی هم باقی بماند، در نهایت افزایش نرخ ارز اتفاق می افتد. آنچه از نشانه ها و اظهارات متولیان اقتصادی به نظر می آید این است که سیاست دولت در وهله اول مهار تورم است. احتمالا دولت با برخی سیاست های مالی در زمینه بودجه تلاش خواهد کرد که ظرف حداقل یک سال آینده جهت تورم را نزولی کند. با این وجود اگر قرار باشد این مهار تورم در بلند مدت ادامه دار باشد باید به تدریج با رونق اقتصادی نیز همزمان باشد. رونق اقتصادی هم با بکارگیری ابزارهایی در مسیر بهبود محیط کسب و کار و رونق صادرات و افزایش درآمدها بدست نمی آید. به نظر می رسد که در کوتاه مدت دولت الگویی از سیاست های سال های 92 تا 95 را در نظر داشته باشد و با ادامه سیاست انقباضی تورم را پایین بیاورد و در ادامه در صورتی که در فضای خارجی گشایش هایی ایجاد شود و موانع برای رفع تحریم ها برطرف شود، به تدریج رشد اقتصادی پایدار نیز ایجاد بشود. از این منظر به نظر می رسد که اولویت اول دولت چهاردهم و تیم اقتصادی مهار تورم باشد و در گام بعد به سراغ رشد اقتصادی بروند. چرا که رشد اقتصادی معمولا آثار خود را در بلند مدت نشان می دهد اما نزولی شدن تورم اثرات خود را در کوتاه مدت هم بر سفره ها و معیشت مردم نشان خواهد داد. اقتصاد ایران طی 5 سال گذشته متوسط تورم بالای 35 درصد را تجربه کرده که در دهه های گذشته بی سابقه بوده است. معیشت مردم در این چند سال از ناحیه تورم آسیب جدی دیده است و یارانه های پرداختی هم چندان نتوانسته این افزایش تورم را جبران کند. افزایش تورمی که در سال 1401 با حذف ارز ترجیحی همراه شد که تبعات سنگینی را در قیمت کالاهای اساسی به دنبال داشت. اگر دولت بخواهد دست به اصلاح سیاست ارزی بزند چاره ای ندارد که در مرحله اول تورم را پایین بیاورد و بعد به سمت تک نرخی کردن ارز برود. در صورتی که تورم بالا ادامه داشته باشد هر گونه اصلاحات اقتصادی از جمله اصلاحات در سیاست ارزی زمینه فشار به سفره اقشار ضعیف را فراهم می کند. اتفاقی که در سال 1401 بعد از حذف ارز 4200 تومانی افتاد. در دنیای امروز بسیاری از کشورها به فرمول دستیابی به رشد غیر تورمی دست یافته اند که این فرمول می تواند در آینده اقتصاد ایران هم نهادینه شود. چرا که دیگر زمان و دوران تعارض میان تورم پایین و رشد اقتصادی بالا گذشته و کشورهای زیادی هستند که هم تورم را در محدوده کمتر از 10 و 5 درصد تثبیت و هم رشد اقتصادی پایدار ایجاد کرده اند. بنابراین اقتصاد ایران هم از این قاعده مستثنی نیست و می تواند در یک بازه چند ساله به این هدف مهم دست پیدا کند.

برش مطبوعاتی

رکود، اژدهای زرد را زمین‌گیر می‌کند؟

نشانه‌های ناامید کننده از اقتصاد چین

گروه اقتصادی: چین به دلیل نگرانی‌های اقتصادی به پایین‌ترین میزان در هفت ماه گذشته رسید و به نظر می‌رسد نشانه‌های رکود در اقتصاد چین ازجمله بحران بازار مسکن، سرمایه‌گذاران را نگران کرده است. به گزارش ایسنا، در حالی که سرمایه‌گذاران داده‌های اقتصادی چین را بررسی می‌کردند و در انتظار تصمیم نرخ بهره فدرال رزرو بودند، سهام هنگ‌کنگ در روز دوشنبه (۱۶ سپتامبر) سقوط کرد.

بازارهای آسیا
بازارهای آسیایی روز دوشنبه مختلف معامله شدند و با ارزیابی سرمایه‌گذاران از داده‌های ضعیف اقتصادی چین، سهام هنگ کنگ ۰.۶ درصد سقوط کرد، در این زمان چندین بازار کلیدی به دلیل تعطیلات بسته بودند و شاخص سهام استرالیا نیز ۰.۳۱ درصد صعود کرد.

