گره گشایی معیشتی با سهام عدالت

گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: از روزی که سهام عدالت مطرح شد، اولین چالش جدی آن، نداشتن اختیار صاحبان سهام بود. اما درست همزمان با شیوع کرونا، یک باره همه مشکلات مرتفع شد و کار بجایی رسید که دارندگان سهام میتوانند در مورد این سهام تصمیم بگیرند. بی شک امروزه ویروس کرونا معیشت و آسایش بسیاری از مردم را هدف قرار داده و بیشتر کسانی که در مشاغل آزاد فعالیت میکنند، با مشکل بیکاری و ناتوانی در تأمین هزینههای خانواده رو به رو هستند. بنابر این تعیین تکلیف سهام عدالت در این مقطع میتواند نقطه امیدی برای کسانی باشد که با ناتوانی در کسب درآمد رو به رو هستند. بی شک در این مقطع خاص، درخواست رییس جمهوری از رهبر معظم انقلاب برای آزادسازی سهام عدالت و تأیید ایشان نقطه امیدی برای حل مشکلات است. به عبارت بهتر اگرچه به نظر میرسد سهام عدالت تعیین تکلیف شد، اما در اصل امکان واگذاری این سهام ابزاری برای استفاده از نقدینگی سرمایه داران و کارگشایی معیشتی آن دسته افرادی است که با بیکاری و مشکلات مالی دست به گریبان هستند.

ارزش ٩ میلیون تومانی

در این رابطه مرکز پژوهشهای مجلس با انتشار گزارشی درباره استفاده از ظرفیت سهام عدالت برای انجام اقدامات حمایتی از خانوار در دوران شیوع ویروس کرونا با اشاره به اینکه ارزش روز شرکتهای حاضر در پورتفوی سهام عدالت بیش از ۲۳۹۷ هزار میلیارد ریال است، اعلام کرد: هر یک میلیون تومان سهام عدالت تخصیص یافته به افراد، در حال حاضر دارای ارزشی به میزان حدود ۹ میلیون تومان است. بر این اساس، برای مشمولان دهکهای اول و دوم درآمدی که از تخفیف ۵۰ درصدی در بهای سهام بهرهمند هستند (حدود ۶ میلیون نفر)، مبلغ ۱۰ میلیون ریال و برای سایر مشمولان بهطور متوسط مبلغ ۵۳۲۰ هزار ریال دارایی در سامانه سهام عدالت شناسایی شده است. گفتنی است با توجه به افزایش حدود ۹ برابری ارزش پورتفوی سهام عدالت تا انتهای سال ۱۳۹۸، هر یک میلیون تومان سهام عدالت تخصیص یافته به افراد، در حال حاضر دارای ارزشی به میزان حدود ۹ میلیون تومان خواهد بود. در واقع، ارزش سهام ۶ میلیون نفری که در قالب دهکهای اول و دوم درآمدی شناسایی شدهاند، حدود ۹ میلیون تومان و برای سایر دهکها حدود ۴.۵ میلیون تومان خواهد بود».

تحول در دارایی افراد

از سوی دیگر وزیر اقتصاد گفت: خوشبختانه تحول اساسی هم برای دارندگان سهام عدالت و هم بازار سرمایه با ابلاغیه رهبری انجام شد تا دارندگان این سهام بتوانند خودشان آنچه که مالک بودند را مدیریت کنند که این خون تازهای است که به بازار سرمایه مورد اقبال مردم و سرمایهگذاران وارد شده است. فرهاد دژپسند افزود: همچنین برخی دارندگان سهام عدالت شرایط مناسبی در وضعیت فعلی به دلیل کرونا ندارند و الان میتوانند خودشان آن را مدیریت کنند یا بخشی از این سهام که برای فروش آزاد میشود را میتوانند بفروشند. هرچند توصیه ما این است که خودشان آن را مدیریت کنند و از فروش شتابزده جلوگیری کنند. وزیر اقتصاد تاکید کرد: ممکن است تعدادی از سودجویان برای خرید سلف این سهام داوطلب شوند در حالی که هنوز ارزش این سهامها به طور کامل مشخص نشده که دارندگان این سهام باید به این موضوع توجه کنند. به ویژه که ارزش این سهام متفاوت است و نباید به ارزش پایین آن را به فروش برسانند.

افزایش ١١ برابری ارزش سهام

در همین رابطه رییس کل سازمان خصوصی سازی نشست خبری برگزار کرد و گفت: ۴۹ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر مشمول سهام عدالت هستند که مشخصات فرد به فرد مشمولین براساس کد ملی موجود است. علیرضا صالح با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری تأکید داشتند که دولت با سرعت این فرایند را انجام دهد گفت: ما هم وقفهای در آن ایجاد نکردیم و شب گذشته قول دادیم سامانه را به روزرسانی کنیم. در این راستا تاکنون ۵۰ هزار نفر به سامانه مراجعه کردهاند. وی با بیان اینکه به مشمولین سهام عدالت ۳۰ روز اجازه داده شده که انتخاب کنند میخواهند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم سهام خود را مدیریت کنند، توضیح داد: اگر کسی میخواهد به صورت مستقیم سهام خود را مدیریت کند با محدودیتهایی مواجه است. مثلاً ممکن است اعلام شود فقط ۳۰ درصد از سهام خود را میتواند به فروش برساند. وی با تأکید بر اینکه دستورالعمل شورای عالی بورس ظرف ۱۰ روز آینده نهایی میشود گفت: سهام عدالت حدود ۳۵ میلیون نفر ۴۸۰ تا ۵۳۰ هزار تومان است و ظرف ۱۰ تا ۱۱ سال ارزش سهام عدالت بیش از ۱۱ برابر شده است. صالح با تأکید بر اینکه افرادی که به صورت غیرمستقیم سهام خود را مدیریت کنند مشوقهایی دارند، توضیح داد: این افراد محدودیتی برای خرید و فروش ندارند.

