سلامت نیوز:در هنگام زلزله فرار نکنید زیرا بیشتر افراد هنگام فرار و خروج از ساختمان به واسطه ریزش دیوارها و سقف، شکستن شیشهها و سقوط اجسام آسیب میبینند این روزها اخبار زلزله بیشتر جلبتوجه میکند. زلزلههای خفیفی که در چند هفته گذشته تهران و قسمتهایی از مرکز کشور را لرزانده، بیشتر حواسمان را جمع کرده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند ،اما زلزلههای اخیر به همه ما یک درس داد و آن هم اینکه ضربالمثل فرار را بر قرار ترجیحدادن معنایش را در وقوع یک زلزله از دست داده است. با نگاهی گذرا و عملیاتی به گزارش سریع، نوع حادثه، جزئیات، تاریخ، ساعت، نشانی دقیق، طول و عرض جغرافیایی و شمار مصدومان وقوع این زمینلرزهها به راحتی آبخوردن به این نتیجه میرسیم که مصدومان این زمینلرزه با اقدامات ایمنی و محافظتی که میتوانند باعث کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از وقوع زلزله شود، آشنا نبودهاند.
همه مصدومان این حوادث در هنگام فرار مصدوم شدند و این نشان میدهد که هنوز آمار زیادی از مردم با اصول اولیه جاگیری و پناهگیری آشنا نیستند که اگر بودند، این زلزلههای خفیف مصدومی به جای نمیگذاشت. همین موضوع سبب شده است که جمعیت هلالاحمر از چند روز پیش آموزش آنلاین آمادگی در برابر زلزله را با کمک سازمان نظامپزشکی آغاز کند.
هر فردی که به اینترنت، گوشی هوشمند و کامپیوتر دسترسی داشته باشد، خیلی راحت میتواند از آموزشهایی که جمعیت هلالاحمر در اختیار مردم قرار داده، استفاده کند. کار سختی نیست اما بهشدت لازم است؛ زیرا هنوز بسیاری از مردم، وقتی زمین زیر پایشان میلرزد، دستوپایشان را گم کرده و به جای آنکه اصول نخست جاگیری را بدانند و تا پایان زلزله در جای امن باقی بمانند، تلاش میکنند خودشان را به بیرون از خانه برسانند درحالی که این اشتباهترین تصمیمی است که در زمان زلزله گرفته میشود.
آموزشهای دوره آنلاین جمعیت هلالاحمر نشان میدهد که زمان طلایی در هنگام زمینلرزه برای کاهش تلفات انسانی باید به انتخاب بهترین مکان برای پناهگرفتن ختم شود، اما فرار در هنگام زلزله میتواند به فاجعه جبرانناپذیر تبدیل شود، به همین دلیل جمعیت هلالاحمر تصمیم گرفته تا جایی که امکان دارد، مردم را با این جاگیریها آشنا کند. به گفته نواب شمسیپور، مدیرکل آموزش همگانی جمعیت هلالاحمر اهرمهایی مانند مقاومسازی خانهها، مقاومسازی زیرساختهای شهری و اجرای صحیح مدیریت بحران بسیار اهمیت دارد اما یکی از مهمترین اقداماتی که میتواند در کاهش آسیبها در زمان زلزله تأثیرگذار باشد، آموزش همگانی برای رفتارهای درست در هنگام وقوع زلزله است.هنوز مردم نمیدانند درصورت بروز زمینلرزه باید به چه مکانهایی بهعنوان منطقه امن مراجعه کنند، به همین دلیل بسیاری از رفتارها هیجانی و تصمیمها نادرست است.
بزرگترین اشتباه در زمان بروز زمینلرزه فرار و رفتارهای عجولانه است و نتیجه این اتفاقات را میتوان در آماری که از صدمات این زلزلههای ضعیف منتشر میشود، به خوبی دید. فرار از راه پلهها، پرتشدن عمدی از طبقه دوم، فرار در فضای باز و برخورد با اجسام، قرارگرفتن در محدوده ساختمانهای چندطبقه بعد از زمینلرزه، هجوم به پمپبنزینها و حضور مجدد در خانهها بعد از زمینلرزههای بزرگ یا ترکنکردن خانه بعد از اتمام لرزش ازجمله مسائلی است که در چند زمینلرزه اخیر مشاهده شده است. این صدمات وقتی ایجاد شده است که حتی یک آجر هم از دل یک ساختمان به زمین نیفتاده و همین موضوع بحث آموزشها در زمان زلزله را پررنگ میکند.
گریزی از زلزله نیست
زلزله گریزناپذیر است، بسیاری از متخصصان حوزه زمینشناسی و زلزلهشناسی بر این باورند که وقوع زلزله درکشور ما موضوعی است که نمیتوان آن را در هیچ محدودهای غیرمحتمل دانست. حتی گاهی برخی نیز فراتر رفته و ادعا میکنند که وقوع زمینلرزههای شدیدی که زمان آن مشخص نیست هم، شاید در خاطرات هرکدام از ما ثبت شود اما آنچه مهم است، این است که اگر زلزله چه ضعیف و چه با شدت بالا رخ داد، بدانیم باید چه کاری انجام دهیم.
