یکصد و هفتمین سالروز کشف طلای سیاه روز گذشته در حالی در سایه سنگین خبر افزایش قیمت بنزین و گازوئیل به دست فراموشی سپرده شد که با گذشت بیش از ۱۰۷ سال هنوز ایران در ردیف کشورهای بزرگ صادرکننده فرآورده‌ه
به گزارش تجارت آنلاين به نقل از مهر، همزمان با فرا رسیدن پنجم خرداد ماه، صنعت نفت ایران هم پای در یکصد و هشتمین سال فعالیت و حیات خود شد و با گذشت ۱۰۷ سال هنوز صنعت نفت ایران تا رسیدن به روزهای آرمانی و رویایی به ویژه عضویت در باشگاه صادرکنندگان بزرگ خدمات فنی و مهندسی، دانش فنی و تکنولوزی و حتی صدور فرآورده های نفتی همچون بنزین و گازوئیل فاصله دارد.
در این بین افزایش یک باره قیمت حامل‌های انرژی به ویژه بنزین، گازوئیل و گاز طبیعی بر سالروز کشف طلای سیاه در سال جاری بیش از سال‌های گذشته سنگینی می کند به طوری که طلای سیاه ایران در سکوت کامل خبری مسئولان شرکت ملی نفت و صنعت نفت ۱۰۷ ساله شده است.
در این بین شرکت ملی نفت ایران با انتشار گزارش کوتاهی درباره تاریخچه کشف طلای سیاه در ایران، نوشته است: ویلیام ناکسی دارسی یک میلیونر استرالیایی، نخستین فردی بود که با روش‌های جدید روز و دستگاه‌های حفاری مکانیکی در ایران به اکتشاف نفت و حفر چاه پرداخت.
او ابتدا گروهی فنی را به سرپرستی زمین‌شناسی به نام برلز استخدام و به ایران اعزام کرد. این گروه، پس از بررسی‌های زمین‌شناسی، گزارش رضایت‌بخشی داد. احتمال وجود نفت در حوالی قصر شیرین و شوشتر را زیاد و در دیگر نقاط امیدوارکننده دانست. پس از دریافت این گزارش، دارسی نماینده‌ای به نام ماریوت را در سال ۱۹۰۱ به دربار ایران فرستاد.
ماریوت امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در تمام ایران، به جز ایالات شمالی یعنی خراسان، مازندران، استرآباد (گرگان کنونی) و آذربایجان را از مظفرالدین شاه گرفت. مدت این امتیاز که بعد‌ها به «امتیاز دارسی» مشهور شد، ۶۰ سال و ابتدای آن از هشتم صفر ۱۳۱۹ قمری بود.
به موجب امتیازنامه دارسی، وی تعهد کرده بود که ظرف مدت دو سال پس از عقد امتیاز شرکتی برای بهره‌برداری از امتیاز مزبور تشکیل دهد و پس از آن مبلغ بیست هزار لیره نقد و معادل بیست هزار لیره سهام شرکت مزبور را به دولت ایران تسلیم کند.
در نیمه اول سال ۱۹۰۸ سرمایه شرکت رو به پایان بود و هنوز نفتی در منطقه خوزستان کشف نشده بود. روسای شرکت به مسئول عملیات که مهندسی به نام دینولدز بود، دستور توقف عملیات را می‌دهند، ولی او که با توجه به اطلاعاتی که در محل به دست آورده بود، وضع را بهتر ارزیابی می‌کرد، چند روزی از اجرای دستور توقف خودداری کرد و به حفاری ادامه داد. در روز پنجم خرداد ۱۲۸۷ شمسی برابر با ۱۹۰۸ میلادی مته حفاری به لایه نفت‌دار برخورد و نفت با فشار از چاه فوران کرد.
عمق چاه ۳۶۰ متر بود. دومین چاه که ۱۰ روز بعد به نفت رسید ۳۰۷ متر عمق داشت. با به نفت رسیدن این دو چاه وجود نفت به مقدار زیاد در ایران به اثبات رسید، بدین ترتیب فصل جدیدی در تاریخ کشور رخ داد و ایران به جمع کشورهای نفت خیز جهان پیوست.
این اتفاق، که نخستین اکتشاف نفت در خاورمیانه به شمار می‌رفت، حیات اقتصادی و اجتماعی مسجد سلیمان و ایران را دگرگون کرد وسرآغاز ایجاد کسب و کار نفتی در ایران شد.
نفت از لحظه اکتشاف تا به امروز تاثیر غیرقابل انکاری بر کشور ایران داشته‌است، تا آنجا که ردپای آن را در بسیاری از رویدادهای بزرگ تاریخ معاصر ایران می‌توان یافت.
هدیه ۱.۲ میلیون بشکه ای نفتی مسجدسلیمان
ابراهیم پیرامون مدیرعامل شرکت نفت و گاز مسجدسلیمان به مناسبت پنجم خردادماه، سالروز آغار برداشت نفت خام از نخستین حلقه چاه در ایران و خاورمیانه گفت: نفت درجای این میدان ٦.٦ میلیارد بشکه برآورد شده که تاکنون ١٧.٥ درصد از این میزان استخراج شده است.
