سلامت نیوز:رییس کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا با بیان اینکه:«« ماسک هایی که در بازار وجود دارند با دو هدف استفاده می شوند یک هدف فرد مبتلا دیگران را الوده نکند و هدف دیگر این است که افراد سالم هم کمتر در مواجهه با ویروس باشند. ماسک های موجود در بازار تاثیرشان پیشگیری از کرونا در اندک است و اگر افراد در معرض الودگی قرار گیرند ممکن است ماسک قوی مثل ماسک N95 بزنند ولی دست الوده به چشم بزنند و الوده به ویروس شوند بنابراین ماسک ها از نظر الوده شدن کمک کننده نیستند چه نانو باشند یا نباشند.»تاکید کرد:««اخرین گاید لاین های منتشر شده سازمان جهانی بهداشت نشان می دهد انتقال هوایی ویروس کرونا مسیر مهمی برای انتقال نیست اگر قرار بود از طریق هوا منتقل شود اوضاع و احوال اپیدمی در ایران و جهان بسیار متفاوت تر از چیزی بود که الان داشتیم.»
دکتر حقدوست رییس کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در نشست خبری با خبرنگاران گفت:« ویروس کرونا ویروس جدیدی است و برای اینکه رفتار آن را پیش بینی کنیم نیاز به گذشت زمان داریم. باید درباره این بیماری به مردم آگاهی رسانی شود که چطور این بیماری منتقل می شود تا رفتار اجتماعی مردم تغییر کند. کنترل رفتار ما در برخورد با یکدیگر انتقال این بیماری را کم می کند. براساس مدل سازی ها به نظر می رسد اگر اتفاق خاصی نیفتد بتوانیم در اردیبهشت ماه به یک کنترل نسبی نه مطلق دست پیدا کنیم و امیدوارم اتفاقات عجیبی نیفتد و امیدواریم سفرهای نوروزی و دید و بازدیدهای نوروزی تاثیر عجیبی در شیوع این بیماری نگذارد.»
وی افزود:« تعطیل کردن مدارس و ادارات و دانشگاه ها به عنوان اولین اقدام در جهان است هر اقدامی که بتواند برخوردها را کم کند می تواند در پیشگیری از این بیماری تاثیر داشته باشد. مدارس و دانشگاه ها یکی از مراکز تجمع هستند و حداقل 30 درصد امکان ابتلا به کرونا از این طریق است.»
وی در پاسخ به اینکه در چه مرحله ای از روند شیوع بیماری هستیم چند درصد مردم درگیر شده اند و آیا به 70 درصد درگیری خواهیم رسید و نقطه شیوع بیماری چه زمانی بوده، گفت:« نمی شود به این سوالات جواب قطعی داد اپیدمی ما در کشور از یک زمان ثابتی شروع نشده و برخی شهرها زودتر و برخی بیشتر و برخی کمتر آلوده شده اند. به نظر می رسد شهرهایی که در ابتدا الوده شده اند برای این فصل نزدیک به قله باشند واگر اتفاق عجیبی نیفتد انتظار یک پیک جدیدی را برای این فصل نداریم.»
دکتر حقدوست در ادامه گفت:« شهرهای نیمه جنوبی و برخی شهرهای غرب کشور در سطح پایین اپیدمی قرار گرفته اند لذا اماده ایجاد انتقال محلی هستند مگر اینکه با کنترل ها مانوری دهیم وبا گرم شدن هوا میزان سرایت این بیماری در تابستان پایین بیاید و بتوانیم از موج اول عبور کنیم. براساس مستنداتی که جمع آوری کرده ایم احساس می کنیم از اوایل بهمن ماه ویروس کرونا بسیار خزنده در چند شهر کشور در حال گردش بوده و کیس های اول بی علامت بوده اند یا علایم اختصاصی داشته اند که سیستم ما نتوانسته آنها را شناسایی کند. این ویروس همزمان با ایران در بسیاری از کشورهای دیگر و بخصوص در منطقه چرخش داشته و نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه با حساسیت بالایی اقدام کرده ایم و توانسته ایم نسبت به کشورهای دیگر ویروس را زودتر شناسایی کنیم.»
