ابوالفضل خدائی: خبرگزاری آسوشیتدپرس بامداد امروز به نقل از مقامات کنونی و سابق آمریکایی و همچنین منابع آگاه اعلام کرد، دولت بایدن در حال بررسی عقب نشینی از برخی از سخت‌ترین تحریم های اعمال شده دوره ترامپ علیه ایران است تا بدین ترتیب تهران را به بازگشت به پایبندی به توافق هسته ای متقاعد کند. با این حال این منابع اعلام نکردند دولت واشنگتن در حال بررسی لغو کدام تحریم‌ها است. این مقامات عنوان کرده اند که آماده لغو هر تحریمی که با توافق هسته ای ناسازگار و ناهماهنگ بوده‌است، هستند.
پایگاه بلومبرگ هم به نقل از برخی منابع خبری گزارش داد که مقامات ارشد آمریکایی جهت گفت‌وگو درخصوص ایران به خاورمیانه سفر خواهند کرد. این تیم اعزامی متشکل از مقاماتی از وزارت خارجه، شورای امنیت ملی و وزارت دفاع آمریکا به ریاست برت مک‌گورک، هماهنگ‌کننده سیاست خاورمیانه در شورای امنیت ملی و درک چولت، مشاور وزیر خارجه آمریکا خواهد بود.
پیش تر نیز روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه مدعی شد که دولت بایدن چراغ سبز را برای رفع برخی تحریم‌های مهم اقتصادی و نفتی داده است.
این منابع می‌گویند آمریکا آماده رفع تحریم‌های اعمال‌شده علیه بانک مرکزی ایران و شرکت‌های نفتی و نفتکش این کشور به بهانه «تروریسم» و چند بخش دیگر اقتصاد ایران از جمله فولاد و آلومینیوم است.
یک مقام ارشد اروپایی مدعی شده آمریکا آمادگی خود را برای رفع تحریم‌ها علیه بخش‌های خودروسازی، کشتی‌رانی، بیمه و دیگر صنایعی که تحریم‌های آن‌ها قرار بود در برجام رفع شود اعلام کرده است.
به گفته منابع مذکور، این اعلام آمادگی آمریکا با درخواست ایران برای ارائه تضمین و تعیین چشم‌انداز مشخص پاسخ داده شده است.
براساس این گزارش، برخی پیچیدگی‌های سیاسی داخلی هم برای آمریکا و هم برای ایران وجود دارد که مذاکرات را وارد مرحله سخت‌تر کرده است.
واشنگتن همچنین برای رفع تحریم‌های بخش صنعت ایران نیز اعلام آمادگی کرده است.
این خبر در حالی اعلام می شود که گفت‌وگوهای میان ایران و گروه ۱+۴ با ادامه جلسات کارگروه‌های کارشناسی در سه حوزه تحریم، هسته‌ای و ترتیبات اجرایی در وین ادامه دارد.
روز گذشته دو کارگروه هسته‌ای و تحریم کار بر روی متون را ادامه داده و کارگروه کارشناسی ترتیبات اجرایی نیز برای نخستین بار تشکیل جلسه داد.
دیروز همچنین نشست‌هایی به صورت دو و چندجانبه میان روسای هیأت‌های مختلف ایران و ۱+۴ برگزار شد.
قرار است گزارش کارگروه‌های کارشناسی به کمیسیون مشترک ارائه و در صورت نیاز کمیسیون بار دیگر تشکیل جلسه دهد.
مذاکره کنندگان توافق هسته ای ایران (برجام) در نشست روز گذشته (سه شنبه) وین بر تسریع روند مذاکرات تأکید کردند. در این راستا، یک منبع دیپلماتیک در گفت و گو با خبرگزاری فرانسه از حصول نتیجه ای مشخص تا یک ماه آتی ابراز امیدواری کرد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین نیز می گوید کارگروه‌های هسته‌ای و لغو تحریم‌ها به در نظر گرفتن اقداماتی که ایران و آمریکا باید برای احیای برجام انجام دهند، ادامه دادند و در همین راستا جلسه کارگروه سوم درخصوص ترتیبات عملی امروز برای اولین بار تشکیل شد. وی همچنین اظهار داشت: گفت‌وگوها نشان داد که مشارکت کنندگان درباره احیای کامل توافق هسته‌ای به شکل اصلی متحد هستند.
با این حال چالش ها و موانع مهمی پیش روی طرفین در این مذاکرات قرار دارد؛ موضوعی که سیدعباس عراقچی رئیس هیات مذاکره کنندگان ایرانی نیز بدان اشاره و دو روز گذشته اظهار داشت که ممکن است مذاکرات مقداری طولانی تر شود.