در دوره آنلاین آمادگی در برابر زلزله آموزش داده میشود که باید قبل از آنکه زلزله رخ دهد، باید مکانهای امن خانه را شناسایی کنید تا در لحظه حادثه دچار سردرگمی نشوید. این مکانها را به اعضای خانواده نیز نشان بدهید و به آنها بگویید در زمان حادثه در این مکانها جاگیری کنند.
قبل از زلزله چه کنیم
در دوره آموزش آنلاین آمادگی در برابر زلزله میآموزید رعایت چند نکته ساده میتواند آرامش را در زمان زلزله افزایش دهد. آبگرمکن، یخچال، اجاقگاز، کمد لباس و نظایر اینها را باید به کف و دیوار محکم کنید. این کار باعث میشود در زمان زلزله این وسایل سرجای خود ثابت بمانند.
در صورت امکان و صلاحدید کارشناسان، دریچهای خودکار برای شیر اصلی گاز نصب کنید که با لرزشهای قوی، جریان گاز را قطع کند. این کارها بهطور عادی هزینه زیادی برای شما ندارد اما نکته مثبتش این است که در زمان زلزله میتواند هزینههای زیادی را از دوش شما بردارد. در چیدمان لوازم آشپزخانه چند نکته را رعایت کنید. اشیای بزرگ یا سنگین را در قفسههای پایین قرار دهید.
قفسهها، آینهها و تابلوهای دیواری منزل را بهخوبی محکم و اشیای بلند و بسیار سنگین را کاملاً در جای خود تثبیت کنید. ظروف حاوی مواد خوراکی، شیشه، ظروف چینی و سایر اشیای شکستنی را در قفسههای پایین کابینت یا کمد قرار دهید.زمانی که قصد دارید لوسترها و روشناییها را وصل کنید وسواس خاصی به خرج دهید و آنها را در جای خود محکم کنید و حتماً از شیشههای سکوریت یا لایههای ایمنی و برچسبهای مخصوص شیشه برای پنجرهها استفاده کنید. اشیا و ملزوماتی که در خارج از ساختمان قرار دارند، مانند کولرها، لولههای دودکش، گلدانها و غیره را در جای خود محکم کنید و آنها را در اماکنی قرار دهید که خطر سقوط نداشته باشند.
حتماً نباید اتفاق خاصی رخ دهد تا شما به فکر جمع کردن کیف شرایط اضطراری بیفتید. در همین روزها جعبه کمکهای اولیه را آماده کنید و در داخل آن پول نقد، کپی کارت شناسایی و اسناد مهم، بطری آب، غذای خشک و فاسد نشدنی مانند بیسکویت، کنسرو، خشکبار، رادیو با باتری اضافه، چراغقوه، وسایل بهداشتی ویژه بانوان، لباس مناسب فصل، داروها و وسایل موردنیاز بیماران و افراد دارای شرایط خاص در خانواده قرار دهید.
این کیف و وسایل داخل آن باید بتواند نیازهای افراد خانواده را برای سه روز تأمین کند. فقط هر بار بهصورت دورهای به تاریخ انقضای مواد داخل آن نگاه و آن را با مواد تاریخدار جایگزین کنید. همیشه یک جای قرار برای خودتان داشته باشید که اگر زلزله رخ داد و هرکدام در یک جا بودید آنجا همدیگر را پیدا کنید.
در یک برگه هم مشخصات فردی، نشانی و شماره تلفن منزل، گروه خونی و بیماری خاص و داروی ویژهای را که مصرف میکنید، بنویسید و همیشه همراه خودتان داشته باشید. حتما شماره تماس یکی از آشنایان یا بستگان ساکن در شهر دیگر را حفظ کنید تا زمانی که ارتباطات در منطقه براثر وقوع مخاطره مختل میشود، بتوانید از این طریق از احوال یکدیگر مطلع شوید.
وقتی زلزله رخ داد چه کنیم؟
اگر زلزله رخ داد و شما درجایی سقفدار بودید همان موقع به نزدیکترین محل کمخطر پناه ببرید و زیاد جابهجا نشوید و تا تمام شدن لرزشها از جای خود تکان نخورید. فرار نکنید، فرار نکنید، فرار نکنید. این موضوعی است که در آموزشهای جمعیت هلالاحمر بارها به آن اشاره شده است، زیرا بیشتر افراد هنگام فرار و خروج از ساختمان بهواسطه ریزش دیوارها و سقف، شکستن شیشهها و سقوط اجسام آسیب میبینند.