دکتر حقدوست در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت نیوز درباره ماسک های موجوددر بازار بویژه ماسک هایی که به عنوان ماسک نانو به فروش می رسند و میزان تاثیرگذاری آنها در پیشگیری از ویروس کرونا، گفت:« ماسک یک اثر حمایتی و پیشگیری از این ویروس دارد و یک اثر روانی. گاهی افراد احساس می کنند اگر ماسکی را استفاده نکنند بیشتر در معرض خطر هستند. ضرورتی ندارد همه از ماسک استفاده کنند غیراز اپیدمی ویروس، اپیدمی شایعات را باید در جامعه مدیریت کنیم.»
وی افزود:« ماسک هایی که در بازار وجود دارند با دو هدف استفاده می شوند یک هدف فرد مبتلا دیگران را الوده نکند و هدف دیگر این است که افراد سالم هم کمتر در مواجهه با ویروس باشند. ماسک های موجود در بازار تاثیرشان پیشگیری از کرونا در اندک است و اگر افراد در معرض الودگی قرار گیرند ممکن است ماسک قوی مثل ماسک N95 بزنند ولی دست الوده به چشم بزنند و الوده به ویروس شوند بنابراین ماسک ها از نظر الوده شدن کمک کننده نیستند چه نانو باشند یا نباشند.»
دکتر حقدوست در ادامه گفت:« گاهی اوقات حتی ماسک های پارچه ای که مردم خودشان درست می کنند در الوده نکردن دیگران می تواند نقش داشته باشد اگر الوده به ویروس باشیم قطراتی از دهان و بینی بیرون می ریزد و این ماسک های ساه می تواند درصد زیادی را جذب کند البته اگر دفع زباله های الوده درست نباشد می تواند منشا الودگی باشند ماسک های نانو که گفته می شود قابل شستشو است اثرشان با شستشو از بین نمی رود ولی کاهش پیدا می کند.»
وی در پاسخ به اینکه آیا ویروس کرونا از طریق هوا قابل انتقال است، گفت:«اخرین گاید لاین های منتشر شده سازمان جهانی بهداشت نشان می دهد انتقال هوایی ویروس کرونا مسیر مهمی برای انتقال نیست در عین اینکه باید وسواس گونه برخورد کنیم که مسیر انتقال را ببندیم ولی نباید وسواس بیمارگونه داشته باشیم. اینکه امکان انتقال ویروس کرونا از طریق هوا وجود دارد از نظر من رد شده است اگر قرار بود از طریق هوا منتقل شود اوضاع و احوال اپیدمی در ایران و جهان بسیار متفاوت تر از چیزی بود که الان داشتیم.»
وی گفت:« درباره ابتلای مجدد به کرونا مستندات علمی تایید کننده این موضوع به طورواضح نیست الان نمی توانیم قضاوت کنیم افرادی که مبتلا شده اند سال آینده هم مبتلا می شوند یا خیر. ممکن است فرد به نظر برسد ویروس از بدنش رفته ولی مجددا بعد از مدتی بیماری به بدن وی برگردد که این برای بسیاری از عفونت ها وجود دارد معمولا به صورت کلی اگر این عفونت مجدد در طول زمان اتفاق بیفتد قطعا نسبت به عفونت اولیه خفیف تر است.»
