به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، اعداد و آمارهای جهانی نشانی از کم شدن میزان ابتلای افراد به ویروس کرونا ندارد اما اوضاع اقتصادی و روحی روانی افراد در گوشه گوشه دنیا به سمتی میرود که دولتها به اجبار بساط قرنطینه و تعطیلی کسب و کارهای کمخطر و پرخطر را برچیدهاند. در ایران هم با بازگشت کارمندان به سر کار و بازشدن مشاغل مختلف ازجمله رستورانها، شاهد اوجگیری دوباره تعداد مبتلایان به کووید-۱۹ هستیم. در شرایطی که ویروس کرونا هنوز هم در بدن برخی افراد تا 14روز خود را پنهان میکند و علامتی نشان نمیدهد، بسیاری از افراد با اتمام قرنطینه و راهاندازی کسب و کارهایی مانند کافهها و رستورانها از احتمال ابتلای به بیماری کووید-19 بهواسطه فاصله و ارتباط نزدیک ابراز نگرانی میکنند. بهواسطه این نگرانی تعدادی از دانشمندان روی میزان احتمالی انتشار ویروس در اماکنی مانند رستورانها و ادارات پرداختند. شواهدی برای یافتن راههای قطعی انتقال ویروس کرونا هنوز هم کم است و به همین دلیل است که پاسخ دانشمندان با ابهام همراه است چون باوجود همه تحقیقات و بررسیها هنوز از مسیرهای انتقال مرموز کرونا مطمئن نیستند.
فاکتورهای کلیدی مراقبت شخصی
بهگزارش بیبیسی، واضحترین عامل برای مبتلا نشدن به ویروس کرونا، حفظ فاصله است. تحقیقاتی که شروع آن به سال1930 برمیگردد، نشان میدهد که وقتی کسی سرفه میکند میزان زیادی از قطرات مایعی که از دهان وی خارج میشود تبخیر میشود یا با فاصله یک متر به زمین میافتد. به این علت سازمان بهداشت جهانی همچنان روی حرف اول خود درباره حفظ یک متر فاصله اجتماعی پابرجاست. برخی از کشورها و دولتها فاصله ایمن را 1.5متر و برخی دیگر حتی 2متر اعلام کردهاند. دستورالعملهای فاصلهگذاری اجتماعی بیشتر به این معنی است که هرچه شما بیشتر از افراد فاصله بگیرید، ایمنتر میمانید اما مسئله فقط حفظ فاصله نیست. فاکتور دوم زمانبندی است، اینکه چه مدت با افراد در ارتباط هستید؟ برخی مقامات دولتی توصیه میکنند که سپری کردن 6ثانیه با یک فرد مبتلا با فاصله یکمتری، به همان میزان ریسک ابتلا دارد که ارتباط یک دقیقهای در فاصله 2متری. اما در کنار زمانبندی و فاصله ایمنی یک مورد بسیار مهم دیگر نیز وجود دارد: تهویه هوا. بودن در فضای باز کمترین میزان ریسک ابتلا را به همراه دارد چون ویروسی که از بدن یک فرد مبتلا خارج میشود در باد سبک و نسیم مانند بیاثر میشود اما این بهمعنای صفر بودن خطر ابتلا نیست. حتی در خارج از فضاهای بسته، مقامات بهداشتی توصیه میکنند حداقل از یکدیگر 2متر فاصله بگیرید و اگر به یکدیگر نزدیک هستید از صحبت کردن به روش صورت بهصورت خودداری کنید. اما در فضای بسته، جایی که هوای تازه چندان جریان ندارد و جایی که افراد ممکن است برای ساعتهای طولانی در فاصله نزدیکی قرار داشته باشند، مشخص است که احتمال ابتلا تا حد زیادی بالا میرود.
دستگاههای تهویه هوا؛ زیر ذرهبین
در مسیر تلاش برای تشخیص خطر، یک تیم از دانشگاه اورگن متخصص در مطالعات میکروبی ساختمانها، انواع دستگاه تهویه در رستورانها را شبیهسازی کردند. در یکی از سناریوها، فردی بدون پوشاندن دهان خود روی یکی از میزهای رستوران سرفه کرد و ذرات مایع از دهان او در هوا پخش شد. قطرات بزرگتر روی میز نشست - چیزی که با توجه به قانون یک متر فاصله سازمان بهداشت جهانی انتظار میرود- اما قطرات کوچکتر با جریان هوا به انتهای اتاق رسید. نتیجه شبیه به آن چیزی بود که در رستوران گوانگجوی چین اتفاق افتاد؛ قطرات کوچک به نفرات دیگر در سایر میزها منتقل شد. مانند مطالعه قبلی، این شبیهسازی نیز همچنان اثبات نکرده است که ویروس کرونا از این طریق منتقل میشود که اگر اینطور بود حالا همه باید بیمار میشدند. موضوع اصلی این است که انتقال ویروس از این طریق به میزان اثربخشی ویروس پس از خارج شدن از بدن و همچنین میزان آن بستگی دارد. نکتهای که اثبات انتقال ویروس از این طریق را همچنان نامشخص و مبهم کرده است. طبق گفته کوین ون دن ویملنبرگ -استاد معماری دانشگاه اورگن- که این مطالعه را هدایت میکند، ویروس کرونا میتواند بیش از آنچه افراد تصور میکنند پخش شود.
