آماده گفتگوی منصفانه و محترمانه هستیم
وزیر امور خارجه با بیان اینکه پرچم مذاکره و دیپلماسی ایران، هیچگاه بر زمین نیفتاده است و مذاکره زمانی معنا دارد که بر پایه احترام متقابل و منافع دوطرفه و به دور از تهدید و فشار باشد، گفت: هرگاه طرفهای مقابل آماده گفتوگوهای منصفانه و محترمانه باشند، ایران نیز آمادگی دارد در مسیر مذاکرات سازنده گام بردارد. عباس عراقچی روز پنجشنبه در نشست دیپلماسی اقتصادی آذربایجانشرقی، ادامه داد: برای مذاکره هیچوقت مشکلی نداشتیم اما مذاکره با دیکته نوشتن و دستور دادن و قلدری کردن فرق می کند هر گاه طرف های مذاکره آماده باشند از موضع برابر و برای رسیدن به توافقی که مبتنی بر منافع متقابل نه یک جانبه و به دور از تهدید و ارعاب باشد جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد. وی با بیان اینکه برای تحقق اهداف اقتصادی کشور، «دیپلماسی استانی» را آغاز کردهایم تا از ظرفیتهای استانها در تعامل با کشورهای همسایه بهرهبرداری شود، گفت: بسیاری از این ظرفیتها تاکنون استفاده نشده و حتی کمتر از ۵۰ درصد از توان موجود در روابط با همسایگان فعال شده است.
زعمای سیاسی اختلافات را کنار بگذارند
دبیر شورای عالی امنیت ملی با اشاره به خطیر بودن شرایط کنونی کشور گفت: باید از اختلافات عبور و برای تقویت انسجام ملی تلاش کنیم. علی لاریجانی در نشست اصحاب علوم انسانی اظهار داشت: برخی زعمای سیاسی کشور هنوز حساسیت و خطیر بودن موقعیت کنونی را به خوبی لمس نمی کنند و به محض اینکه حادثه ای رخ می دهد به راحتی با یکدیگر جدال میکنند و فضای کشور را به هم می ریزند. وی افزود: این نشان می دهد که بزرگی صحنه برای آنها درک نشده است. لاریجانی گفت: اختلافاتی وجود دارد اما وقتی در عرصه ای قرار دارید که جنگ وجود دارد و جنگ هم جنگ مهمی است و همه غرب هم با یکدیگر تبانی کرده اند باید خیلی چیزها را برای وقتی دیگر کنار گذاشت. دبیر شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: این موقف نیازمند گذشت و بزرگواری است. نمیگویم حق ندارند، اما گذشت زمانی معنا دارد که حقی وجود داشته باشد. این یک اشکال است و باید به زبانهای مختلف گفته شود. وی تأکید کرد که در این شرایط باید از اختلافات عبور و برای تقویت انسجام ملی تلاش کنیم.
تاکید گروسی بر بازگشت آرام به سایتهای هستهای ایران
رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه اعلام کرد که این نهاد در حال انجام بازرسیهایی در ایران است اما هنوز به سایتهایی که هدف حملات قرار گرفته بودند، دسترسی ندارد. گروسی در گفتوگو با خبرنگاران در نیویورک گفت: «ما در تلاشیم همکاری را بار دیگر برقرار کنیم و در ایران در حال بازرسی هستیم نه در همه سایتهایی که باید این کار در آنها انجام دهیم اما بهتدریج در حال بازگشت هستیم. ما در سایتهای آسیبدیده بازرسی نمیکنیم... در حال گفتوگو با ایران هستیم.» مدیر کل آژانس اتمی در پاسخ به پرسشی درباره مشاهدات آژانس در ایران افزود: «ما هیچ نشانهای نمیبینیم که بتواند فرضیه انجام هرگونه فعالیت اساسی را مطرح کند.» گروسی همچنین تاکید کرد: «اینها سایتهای صنعتی بزرگی هستند که در آنها رفتوآمد و فعالیت وجود دارد ولی ما فورا اعلام میکنیم که این به معنای فعالیت غنیسازی نیست.»
