مديريت حسابرسي داخلي در بانك صنعت و معدن در راستاي استقرار حاكميت شركتي و اصلاح ساختاري در اين بانك و با هدف اطمینان بخشی از مواردی هم چون شناسایی و معرفی اصول و ارزش های سازمان، اعمال سیاست ها و خط مشی های سازمان، رعایت قوانین و مقررات، قابل اعتماد و دقیق و قابل اتکا بودن صورت های مالی و سایر اطلاعات منتشر شده و مدیریت کارآمد و اثربخش نیروی انسانی و سایر منابع آنگونه که باید اجرا یا رعایت شود، ایجاد شده است.
نظر به اهميت كار اين بخش از بانك و براي آشنايي با نحوه عملكرد اين مديريت، روابط عمومي بانك صنعت و معدن در مصاحبه با خديجه اطيابي مدير حسابرسي داخلي اين بانك در خصوص عملکرد سال 1398 و اهم برنامهها و سیاستهای نظارتی مدیریت حسابرسی داخلی در سال 1399به گفتگو نشسته است كه مشروح آن در ادامه مي آيد؛
1- در مورد مأموریت مديريت حسابرسي داخلی توضيح دهيد و بفرماييد چه وظايفي بر عهده همكاران اين مديريت مي باشد؟
مأموريت مدیریت حسابرسي داخلي، ارائه خدمات اطمينان بخش و مشاورهاي مستقل و بيطرفانه، به منظور ارزش افزايي و بهبود عمليات بانك میباشد.
حسابرسي داخلي با ايجاد رويكردي منظم و روشمند، به بانك اطمينان معقولي ميدهد كه ريسك ها توسط واحدهاي ذيربط به نحو مناسب شناسايي و مديريت ميشوند، اطلاعات مالي، عملياتي و مديريتي با اهميت بانك، قابل اعتماد، منصفانه و به موقع تهيه و ارائه ميگردد و تأمين منابع به صرفه بوده و به نحو مناسب نگهداري ميشود و تخصيص منابع كارآ و اثربخش صورت ميگيرد.
2- اين مديريت از چه زماني كار خود را به عنوان يك مديريت مجزا آغاز نموده است؟
در راستاي استقرار حاكميت شركتي در بانك صنعت و معدن با توجه به مقررات بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و همچنین اجرای دستورالعمل الزامات ناظر بر حاکمیت شرکتی در بانکهای دولتی (ابلاغیه شماره 103635/62 مورخ 97/05/21 وزارت امور اقتصادی و دارائی)، "مديريت حسابرسي داخلي" بانك صنعت و معدن از اواخر سال 1397 تشكيل شد.
3- اقداماتي كه بلافاصله بعد از شكل گيري اين مديريت در دستور كار قرار گرفت چه اقداماتي بود؟
تهیه و تدوين منشور كميته حسابرسي و منشور حسابرسي داخلي اقدامي بود كه پيش از هر اقدام ديگري در دستور كار قرار گرفت و پس از آن سیستمی کردن فرآیند تعامل مدیریت حسابرسی با سایر واحدها از طریق سامانه حسابرسي داخلي شامل درج بندهای حسابرسی عملیاتی به تفکیک واحدها در سامانه و ابلاغ به ایشان، ثبت كامل گزارشهاي حسابرسي داخلي تمامي شعب بانك و ارجاع به شعب و پيگيري آن و دو نوبت بررسي، فعاليت هايي بود كه در سال 98 با جديت دنبال شد و به انجام رسيد.
همچنين در اين سال نسبت به ارزيابي كلي سيستم كنترل داخلي بانك براساس 5 جزء مدل كوزو 2013 و پيگيري ارزيابي ريسك و فعاليتهاي كنترلي مالكان فرآيندهاي بانك در حوزههاي مالي، ارزيابي طرحها و اعتبارات، نظارت برمصرف تسهيلات، وصول مطالبات، خزانهداري، سرمايه انساني و رعايت قوانين و مقررات (بازرسي و تطبيق) پرداخته شد كه در سال 1399 بر اساس اولويتهاي ابلاغي كميته حسابرسي، ماتريسهاي ريسك-كنترل و حسابرسي مبتني بر ريسك در فرآيندهاي مورد نظر كميته به سرانجام خواهد رسيد.
همچنين اقدامات مقدماتي در زمينه ارزيابي نظام حاكميت شركتي و واحد مديريت ريسك نيز انجام شده و در سال 1399 تكميل خواهد شد.
4- در مورد بررسی نحوه ارزيابي كنترلهاي داخلي در قالب5 جزء مدل كوزو توضيح بيشتري بدهيد؟
پنج جزء اين مدل عبارتند از محیط کنترلی، ارزیابی ریسك، فعالیت های کنترلی، اطلاعات و ارتباطات (در سال جاری و در قالب حسابرسی IT انجام خواهد شد)، نظارت
5- در خصوص تعداد جلساتی که دبیری آنها به عهده مدیریت حسابرسي داخلي بوده و نحوه فعاليت اين مديريت جزييات بيشتري ارائه نماييد؟
با توجه به اینکه در سال 1398 دبیری دو کمیته "حسابرسی و کنترلهای داخلی" و " مدیریت ریسک عملیاتی" به عهده این مدیریت بود، در این سال تعداد 11 جلسه، کمیته حسابرسی و کنترلهای داخلی و نیز 11 جلسه، کمیته ریسک عملیاتی به دبیری این مدیریت برگزار گرديد.
