کورش شرفشاهی: اگرچه بورس ضرفیتی مناسب برای رونق اقتصادی است، اما اتفاقاتی که در بورس ایران رخ داد، به اندازه ای عجیب بود که به چالش بزرگ پس از رونقی کوتاه مدت تبدیل شد. روزنامه تجارت بارها به فراز و فرودهای بازار سرمایه پرداخته و آن را از زاویه های گوناگون مورد بررسی قرار داد. هیجان زدگی مردم با هدف کسب سود بادآورده و یک باره، نداشتن تخصص و تجربه تازه واردهای بورس، فرصت طلبانی که از این ناآگاهی نهایت سود را بردند، رفتار حقیقی ها در کسب سود، نقش دولت در کم و زیاد کردن سهام و موارد بسیاری که می توان از هر کدام در بحران بورس یاد کرد. اما مردم زیان دیده این شرایط را تحمل نکردند و در اعتراض به دولت و خودشان، به خیابانها ریختند. فشارهای مردم باعث شد تا دولت به فکر جبران بیفتید و پس از بررسی های همه جانبه، در جلسه ستاد اقتصادی دولت تصمیماتی گرفته شد که بر بازار تاثیر مستقیم گذاشت.
تصویب پیشنهادات ۱۰ گانه
تصمیمات دولت برای بورس به اندازه ای مهم بود که محمدعلی دهقان دهنوی در نشست خبری ربیعی حضور یافت تا جزییات بسته جدید حمایت از بورس را تشریح کند. رئیس سازمان بورس به گزارشی در مورد بسته ۷+۳ پیشنهاد دهگانه مصوب هیات دولت گفت: با تصویب این بسته در شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوا امکان ارائه بستههای حمایتی قوی فراهم میشود.
تخصیص ٢٠٠ میلیون دلار
وی گفت: در مصوبهای مقرر شد یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار اختصاص داده شود، لذا مقرر شد بانک مرکزی معادل ریالی ۲۰۰ میلیون دلار برای واریز به صندوق تثبیت بازار کارسازی کند تا از منابع برای حمایت از بازار استفاده کنیم.وی ادامه داد: شرکتهای سرمایه گذاری، هلدینگ های بزرگ و نهادهای مالی بازار سرمایه ممنوعیتهایی برای استفاده از تسهیلات بانکی جهت خرید سهام و توسعه سرمایه گذاریهای خود در سهام داشتند که مقرر شد این ممنوعیتها کنار گذاشته شود تا نهادهای مالی بتوانند برای توسعه سرمایه گذاری خود در پرتفوی سهام از تسهیلات بانکی استفاده کنند.رئیس سازمان بورس تصریح کرد: اعطای اقامت پنج ساله برای سرمایه گذاران خارجی داشتیم که مقرر شد خرید سهام در بازار سرمایه نیز به یکی از مصادیق سرمایه گذاری سرمایه گذاران خارجی تبدیل شود که از این طریق میتوانند اقامت پنج ساله دریافت کنند.
ارجاع ٧ مورد به شورای عالی
دهقان دهنوی از ارجاع هفت مورد دیگر به شورای عالی هماهنگی اقتصادی خبرداد و گفت: مقرر شد ۸۰ درصد مالیات حاصل از نقل و انتقال سهام در سال ۱۴۰۰ به عنوان آورده دولت در حساب صندوق تثبیت بازار وارد شود و از این وجوه برای حمایت از بازار و تشویق سرمایه گذاری در بازار سرمایه استفاده شود.رئیس سازمان بورس گفت: جهت ترغیب شرکتهایی که در بورس فعال هستند، برای توسعه سرمایه گذاری ها و توان توسعه جدید مقرر شد سود انباشته این شرکتها در صورتی که صرف افزایش سرمایه آنها شود، به همان اندازه از مالیات معاف شوند.وی افزود: شرکتهایی که نسبت به خرید سهام خود و یا زیرمجموعههای خودشان در جهت حمایت از بازار اقدام میکنند، تا ۵۰ درصد مبلغی که صرف خرید سهام کردهاند به عنوان امهال مالیاتی به مدت یک سال برای آنها منظور میشود. به عبارت دیگر اجازه داده میشود بخشی از مالیات شرکتها را به مدت یک سال نزد خود نگهداری کنند و با آن منابع خرید سهام شرکتها را انجام دهند و از این طریق هم طرف تقاضا را تقویت کنند و هم از فشار عرضه بکاهند.