تأکید پزشکیان بر تکمیل
ایستگاههای قطار حومهای
مسعود پزشکیان در بازدید از بخشهایی از شبکه ریلی منطقهای تهران، با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از بخشهای شبکه ریلی کشور ناقص هستند، گفت: باید نقاط تبادلی ایستگاههای مترو و شبکه راهآهن منطقهای تکمیل و تجهیز شود تا مسافران و شهروندان بتوانند جابجایی و تردد آسانی با استفاده همزمان از این شبکه داشته باشند. نشست توسعه راهبری قطارهای حومهای و منطقهای راهآهن جمهوری اسلامی ایران، صبح روز پنجشنبه ۸ آبان ۱۴۰۴، با حضور مسعود پزشکیان رئیس جمهور در ایستگاه مرکزی راهآهن تهران برگزار شد. رئیس جمهور در این نشست پس از تشریح نکات فنی و تخصصی از سوی کارشناسان، در سخنانی بر ضرورت توسعه زیرساختها و افزایش کیفیت خدمات عمومی قطارهای حومهای و منطقهای تأکید کرد و گفت: برای توسعه راهبری قطارهای حومهای باید کارگروهی تشکیل شود و مسائلی همچون اصلاح ساختار، بهرهگیری از تجربه مشاوران مجرب داخلی و بینالمللی، مشخص شدن شیوه مدیریت، برنامهریزی، اجرای طرحها و تامین منابع را بررسی کند.
هشدار قاطع ایران به گروسی
سخنگوی وزارت خارجه ایران روز پنجشنبه با اشاره به اینکه اظهارات مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران، موجب تجاوز آمریکا و رژیم صهیونیستی به این کشور شد، تاکید کرد که او باید از اظهارات بیاساس در این رابطه خودداری کند. «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه گفت که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به خوبی میداند که برنامه هستهای ایران صلحآمیز است. بقائی به الجزیره گفت: پیامدهای فاجعهبار اظهارات گروسی، شرایط را برای تجاوز آمریکایی-صهیونیستی علیه ایران فراهم کرد. گروسی باید از اظهارات بی اساس درباره پرونده هستهای ما اجتناب کند. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه و با بیان اینکه ایران بهطور فعال اورانیوم غنیسازی نمیکند، مدعی شد که آژانس اخیرا تحرکات جدیدی را در سایتهای هستهای ایران شناسایی کرده است.
هند و آمریکا توافق
دفاعی ۱۰ ساله امضا کردند
هگست دیروز (جمعه) از امضای توافق ۱۰ ساله دفاعی با هند خبر داد. «پیت هگست» وزیر جنگ آمریکا پس از دیدار با «راجنات سینگ» همتای هندی خود در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) نوشت: «این چارچوب همکاری دفاعی ۱۰ ساله سنگ بنایی برای ثبات و بازدارندگی منطقهای محسوب میشود.» به نقل از خبرگزاری رویترز، وزیر جنگ آمریکا همچنین در این مطلب نوشت: «این توافق همکاری دفاعی با هدف تقویت همکاریها، به اشتراک گذاری اطلاعات و همکاریهایی در حوزه فناوری بین دهلی و واشنگتن است.» هگست در سفری به آسیا به سر میبرد.
مصوبه سنا برای متوقف کردن
جنگ تعرفهای ترامپ
مجلس سنای آمریکا قطعنامهای را با حمایت دو حزب برای متوقف کردن اعمال تعرفههای متقابل از سوی «دونالد ترامپ» به تصویب رساند. سنای آمریکا روز پنجشنبه قطعنامهای را تصویب کرد که هدف آن خاتمه دادن به تعرفههای جهانی «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا است. خبرگزاری آناتولی با انتشار این مطلب گزارش داد: این قطعنامه با ۵۱ رای موافق در مقابل ۴۷ رای مخالف به تصویب رسید که هدف آن خاتمه دادن به وضعیت فوقالعاده ملی اعلام شده برای اعمال تعرفهها است. چهار سناتور جمهوریخواه از جمله «رند پال»، «لیزا مورکوفسکی»، «سوزان کالینز» و «میچ مککانل» به دموکراتها پیوستند و به این قطعنامه رای مثبت دادند. این چهار سناتور اوایل همین هفته نیز به قطعنامههای جداگانهای برای رد تعرفههای ترامپ علیه کانادا و برزیل رای داده بودند.