هواپیماهای جنجالی
فاصلهگذاری اجتماعی در هواپیما امکانپذیر نیست مگر آنکه نیمی از صندلیها خالی باشد و با این تعریف شما باید بیش از 15دقیقه در ارتباط نزدیک با افراد باشید. بنابراین براساس این دو فاکتور، خطر در هواپیما بسیار زیاد است. در اینجا موضوع تهویه هوا بحثبرانگیزتر است. از یک سو، هوا در کابین بهطور مدام در حال چرخش است و اگر کسی سرفه کند حتی از ردیفهای خیلی دورتر احتمال پخش ویروس وجود دارد، از سوی دیگر هواپیماهای مدرن هوای کابین را با بالاترین میزان استاندارد هر چند دقیقه یکبار فیلتر میکنند. اما به خاطر بسته بودن سیکل چرخش هوا در هواپیما، هنوز گروهی از محققان سفرهای هوایی را بسیار پرخطر میدانند. با وجود اندازهگیری دمای بدن یا سطح اکسیژن خون ممکن است فردی ناقل کووید-۱۹ حتی بدون علائم خاص سوار هواپیما شود و بتواند افراد مختلف را مبتلا کند.
خطر در فضاهای بسته
چند دانشمند در ماه ژانویه مشاهدات جالبی در شهر گوانگجوی چین درباره خوشههای ابتلا داشتند. آنها در ابتدای شیوع ویروس کرونا رستورانی را تحت نظر داشتند که در آن افراد دور میزهایی به فاصله یک متر نشسته بودند. یکی از افراد به ویروس کرونا مبتلا بود اما نمیدانست چون علامتی نداشت، اما چند روز بعد 9نفر دیگری که در این رستوران بودند بههمراه 5نفری که با چندین متر فاصله دور میزهای دیگر نشسته بودند به ویروس کرونا مبتلا شدند. دانشمندان به این نتیجه رسیدند که بهاحتمال زیاد ذرات و قطرات مایع پخش شده در فضای رستوران از سوی فرد مبتلا باعث شده تا سایر افراد حاضر در آن مکان نیز به این بیماری مبتلا شوند؛ ذراتی که بهاحتمال زیاد با سرفه او به هوا پخش شده و توسط دستگاه تهویه و جریان هوا به سایر افراد رسیده است. مطالعات آنها نشان میدهد مقصر اصلی دستگاههای تهویه هوا بوده است. البته نکته مبهم این است که هنوز انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر به این شکل ثابت نشده است اما تحقیقات نشان میدهد که یکی از راههای احتمالی است و اگر این نظریه تأیید شود به این معنی است که در هر اتاقی با همان تهویه مشابه حتی اگر فاصله میزها بیش از یک متر هم باشد همچنان ضمانتی برای امنیت افراد وجود ندارد.
راههای مختلف انتقال
تاکنون توصیههای عمومی بر مبنای مسیر قطرات مایعی بوده که از دهان فرد مبتلا با عطسه و سرفه به بیرون میریخت و از طریق چشم، بینی و دهان فرد دیگری دریافت میشد که در نهایت همین امر به دستورالعملهای فاصلهگذاری اجتماعی منجر شد. اما روش دومی نیز برای انتقال ویروس مشاهده شد؛ سطوح مختلف. دست زدن به سطوح مختلف درصورتی که توسط فرد مبتلا آلوده شده باشد میتواند افراد را از طریق ورود ویروس به دهان، بینی و حتی چشم مبتلا کند. به همین دلیل درصورت استفاده از وسایل مشترک در محل کار حتما باید دستهای خود را شستوشو دهید یا ضدعفونی کنید. اما یک روش سوم نیز وجود که از طریق پرواز قطرات در هوا از طریق صحبت کردن فرد مبتلا با فرد دیگری است. دکتر تانگ میگوید: وقتی شما فقط با همکارتان صحبت میکنید، نه او را لمس میکنید نه روی او آب دهان میاندازید، اما ممکن است او را مبتلا کنید یا خودتان مبتلا شوید که این روش انتقال، بیشتر از طریق صدا و تنفس اتفاق میافتد. پس برای ایمن بودن در هر فضایی ضمن رعایت دستورالعمل فاصلهگذاری اجتماعی و نداشتن ارتباط نزدیک با دیگران، بررسی سالم بودن و استاندارد دستگاه تهویه هوا نیز کار واجبی است.