کمک سهام عدالت به آسیب دیدگان کرونا

همچنین رئیس دفتر رئیسجمهور با بیان اینکه تلاش دولت به طور همزمان حفظ سلامتی و معیشت مردم است، گفت: موافقت مقام معظم رهبری درخصوص سهام عدالت، برای آن دسته از مردمی که در مشکلات کرونا، خسارت بیشتری دیدند و یا توان اندوخته زیادی نداشتند، کمک خیلی بزرگی است. محمود واعظی: برای دولت عملکرد متوازن بازار سرمایه و بازار مالی اهمیت زیادی دارد تا با مدیریت انجام شده، مردم با اطمینان خاطر خودشان انتخاب کنند که سرمایهشان را در کجا بگذارند که سود مناسبی داشته باشد. وی خاطرنشان کرد: در گذشته یک روز سرمایه، روزی طلا و یک روز ارز افزایش مییافت و مردم ضررهای زیادی هم در یک مقاطعی متحمل میشدند ولی امروز کاری که در بورس میشود و به شدت هم مورد حمایت دولت هست اطمینانی خاطری به مردم داده که این بازار، بازاری باشد که از یک طرف مردم سود ببرند و از طرف دیگر کارآفرینان و صاحبان سرمایه بتوانند بخشی از بنگاههای خود را در اختیار مردم بگذارند و در کنار آن کشور را توسعه دهند و سرمایهگذاری بیشتری کنند و این مورد حمایت جدی دولت است. واعظی با بیان اینکه تصمیم و ابلاغی که رهبرمعظم انقلاب روز گذشته داشتند هم برای بورس و هم برای مردم تحول جدیدی هست، گفت: ابتدا باید از طرف دولت و از طرف همه از رهبر معظم انقلاب تشکر کنم که در این ماه مبارک هدیه بسیار خوبی را به حدود ۵۰ میلیون نفر از صاحبان سهام عدالت دادند و از حالا به بعد وظیفه شورای عالی بورس و سازمان بورس این است که هر چه سریعتر روند آزادسازی آنرا انجام دهد تا مردمی که چه آنهایی که میخواهند سهام عدالت خود را نگه دارند و چه آنهایی که میخواهند جابهجا کنند و چه آنهایی که میخواهند بفروشند، تکلیف آنها مشخص شود.

اصلاح قدرت خرید مردم در شرایط کرونا

رئیس کمیسیون ویژه اصل ۴۴ گفت: با توجه به شرایط کرونایی تأکید بر این است که بخشی از قدرت خرید مردم اصلاح شود و درصدی از سهام عدالت آزاد شود تا کسانی که نیاز به پول دارند بتوانند آن را بفروشند، راه دوم این است که خود مردم بتوانند سهام خود را در بورس نقد کنند که باید جزئیات آن را شورای عالی بورس تعیین کند. حمیدرضا فولادگر در گفتوگو با فارس در پاسخ به این که در ابلاغیه مقام معظم رهبری بحث کمک به ماندگاری سهام عدالت برای مردم اشاره شده است، گفت: شورای عالی بورس میتواند از طریق مشارکت مردم در انتخاب نمایندگان خود در شرکتهای سرمایهگذاری استانی سهام عدالت اعمال مدیریت کنند و اعضای منتخب مردم در این شرکتها در مجامع بورسی سهام عدالت شرکت کنند و مانده سهام عدالت در شرکتهای استانی وارد بورس شود و راه برای مردم باز شود. اگر کسی نیاز به نقدینگی داشته باشد، بخشی از سهام بین ۱۵ تا ۳۰ درصد سهام عدالت آزاد شود و مردم بتوانند خرید و فروش انجام دهند. وی در پاسخ به این که اگر مردم یک باره بخواهند سهام عدالت را بفروشند مانند قضیه کشاورزان هندوانه کار میشود که همه هندوانهها با هم میرسد و دلالان آن را به بهای ناچیز خریداری میکنند، گفت: بله، مجلس هم موافق آزادسازی یک دفعه سهام عدالت نیست. وی افزود: ما یک فرایند ۵ ساله را پیش بینی کردیم که دارنده سهام عدالت نتواند یک دفعه سهام را بفروشد و ارزش آن در بازار افت کند و یا شلوغی و هجوم مردم بازار سرمایه را دچار اختلال کند، بلکه گفتهایم تدریجی وارد بازار سرمایه شوند و امکان نقد شوندگی هم برای دارنده سهام فراهم شود و به قدرت خرید مردم کمک شود و یا این که مردم خودشان انتخاب کنند که آیا سهام آنها به تدریج نقد شود و یا این که سهام خود را نگه دارند و در بورس سرمایهگذاری کنند.