حملات پهپادی رژیم صهیونیستی به لبنان
رژیم صهیونیستی با نقض توافق آتش بس در لبنان، مناطقی از جنوب لبنان را هدف قرار داد. خبرنگار المیادین در جنوب لبنان روز پنجشنبه اعلام کرد که در پی حمله پهپادی رژیم صهیونیستی به یک منزل در روستای شبعا، دو شهروند لبنانی مجروح شدند.
گروه سیاسی: دیدار تاریخی ترامپ و شی جینپینگ پس از شش سال، نقطه عطفی در روابط پرتنش واشنگتن و پکن بود. این دیدار در جریان سفر آسیایی رئیسجمهور آمریکا و در اوج جنگ تجاری میان دو کشور برگزار شد و به توافقاتی مهم در حوزه تعرفهها، صادرات عناصر خاکی کمیاب، و همکاریهای اقتصادی منجر شد. به گزارش «تجارت»، در حالی که روابط ایالات متحده و چین طی سالهای اخیر با تنشهای فزاینده در حوزه تجارت، فناوری، امنیت و سیاست خارجی مواجه بوده، دیدار دونالد ترامپ و شی جینپینگ در شهر بوسان کره جنوبی در حاشیه اجلاس APEC، نقطه عطفی در مسیر کاهش تنشها تلقی میشود. این نخستین دیدار حضوری دو رهبر پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید بود و در شرایطی صورت گرفت که جنگ تعرفهها میان دو کشور به اوج خود رسیده و بازارهای جهانی در وضعیت بیثباتی قرار داشتند. ترامپ پس از این دیدار که حدود دو ساعت به طول انجامید، در بیانیهای اعلام کرد که «در مورد همه چیز توافق کردیم» و آن را «۱۲ از ۱۰» توصیف کرد. در ادامه، گزارش کامل این دیدار، زمینههای آن، توافقات حاصلشده، و پیامدهای احتمالی آن بر روابط دوجانبه و اقتصاد جهانی را بررسی میکنیم.
زمینههای دیدار پس از 6 سال تنش و تقابل
از زمان نخستین دوره ریاستجمهوری ترامپ، روابط آمریکا و چین با چالشهای متعددی مواجه شد. اعمال تعرفههای سنگین بر کالاهای چینی، محدودیتهای فناوری علیه شرکتهایی مانند هواوی، و رقابت در حوزه هوش مصنوعی و نیمههادیها، فضای روابط را به سمت تقابل سوق داد. در مقابل، چین نیز با اعمال محدودیتهای صادراتی، بهویژه در حوزه عناصر خاکی کمیاب، و تقویت سیاستهای صنعتی خود، به مقابله پرداخت. در سال ۲۰۱۹، آخرین دیدار حضوری ترامپ و شی در حاشیه اجلاس G20 در ژاپن برگزار شد. پس از آن، با شیوع کرونا، تنشها تشدید شد و ارتباطات سطح بالا میان دو کشور به حداقل رسید. دیدار بوسان در اکتبر ۲۰۲۵، نخستین گفتوگوی مستقیم پس از شش سال بود و در شرایطی برگزار شد که هر دو کشور با فشارهای داخلی و بینالمللی برای کاهش تنش مواجه بودند.