رییس کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا خاطرنشان کرد:« هرقدر شهر بزرگتر باشد و رفت و امدها در آن بیشتر باشد طول مدت اپیدمی بیشتر است. اپیدمی مثل اتش گرفتن خانه بزرگ در مقایسه با آتش گرفتن یک کلبه کوچک است در کلبه کوچک اتش زودتر خاموش می شود ولی در خانه بزرگ هر قسمت اتش می گیرد و طول مدت اتش سوزی بیشتر است در تهران هم به دلیل وجود محله های زیاد و رفت و امدهایی که از کل کشور به آن می شود انتظارمان بر این است که شیوع بیماری زودتر از همه شروع و دیرتر به انتها برسد بعید به نظر می رسد تهران به پیک برسد و انتظار می رود یک قله تخت باشد که بتوانیم در طول زمان آن را مدیریت کنیم.»
وی گفت:« در مورد ایزولاسیون شاید با مدل سازی های دیگر دنیا تعاریف کمی متفاوت باشد متوسط ایزولاسیون هر فرد چند درصد است ممکن است برخی خود را در منزل قرنطینه کرده و ایزولاسیون صد درصدی ایجاد کرده باشند و ممکن است برخی دیگر هیچ ایزولاسیونی نداشته باشد. میانگین اگر به 40 درصد برسد ممکن است ما بتوانیم به فاز کنترل بیماری برسیم البته این به معنی این نیست که بتوانیم ویروس را ریشه کن کنیم. ممکن است شیوع بیماری در کل کشور روند کاهنده داشته باشد اما در یک شهر روند افزایشی داشته باشیم.»
وی در پاسخ به اینکه هر فرد مبتلا به کرونا چند نفر را می تواند مبتلا کند، گفت:« اینکه یک نفر چند نفر را الوده می کند این به ذات ویروس برمی گردد در مورد آنفلوانزا هر یک نفر مبتلا یک ونیم نفر را الوده می کند اما ویروس کرونا یک ویروس کاملا مسری است که تا سه نفر را می تواند الوده کند. در جاهایی که اپیدمی رشد کرد مثل کشتی ای که در سواحل چین بوده این عدد به 18 هم رسیده چون محیط بسته ای بوده اگر محیط بسته ای باشد مثل زندان و خانه سالمندان اگر رعایت نکنیم متوسط ابتلا می تواند بالاتر باشد. عدد سه برای فصل سرد سال است که انتقال به راحتی انجام می گیرد انتظارمان این است که در فصل تابستان هر فرد مبتلا یک و نیم نفر را آلوده کند.»
وی درباره تعطیلی مدارس و دانشگاه ها گفت:« از چند بعد به تعطیلی ها باید نگاه کنیم یک بعد علمی است از نظر علمی احساس می کنیم زمانی می توانیم درباره بازگشایی مدارس حرف بزنیم که حداقل دو دوره تکثیری روند کاهنده داشته باشد و دوز الودگی به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یافته باشد که بتوانیم از بازگشایی حرف بزنیم. طبیعی است زمان بازگشایی در شهرها و استان های مختلف یکسان نیست تفاوت بین دانشگاه ها و مدارس وجود دارد. دانشگاه ها غیر از اینکه محل تجمع است بخش زیادی از دانشجوها از شهرستان های مختلف هستند لذا باید سختگیرانه تر عمل کرد. توصیه علمی این است که براساس شرایط منطقه ای تصمیم گیری شود در کنار اَن نکته دیگر جو اجتماعی است اگر مدرسه ای باز باشد ممکن است مشارکت برای فرستادن دانش آموز به مدرسه کم شود قبل از هر اقدامی باید مردم را برای تصمیم گیری هایمان برای بازگشایی مدارس اقناع کنیم. از نظر علمی و پذیرش جامعه احتمالا بازگشایی مدارس مسئله زودهنگامی نخواهد بود.»
وی درباره بازگشایی ادارات دولتی و بازگشت کارمندان به کار گفت:« درباره بازگشایی بخش دولتی وخصوصی و صنعت باید مورد به مورد فکر کنیم اولویت اول ما فعال کردن زنجیره تولید کشور به شکل کامل است که اگر اسیب ببیند در زندگی روزمره مردم آثار خود را نشان خواهد داد. در مورد بازگشت کارمندان دولت به کار برمی گردد به اینکه دورکاری چقدر معنی دارد و چقدر شرایط فعالیت ایمن برای آنها مهیا است.»