وی با بیان این که امکان تخلیه کامل نفت موجود در یک میدان وجود ندارد، افزود: برداشت نفت از میدان نفتی مسجدسلیمان و حجم آن به روش های به کار گرفته شده، بستگی دارد.
این مقام مسئول افزود: از هیچ میدان نفتی در جهان ١٠٠ درصد آن برداشت نمی شود و میانگین حجم برداشت ٢٠ تا ٣٠ درصد است و در باره این میدان نیز امید می رود تا چند درصد دیگر از نفت درجای آن برداشت شود.
مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت وگاز مسجدسلیمان درباره احیای چاه های قدیمی در یال های شمالی و جنوبی این میدان نفتی، گفت: در این ارتباط اقدام هایی صورت گرفته و این طرح در برنامه توسعه ای شرکت تعریف شده است.
وی درباره تولید گاز از مخزن گازی ژوراسیک به عنوان یکی از نادرترین مخازن گازی جهان از نظر بالابودن درصد گاز گوگردی، توضیح داد: هم اکنون از ٦ حلقه چاه در این مخزن روزانه ١١٠ میلیون فوت مکعب گاز برداشت و از طریق خطوط لوله برای تامین خوراک پتروشیمی رازی به بندر ماهشهر انتقال داده می شود.
پیرامون افزود: بر اساس برنامه های تولیدی وتوسعه ای روزانه ٣٥٠ میلیون فوت مکعب گاز همراه نفت از چاه های فعال و گازی شرکت تولید خواهد شد که بخش زیادی از آن به مخازن تزریق می شود.
مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز مسجدسلیمان اظهار کرد: بخشی از گازهای تولیدی از مخازن نفتی شرکت نفت و گاز مسجد سلیمان هم اکنون سوزانده می شود که به دلیل استقرار میدان های تحت سرپرستی این شرکت در مناطق سخت گذر بوده است که تلاش می شود با تکمیل واحدهای مربوط به گاز از جمله احداث کارخانه گاز و گاز مایع (NGL١٧٠٠) بخش قابل توجهی از این گازها جمع آوری و از آنها استفاده بهینه به عمل آید.
پیرامون در بیان تاریخچه استخراج نفت در این منطقه، گفت: نخستین چاه نفت خاورمیانه در پنجم خردادماه سال ١٢٨٧ به عنوان چاه شماره یک در مسجد سلیمان فوران و به تولید رسید.
مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت وگاز مسجدسلیمان تاکید کرد: اکنون ٦٠٥ حلقه چاه در میدانها و مخازن نفتی این شرکت حفر شده است که حدود ٣٦٠ حلقه آن به میدان نفتی مسجد سلیمان اختصاص دارد.
در این بین افزایش یک باره قیمت حامل‌های انرژی به ویژه بنزین، گازوئیل و گاز طبیعی بر سالروز کشف طلای سیاه در سال جاری بیش از سال‌های گذشته سنگینی می کند به طوری که طلای سیاه ایران در سکوت کامل خبری مسئولان شرکت ملی نفت و صنعت نفت ۱۰۷ ساله شده است.
در این بین شرکت ملی نفت ایران با انتشار گزارش کوتاهی درباره تاریخچه کشف طلای سیاه در ایران، نوشته است: ویلیام ناکسی دارسی یک میلیونر استرالیایی، نخستین فردی بود که با روش‌های جدید روز و دستگاه‌های حفاری مکانیکی در ایران به اکتشاف نفت و حفر چاه پرداخت.
او ابتدا گروهی فنی را به سرپرستی زمین‌شناسی به نام برلز استخدام و به ایران اعزام کرد. این گروه، پس از بررسی‌های زمین‌شناسی، گزارش رضایت‌بخشی داد. احتمال وجود نفت در حوالی قصر شیرین و شوشتر را زیاد و در دیگر نقاط امیدوارکننده دانست. پس از دریافت این گزارش، دارسی نماینده‌ای به نام ماریوت را در سال ۱۹۰۱ به دربار ایران فرستاد.
ماریوت امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در تمام ایران، به جز ایالات شمالی یعنی خراسان، مازندران، استرآباد (گرگان کنونی) و آذربایجان را از مظفرالدین شاه گرفت. مدت این امتیاز که بعد‌ها به «امتیاز دارسی» مشهور شد، ۶۰ سال و ابتدای آن از هشتم صفر ۱۳۱۹ قمری بود.
به موجب امتیازنامه دارسی، وی تعهد کرده بود که ظرف مدت دو سال پس از عقد امتیاز شرکتی برای بهره‌برداری از امتیاز مزبور تشکیل دهد و پس از آن مبلغ بیست هزار لیره نقد و معادل بیست هزار لیره سهام شرکت مزبور را به دولت ایران تسلیم کند.