اهمیت دیدار در بوسان کره جنوبی
دیدار ترامپ و شی در حاشیه اجلاس سران APEC در شهر بندری بوسان کره جنوبی برگزار شد. بوسان، شهری بندری در کرهجنوبی، بهعنوان محل نمادین این دیدار انتخاب شد: شهری که برای میزبان شدن این نشست، هم از منظر موقعیت ژئوپلیتیک و هم تقاطع منافع آمریکا و چین، محلی مناسب بهنظر میرسید. این اجلاس با حضور رهبران ۲۱ کشور حوزه اقیانوس آرام، در فضایی متأثر از بحرانهای تجاری، تغییرات اقلیمی، و رقابتهای ژئوپلیتیکی برگزار شد. کره جنوبی بهعنوان میزبان، نقش میانجی را ایفا کرد و تلاش کرد زمینهساز گفتوگوی سازنده میان دو قدرت جهانی باشد. ترامپ پیش از دیدار با شی، با رئیسجمهور کره جنوبی لی جائهمیونگ نیز دیدار کرد و درباره همکاریهای اقتصادی و امنیتی گفتوگو نمود. همچنین، سفر آسیایی ترامپ شامل توقفهایی در مالزی و ژاپن بود که محور اصلی آن تجارت، فناوری و امنیت منطقهای بود.
محتوای مذاکرات؛ از تعرفهها تا عناصر خاکی کمیاب
در دیدار ترامپ و شی جینپینگ در بوسان، مذاکراتی فشرده و چندلایه صورت گرفت که محور اصلی آن کاهش تنشهای تجاری و بازسازی اعتماد اقتصادی میان دو کشور بود. یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث، تعرفههای سنگین اعمالشده از سوی آمریکا بر کالاهای چینی بود که از سال ۲۰۱۸ آغاز شده و تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۵۷ درصد در برخی حوزهها رسیده بود. در این دیدار، ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده آماده است بخشی از این تعرفهها را کاهش دهد، مشروط بر آنکه چین در زمینه واردات محصولات کشاورزی، بهویژه سویا، تعهدات جدیدی را بپذیرد. در پاسخ، شی جینپینگ وعده داد که واردات سویا از آمریکا را تا سقف ۴۰ میلیارد دلار در سال افزایش دهد و در زمینه مقابله با قاچاق فنتانیل نیز همکاریهای اطلاعاتی و عملیاتی را گسترش دهد.
موضوع مهم دیگر در مذاکرات، عناصر خاکی کمیاب بود؛ موادی حیاتی برای تولید تجهیزات پیشرفته مانند خودروهای برقی، توربینهای بادی، تلفنهای هوشمند و سامانههای دفاعی. چین که بیش از ۸۰ درصد بازار جهانی این عناصر را در اختیار دارد، در سالهای اخیر از کنترل صادرات آنها بهعنوان ابزار فشار سیاسی استفاده کرده بود. در این دیدار، شی جینپینگ اعلام کرد که کنترلهای صادراتی اعلامشده در اکتبر ۲۰۲۵ به مدت یک سال به حالت تعلیق در خواهد آمد. این تصمیم، بهویژه برای صنایع فناوری و دفاعی آمریکا، یک گشایش راهبردی محسوب میشود و میتواند به کاهش قیمتها و ثبات زنجیره تأمین جهانی منجر شود.
همچنین، دو طرف درباره همکاریهای فناوری گفتوگو کردند. ترامپ در حاشیه اجلاس با مدیران شرکتهای بزرگ فناوری از جمله Nvidia و Intel دیدار کرد و درباره دسترسی مجدد به بازار چین، صادرات تراشههای پیشرفته، و توسعه مشترک ابررایانههای هوش مصنوعی مذاکره نمود. اگرچه توافق رسمی در این زمینه حاصل نشد، اما لحن گفتوگوها نشاندهنده تمایل دو طرف برای کاهش محدودیتهای فناوری و بازگشت به رقابت سازنده بود.
در حوزه امنیت منطقهای نیز مذاکراتی صورت گرفت. ترامپ نگرانیهای آمریکا درباره فعالیتهای نظامی چین در دریای چین جنوبی و تهدیدات علیه تایوان را مطرح کرد. شی جینپینگ در پاسخ، بر اصل «چین واحد» تأکید کرد اما وعده داد که از تنشزایی بیشتر در منطقه خودداری خواهد کرد. هرچند در این زمینه توافقی رسمی حاصل نشد، اما دو طرف بر ادامه گفتوگوهای امنیتی در سطح وزرای دفاع توافق کردند.
