دکتر محمداسماعیل اکبری در گفت‌و گو با ایسنا با اشاره به وضعیت جوامع مختلف در بحران کرونا و تجارب و عبرت‌هایی که هر جامعه‌ای باید از این بحران کسب کند، اظهار کرد: اگرچه ابعاد مختلف مساله پساکرونا مباحث فلسفی در غرب و حوزه اسلامی و همچنین موضوعات جامعه شناسی، اقتصادی و روانشناختی را در برمی‌گیرد، اما بنده در این گفت‌وگو به واقعیت‌های علمی ویروس کرونا و نقاط ضعف موجود در مواجهه با بحران کرونا اشاره می کنم.
این استاد پیشکسوت دانشگاه با تشریح یک خاطره تاریخی مرتبط با بحران جهانی این روزها، بیان کرد: در حوالی سال 1950 میلادی، سالی که در شرق آسیا کمونیست در بالاترین سطح عملکردی خود با محوریت چین دوره تثبیت خود را میگذراند و کشورهای همسایه و مجاور چین از این جریانات و توسط احزاب تاثیر می‌پذیرفتند، اتفاق عجیبی افتاد؛ در این زمان کشور مسلمان مالزی قدعلم کرده و تلاش کرد خود را از استعمار انگلیس خارج کند.
نخست وزیر مالزی در آن زمان انگلیس را قانع کرد که از مالزی خارج شود. این موضوع؛ یعنی مقابله مالزی با استعمار و برتری نگاه اسلامی بر قدرت‌های سلطه‌گر به الگویی برای سایر کشورها تبدیل شد و ساختارهای سیاسی را تحت تاثیر قرار داد، به نحوی که رئیس حزب کمونیست اداره کننده سنگاپور اعلام آمادگی خود را برای تابعیت از مالزی به نخست وزیر این کشور اعلام کرد، اما مورد پذیرش مالزی قرار نگرفت و بعد از آن سنگاپور از کمونیست فاصله گرفت و نگاه و نگرش خود را در راستای گسترش علم و انتقال تکنولوژی از کشورهای پیشرفته تغییر داد.
مانند همین موضوع برای هنگ کنگ و تایوان هم متناسب با شرایط فکری و اجتماعی این کشورها اتفاق افتاد. با چنین همتی بود که کشوری مانند سنگاپور با GDP بسیار پایین توانست امروز به یکی از قدرتمندترین کشورهای جهان تبدیل شده و به پیشرفت‌های قابل توجهی دست پیدا کند؛ بی‌گمان یکی از مهمترین دلایل پیشرفت این کشور این بود که ساختارهای دیجیتال را مبنای حرکت و توسعه خود قرار داد.
علل اصلی کنترل سریع کرونا در برخی کشورها
دکتر اکبری در همین رابطه با اشاره به شروع همه گیری کرونا از چین و علل اصلی کنترل سریع آن در کشورهایی مانند چین، سنگاپور، تایوان و ... با وجود همجواری با کانون همه‌گیری، اظهار کرد: با توجه به مباحثی که ذکر شد این کشورها بعد از پیدایش کروناویروس از دو مولفه و برتری مهم یعنی "دارا بودن ساختار سیاسی – اجتماعی قوی و واگذاری کار به حاکمیت" و دوم "ساختارهای دیجیتالی قدرتمند" استفاده کردند که در پی این اقدامات ویروس تحت کنترل سیستم حاکم قرار گرفت و علم دیجیتال به کمک کشورها آمد.
وی با بیان اینکه همین اتفاق یعنی کنترل سریع همه‌گیری با درجه کمتری در کره جنوبی رخ داد، تصریح کرد: تمامی این کشورها در زمینه علم دیجیتال سرآمد بوده و همه امور کشور را به صورت دیجیتال مدیریت می‌کنند، به عبارتی بدون کامپیوتر و اینترنت عملا هیچ کاری در این کشورها انجام نمی‌شود.
انتقاد نسبت به زیرساختهای ضعیف دیجیتال در داخل کشور
مشاور ارشد وزیر بهداشت با انتقاد نسبت به زیرساختهای ضعیف دیجیتال در داخل کشور، اظهار کرد: کشور ما در زمینه زیرساختهای مرتبط با دیجیتال حاکمیتی نداشته و حتی بهره بردار خوبی هم نیستیم. تمام اختیارات ما در این زمینه تحت تاثیر دنیای غرب و شرق است و با کشورهای دیگر فاصله زیادی داریم.
این استاد دانشگاه با اشاره به مشکلات عدیده در حوزه‌های ابتدایی و معمولی دیجیتال مانند برگزاری کلاس‌های آنلاین، اظهار کرد: در بحران فعلی، یکی از توانمندی‌های مهم کشورها برای مدیریت شرایط در ابعاد مختلف مدیریتی، آموزشی، پزشکی، اقتصادی و غیره، وجود و تقویت زیرساختهای دیجیتال و اینترنت است. این در حالیست که در همین بحران بخاطر قوی نبودن زیر ساخت‌ها مشکلات زیادی در بخش‌های مختلف از جمله مباحث آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها پیش آمد.
برتری و بقا در دوران پساکرونا با تقویت علم دیجیتال
وی با تاکید بر اهمیت تقویت علم دیجیتال جهت کنترل بحران کرونا و همچنین برتری و بقا در دوران پساکرونا، اظهار کرد: علم دیجیتال به کشورها تشخص می‌دهد، در دوران پسا بحران کشوری می‌تواند قدرتمند باشد که در این زمینه تلاش بیشتری کرده باشد. در اکثر کشورهای موفق در کنترل بحران‌ها و به خصوص بحران اخیر یعنی کرونا، علم دیجیتال توسعه یافته بکار گرفته شد، به گونه‌ای که در این کشورها با کمک علم دیجیتال ظرف مدت کوتاهی تحلیل ژنوم ویروس انجام و منتشر شد.
