با وجود تمام شعارهای مطرح شده، در طول سالهای گذشته نه شرایط برای کاهش مصرف و بهبود الگوی مصرف در ایران فراهم شده و نه زیرساختهای تولید انرژی ایران به بهره وری بالاتر دست یافتهاند. از این رو و با توجه به تجربیات سالهای گذشته به نظر میرسد خطر تکرار خاموشیها در تابستان وجود خواهد داشت و فعالان بخش خصوصی نیز به این موضوع اذعان دارند.
رضا پدیدار، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران معتقد است: براساس آخرین اطلاعات و آمارهای ارائه شده در پارلمان بخشخصوصی نشانگر آن است که این صنعت در آینده نیز با کسری بودجه هزینهای و سرمایهای مواجه خواهد شد که احتمالا کار را سختتر نیز خواهد ساخت. البته بهخوبی میدانیم که صنعت برق ایران بهعنوان یک صنعت زیرساختی با چالشهای متعددی روبهرو بوده که برخی از آنها بهصورت مزمن باقی مانده و استمرار آنها موجب شده تا دسترسی به برق به یکی از چالشهای فضای کسب و کار ایران تبدیل شود و جایگاه ایران در رتبه بندی محیط کسب و کار را با تغییر مواجه کند.
او میگوید: براساس بررسیهای صورت گرفته در سندیکای برق، با توجه به کسری منابع در حوزه سرمایهگذاری نیز باید گفت که برای افزایش ظرفیت سالانه تولید برق به میزان حداقل ۵ تا ۷۰۰۰ مگاوات در هر سال بالغ بر ۳ تا ۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید نیاز است. این در حالی است که به دلیل کمبود منابع تامین مالی پروژهها توسط دولت عدم توانایی ورود بخش خصوصی به این نوع پروژهها به دلیل عدم اعتماد و اطمینان متقابل در تامین نیازهای طرفین و از طرف دیگر عدم دسترسی به منابع مالی و فاینانس خارجی و بینالمللی به دلیل شرایط تحریم سرمایهگذاری در جهت برق متناسب با نیازها نیست.
حمیدرضا صالحی - عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران - هم معتقد است: سوابق موجود اصلاحات ساختاری مکرر و خصوصیسازی ناکارآمد اتلاف بالا و بهرهوری پایین در بخشهای تولید انتقال و توزیع تداوم کسری بودجه و انباشت بدهی وزارت نیرو و رشد چشمگیر مصرف خانگی برق بهویژه در روزهای گرم سال و بهطور ویژه و اختصاصی به لحاظ پاندومی کرونا در روزهای پیک زمستان شماری از مهمترین مسائل صنعت برق در سالیان اخیر بوده که یکی از علل نمود و تداوم آنها نابسامانیهای موجود در اقتصاد صنعت برق کشور بوده و تبیین آن نیازمند تجزینه و تحلیل جریان مالی این صنعت با توجه به عملکرد بودجه وزارت نیرو است.
او معتقد است: صنعت برق ایران دچار یک جریان نامتعارف اقتصادی شده است. این قیمتگذاری نادرست منجر به عدم توازن درآمدها و هزینه شده و این عدم توازن به کسری بودجه دولت و انباشت منجر شده است و در اثر آن روند سرمایهگذاری در این صنعت مهم نیز نزولی شده است.
*تابستان امسال سخت نیست، بسیار سخت است
معاون هماهنگی توزیع توانیر گفت: در انتظار تابستان سختی نیستیم بلکه می دانیم تابستان بسیار سختی پیش رو داریم چرا که شاهد افت شدید ذخایر سدهای کشور به دلیل کاهش بارندگی ها هستیم.
به گزارش ایسنا، غلامعلی رخشانی مهر در یک گفتوگوی تلویزیونی اظهار کرد: امسال شاهد کاهش ۳۰ تا ۳۵ درصدی بارش ها هستیم که همین موضوع باعث شده تا به همین میزان کمبود در تولید برق نیروگاه های برق آبی داشته باشیم و به این دلیل ناچار از تدوین برنامه های جایگزین برای جبران کمبود تولید برق نیروگاه های برق آبی هستیم.