واکنشها و تحلیلها؛ از «آتشبس تجاری» تا «توافق شکننده»
دیدار ترامپ و شی با واکنشهای گستردهای در سطح جهانی مواجه شد. بازارهای مالی با رشد شاخصها به آن پاسخ دادند و تحلیلگران آن را «آتشبس تجاری» توصیف کردند. با این حال، برخی ناظران هشدار دادند که توافقات حاصلشده شکننده هستند و ممکن است در صورت بروز اختلافات جدید، دوباره به بحران منجر شوند. سازمانهای تجاری بینالمللی از کاهش تعرفهها استقبال کردند و آن را گامی مثبت در جهت احیای تجارت آزاد دانستند. در مقابل، برخی گروههای صنعتی در آمریکا نسبت به تعهدات چین در زمینه خرید محصولات کشاورزی و مقابله با قاچاق فنتانیل ابراز تردید کردند.
پیامدهای اقتصادی؛ آرامش نسبی در بازارها
پس از اعلام توافق، شاخصهای بورس در نیویورک، شانگهای و توکیو رشد کردند. قیمت فلزات کمیاب کاهش یافت و بازار سویا با افزایش تقاضا مواجه شد. همچنین، شرکتهای فناوری آمریکایی نسبت به احتمال بازگشت به بازار چین ابراز امیدواری کردند. با این حال، کارشناسان اقتصادی هشدار دادند که کاهش تعرفهها ممکن است به کسری تجاری بیشتر آمریکا منجر شود، مگر آنکه صادرات به چین بهطور پایدار افزایش یابد. همچنین، تعلیق یکساله کنترلهای صادراتی چین بر عناصر خاکی کمیاب، بهعنوان فرصتی برای تنوعبخشی به زنجیره تأمین جهانی تلقی شد.
چشمانداز روابط؛ توافق یا آتشبس موقت؟
اگرچه دیدار ترامپ و شی به توافقاتی مهم منجر شد، اما بسیاری از تحلیلگران آن را «آتشبس موقت» میدانند. رقابت راهبردی میان دو کشور در حوزه فناوری، امنیت، و نفوذ جهانی همچنان ادامه دارد. همچنین، انتخابات آینده در آمریکا و تحولات داخلی چین میتوانند بر پایداری این توافقات تأثیرگذار باشند. برخی ناظران معتقدند که این دیدار، بیش از آنکه حلکننده بحران باشد، فرصتی برای مدیریت تنشها و جلوگیری از تشدید درگیریها بوده است. در این چارچوب، نقش نهادهای بینالمللی، دیپلماسی چندجانبه، و فشار افکار عمومی جهانی میتواند در حفظ مسیر گفتوگو مؤثر باشد. دیدار ترامپ و شی جینپینگ در بوسان، پس از شش سال وقفه، نقطه عطفی در روابط پرتنش آمریکا و چین بود. توافقات حاصلشده در حوزه تعرفهها، عناصر خاکی کمیاب، و همکاریهای اقتصادی، اگرچه گامی مثبت تلقی میشوند، اما برای پایداری نیازمند اعتمادسازی، اجرای دقیق تعهدات، و تداوم گفتوگو هستند.
گروه سیاسی: درگیریهای خونین سودان که از آوریل ۲۰۲۳ آغاز شده، اکنون وارد مرحلهای فاجعهبار شده است. گزارشهای معتبر بینالمللی حاکی از وقوع نسلکشی در منطقه دارفور، بهویژه شهر الفاشر هستند؛ جایی که شبهنظامیان «نیروهای پشتیبانی سریع» با حمایت تسلیحاتی و لجستیکی امارات متحده عربی، مرتکب جنایات گستردهای علیه غیرنظامیان شدهاند. این جنایات شامل قتلعام، تجاوز، شکنجه و پاکسازی قومی بوده و موجی از محکومیت جهانی را به دنبال داشته است. به گزارش «تجارت»، در حالی که ارتش سودان به رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان درگیر نبردی فرسایشی با نیروهای پشتیبانی سریع به فرماندهی محمد حمدان دقلو (حمیدتی) است، وضعیت انسانی در سودان به بحرانی بیسابقه تبدیل شده است. بیش از ۱۳ میلیون نفر آواره شدهاند، میلیونها نفر در معرض گرسنگی قرار دارند، و شهرهای غربی کشور به صحنه جنایتهای جنگی بدل شدهاند. در ادامه، ابعاد مختلف این بحران، بازیگران اصلی، نقش امارات، و واکنشهای بینالمللی بررسی میشود.