حال بد اقتصاد چین
پس از انتشار داده‌های نگران‌کننده اقتصادی چین در آخر هفته، در حالی که تولید کارخانه، خرده‌فروشی و تعداد سرمایه‌گذاری، انتظارات را از دست دادند، سهام چین کاهش یافت. نرخ بیکاری شهری به بالاترین میزان خود در ۶ ماه گذشته رسید و قیمت مسکن به‌طور سالانه با سریع‌ترین سرعت در ۹ سال گذشته کاهش یافت. سرمایه‌گذاران همچنین منتظر نشست سیاست‌گذاری فدرال رزرو در روزهای سه شنبه و چهارشنبه هستند و انتظار می‌رود بانک‌های مرکزی اولین کاهش نرخ بهره خود را از سال ۲۰۲۰ انجام دهند.

تعیین نرخ وام چین
همچنین چین در آستانه تعیین نرخ اولیه وام یک و پنج ساله خود در روز جمعه است؛ نرخ یک ساله که بر بیشتر وام‌های جدید و معوق تاثیر می‌گذارد، در حال حاضر ۳.۳۵ درصد است، در حالی که نرخ پنج ساله که بر قیمت‌گذاری وام مسکن تاثیر دارد در رقم ۳.۸۵ درصد قرار دارد.

داده‌های اقتصادی ماه آگوست
قیمت‌های مصرف‌کننده چین در ماه آگوست سریع‌ترین سرعت افزایش در نیم سال گذشته را ثبت کردند که دلیل آن هزینه‌های بالاتر مواد غذایی ناشی از اختلالات جوی، اما کمتر از انتظارات بازار بود. داده‌های منتشر شده در روز دوشنبه، انتظارات برای تسهیل بیشتر از سوی مقامات برای تحریک رشد، کاهش بازده اوراق قرضه چین و تضعیف یوان را تقویت کرد. شاخص شرکت هنگ سنگ چین پس از کاهش ۱.۳ درصدی در معاملات اولیه، اندکی تغییر کرد. سهام املاک یکی از بزرگترین افت‌ها را ثبت کرد، به‌طوری‌که شاخص این بخش تا ۱.۸ درصد کاهش یافت و بازارهای سرزمین اصلی چین تا چهارشنبه تعطیل هستند.

عدم دستیابی به هدف رشد
داده‌های ناامیدکننده اقتصادی در آخر هفته فشاری را بر مقامات افزود تا در صورت رسیدن کشور به هدف رشد امسال، محرک‌های مالی و پولی را افزایش دهند. با تثبیت تورم، سرمایه‌گذاران امیدوارند که دولت هزینه‌های مالی را افزایش دهد و یا حتی مستقیما به مصرف‌کننده کمک کند. عدم دستیابی به هدف رشد سالانه ممکن است اعتماد سرمایه‌گذاران را بیشتر تضعیف کند، زیرا صندوق‌های خارج از کشور در سه‌ماهه دوم، رکورد بی‌سابقه‌ای از خروج پول از کشور را ثبت کردند. بازگشت مجدد سهام این کشور در اوایل سال جاری شتاب خود را از دست داد و هفته گذشته شاخص سی اس آی ۳۰۰ به پایین‌ترین میزان خود از سال ۲۰۱۹ رسید و این کاهش ممکن است در غیاب یک محرک نیرومند افزایش یابد. بانک مرکزی چین اواخر هفته گذشته اعلام کرد مبارزه خود با کاهش تورم را تشدید کرده و سیاست‌های بیشتری را برای احیای اقتصاد آماده می‌کند، پس از آن که داده‌های اعتباری نشان داد که اعتماد خصوصی با وجود کاهش قبلی نرخ بهره ضعیف باقی مانده است. بلومبرگ هفته گذشته به نقل از منابع آگاه گزارش کرد، این کشور در تلاش است تا در اوایل ماه جاری نرخ بهره بیش از پنچ تریلیون دلار وام مسکن معوق را کاهش دهد تا مصرف را تحریک کند.

