بیمه مركزی؛ مناسب‌ترین نهاد برای نظارت بر صندوق‌های بازنشستگی خصوصی

به گزارش پایگاه خبری تجارت آنلاین به نقل از روابط عمومی پژوهشکده بیمه، "گزارش توجیهی نظارت و تنظیم‌گری بیمه مرکزی بر صندوق‌های بازنشستگی خصوصی" با هدف شناسایی ساختار ارائه مستمری‌های بازنشستگی خصوصی در کشورهای منتخب و شیوه نظارت بر این ساختار تهیه شده است. این گزارش ضمن پرداختن به ساختار تأمین اجتماعی ایران و ضرورت بکارگیری طرح‌های بازنشستگی خصوصی، به بررسی سازوکارها، اصول و ابزارهای نظارت و تنظیم‌گری طرح‌ها و سیستم‌های بازنشستگی خصوصی پرداخته است.
بر اساس یافته‌های این گزارش، تحولات اقتصادی و اجتماعی اخیر مانند کاهش نرخ زادوولد، سالخوردگی جمعیت و کاهش سن بازنشستگی، موجب افزایش جمعیت بازنشستگان و افزایش هزینه این سازمان‌ها شده است. این تحولات آثار زیانباری مانند کسری نقدینگی برای صندوق‌های مهمی چون سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری به همراه خواهد داشت.
در راستای اصلاح ساختار نظام تأمین اجتماعی و بازنشستگی، به صندوق‌های بازنشستگی خصوصی اجازه فعالیت در لایه تکمیلی داده شده و قانون‌گذار برای راه‌اندازی و تاسیس این صندوق چهار شرط اساسی شامل پوشش تعهدات آتی بازنشستگی، پشتیبانی قانونی و حقوقی دولت از طرح‌ها، عدم تعهد مالی دولت در‌قبال تعهدات صندوق‌های بازنشستگی و قابلیت نظارت تخصصی و فنی در نظر گرفته است. طرح‌های بازنشستگی عمومی با ماهیت رفاهی و اجتماعی و طرح‌های بازنشستگی خصوصی با ماهیت مالی و اقتصادی، اهداف متفاوتی داشته و ابزارهای نظارت و تنظیم‌گری متفاوتی نیز می‌طلبند. نظارت کلان بر طرح‌های بازنشستگی به دلیل ماهیت بلندمدتشان در تمامی کشورها توسط سازمانهاهای دولتی و اغلب یکی از وزارت‌خانه‌های کار، اقتصاد یا سلامت انجام می‌شود.
بر اساس یافته‌های این گزارش، بیمه مرکزی مناسب‌ترین نهاد برای نظارت بر صندوق‌های بازنشستگی خصوصی است زیرا:
- با توجه به تحولات جمعیتی، بازار کار و شرایط اقتصادی، تأمین اجتماعی ایران نیازمند حرکت از شکل سنتی به سمت طرح‌های بازنشستگی شخصی-اختیاری است که عموما به شکل بیمه‌ای در جهان ارائه می‌شود.
- طرح‌های مستمری بازنشستگی عمومی و خصوصی به دلیل ماهیت و اهداف متفاوت، ابزار نظارتی متفاوتی می‌طلبد و باید به نهادهای دارای تخصص سپرده شود.
- بیمه مرکزی به پشتوانه سال‌ها فعالیت در حوزه بیمه، تخصص و توان کارشناسی، بیشترین انطباق با اصول ده‌گانه سازمان بین‌المللی نظارت بر صندوق‌های بازنشستگی (IOPS) را دارد.
- بیمه مرکزی به لحاظ نقش و کارکرد، با شرایط قانون‌گذار برای تاسیس صندوق بازنشستگی خصوصی کاملا منطبق بوده و از ویژگی‌های ساختاری و فنی لازم جهت نظارت تخصصی و فنی بر این صندوق‌ برخوردار است.