تاسیس صندوق اعتبار ملی برای بافت فرسوده

به گزارش تجارت آنلاين به نقل ازمهر، در پیش نویس مطالعات بازنگری طرح جامع مسکن که از سوی وزارت راه و شهرسازی تدوین شده، بخشی به بافت های فرسوده اختصاص دارد. در این بخش که تحت عنوان بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسی بررسی شده آمده است:
 
حدود 6 میلیون نفر در سکونتگاه های غیررسمی در 77 شهر مطالعه شده ایران زندگی می‌کنند که 27 درصد جمعیت آنها را تشکیل می‌دهد. مساحت این سکونتگاه‌ها 52.5 هزار هکتار و 18 درصد مساحت شهرهای مربوطه است.
 
آخرین برآوردها حکایت از حجم جمعیتی بیش از 10 میلیون نفر در این سکونتگاه‌ها دارد و در نتیجه تراکم جمعیتی آنها بسیار بیشتر از آن شهرها است بطوریکه تراکم ناخالص متوسط جمعیتی این شهرها 69 نفر در هکتار  اما این سکونتگاه ها 127 نفر در هکتار بوده است.
 
حدود 11.2 میلیون نفر در 76.4 هزار هکتار بافت‌های فرسوده در کل شهرهای ایران زندگی می‌کنند که 13 درصد مساحت و 20.7 درصد جمعیت آنها را به خود اختصاص می‌دهند. تراکم ناخالص شهر 83 نفر در هکتار اما بافت فرسوده 147 نفر در هکتار بوده است.
 
تاکنون 7700 هکتار از بافت فرسوده شهری بهسازی و نوسازی شده و باید 65 هزار و 100 هکتار نیز بهسازی و نوسازی شود. به عبارت دیگر تاکنون تنها حدود 10 درصد بافت‌های فرسوده شناسایی شده، بهسازی و نوسازی شده است.
 
در جدول زیر برآورد کمبودهای بالقوه بی مسکنی و بدمسکنی که عمدتا در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی است، ارایه شده است. به علاوه در کل کشور حدود 5 میلیون واحد مسکونی (2.7 میلیون در مناطق شهری، 2.3 میلیون در مناطق روستایی) دارای عمر بیش از 20 سال وجود دارد که اندیشیدن سازوکار برای بهسازی و نوسازی آنها ضروری است.
 
  

برآورد کمبودهای بالقوه موجود-بی مسکنی و بدمسکنی- هزار واحد

شرح	خانوارهای فاقد مسکن	خانوارهای دارای مسکن کوچک(یک اتاق و کمتر)
شهری	در سال 1375: 1035 درسال 1385: 900 درسال 1390: 645	در سال 1375: 720 درسال 1385: 1023 درسال 1390: 859
روستایی	در سال 1375: 593 در سال 1385: 600 در سال 1390: 555	در سال 1375: 652 در سال 1385: 681 درسال 1390: 675
کل	در سال 1375: 1628 در سال 1385: 1500 در سال 1390: 1200	در سال 1375: 1372 در سال 1380: 1704 در سال 1390:

 
 
جهت گیری راهبردی:
 
نبود ظرفیت سنجی با روش و واژگان یکسان برای تولید مسکن جدید و بهسازی و غیره در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه های غیررسمی، امکان پیشرفت قابل اتکا را درباره ظرفیت تولید مسکن در این مقطع مطلعات نمی‌دهد. این موضوع به دلایلی دیگر(تفسیر و تغییر دلبخواهی ظرفیت جمعیتی طرح‌های جامع، کهنه شدن طرح‌های تفصیلی، عدم انطاق طرح‌های موضعی با طرح تفصیلی و ...) برای کل شهرها هم صدق می‌کند.
 
انتظام نهادی و سازمانی ساماندهی و توانمندسازی، بهسازی و نوسازی در سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت های فرسوده دچار کاستی‌ها و ناهماهنگی‌های درونی و بیرونی بسیار است. از نبود هماهنگی و هم افرایی بین برنامه‌های بین برنامه های مسکن و فضایی گرفته، تانبود سازو کار برای بانک پذیر کردن کم درآمدها و نبود تعامل بین دولت و شهرداری ها، نبود الگوی ساخت ارزان برای بادوام سازی و غیره.
 
در نتیجه طرح‌های مربوطه به طور جدا از نظام بخشی و فضایی شهر اجرا می‌شوند و در بهترین حالت اگر در جایی بطور نسبی موفق باشند، قابل تکرار نیستند. پس از انتظام بخشی نهادی و سازمانی به این فعالیت ها برهرگونه اجرای پروژه تقدم میابد.
 
در طرح جامع مسکن (برنامه چهارم توسعه) تاسیس صندوق اعتبار ملی با همین هدف پیش بینی شده بود که با اقدام به تاسیس صندوق های اعتباری محلی(که ما آن را صندوق پشتیبان نامیده ایم) برای بانک پذیر کردن کم درآمدها و ساکنان سکونتگاه های غیررسمی و در صورت لزوم بافت های فرسوده اقدام کند.
 
هدف از تشکیل صندوق اعتباری ملی و صندوق‌های اعتباری محلی فراهم آوردن امکان عرضه وام های مسکن ارزان قیمت و بلندمدت به کم درآمدها و ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده برای ساخت، خرید، نوسازی وبهسازی و اجاره مسکن از طریق نظام بانکی با تضمین و بیمه آنها است.