داده‌های اقتصادی
جون رونگ یپ، استراتژیست بازار در موسسه آی‌جی اظهار کرد عدم اعتقاد به بهبود اقتصادی چین همچنان باعث فرار سرمایه‌گذاران می‌شود. داده‌های تورم املاک و فناوری منجر به کاهش سهام هنگ کنگ شد. زیرشاخص بخش مالی سی اس آی چین ۱.۱۹ درصد کاهش یافت، بخش کالاهای مصرفی ۱.۱ درصد نزول، شاخص املاک و مستغلات ۱.۳ درصد افت کرد و زیرشاخص مراقبت‌های بهداشتی ۰.۲۴ درصد افزایش یافت. شاخص کوچکتر شنژن ۰.۵ درصد کاهش یافت، شاخص چی نکست کامپوزیت به میزان ۰.۲۳ درصد ضعیف‌تر شد و شاخص استار ۵۰ متمرکز بر فناوری شانگهای ۰.۸۵ درصد کاهش یافت. سرمایه‌گذاران آسیایی همچنان منتظر مجموعه‌ای از داده‌های کلیدی و تصمیمات بانک مرکزی هستند.

برش مطبوعاتی

«تجارت» از گره‌گشایی جدید در مسیر واردات گزارش می‌دهد

شوک مثبت دولت چهاردهم به بازار خودرو

گروه صنعت و انرژی: مقابله دولت با بازار انحصاری صنعت خودرو، یکی از وعده‌هایی انتخاباتی پزشکیان بود. وی در یکی از مناظره‌های انتخاباتی خود گفته بود که من واردات خودرو با ارزهای در اختیار مردم را آزاد می‌کنم تا در یک فضای رقابتی، هم خودروساز داخلی خود را اصلاح کند و هم بازار خودرو بدون دخالت دولت قادر به تنظیم خود باشد. برخی می‌گفتند خودرو دست‌دوم وارد کنیم. واقعا چه کرده‌ایم که به واردات خودرو کارکرده هم راضی شده‌ایم، اما درهرحال اجازه واردات ندادند و همه خودروها را از چین وارد می‌کنند و به قیمت چندبرابر در این‌جا می‌فروشند. با همین کارها مردم را از زندگی ساده محروم کرده‌ایم. واردات خودرو با ارز مردم باید آزاد شود. چرا به مردم پول ایرانی می‌دهیم، اما جنس خارجی را ده‌برابر به آنان می فروشیم؟ بنابراین، واردات خودرو با ارزهای مردم باید آزاد شود. وی ادامه داد: اگر رقابت را آزاد کنیم و خودرو خارجی وارد مملکت شود، بازار خود به خود تنظیم می‌شود. همان‌طور که اگر ارز کالاهای اساسی مثل دارو را تنظیم کنیم، بازار آزاد خود را تنظیم می‌کند و لازم نیست دولت دخالت کند. خیلی از افراد دلار دارند و اگر اجازه بدهیم، خودرو وارد کشور می‌کنند. چرا اجازه نمی‌دهیم؟ من واردات خودرو با ارزهای در اختیار مردم را آزاد می‌کنم. اگر شما فضای رقابتی را باز کنید و خودروهای خارجی وارد کشور شوند، هم خودروساز داخلی خود را اصلاح می‌کند، هم بازار خودرو خود را تنظیم خواهد کرد و دیگر لازم به دخالت ما نخواهد بود. این صحبت‌های انتخاباتی رئیس جمهور روز گذشته با توئیتی که وزیر اقتصاد روز گذشته (25 شهریورماه) منتشر کرد نشان تدبیر دولت چهاردهم برای انحصار صنعت خودرو بود. عبدالناصر همتی در شبکه اجتماعی ایکس در یادداشتی از باز شدن گره کور واردات خودرو خبر داد. عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: امروز بالاخره گره کور واردات خودرو را با تدبیر رئیس محترم جمهور در جلسه ستاد اقتصادی دولت باز کردیم. ‌همه بدانند اجازه انحصار در هیچ حوزه و صنعتی را نمی‌دهیم. همه صنایع باید با رقیب خارجی خود رقابت کنند. منافع ملت ایران در رقابت است. این موضوع در حالی مطرح شد که محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی، در اولین جلسه ستاد تنظیم بازار که عصر روز (یکشنبه 25 شهریورماه) که با حضور وزرا و مدیران سازمان‌های ذیربط در حوزه تنظیم بازار برگزار شد، اعلام کرد که یک میلیارد دلار به واردات خودرو اختصاص داده شده است و این یک سیاست مستمر که تا پایان سال ادامه دارد. وی افزود: برای سال آینده نیز، تخصیص ارز برای واردات خودرو انجام داده می‌شود.