آغاز جنگ داخلی و گسترش درگیریها
جنگ داخلی سودان در پی اختلافات شدید میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع آغاز شد. این نیروها که ریشه در شبهنظامیان جَنجوید دارند، ابتدا در خارطوم و سپس در مناطق غربی کشور مستقر شدند. دارفور، که پیشتر در دهه ۲۰۰۰ شاهد نسلکشی بود، بار دیگر به کانون خشونت تبدیل شد. درگیریها به سرعت به شهر الفاشر، مرکز دارفور شمالی، کشیده شد. این شهر آخرین پایگاه ارتش سودان در منطقه بود و پس از سقوط آن در اکتبر ۲۰۲۵، گزارشهایی از قتلعام گسترده منتشر شد. منابع محلی و بینالمللی از حمله به بیمارستانها، کشتار بیماران، تجاوز به زنان و قتل کودکان خبر دادند.
جنایات مستند در شهر الفاشر
شهر الفاشر، مرکز ایالت دارفور شمالی، پس از ۱۸ ماه محاصره توسط نیروهای پشتیبانی سریع، در ۲۶ اکتبر ۲۰۲۵ سقوط کرد. این شهر آخرین پایگاه ارتش سودان در غرب کشور بود و با سقوط آن، موجی از خشونتهای هدفمند علیه غیرنظامیان آغاز شد. بر اساس گزارش شبکه پزشکان سودان، تنها در سه روز نخست پس از تصرف، بیش از ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. بسیاری از قربانیان از قوم ماسالیت بودند که هدف پاکسازی قومی قرار گرفتند. شاهدان عینی که موفق به فرار از الفاشر شدهاند، از حملات شبانه به پناهگاهها، ربودن زنان و کودکان، و سوزاندن خانهها خبر دادهاند. بسیاری از خانوادهها مجبور شدند مسیر ۷۰ کیلومتری تا شهر تاویلا را پیاده طی کنند تا از قتلعام فرار کنند. در این مسیر، مواردی از تیراندازی به کاروانهای غیرنظامی نیز گزارش شده است. بر اساس گزارش دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل، بیش از ۲۵۰ هزار نفر در الفاشر گرفتار خشونت، گرسنگی و نبود خدمات درمانی هستند. این نهاد هشدار داده که خطر وقوع نقضهای گسترده با انگیزههای قومی در این منطقه «روز به روز بیشتر میشود».
نقش امارات متحده عربی در تشدید بحران
بر اساس گزارشهای اطلاعاتی منتشرشده توسط منابع غربی، امارات متحده عربی بهطور فعال از نیروهای پشتیبانی سریع حمایت کرده است. این حمایت شامل ارسال پهپادهای چینی، خودروهای زرهی، سلاحهای سبک و سنگین و تجهیزات هدفگیری بوده است. همچنین، برخی تجهیزات ساخت بریتانیا از طریق امارات به این نیروها منتقل شدهاند. دولت سودان در آوریل ۲۰۲۵ شکایتی رسمی علیه امارات در دیوان بینالمللی دادگستری ثبت کرد و این کشور را به «همدستی در نسلکشی» متهم نمود. این اقدام واکنشهای گستردهای در سطح بینالمللی به دنبال داشت و فشارها بر ابوظبی برای توقف حمایت از شبهنظامیان افزایش یافت.