راهکارهای علمی امن کردن محیط
تیم تحقیقاتی اورگن یک سناریوی دیگر را در همان رستوران با پنجره باز در کنار فردی که سرفه میکرد و یک دریچه برای بیرون رفتن هوا روی دیوار مقابل، پیش بردند.
این بار ابری از قطرات و ذرات در کل اتاق به جریان در نیامد به جای آن، قطرات در یک مسیر مستقیم از پنجره تا دریچه پیش رفت و روی افراد کمتری اثر گذاشت. جریانی از هوای تازه برای کم اثر کردن ویروس یکی از چندین تکنیکی است که این تیم برای کنترل کووید-19 نشان داده است.
ون دن ویملنبرگ میگوید: کمرنگ جلوه دادن خطر ابتلا با جریان هوا کاملا غیرممکن است اما آنچه نمایش دادیم جنبهای بود برای آنکه نشان دهیم چطور میشود ریسک ابتلا و انتقال را کم کرد. یک خبر خوب هم دارم، با انجام چند کار تقریبا ساده میتوانید هر فضای بستهای را برای خود امن کنید. اضافه کردن هوای تازه به اتاق از طریق پنجره و دستگاههای مکانیکی تهویه هوا، ارتقای استاندارد فیلتر هوا و همچنین رطوبت هوا - رطوبت ممکن است به از بین رفتن قطرات روی زمین منجر شود - میتواند شما را در محیطی ایمنتر قرار دهد.
کاهش خطرات محل کار
در کارخانهها و ادارات، حفظ فاصله اجتماعی شاید سختتر باشد. دکتر جولیان تانگ از دانشگاه لستر، تست آسان تنفس را برای اندازهگیری میزان نزدیکی به همکار و حفظ فاصله اجتماعی مناسب را پیشنهاد میکند.
او که متخصص ویروسشناسی در درمانگاه رویال لستر است روی این تست مطالعه کرده و براساس همین مطالعات میگوید ویروس به سادگی یک مکالمه میتواند منتشر شود؛ اگر شما میتوانید نفس دوست یا همکارتان را استشمام کنید - بویی مانند سیر، پیاز و ادویه - آنچه او بازدم میکند، شما استنشاق میکنید و درصورتی که به اندازه کافی هوایی که بو کشیدید را تنفس کنید، یعنی بهاندازه کافی به او نزدیک هستید تا ویروسها را همراه با بازدم او به بدن خود راه بدهید.
حقیقت در مقابل افسانههای کرونا
با وجود گذشت چندین ماه از بحران کرونا هنوز هم بازار شایعات درباره ویروس جدید داغ است
شبکه نسل پنجم موبایل بیماری کووید-19 را گسترش نمیدهد
ویروسها نمیتوانند از طریق امواج رادیویی یا شبکههای تلفن همراه منتشر شوند. کووید-19 در بسیاری از کشورها که دارای شبکه تلفن همراه نسل پنجم نیستند، گسترش پیدا کرده. کووید-19 هنگامی که فرد آلوده سرفه، عطسه یا صحبت کند، از طریق قطرات تنفسی پخش میشود. همچنین افراد با لمس یک سطح آلوده و سپس دست زدن به چشم، دهان یا بینی میتوانند آلوده شوند. قرارگرفتن در معرض نور خورشید یا دمای بالاتر از 25درجه سانتیگراد از کووید-19 جلوگیری نمیکند حتی با آب و هوای گرم و آفتابی، میتوانید دچار کووید-19 شوید. در کشورهای دارای آب و هوای گرم، این بیماری گزارش شده است. برای محافظت از خود، بهطور مکرر دستهای خود را با آب و صابون بشویید و از تماس دستها با چشم، دهان و بینی پرهیز کنید.
بهبود و درمان، به این معنی نیست که دوباره مبتلا نشوید
بیشتر افرادی که گرفتار کووید-19 میشوند میتوانند در آینده از این ویروس در امان بمانند. اگر به این بیماری مبتلا شدید، حتما خود را درمان کنید. اگر سرفه، تب و تنگی نفس دارید، سریعا درصدد درمان باشید، اما ابتدا از طریق تلفن با مراکز درمانی تماس بگیرید. بیشتر بیماران به لطف مراقبتهای بهداشتی بهبود مییابند.