در بحبوحه این تحولات جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا بر اهمیت دیپلماسی در موضوع ایران و کره شمالی تاکید کرد. وی در سخنانی در جلسه مشترک کنگره اظهار داشت که در مورد برنامه‌های هسته‌ای ایران و کره شمالی که تهدیدی جدی علیه امنیت ما و دنیا هستند با متحدانمان همکاری نزدیکی خواهیم داشت تا از طریق دیپلماسی و بازدارندگی قوی به تهدیدهای ناشی از این کشورها بپردازیم.
گام‌های بسیار خوبی در نشست وین برداشته شده است
محمود واعظی رییس دفتر رییس جمهوری روز پنجشنبه در گفت وگویی با پیچیده خواندن مذاکرات وین، اظهار داشت: اما نسبت به پیچیدگی اش، آنچه که تا به امروز انجام شده امیدوارکننده است و گام های خیلی خوبی تاکنون برداشته شده است.
وی ادامه داد: باید داخل کشور هم تلاش شود و مراعات کنیم تا حرف ها و مواضع و رفتار ما تقویت کننده تیم مذاکره کننده باشد.
رییس دفتر رییس جمهوری در عین حال خاطرنشان کرد: هم تندروها در داخل آمریکا و هم رژیم صهیونیستی به دنبال شکست این مذاکره و به نتیجه نرسیدن آن هستند و برخی کشورهای منطقه هم این امر را دنبال می کنند اما مهم این است خودمان مراقبت کنیم تا مذاکرات زودتر به نتیجه برسد.
وی با بیان اینکه برداشته شدن هر چه زودتر تحریم ها به نفع همه است، افزود: البته این به این معنی نیست که عجله کنیم و سیاست دولت در مذاکرات وین این است که عجله و فرصت سوزی نمی کنیم.
واعظی تاکید کرد: آنچه منافع کشور است را همگام با اصول و چارچوب معین شده از سوی مقام معظم رهبری پیگیری می کنیم و به نظر می رسد در این چارچوب گام های بسیار اساسی برداشته و تا کنون در بخش های مهمی تفاهم شده است.
خشم تندروها و هواداران ترامپ از فضای مثبت کنونی
بروز نشانه های مثبت و امیدوارکننده از مذاکرات وین، نشان دهنده عزم طرفین برای رسیدن به یک تفاهم است. به گفته حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان همه کشورهای دنیا به اتفاق هم به این باور رسیده اند که تنها چاره مشکلات بازگشت آمریکا به تعهدات و لغو تحریم ها است. موضوعی که خوشایند تندروها و ترامپیست هایی نیست که در مقاله های خود به آشکارا و در کمال بی شرمی از همه گیری بیماری کووید ۱۹ در ایران و پیامدهایش بر کشور ابراز خرسندی می کنند. نمونه اخیر آن مربوط به مقاله مشترک لیندسی گراهام سناتور تندور و حامی ترامپ با مورگان اورتگاس سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه آمریکا است که در فارن پالیسی با اشاره به همه گیری ویروس کرونا در ایران آن را ناشی از مدیریت غلط در ایران تلقی کردند و تاکید بر آن داشتند که چنین وضعیتی اقتصاد ایران را به شدت آسیب پذیر کرده است و در این شرایط بایدن اهرم فشارهای زیادی دارد.
مقاله در ادامه می افزاید: با لغو تحریم ها ایران می تواند در یک روز به ۹۰ میلیارد دلار دست یابد و در همین حال احیای برجام احتمالاً صادرات نفت ایران را دوباره نیرو می بخشد و سالانه نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار به نرخ امروز بازار به خزانه جمهوری اسلامی ایران اضافه می کند. متعاقب آن نیز دیگر تحریم های اقتصادی هم لغو خواهند شد که موجبات تقویت بخش های فلزات و پتروشیمی ایران را نیز فراهم خواهد آورد.
بروز نشانه های مثبت دیپلماسی و عزم خدشه ناپذیر طرفین برای دستیابی به تفاهم
تلاش های طرفین برای احیای توافق هسته ای در مذاکرات وین در حالی ادامه دارد که گفتگوهای ایران و عربستان نیز در روزهای اخیر در عراق برگزار شد که به باور کارشناسان پیشرفت در آن می تواند بر نتایج مذاکرات وین نیز موثر باشد. در حالی که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان نیز نسبت به ایجاد روابط خوب با ایران ابراز امیدواری کرده است. در همین حال سفر منطقه ای وزیر امور خارجه کشورمان به کشورهای عربی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار بوده، به ویژه کشور عراق که در آستانه برگزاری انتخابی مهمی است. ارزیابی و تحلیل کارشناسان و رسانه ها گویای این است که علائم و نشانه های مثبت آن خیلی زودتر از آنچه انتظار می رفت در سطح منطقه و بین الملل در حال آشکار شدن است.