ورود بانک ها به بورس
دهقان دهنوی اظهارداشت: از بانکها و مؤسسات اعتباری به دلیل علاقه مندی به سرمایه گذاری در بازار سرمایه و حمایت از سهامی که متعلق به آنها و زیرمجموعههایشان بود، درخواست داشتیم که وارد بازار سرمایه شوند ولی مواد ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید مانع این کار بود و جرایمی را در نظر گرفته بود، بنابراین پیشنهاد شد اگر بانکها و مؤسسات اعتباری وارد خرید سهام شدند یا اموال و داراییهای مازاد خود را وارد بازار سرمایه کردند، به مدت سه سال از شمول ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید معاف شوند. این مصوبه کمک میکند منابع مالی بانکها به حمایت از بازار سرمایه بیاید.رئیس سازمان بورس گفت: پیشنهاد شد امکان سرمایه گذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه فراهم شود. طبق اساسنامه صندوق توسعه ملی، سرمایه گذاری در بازارهای پولی و مالی خارجی جزو مصارف مجاز صندوق شمرده شده بود، لذا ما پیشنهاد دادیم بازار سرمایه داخلی که محل حضور بزرگترین و شفافترین شرکتهای اقتصادی کشور است، نیز مشمول سرمایه گذاری صندوق توسعه ملی شود. این موضوع در دولت تصویب شد و امیدواریم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی نیز تصویب شود.
انتشار٢٠ هزار میلیارد اوراق بدهی
وی ادامه داد: به صندوق تثبیت بازار و صندوق توسعه بازار اجازه داده شد تا سقف ۲۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی با ضمانت دولت منتشر کنند تا از محل این منابع بتوانند سیاستهای حمایتی خود از بازار را دنبال کنند.رئیس سازمان بورس اظهارداشت: کسانی که صندوق قابل معامله پالایش یکم یا ETF را از دولت خریداری کردند به دلیل نوسانات بازار متحمل زیان شدند، لذا مقرر شد زیان این دسته از افراد جبران شود.وی افزود: برای جبران زیان این افراد مقرر شد از طریق واحدهای سرمایه گذاری این صندوق یا سایر سهامهایی که دولت برای واگذاری خواهد داشت، سهامی به عنوان جایزه بین این افراد به اندازهای که زیان کردهاند، هبه شود تا زیانشان از این محل جبران شود. این کار در راستای تقویت اعتماد سرمایه گذاران و مسئولیت پذیری دولت به عنوان یک ناشر در بازار سرمایه مورد درخواست ما بود که موافقت شد.
بورس احساساتی شد
در حالی که هنوز اتفاق خاصی در بازار سرمایه رخ نداده و مصوبات به مرحله اجرا نرسیده، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران سبز شد. بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات با رشد ۱۵ هزار و ۶۸۲ واحد به رقم یک میلیون و ۲۰۲ هزار و ۶۳۹ واحد رسید.همچنین شاخص کل با معیار هموزن با رشد ۱۶۷ واحد به رقم ۴۲۷ هزار و ۴۵۰ واحد رسید. ارزش روز بازار به بیش از ۴ میلیون و ۸۱۱ هزار میلیارد تومان رسید.معامله گران امروز بیش از ۶ میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۴۷۲ هزار نوبت معامله و به ارزش ۴۳۷۳ میلیارد تومان داد و ستد کردند. همه شاخصهای بورس سبز بودند، به گونهای که شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی ۱.۳ درصد افزایش یافت. همچنین شاخص کل و شاخص قیمت با معیار هموزن هر کدام ۴ صدم درصد رشد کردند.شاخص آزاد شناور ۱.۱ درصد رشد کرد، شاخص بازار اول بورس ۱.۶ درصد رشد کرد، شاخص بازار دوم بورس ۹۸ صدم درصد، رشد کرد. در فرابورس ایران شاخص کل ۳۲ واحد رشد کرده و به رقم ۱۷ هزار ۶۳۶ واحد رسید. ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از یک میلیون و ۱۹۴ هزار میلیارد تومان رسید. معامله گران امروز بیش از ۱.۴ میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۱۱۶ هزار معامله و به ارزش ۵۸۲۵ میلیارد تومان داد و ستد کردند و در مجموع در دو بازار بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان داد و ستد صورت گرفت.