ترمز تخصیص ارز به مونتاژکاران بریده شد
توئیت وزیر اقتصاد به معنای کشیده شدن ترمز تخصیص ارز به مونتاژکاران خواهد بود؛ چرا که فهرست ۱۰۰شرکت دریافت‌کننده ارز در سال گذشته که توسط گمرک منتشر شد، نشان می‌داد اکثر خودروسازان مونتاژی در فهرست بیشترین دریافت‌کنندگان ارز در سال۱۴۰۲ قرار دارند، این در حالی است که این خودروسازان کمترین تأثیر را در کاهش التهابات بازار خودرو داشته‌اند، به عبارت دیگر ارزی که باید صرف واردات خودرو‌های اقتصادی می‌شد، روانه جیب مونتاژ‌کاران شده است. این در حالی بود که برای واردات خودرو عنوان می‎‌شد که با کمبود ارز مواجه هستیم. این در حالی است که در 10 ماه سال 1402 بیشترین ارز مصرفی در حوزه خودرو و نیرومحرکه به خودروسازان مونتاژی که تولیدکنندگان محصولات چینی هستند، تزریق شده است؛ به‌طوری‌که در بازه زمانی مذکور یک ‌میلیارد و ۳۱۵میلیون دلار قطعات منفصله برای تولید سواری‌های مونتاژی وارد کشور شده است. همچنین طبق آخرین آمار و اطلاعات وزارت صمت که فروردین‌ماه سال گذشته منتشر شد، تولید برخی محصولات مونتاژی تا بیش از ۱۹‌هزار دلار ارزبری دارد. به عنوان مثال در سال۱۴۰۲ صنایع خودروسازی مدیران حدود یک‌میلیارد دلار، کرمان‌موتور حدود ۷۵۰‌میلیون دلار، کوروش‌موتورآریا حدود ۶۳۵‌میلیون دلار و بهمن‌موتور حدود ۴۰۰‌میلیون دلار ارز دریافت کرده‌اند. این در حالی است که از ابتدای سال‌جاری سرعت رشد تولید خودروهای مونتاژی کم شده است. آمارهای رسمی وزارت صمت نشان می‌دهد که تولیدکنندگان بخش خصوصی در خردادماه سال‌جاری ۲۴‌هزار خودرو تولید کرده‌اند که نسبت به بازه زمانی سال گذشته که ۱۹‌هزار دستگاه خودرو تولید شده بود، با رشد ۳۱ درصدی همراه بودند.اما به‌صورت تجمعی تا خرداد نیز مجموعا ۵۹هزار خودرو تولید شده است.میزان رشد تولید خودرو در سه‌ماه سال‌جاری نسبت به بازه زمانی سال گذشته ۲۳درصد است . سال گذشته خودروسازان بخش خصوصی با تولید ۲۵۱‌هزار دستگاه خودرو با رشد ۷۲درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ رکورد رشد تیراژ را شکستند. لازم به ذکر است که مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به آسیب‌شناسی ساختار تنظیم‌گری صنعت خودرو پرداخته است. در این گزارش تاکید شده که شرایط کنونی صنعت خودروی کشور که از وضعیت نامطلوبی برخوردار است نتیجه ساختار حکمرانی دولت در این صنعت و همچنین سیاست‌های اتخاذشده از سوی نهادهای متولی است. بنابراین هر اقدامی برای بهبود و تحول در خودرو پیش از هدف‌گذاری مشخص و به تبع آن بازمعماری نظام تنظیم‌گری و تغییر در سیاستگذاری‌ها، موفق نخواهد بود. مرکز پژوهش‌های مجلس در این زمینه تاکید دارد که استفاده دولت‌ها از ابزارهای تنظیم‌گری در صنعت خودرو باید واجد سه ویژگی مشروط، هوشمند و زمان‌دار بودن باشد؛ بدین معنا که حمایت‌های دولت از صنعت خودرو باید مشروط به عملکرد خودروسازان باشد. اگر در شرایط انحصار، حمایت‌ها از صنعت خودرو مشروط به عملکرد بنگاه‌های خودروساز نباشد، این حمایت‌ها حاصلی برای توسعه و جهانی شدن بنگاه‌های خودروسازی نخواهد داشت.

برش مطبوعاتی