همچنین با استناد به تکلیف مقرر در بند 2 صورتجلسه نخستین جلسه کمیته تطبیق (به شماره 804 مورخ 98/01/18) مبنی بر تفکیک وظایف واحدها، رعايت قوانین و مقررات (تطبیق)، ممیزی، بازرسی، ریسک و حسابرسی داخلی کارگروه مشورتی ساماندهی کنترلهای داخلی با سرپرستی این مدیریت تشکیل و با برگزاری جلسات مستمر (15 جلسه)، تفکیک وظایف واحدهای نظارتی بانک درخصوص قوانین و مقررات نظارتی بانک مرکزی، تدوین «نظامنامه کنترلهای داخلی» برای بانک به انجام رسيد و نتایج حاصل از ارزیابی کنترلهای داخلی و اهم موارد مستعد بهبود در بانک به هیأت مدیره محترم بانک اعلام گرديد و گزارش "اهم يافته های حسابرسی داخلی/ عملیاتی در سال 1398 "و همچنین پیشنهادات عملیاتی در خصوص نقاط مستعد بهبود، طی نامه شماره 9963 مورخ 99/02/23 به هیأت مدیره محترم ارائه گردید، انجام مقدمات برونسپاری و انتخاب پیمانکار حسابرسي فناوري اطلاعات (IT) و چارچوب كنترل هاي داخلي حاكم بر فناوري اطلاعات، پیگیری کلیه امور مربوط به برنامه و عملکرد شاخص هاي عمومی و اختصاصی ارزيابي عملكرد بانك به مراجع ذیربط (وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت)، انجام خود ارزیابی بر اساس استانداردهای IPPF اقدامات ديگري بود كه توسط اين مديريت انجام شد.
6- از خود ارزيابي سخن گفتيد كه يكي از اركان كار سازماني است، نحوه انجام اين مقوله را تشريح كنيد؟
این مديريت نسبت به انجام خودارزيابي فعاليتهاي حسابرسي داخلي براساس استانداردهاي بينالمللي حسابرسي داخلي(IPPF) با کسب راهنمايي از مشاور كميته حسابرسي خبره در امور حسابرسي داخلي (كه علاوه بر عضويت در انجمن بين المللي حسابرسان داخلي IIA، حسابدار رسمي نيز مي باشند) اقدام نموده و نتايج آن به كميته حسابرسي اعلام شده است.
7- نتايج حاصل از ارزیابی کنترلهای داخلی و اعلام اهم موارد مستعد بهبود در بانک چه بوده است؟
از منظر بررسی کفایت کنترلهای داخلی بانک، جهت تحقق سه گروه اهداف عملیاتی، اهداف گزارشدهی و اهداف رعایتی، بر اساس نتایج مشاهدات و پاسخگویی مالکان فرآیندها ، اهم نقاط مستعد بهبود در محورهای ضرورت پاسخگویی مناسب و تقویت مدیریت کاستیها جهت ایجاد و توسعه یک فرهنگ کنترل داخلی قوی در بانک، ضرورت شناسایی و ارزیابی مناسب ریسک فعالیتهای بانکداری در مورد اقلام داخل یا خارج ترازنامه شامل ضرورت اصلاح ساختارها و فعالیتهای کنترلی کلیدی از قبیل تفکیک وظایف تصویب، تأیید، مطابقت و رسیدگی عملکردهای عملیاتی، ضرورت انتقال کافی اطلاعات بین سطوح مدیریت در بانک، به ویژه در انتقال مشکلات و مسائل از سطوح پایینتر به سطوح بالاتر، ضرورت اعمال فعالیتهای نظارتی کافی و کارآمد و تحلیل شکاف و لزوم تدوین نظام حسابرسی عملیاتی بر بنیاد گزارش یکپارچه عملکردی بانک مي باشد.
8- اين مديريت براي سال جاري چه برنامه ها و اهدافي را دنبال مي كند؟
مدیریت حسابرسی داخلی در نظر دارد تا در تداوم فعاليتهاي خود در سال 1398 ؛ اين اقدامات را انجام داده و یا تکمیل نماید كه شامل حسابرسی رعایت قوانین و مقررات و نظارت بر مدیریت های نظارتی خط دوم دفاعی، اقدامات تكميلي در ارزيابي نظام حاكميت شركتي و واحد مديريت ريسك، انجام حسابرسی مبتنی بر ریسک فرآيندهای اصلی بانک بر اساس اولویتهای مصوب کمیته حسابرسی يعني ارزیابی طرحها نظارت بر مصرف تسهیلات وصول مطالبات، نهایی شدن انتخاب پیمانکار و شروع حسابرسي داخلي IT، هماهنگی و تعامل با سازمان حسابرسی جهت انجام حسابرسی عملیاتی، بازنگري «دستورالعمل حسابرسي داخلي» مبتني بر ريسك و برگزاری جلسات کارگروه مشترک کنترلهای داخلی است.