وی درباره زمان برگزاری آزمون ها گفت:« درباره آزمون ها چندین سناریور را ترسیم کرده ایم که بتوانیم با سرعت قابل قبولی کم کم شرایط تحصیلی را برای دانشجویان فراهم کنیم. وضعیت وضعیت عادی نیست و باید از برخی استانداردهای خود عبور کنیم باید قبول کنیم اموزش از راه دور را رکن اصلی بدانیم ازمون ها را باید تا جایی که می شود به تعویق بیندازیم. عزم تیم معاونت اموزشی وزارت بهداشت و معاونین دانشگاه های کشوراین است که در عین حال که شرایط را درک می کنیم استانداردهای اموزشی را با دقت و وسواس زیادی مد نظر داشته باشیم که افت تحصیلی نداشته باشیم.»
وی درباره افزایش امار مبتلایان طی چند روز اخیر گفت:« اگر رفتار خاصی ایجاد شده باشد و تماس ها افزایش پیدا کرده باشد ده تا 15 روز بعد متوجه می شویم انتقال افزایش یافته از انجایی که قبل ازعید مردم شروع به مسافرت کرده اند اثراتش را کم کم شاهد خواهیم بود. صرف نگاه به اعداد روزانه کافی نیست همزمان در این ایام کار غربالگری را در مراکز بهداشتی شروع کرده ایم و مردم تماس می گیرند که باعث می شود روند شناسایی کیس های سبک تر ما زیاد شود عملا افزایش تعداد موارد روزانه به معنی تعداد افزایش موارد ابتلا نیست که نه تنها نگران کننده نیست بلکه خوشحال کننده است که قبل از ایجاد الودگی برای دیگران می توانیم انها را شناسایی و کنترل کنیم.»
وی تاکید کرد:« ویروس کرونا هیچ نقطه ای از جهان را ایمن نخواهد گذاشت و در تمام روستاها و جزایر دنیا نفوذ خواهد کرد اینکه ارتباطات انها با کانون های الوده چقدر بوده حساسیست ها برای شناسایی موارد چقدر بوده و همچنین آب و هو تاثیر گذار است و طبیعی است که در نیمکره شمالی و جنوبی رفتار متفاوت است اگر در نیمکره شمالی خوش بین هستیم که گرم شدن هوا به ما کمک دهد در کاهش بیماری در نیمکره جنوبی عکس این مسئله وجود دارد.»
وی درباره انتقال بیماری از حیوانات، گفت:«این ویروس از حیوان به انسان منتقل شده است اما زمانی هم که در حیوان بوده همه حیوان ها را الوده نمی کند اکنون میزبان اصلی این ویروس انسان است و این ویروس از انسان به انسان منتقل می شود به عنوان میزبان اصلی، اگر حیواناتی الوده شوند میزبان فرعی خواهند بود اگر میزبان تصادفی حیوان باشد به این معنی نیست که به همه گونه ها منتقل می شود.»
وی درباره اطلاع رسانی به مردم گفت:« ما در جامعه بیش از حد درباره کرونا پیام می فرستیم و روزانه انقدر خبر می فرستیم که گاهی اخباری که جنبه تحقیقاتی دارند وقتی مخابره می شوند در جامعه مثلا ویروس از طریق هوا منتقل می شود وقتی هنوز علمی است ولی سریعا به گوش مردم برسد به کل خبر بی اعتماد می شوند و به پیام های درست هم توجه نخواهند کرد و تغییر رفتار ایجاد نخواهد شد. در مورد اطلاع رسانی درباره نحوه استفاده از ماسک و یا دستکش ها نباید صفر و صدی در نظر بگیریم حتی ماسک پارچه ای حفاظت ایجاد می کند ولی کم اثر است اینکه دستکش های نایلونی هیچ اثری ندارند چنین نیست ولی در محیط های بیمارستانی باید ابزار ایمن تری استفاده کنیم.»