وضعیت انسانی و آمار قربانیان
سازمان ملل اعلام کرده که بیش از ۳۰ میلیون نفر در سودان نیازمند کمکهای بشردوستانه هستند. از این تعداد، ۲۵ میلیون نفر دچار گرسنگی شدید شدهاند. بیش از ۱۳ میلیون نفر نیز آواره شدهاند؛ بسیاری از آنان به کشورهای همسایه مانند چاد، مصر و اتیوپی پناه بردهاند. در دارفور، بهویژه شهر الفاشر، وضعیت انسانی وخیمتر از سایر مناطق است. بیمارستانها تخریب شدهاند، دارو و غذا کمیاب است، و مردم در شرایطی غیرانسانی زندگی میکنند. گزارشهایی از دفن دستهجمعی قربانیان در گورهای بینام منتشر شده است.
نیروهای درگیر و جبهههای مقاومت
در سوی دولت، ارتش سودان به رهبری ژنرال البرهان همچنان در مناطق شرقی و جنوبی کشور فعال است. در مقابل، نیروهای پشتیبانی سریع با ساختار شبهنظامی و حمایت خارجی، کنترل بخشهای وسیعی از غرب سودان را در اختیار دارند. علاوه بر این دو بازیگر اصلی، گروههای مقاومت محلی، بهویژه «کمیتههای هماهنگی مردمی» در دارفور، تلاش کردهاند تا از غیرنظامیان دفاع کنند. این گروهها با امکانات محدود، در برابر حملات شبهنظامیان ایستادگی کردهاند و نقش مهمی در مستندسازی جنایات ایفا کردهاند. واکنشهای بینالمللی و فشارهای دیپلماتیکبا انتشار تصاویر و گزارشهای هولناک از دارفور، موجی از محکومیت جهانی شکل گرفته است. سازمان ملل، اتحادیه آفریقا، و اتحادیه اروپا خواستار توقف فوری خشونتها شدهاند. آمریکا نیز تحریمهایی علیه فرماندهان نیروهای پشتیبانی سریع اعمال کرده است. در سطح مردمی، کمپینهایی برای تحریم شرکتهای اماراتی در حال گسترش است. در لندن، تظاهراتی علیه نقش امارات در جنگ سودان برگزار شد و فعالان خواستار توقف همکاریهای اقتصادی با ابوظبی شدند. برخی نهادهای حقوق بشری خواستار تشکیل دادگاه ویژه بینالمللی برای رسیدگی به جنایات سودان شدهاند.
چشمانداز آینده و خطر تکرار تاریخ
با توجه به شدت خشونتها، بسیاری از ناظران بینالمللی هشدار دادهاند که سودان در آستانه یک نسلکشی تمامعیار قرار دارد. شباهتهای فراوانی میان وقایع کنونی و نسلکشی سال ۲۰۰۳ در دارفور دیده میشود؛ از جمله هدفگیری قومی، استفاده از شبهنظامیان، و سکوت نسبی جامعه جهانی در مراحل اولیه. اگر اقدامات فوری برای توقف حمایت خارجی از نیروهای پشتیبانی سریع و اعمال فشار دیپلماتیک بر امارات انجام نشود، احتمال گسترش بحران به سایر مناطق سودان و حتی کشورهای همسایه وجود دارد. همچنین، خطر فروپاشی کامل ساختارهای دولتی سودان و تبدیل آن به یک دولت شکستخورده جدی است. تحولات سودان در سال ۲۰۲۵ نشاندهنده یکی از فاجعهبارترین بحرانهای انسانی دهه اخیر است. نقش امارات متحده عربی در حمایت از نیروهای شبهنظامی متهم به نسلکشی، ابعاد جدیدی از مسئولیتپذیری بینالمللی را مطرح کرده است. جامعه جهانی باید با جدیت بیشتری به این بحران واکنش نشان دهد؛ از جمله توقف فروش سلاح، اعمال تحریمهای هدفمند، و حمایت از سازوکارهای بینالمللی برای محاکمه عاملان جنایت. در غیر این صورت، سودان ممکن است بار دیگر به نماد بیعدالتی، سکوت جهانی، و تکرار تاریخ دردناک نسلکشی بدل شود.