یا اگر می بریم آنرا طوری بیان کنیم و جلوه دهیم که ایده خودمان است و من آنم که رستم بود پهلوان ! یا اگر هم درست است انجام ندهیم که یک وقت نگویند ایده فلانی بود ! الله اکبر. اگر روال علم اینطور بود همه چیز باید در همان شکل اولیه خود باقی می ماند و هیچ تغیری و بهبودی در آنها بوجود نمی امد، امروز ما همه از تجارب تجمعی عالمان و مردم قبلی در هر زمینه ای بهره می بریم و اگر خیلی زیرک باشیم می بایستی ذره ای به علم موجود اضافه نماییم !
پس بهتر است از تجربه دیگران با مرجع دادن همانگونه که رسم است استفاده کنیم و یا مرجع هم ندهیم و به همه بگویم ابداع من است ولی حداقل استفاده کنیم ! ولی بدانیم که رستم فقط یکی است !
با این مقدمه، حال در این یادداشت دو مطلب:
١- اطلاع رسانی بحران کرونا؛
خبر زیر و توضیحات آقای روحانی را درباره اطلاع رسانی در کرونا دیدم، بشرح زیر:
روحانی در واکنش به اظهارات حریرچی: ستاد ملی کرونا یک سخنگو دارد؛ نمی شود هر کسی در تلویزیون چیزی بگوید/در مبارزه با کرونا همه باید یک صدا باشیم
اواخر فروردین سال گذشته، سال ١٣٩٩ بود که اطلاع رسانی درباره کرونا بسیار مخدوش بود و عملا مردم از اخبار ضد و نقیض مسولان گیج شده بودند. هر کس به دلخواه مطلبی را بیان می کرد و انرا به کمیته مقابله مدیریت کرونا نسبت می داد و خیلی از تصمیمات هم توسط ریس جمهور بیان می شد که در برخی موارد بسیار چالش بر انگیز می شد.
حقیقتا در همان راستای مقدمه، در دوران تحصیل در درسهایمان و سپس در دوران تدریس بارها به این مطلب در علم مدیریت بحران سوانح اشاره شده و کرده بودم که فقط یک سخنگو باید مطالب را ارایه کند در غیر اینصورت اصل مطلب ارزش خودش را در مقابل مخاطب از دست می دهد. در خصوص اطلاع رسانی و سخنگو یادم می اید که سالها پیش زمانی که در امریکا دانشجو بودم فردی بنام والتر کرونکایت (Walter Cronkite) در شبکه CBS اخبار می گفت و انقدر سخنان این مرد بر افراد صادق می امد که طی یک نظر سنجی از مردم امریکا پرسیده بودند که اگر او در اخبار شبانگاهی بگوید روز است ایا مردم قبول می کنند ! و نتیجه بلی بود ! لذا مخاطبین خبر ها باید تا این حد به خبر و سنخنگو اعتماد داشته باشند که حتی اگر غلط هم بنظر می امد عمل کنند ؟
به هر حال در رابطه با داشتن یک سخنگوی واحد انروز ها هر چه کردم که ننویسم ولیکن تعهد معلمی بر من چیره شد و یادداشت زیر را نوشتم (٩ اردیبهشت ١٣٩٩) چون هم انروز نیاز بود هم عواقب طولانی مدت این نوع اطلاع رسانی را مثل یک چنین روزی در افق می دیدم، نه اینکه من شق القمر کرده باشم، این در تمام مکاتب مدیریت بحران یک تجربه ثابت شده است.
رجوع به منابع علم مدیریت بحرانها موارد و مطالب زیادی را در خصوص "اطلاع رسانی در بحرانها" و حتی شخص "سخنگو" ارایه می کنند. اصل یادداشت سال پیش: مدیر بحران نباید سخنگو هم باشد
امیدوارم مجدادا این یادداشت مطالعه شود. از آنروز به بعد کمی شاید حدود ١٤٪ اطلاع رسانی بهتر شد ! که امروز امیدوارم با تاکید ریاست جمهوری و این یادداشت با محتوای تقریبا یکسان با یادداشت سال قبل انهم برای بار دوم انشا الله مفید واقع شود و بجای صد نفر سخنگوی کمیته و ریس جمهور کلیه مطالب از یک کانال واحد باز گو شود.
٢- فروش نگاه کارشناسی
چند ساعت قبل جالب است دو خبر هم از اقای نمکی بشرح ذیل دیدم، عین خبر :
وزیر بهداشت: اگر نگاه کارشناسی خریدار داشت در طوفان موج چهارم نمی‌افتادیم/ بر سر سلامت مردم مصالحه نمی‌کنم
و نیز این خبر:
واکنش غیرمستقیم نمکی به اظهارات رییس جمهور: اگر توقع تک صدایی از وزیر کارشناس مملکت در برابر حرف غیرکارشناسی را دارید، بدانید این اتفاق نخواهد افتاد/ایسنا
عرض کنم همکار دانشگاهی و وزیر کارشناس من!
اگر نگاه کارشناسی خریدار داشت بعد از اولین یادداشت حقیر در ٢ اسفند ٩٩ وزارت بهداشت متولی مقابله نمی باید می شد و اصلا امواجی به این شکل آنوقت شکل نمی گرفت! چه ارگانی غیر کارشناسی عمل کرد و شرایط را به اینجا کشانید و همه زمین و زمان را مدام مورد ملامت قرار داد ؟
عرض کنم بقیه مواردی هم که در یادداشت هایم به قول جناب وزیر به صورت کارشناسی طی یک سال گذشته رایگان تقدیم کرده ام بدون یک ملیارد دلار. ایشان تا یک به یک انجام نشود شرایط بدتر خواهد شد، اینجا
ببخشید که حکمت رهایی از کرونا بر اساس علم موجود مدیریت بحرانها انچه است که به ریز در مقالات فوق عرضه کرده ام و الحمدالله یک مورد هم خطا نداشته است !
حال شما صاحب اختیار، در مقدمه عرض کردم مرجع دادن هم لازم نیست فقط استفاده کنید و جان مردم را نجات دهید، حق التحقیق و فروش تحقیقات بنده هم پیش کش. حتی بهتر ! وزارت بهداشت بعنوان متولی مدیریت کرونا کنار رود و موارد یک به یک طبق نظر خریداری با نگاه و بر اساس نظرات کارشناسی اثبات شده طی یکسال گذشته پیش برود قول می دهم همه امواج به تدریج انوقت ارام می گیرند.
تازه اول مصیبت است جناب وزیر، مثلی دارند خارجی ها که می گویند اوپرا تمام نمیشه تا خانوم چاقه بخونه ! ( opera ain't over until the fat lady sings) والسلام علی منع اتبع الهدی.
* استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران و بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران کشور