توانایی نگه داشتن نفس بهمدت 10ثانیه یا بیشتر بدون سرفه کردن، بهمعنای عدمابتلا به کووید-19 یا سایر بیماریهای تنفسی نیست. شایعترین علائم کووید-19 سرفه خشک، خستگی و تب است. برخی از افراد ممکن است دچار وضعیت شدیدتری از بیماری مانند ذاتالریه شوند. بهترین روش برای تأیید ابتلا به ویروس کووید-19 از طریق تستهای آزمایشگاهی است. شما نمیتوانید با این تمرین تنفسی مطمئن شوید که بیمار نیستید. این کار حتی میتواند خطرناک هم باشد.
نوشیدن الکل نهتنها مفید نیست بلکه میتواند خطرناک هم باشد
مصرف الکل میتواند خطر ابتلا به بیماریها را افزایش دهد.
انتشار ویروس در مناطق گرم و مرطوب
ویروس کرونا میتواند در همه مناطق، ازجمله مناطقی با آب و هوای گرم و مرطوب منتقل شود. صرفنظر از شرایط آب و هوایی، سعی کنید با اقدامات حفاظتی سازگار شوید.
ویروس کرونا با سرما و برف نابود نمیشود
شواهدی وجود ندارد که هوای سرد میتواند ویروس کرونا یا بیماریهای دیگر را از بین ببرد. دمای طبیعی بدن انسان، صرفنظر از دمای بیرون از بدن حدود 36.5 تا 37درجه سانتیگراد است. مؤثرترین راه برای محافظت از خود در برابر ویروس کرونا این است که مرتبا دستهای خود را با الکل ضدعفونی کنید یا آنها را با آب و صابون بشویید.
حمام داغ ویروس را نابود نمیکند
دوش گرفتن با آب داغ و ماندن در حمام مانع ابتلا به کووید-19 نمیشود. صرفنظر از دمای حمام یا آب دوش، دمای طبیعی بدن بین 36.5 تا 37درجه سانتیگراد باقی میماند. در واقع، حمام داغ میتواند مضر هم باشد، زیرا به پوست شما آسیب میزند.
خشککنهای حرارتی دست بیتأثیر است
خشککنهای دستی در نابود کردن این ویروس جدید مؤثر نیستند. برای محافظت از خود در برابر ویروس جدید کرونا، باید مرتبا دستهای خود را با دستمال حاوی الکل تمیز کنید یا آنها را با صابون و آب بشویید. پس از تمیز کردن دستها، آنها را با استفاده از حولههای کاغذی یا یک خشککن حرارتی کاملا خشک کنید.
اسکنرهای حرارتی در تشخیص افراد آلوده به ویروس کرونا مؤثر هستند؟
اسکنرهای حرارتی در تشخیص افرادی که بهدلیل عفونت ناشی از ویروس کرونا تب دارند، مؤثر هستند.
با این حال، آنها نمیتوانند افرادی را که آلوده هستند، اما هنوز علامت تب را بروز ندادهاند، تشخیص دهند. بین 2 تا 10روز طول میکشد تا افرادی که به ویروس آلوده شدهاند، بیمار شوند و علامت تب را نشان دهند.
عدمتأثیر شستوشوی بینی با آب نمک
هیچ مدرکی مبنی بر شستوشوی منظم بینی با آب نمک برای محافظت از ویروس جدید کرونا وجود ندارد.
شواهد محدودی وجود دارد مبنی بر اینکه شستوشوی مرتب بینی با آب نمک میتواند به افراد در بهبودی سریعتر سرماخوردگی کمک کند، اما برای جلوگیری از عفونتهای تنفسی، مدرکی دال بر مؤثر بودن شستوشو با آب نمک وجود ندارد.
آیا خوردن سیر میتواند ویروس کرونا را از بین ببرد؟
سیر یک ماده غذایی سالم است که ممکن است خاصیت ضدمیکروبی داشته باشد. با این حال، هیچ شواهدی در دست نیست که سیر توانسته باشد کسی را در برابر این ویروس محافظت کند.
آیا آنتی بیوتیکها در جلوگیری و درمان این ویروس مؤثر هستند؟
خیر. آنتی بیوتیکها، ویروسها را از بین نمیبرند و فقط باکتریها را نابود میکنند. ما در شرایط فعلی با یک ویروس روبهرو هستیم. بنابراین نباید از آنتی بیوتیکها بهعنوان ابزاری برای پیشگیری یا درمان استفاده شود. با این حال، اگر شما بهخاطر بیماری کووید-19 بستری هستید، ممکن است آنتی بیوتیک برای شما تجویز شود، زیرا عفونت باکتریایی در این شرایط امکانپذیر است.