وی افزود: تابستان امسال سخت نیست، بسیار سخت است چرا که علاوه بر کاهش بارندگی ها و محدودتر شدن استفاده از پتانسیل نیروگاه های برق آبی، شاهد افزایش دما، شرایط کرونایی کشور، استفاده غیرمجاز از برق برای استخراج رمز ارز و... هستیم که همگی باعث شده تا تراز تولید و مصرف بهم خورده و منفی باشد.
معاون هماهنگی توزیع توانیر در ادامه با بیان این که از هم اکنون در حال آماده شده برای گذر از تابستان سخت امسال هستیم، گفت: برنامه ریزیها به این منظور از سال گذشته انجام و پیش بینی ها براساس سنجش شاخص ها صورت گرفته است.
طبق اعلام توانیر، وی با تاکید براین که نیازمند برنامه ها و اقدامات فراگیر برای مدیریت بار تابستان هستیم، افزود: در راستای اقدامات فراگیر و در قدم نخست، به مبازه با رمز ارزهای غیرمجاز رفته ایم و تمام تلاش خود را برای جمع آوری مراکز و دستگاه هایی که در منازل به صورت فردی بکار گرفته شده و از برق غیرمجاز برای استخراج رمز ارز استفاده می کنند، بکار خواهیم گرفت.
معاون هماهنگی توزیع توانیر با اشاره به این که در همین گام به تعدیل روشنایی معابر و جاده های بین شهری پرداختهایم، یاداور شد: تعدیل روشنایی ها به معنی خاموش کردن همه روشنایی ها نیست و به طور مشخص در این طرح، به دنبال یک درمیان کردن روشنایی ها هستیم. برق نقاط حادثه خیز تعدیل نخواهد شد.
رخشانی مهر همچنین به پتانسیل ادارات و دستگاه های دولتی نیز در کاهش مصرف پرداخت و اظهار کرد: امسال برای نخستین بار، دستگاه های اداری موظف شده اند که برق مصرفی خود را ۵۰ درصد در ساعات اداری کاهش و میزان مصرف برق خود را در ساعات غیراداری به ۱۰ درصد برسانند.
وی با اشاره به ضرورت انجام این گونه کارها و اجرای چنین برنامه هایی برای گذر از پیک تابستان گفت: در همین فروردین ماه، شاهد افزایش ۵ درصدی دمای هوا و ۲۲ درصدی مصرف برق بودیم که در نوع خود بی سابقه بود.
معاون هماهنگی توزیع توانیر ورود زودهنگام چاه های کشاورزی به مدار مصرف و افزایش مصرف برق صنایع را از دیگر دلایل بالا رفتن مصرف برق دانست و در عین حال تصریح کرد: هر یک درجه افزایش دمای هوا، افزایش حداقل یکهزار مگاواتی مصرف برق را در کشور به دنبال دارد.
آیا خاموش می شویم؟
رخشانی مهر در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به این شرایط سخت، در تابستان دچار خاموشی خواهیم شد یا خیر؟ پاسخ داد: از آنجا که ۲۴ هزار مگاوات از مصرف ۶۰ هزار مگاواتی برق کشور در اوج تابستان به سیستم های سرمایشی اختصاص دارد، در صورتی که مشترکان تنها دو نکته تنظیم درجه کولرهای گازی روی عدد ۲۴ و استفاده از دور کند کولرهای آبی را در نظر داشته باشند و به آن عمل کنند، دچار خاموشی نخواهیم شد.
وی همچنین به سایر راهکارهای مدیریت مصرف برق در تابستان نیز پرداخت و اظهار کرد: استفاده نکردن از وسایل پرمصرف برقی در ساعات های گرم روز و بکار گرفتن این دستگاه ها در ساعت های پایانی شب یا ابتدایی صبح و بهره گیری از نور طبیعی روز را از دیگر عوامل مهمی برشمرد که می تواند در کاهش مصرف برق بسیار موثر باشد.