فقط درصورتیکه در طبقه همکف ساختمان نزدیک در خروجی یا در خانههای خشتی و گلی روستایی بودید، دستها و بازوهای خود را روی سر و گردن قرار دهید و سریع خارج شوید و به فضای باز بهدور از ساختمانها و هر آنچه احتمال ریزش و سقوط دارد، بروید. اگر در نزدیکی شما میز قرار دارد زیر میز و نزدیک پایهها بروید و آن را با دست محکم بگیرید یا دستها و بازوها را روی سرو گردن قرار دهید و کنار ستون اصلی یا کنار یا گوشه یکی از دیوارهای داخلی منزل روی یک زانو بنشینید و همانجا بمانید تا لرزشها تمام شود.
اما برای پناه گرفتن بههیچوجه در چارچوب درها قرار نگیرید زیرا چارچوبها در خانههای جدید اصلاً مکان مناسبی برای جاگیری نیست. اگر در راهپلهها بودید بههیچوجه به نردههای کنار پله تکیه ندهید، کنار دیوار داخلی بهدور از پنجرهها و شیشهها روی پله بنشینید و دستها و بازوهای خود را برای محافظت روی سر و گردن قرار دهید و منتظر بمانید تا لرزشها تمام شود.
اگر در رختخواب بودید، همانجا بمانید و به سمت چپ بدن بچرخید، پاها را بهصورت جنینی به داخل بدن جمع کرده، یک دست را زیر سر قرار داده و با دست دیگر با بالش از سر و گردن محافظت کنید طوری که بهراحتی بتوانید نفس بکشید بالش را روی سرخود قرار دهید. اما اگر رختخواب زیر اشیایی مانند لوستر قرار دارد، فوراً جابهجاشده و به محلی کمخطر پناه ببرید.
شمسیپور توضیح میدهد که تفکر غلطی در برخی از افراد حاکم است که فکر میکنند در داخل آسانسور امنیت برقرار است اما این موضوع کاملاً اشتباه است و در زمان زلزله بههیچعنوان وارد آسانسور نشوید.اما در دوره آمادگی در برابر زلزله که جمعیت هلالاحمر برگزار میکند با آموزشهایی نیز درباره رعایت اصولی که در بیرون از خانه در زمان زلزله باید رعایت کنید، آشنا میشوید.
در این دوره یاد میگیرید بیشترین خطر در بیرون ساختمانها، در درهای خروجی و در کنار دیوارهای خارجی وجود دارد. بیشتر مصدومیتهای ناشی از زلزله به علت ریزش دیوارها، شکستن و خرد شدن شیشه و سقوط اجسام رخ میدهد. به همین دلیل از ورود به داخل ساختمانها و نزدیک شدن به تیرکهای برق و تلفن خودداری کنید.
برگزاری دوره آمادگی در برابر زلزله در فضای مجازی
دوره آمادگی در برابر زلزله ازجمله دورههایی است که به صورت آنلاین برگزار میشود. نواب شمسیپور، مدیرکل آموزش همگانی جمعیت هلالاحمر به «شهروند» توضیح داد که از زمانی که کرونا همهگیر شده و امکان آموزشها به صورت حضوری کاهش پیدا کرده است تصمیم گرفتیم آموزشها را به صورت آنلاین ادامه دهیم. چند زلزلهای که در دو ماه گذشته رخ داد، ما را بر این داشت که آموزشها را برای عموم مردم ارایه دهیم و برای این کار نیز شرایط بهرهگیری از این توصیهها و آموزشها را به صورت آنلاین برای مردم در سراسر کشور مهیا کردیم.
او با اشاره به اینکه افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند نباید از این آموزشها محروم بمانند، گفت:«برنامههایی برای آموزشهای حضوری در روستاها و مناطق کم برخوردار داریم که در این برنامهها نیز بناست آموزش آمادگی در برابر خطرات به صورت حضوری و در مدت ١٥دقیقه برای مردم در روستاها برگزار شود.» به همین منظور داوطلبان آموزشدیده به این مناطق اعزام میشوند و آموزشهای لازم را به افرادی که امکان آموزشهای اینترنتی ندارند، منتقل میکنند.
شمسیپور استفاده مردم از این آموزشها را بسیار خوب عنوان کرد و ادامه داد: «در چند روزی که از شروع آموزش آنلاین آمادگی میگذرد، استقبال خوبی از این برنامه شده و بیش از ٣٣هزار نفر تحت آموزش قرار گرفتهاند و برای بیش از ١١هزار نفر گواهینامه صادر شده است.»
مدیر کل آموزش همگانی جمعیت هلالاحمر با اشاره به اینکه این برنامه، چالشی را در فضای مجازی ایجاد کرده، خاطرنشان کرد: «جوانان داوطلب هلالاحمر چالشی در فضای مجازی به راه انداختهاند که هر فردی که گواهینامه دوره را دریافت میکند دوستانش را نیز برای دریافت گواهینامه و گذراندن این دوره تشویق میکند که این حرکت بسیار مورد توجه قرار گرفته و میتوان امیدوار بود آمار افرادی که در این دوره شرکت کردهاند بسیار قابل توجه شود.»