وی در پاسخ به اینکه طرح فاصله گذاری اجتماعی تا حد در قطع زنجیره کرونا تاثیر داشته است، گفت:« ما در این شرایط نه تنها باید فاصله اجتماعی را بالا ببریم بلکه باید همدلی اجتماعی را بالا ببریم باید تماس های فیزیکی مان را کنترل کنیم و همین عامل باعث شده از اعداد بالای مرگ به مدلی برسیم که نشان داده با فاصله گذاری ها تماس فیزیکی کم شده و اثربخش بوده است.»
وی خاطرنشان کرد:« این اپیدمی یک ازمایش جدید بود برای کل دنیا و سیستم مدیریتی کل دنیا در این امتحان خیلی خوبی نمره نگرفته ما تازه در دوره پساکوویدی باید نظام سلامت خودمان را بررسی کنیم. ویروس کرونا پدیده جدیدی است و دانش ما محدود است و اختلاف نظرها بالاست گفتمانی که هلند با فرانسه و اتریش دارد متفاوت است و کشورها با مقتضیات خود سختگیری هایشان را تغییر می دهند اگر بین نظرات کارشناسی مسولان سلامت می بینید نظرات عوض شده این اشکال هست و راهی برای آن نیست.»
وی افزود:« بیماری کرونا جدی است و همه مسولین سلامت کشور متوجه شدند این داستان با H1N1 فرق دارد و ما واکسنی برای آن نداریم لذا اصلاح سبک زندگی تنها راه مقابله است. امیدواریم واکسن این بیماری هم در ماه های آینده آماده شود این بیماری بیماری یک روز و دو روز نیست ما باید خود را برای دوی ماراتن اماده کنیم و ماه ها و سال های آینده هم شیوع خواهد داشت.»
وی درباره تاثیر گرفتن تست کرونا از مردم در کاهش شیوع این بیماری گفت:« تست یکی از حلقه های کنترلی است و یکی از ابزارهایی است که در یک زنجیره باید کار کند و به تنهایی معجزه آسا نخواهد بود. اگر تست بگیریم فردی مثبت شود ولی شرایط ایزولاسیون داخل منزل یا نقاهتگاه هها فراهم نباشد بود و نبود تست تاثیری ندارد. تست هم مثبت کاذب دارد هم منفی کاذب دارد. یک تست منفی نمیتواند ثابت کند فرد بیمار نیست اگر نمونه نامناسب بگیریم جواب درستی نمی گیریم. معمولا در بیماری های ویروسی چنین است که بخصوص در مراحل اخر فرد ویروس را ترشح می کند ولی الوده کننده نیست و سیستم ایمنی به حالتی در می آید که ویروس دیگران را کمتر الوده می کند. تست هم گران است هم شرایط ازمایش آن محدود است ما میزان تولید تست هایمان را به سرعت بالا بردیم ولی ظرفیت آن محدود است و استفاده از آن برای همه هم صلاح نیست.»
وی در پایان خاطرنشان کرد:« این بیماری نه تنها تا اخر تابستان بلکه در سال های آینده با ما و کل جهان خواهد بود اما اپیدمی اگر خدا بخواهد زودتر از این که الان در موج اولش قرار داریم کنترل شود. ما یک اپیدمی داریم که در حال چرخش است یک اندمیک داریم ما خیلی از بیماری ها را داریم که حالت اندمیک است مثلا تب کریمه کنگو از بین نرفته و هرازگاهی چندین نفر را مبتلا می کند امیدوارم زودتر از تابستان به اندمیک بیماری برسیم باید ببینیم چند درصد ایرانیان در موج اول مبتلا شده اند که برای زمستان اینده بهتر بتوانیم پیش بینی کنیم.»