توجه و تقویت علوم سلول شناسی، مولکول بیولوژی و علم ژنتیک
رییس مرکز تحقیقات سرطان با بیان اینکه در این شرایط واجب‌تر از علم دیجیتال، توجه و تقویت علوم سلول شناسی، مولکول بیولوژی و علم ژنتیک است، اظهار کرد: به عبارت دیگر، علم دیجیتالی موفق است که توانمند و قادر به پیگیری حرکات و رفتار ژن انسان باشد، در بررسی و تفسیر ویروس کرونا هم همین علم دیجیتال به کمک ما می آید.
وی با بیان اینکه ویروس موجود زنده نبوده و در حقیقت توده پروتئینی تشکیل شده از اسیدهای آمینه خاص با پوشش و غشای پروتئینی و چربی است، ادامه داد: ویروس به تنهایی قابلیت تکثیر نداشته و در سلول‌ها از جمله سلول‌های انسانی جای گرفته و از این طریق قدرت و کنترل را به دست می‌گیرد. بنابراین علم بسیار مهمی که در این زمینه باید مورد توجه قرار بگیرد، علم سلول شناسی است.
اهمیت "پزشکی شخصی" در دنیای بعد از بحران کرونا
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان با تاکید بر اهمیت "پزشکی شخصی" در دنیای بعد از بحران کرونا، خاطرنشان کرد: در آینده طب شخصی مورد توجه قرار خواهد گرفت به نحوی که نوع بیماری و درمان هر فرد با دیگری متفاوت بوده و باید بر مبنای ژنوم انسان‌ها و علم ژنتیک راه و روش درمانی بخصوصی را ارایه کرد.
وی تاکید کرد: کشوری که بر روی پیشرفت این علوم کار و سرمایه‌گذاری کند، در دنیای آینده توان بقا خواهد داشت و بدون آن کاری از پیش نخواهد برد. در حال حاضر نیز اگر خوب بنگریم کشورهایی که در زمینه مولکول بیولوژی قوی‌تر بودند، در مهار و کنترل همه‌گیری کروناویروس موفق‌تر عمل کرده‌اند. هرچند که این ویروس کاملا هوشمند بوده و با رفتار خود همه دنیا را غافلگیر کرده است.
دکتر اکبری با بیان اینکه با تمام اینها کشورهای پیشرفته در حوزه دیجیتال و علوم سلولی مولکولی به زودی بر این بحران فائق می‌آیند، اظهار کرد: اگر خودمان به فکر نباشیم، برای بقا مجبور به تبعیت از این کشورها خواهیم بود. بنابراین با وجود نیروی انسانی توانا و متخصص در داخل کشور باید هرچه سریع‌تر به فکر توسعه و تقویت این علوم باشیم که عمل و توجه به این مهم از وظایف حاکمیت است.
بیولوژی، طب آینده را از وضعیت فعلی خارج و متحول میکند
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه علومی همچون زیست شناسی و مولکول بیولوژی، طب آینده را از وضعیت فعلی خارج و متحول میکند، اظهار کرد: علم پزشکی با دخالت و حضور این علوم جدید در همه بخش‌ها مانند اصلاح سلول‌ها، اصلاح بیماری‌ها، تعیین نوع داروها، درمان های اختصاصی و یا در بخش تابلوی ژنومیک انسان‌ها، متحول و پیشرفته‌تر می شود.
وی با تاکید بر ضرورت برنامه ریزی و سرمایه‌گذاری حاکمیت کشور در علوم دیجیتال، سلولی مولکولی و ژنومیک، خاطرنشان کرد: در پزشکی آینده جهان علوم سلولی مولکولی و ژنومیک در حوزه دیجیتال ابعاد گسترده و زیادی پیدا میکند، این در حالی است که در کشور ما آنچنان که باید به این مساله توجه نمی‌شود.
رییس انجمن آموزش پزشکی ایران با تاکید بر اینکه کشور ما برای بقا چاره‌ای جز پیشرفت در این علوم ندارد، گفت: حتی در تفسیر ژنومهای انسانی و در کل پیشرفت در علوم پزشکی با حوزه دیجیتال سروکار داریم و به آن نیازمندیم.
وی ادامه داد: در این دو سه ماهه متوجه شدیم که ویروس کرونا بسیار هوشمند بوده و با هدف گرفتنن ساختارهای بیولوژیک، شناخت و پیش بینی رفتار و نحوه مقابله با آن را بسیار دشوار کرده است. بنابراین توجه مسئولان به شناخت و توسعه و تمرکز بر علوم مذکور و همچنین سرمایه گذاری لازم در زمینه علوم سلولی و دیجیتال ضرورت اجتناب ناپذیر این روزهاست.
دکتر اکبری در خاتمه با بیان اینکه تحلیل دوران پسا کرونا از ابعاد مختلف فلسفی، جامعه شناسی، سیاسی و اقتصادی و از طرف دیگر مباحث تخصصی و تکنیکال تشکیل شده است، خاطرنشان کرد: این دوره به ما نشان داد که توسعه و تقویت علم دیجیتال و علم سلول شناسی (خلقت شناسی) به خصوص در کشور ما که دارای ضعف های زیادی در این زمینه‌هاست، یک ضرورت غیرقابل انکار است و امروز بهترین زمان برای توجه جدی به این زمینه‌هاست، چراکه طی این بحران اهمیت این علوم برای متولیان و سیاستگذاران به اثبات رسیده است.
انتهای پیام