در نیمه اول سال ۱۹۰۸ سرمایه شرکت رو به پایان بود و هنوز نفتی در منطقه خوزستان کشف نشده بود. روسای شرکت به مسئول عملیات که مهندسی به نام دینولدز بود، دستور توقف عملیات را می‌دهند، ولی او که با توجه به اطلاعاتی که در محل به دست آورده بود، وضع را بهتر ارزیابی می‌کرد، چند روزی از اجرای دستور توقف خودداری کرد و به حفاری ادامه داد. در روز پنجم خرداد ۱۲۸۷ شمسی برابر با ۱۹۰۸ میلادی مته حفاری به لایه نفت‌دار برخورد و نفت با فشار از چاه فوران کرد.
عمق چاه ۳۶۰ متر بود. دومین چاه که ۱۰ روز بعد به نفت رسید ۳۰۷ متر عمق داشت. با به نفت رسیدن این دو چاه وجود نفت به مقدار زیاد در ایران به اثبات رسید، بدین ترتیب فصل جدیدی در تاریخ کشور رخ داد و ایران به جمع کشورهای نفت خیز جهان پیوست.
این اتفاق، که نخستین اکتشاف نفت در خاورمیانه به شمار می‌رفت، حیات اقتصادی و اجتماعی مسجد سلیمان و ایران را دگرگون کرد وسرآغاز ایجاد کسب و کار نفتی در ایران شد.
نفت از لحظه اکتشاف تا به امروز تاثیر غیرقابل انکاری بر کشور ایران داشته‌است، تا آنجا که ردپای آن را در بسیاری از رویدادهای بزرگ تاریخ معاصر ایران می‌توان یافت.
هدیه ۱.۲ میلیون بشکه ای نفتی مسجدسلیمان
ابراهیم پیرامون مدیرعامل شرکت نفت و گاز مسجدسلیمان به مناسبت پنجم خردادماه، سالروز آغار برداشت نفت خام از نخستین حلقه چاه در ایران و خاورمیانه گفت: نفت درجای این میدان ٦.٦ میلیارد بشکه برآورد شده که تاکنون ١٧.٥ درصد از این میزان استخراج شده است.
وی با بیان این که امکان تخلیه کامل نفت موجود در یک میدان وجود ندارد، افزود: برداشت نفت از میدان نفتی مسجدسلیمان و حجم آن به روش های به کار گرفته شده، بستگی دارد.
این مقام مسئول افزود: از هیچ میدان نفتی در جهان ١٠٠ درصد آن برداشت نمی شود و میانگین حجم برداشت ٢٠ تا ٣٠ درصد است و در باره این میدان نیز امید می رود تا چند درصد دیگر از نفت درجای آن برداشت شود.
مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت وگاز مسجدسلیمان درباره احیای چاه های قدیمی در یال های شمالی و جنوبی این میدان نفتی، گفت: در این ارتباط اقدام هایی صورت گرفته و این طرح در برنامه توسعه ای شرکت تعریف شده است.
وی درباره تولید گاز از مخزن گازی ژوراسیک به عنوان یکی از نادرترین مخازن گازی جهان از نظر بالابودن درصد گاز گوگردی، توضیح داد: هم اکنون از ٦ حلقه چاه در این مخزن روزانه ١١٠ میلیون فوت مکعب گاز برداشت و از طریق خطوط لوله برای تامین خوراک پتروشیمی رازی به بندر ماهشهر انتقال داده می شود.
پیرامون افزود: بر اساس برنامه های تولیدی وتوسعه ای روزانه ٣٥٠ میلیون فوت مکعب گاز همراه نفت از چاه های فعال و گازی شرکت تولید خواهد شد که بخش زیادی از آن به مخازن تزریق می شود.
مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت و گاز مسجدسلیمان اظهار کرد: بخشی از گازهای تولیدی از مخازن نفتی شرکت نفت و گاز مسجد سلیمان هم اکنون سوزانده می شود که به دلیل استقرار میدان های تحت سرپرستی این شرکت در مناطق سخت گذر بوده است که تلاش می شود با تکمیل واحدهای مربوط به گاز از جمله احداث کارخانه گاز و گاز مایع (NGL١٧٠٠) بخش قابل توجهی از این گازها جمع آوری و از آنها استفاده بهینه به عمل آید.
پیرامون در بیان تاریخچه استخراج نفت در این منطقه، گفت: نخستین چاه نفت خاورمیانه در پنجم خردادماه سال ١٢٨٧ به عنوان چاه شماره یک در مسجد سلیمان فوران و به تولید رسید.
مدیرعامل شرکت بهره برداری نفت وگاز مسجدسلیمان تاکید کرد: اکنون ٦٠٥ حلقه چاه در میدانها و مخازن نفتی این شرکت حفر شده است که حدود ٣٦٠ حلقه آن به میدان نفتی مسجد سلیمان اختصاص دارد.
آخرین اخبار